Quá trình chuẩn bị cho mùa giải mới của Liverpoolchậm hơn rất nhiều so với bất kỳ đối thủ nào khác ở Ngoại hạng Anh 2024-25, sau cuộc chuyển giao giữa Jurgen Klopp với Arne Slot.

Giải Ngoại hạng Anhkhởi tranh từ cuối tuần này, nhưng Liverpool vẫn chưa được tăng cường nhân sự so với mùa giải trước.

Khi tiếp nhận chiếc ghế mà người tiền nhiệm Jurgen Klopp để lại, Arne Slot cần thời gian để nắm bắt môi trường mới, để từ đó xây dựng chiến lược cho mùa giải 2024-25 cùng bộ phận thể thao.

Sau thời gian phân tích, giải pháp mà nhà cầm quân người Hà Lan mong chờ là Martin Zubimendi, nhà vô địch EURO 2024 và thi đấu xuất sắc trong màu áo Sociedad.

Giải pháp này cũng được bộ phận phân tích dữ liệu của Liverpool thông qua, vốn quyết định đáng kể đến thành công dưới thời Klopp. Ngay sau đó, cuộc đàm phán với Sociedad tiến triển thuận lợi.

Sociedad muốn con số chuyển nhượng 60 triệu euro. Ban đầu Zubimendi cũng cân nhắc chuyển đến Liverpool, dù anh cũng nhận được lời đề nghị từ Barcelona và Atletico.

Khi thương vụ tưởng như chuẩn bị hoàn tất thì tiền vệ người Tây Ban Nha "quay xe". Anh ở lại Sociedad và dự kiến sớm thực hiện gia hạn.

Kết quả là Liverpool vẫn chưa có tân binh nào. Michael Edwards - người hùng giai đoạn 2016-2022 - trở lại hồi đầu năm để đảm nhận vai trò CEO mảng bóng đá, nhưng dường như không có kế hoạch B sau khi hụt Zubimendi.

Khó đua vô địch

Mùa trước, đội hình Liverpool thiếu trước hụt sau khiến đội hụt hơi trong cuộc đua với Arsenal và Man City. Nhiều thời điểm Klopp phải dùng hàng loạt cầu thủ trẻ để chiến đấu.

Có vẻ như Michael Edwards cũng đang đẩy mạnh chính sách sử dụng cầu thủ trẻ, đồng thời đặt kỳ vọng vào sự tiến bộ của Ryan Gravenberch hay Stefan Bajcetic vừa trở lại theo dạng cho mượn...

Dù thế nào, sự chậm trễ trong chuyển nhượngchỉ khiến công việc của Slot bị ảnh hưởng. Về lý thuyết, đội hình "The Kop" mỏng hơn sau khi Joel Matip hết hợp đồng.

Mùa giải 2024-25 số trận đấu tăng lên đáng kể vì phiên bản mới của Champions League và các cúp châu Âu. Vì thế, xây dựng đội hình có chiều sâu là rất quan trọng.

Liverpool chưa làm được điều này. Ở hàng thủ, Van Dijk bước sang tuổi 33 và độ chính xác lẫn tốc độ đã giảm đi. Trong khi đó, gánh nặng giữa sân dồn lên vai Alexis Mac Allister.

Van Dijk hay Mac Allister đều vừa trải qua mùa hè mệt mỏi với các giải EURO 2024 hay Copa America 2024, nên nguy cơ quá tải rất cao nếu không kiểm soát thời lượng thi đấu hợp lý.

Hàng công là một vấn đề khác. Liverpool không thể phụ thuộc mãi vào Mohamed Salah, trong khi sự ổn định của Darwin Nunez luôn khiến người hâm mộ phải lo ngại.

Bản thân Arne Slot đã nhình thấy nhiều điều ở đội hình mà Klopp để lại. Đó là lý do vì sao ông muốn có Zubimendi bằng được, và bổ sung thêm Anthony Gordon cho hàng công.

Kế hoạch của đội chủ sân Anfied là chuyển gấp sang mục tiêu Teun Koopmeiners. Tuy vậy, tiền vệ người Hà Lan cho biết anh muốn gia nhập Juventus một khi chia tay Atalanta, bất chấp mối quan hệ giữa anh với Slot.

Liverpool, với việc không có tân binh nào, nhiều khả năng lấy trọn 3 điểm trên sân Ipswich Town vào chiều thứ Bảy. Tuy nhiên, đua ngôi vô địch Ngoại hạng Anh là mục tiêu xa vời.

Trận derby nước Anh trên sân MU ở vòng 3 Ngoại hạng Anh - derby của những chiến lược gia Hà Lan - hứa hẹn sẽ cho cái nhìn tổng thể hơn về giá trị của Liverpool thời hậu Klopp.

Liverpool đấu MU: Sức mạnh Mohamed Salah

Thích tìm hiểu về các kiến thức tài chính, từ năm lớp 8, Toàn bắt đầu đọc thông tin liên quan đến những tác động chính sách của FED (Cục Dự trữ Liên bang Mỹ) đến nền kinh tế toàn cầu. Đến cuối tháng 12/2023, thông qua một người bạn, Toàn biết tới cuộc thi giao dịch chứng khoán này. Vì cảm thấy hứng thú, nam sinh đăng ký tham gia.

Cuộc thi bao gồm 3 vòng, trong đó, vòng 1 có gần 1.200 thí sinh đăng ký. Ban tổ chức sẽ cung cấp một số câu hỏi tình huống, thí sinh phải đưa ra giải pháp phù hợp. Theo Toàn, phần thi này không quá “đánh đố” bởi trước đó, em đã tự tìm hiểu các kiến thức về chứng khoán thông qua sách báo, internet; xem các phân tích và chiến lược đầu tư; trò chuyện với nhiều người có chuyên môn trong lĩnh vực tài chính.

Ngoài ra, ở môn Kinh tế và Pháp luật, Kinh tế vĩ mô được học trên trường cũng cung cấp cho Toàn nền tảng hiểu biết về nền kinh tế, chính sách tiền tệ, cách vận hành của thị trường và những nguyên tắc đầu tư, tiết kiệm, quản lý tài chính…  

“Trước đó, ở môn Kinh tế và Pháp luật, chúng em cũng có một dự án học tập nghiên cứu về các công ty lớn ở Mỹ như Coca-Cola hay Amazon. Điều này giúp em có những đánh giá tổng quan về các công ty trước khi quyết định mua cổ phiếu nào đó”.

Vượt qua vòng đầu tiên, Toàn và hơn 800 thí sinh khác bước vào vòng giao dịch online. Trong vòng này, ban tổ chức cuộc thi đã xây dựng một sàn giao dịch chứng khoán ảo sử dụng dữ liệu biến động của thị trường thật. Mỗi ứng viên sẽ nhận được 1 triệu USD để xây dựng danh mục đầu tư cho riêng mình. Yêu cầu của ban tổ chức đưa ra, trong vòng 1 tháng, thí sinh phải đạt số tiền lãi nhiều nhất có thể.

Vì thị trường chứng khoán Mỹ bắt đầu giao dịch từ 22h cho tới sáng hôm sau theo giờ Việt Nam, Toàn thường phải dành khung giờ từ 22h tới 2h sáng để theo dõi các cổ phiếu hay biến động. Thời gian còn lại, nam sinh đặt lệnh tự động cho các cổ phiếu bền vững.

Những ngày đầu tiên, Toàn cảm thấy may mắn vì “hầu như mua cổ phiếu nào cũng đều có lợi nhuận”. Nam sinh sử dụng các chỉ số chính để phân tích và chọn danh mục cổ phiếu đầu tư như RSI (chỉ số sức mạnh tương đối), đường EMA (đường trung bình động luỹ thừa), Volume (khối lượng giao dịch), P/E (giá thị trường của cổ phiếu/thu nhập trên một cổ phiếu)…

Ngoài ra, sự đầu tư của Toàn cũng dựa trên những phân tích cơ bản về doanh nghiệp và căn cứ vào thực tế hoặc các tin tức liên quan. 

“Chẳng hạn, em sẽ không mua cổ phiếu của một công ty cung cấp thịt khi xu hướng ăn chay đang tăng lên. Em cũng không mua cổ phiếu khi số lượng lưu hành cao nhưng khối lượng giao dịch thấp. Khối lượng giao dịch cũng là yếu tố để em quyết định có mua cổ phiếu ấy hay không”. Một tuần đầu tiên, tài khoản của Toàn tăng lên 300.000 USD. 

Tuy nhiên đôi khi theo Toàn, chỉ số đẹp không phải là tất cả mà cần phải căn cứ thêm vào nhiều yếu tố khác, trong đó bao gồm cả việc thao túng thị trường. Tuần tiếp theo, thị trường bắt đầu xuống sắc. Ban đầu Toàn vẫn “gồng” hy vọng sắc xanh sẽ sớm quay trở lại. Nhưng càng về sau, nam sinh bị cảm xúc chi phối nên không tuân thủ kế hoạch đề ra, đành chấp nhất “cắt lỗ” toàn bộ cổ phiếu. Điều này khiến Toàn âm hàng triệu USD và tụt bậc trên bảng xếp hạng.

“Sau thời điểm ấy, em rút ra cho mình bài học về việc kỷ luật trong đầu tư, quản lý rủi ro và quản lý cảm xúc hiệu quả. Khi đầu tư, mình cũng cần kết hợp nhiều kỹ năng như phân tích kỹ thuật, phân tích tin tức thị trường, tin tức của doanh nghiệp trong ngắn hạn”.

Dần dần, các mã lần lượt phục hồi. Nhờ bài học lớn trước đó, Toàn thay đổi chiến thuật đầu tư và nâng tài khoản lên 7,5 triệu USD khi kết thúc thời gian giao dịch. Điều này cũng giúp Toàn lọt vào top 25 thí sinh xuất sắc nhận được thư mời sang Mỹ tham dự vòng giao dịch trực tiếp. 

Ở vòng 3 diễn ra vào tháng 4 tới, các thí sinh sẽ được tham gia các bài giảng về hệ thống thông tin tài chính chuyên nghiệp; những xu hướng mới nhất trong ngành tài chính và thi giao dịch chứng khoán trực tiếp theo điều kiện thị trường thực tế.

Đang bận rộn chuẩn bị cho các bài thi chuẩn hóa phục vụ việc làm hồ sơ du học, Thái Toàn chưa chắc chắn việc có sang Mỹ để tham gia vòng đấu trực tiếp hay không. Tuy nhiên, những trải nghiệm ở sân chơi quốc tế này đã giúp em có được những góc nhìn về thị trường chứng khoán, sự ảnh hưởng của lạm phát đến thị trường tài chính và cách quản lý tài chính, quản trị rủi ro.

Là giáo viên dạy Toàn ở bộ môn Kinh tế, cô Ngô Minh Trang đánh giá Toàn là học sinh luôn chủ động đào sâu các kiến thức liên quan đến kinh tế vĩ mô. “Em thường xuyên đưa ra các câu hỏi hóc búa. Vì đọc nhiều nên Toàn có tư duy tốt, đánh giá tình huống thị trường rất sắc và có độ sâu nhất định”, cô Trang nhận xét.

Sau cuộc thi, Toàn càng cảm thấy chắc chắn hơn về con đường mình mong muốn theo đuổi. Nam sinh kỳ vọng mùa tuyển sinh năm tới sẽ thi đỗ vào ngành Tài chính tại ngôi trường kinh doanh hàng đầu nước Mỹ.

Đề thi này phù hợp với Chương trình Giáo dục phổ thông 2018 bởi mục tiêu lớn nhất của môn Toán là để rèn tư duy. Đề thi mới là làm tốt được việc này, dù các năng lực chưa được “cài cắm” hết, song 3 năng lực cơ bản được thể hiện rất rõ: năng lực tư duy, lập luận toán học; năng lực giải quyết vấn đề; năng lực mô hình hóa toán học.

Bên cạnh đó, đề thi cũng có sự phân loại tốt, vì thế vẫn có thể là một căn cứ để các đại học dùng để tuyển sinh.

Với đề thi kiểu mới này sẽ làm thay đổi cách dạy, cách học, cách kiểm tra, đánh giá trong nhà trường. Bởi lẽ, học sinh sẽ cần phải học một cách toàn diện, chủ động và thực chất hơn, không còn chờ đợi việc đoán đáp số, thử đáp án hay trông chờ vào việc bấm máy tính.

Cần bổ sung mức độ vận dụng cao 

Để việc phân loại học sinh được tốt hơn nữa, đề cần có đủ 4 mức độ, trong đó Nhận biết (3 điểm), Thông hiểu (4 điểm), Vận dụng (2 điểm), Vận dụng cao (1 điểm). Với việc phân bổ như vậy sẽ khuyến khích việc dạy, học Toán và thuận lợi cho tuyển sinh đại học.

Vốn dĩ, môn Toán có 5 năng lực cơ bản. Ngoài 3 năng lực đã có trong đề thi, còn thiếu 2 năng lực giao tiếp toán học và sử dụng công cụ, phương tiện toán học.

Với đề thi kiểu này, không thể đánh giá được năng lực giao tiếp toán học nhưng cần đưa thêm năng lực sử dụng công cụ, phương tiện toán học. Thời đại ngày nay, việc sử dụng công cụ, máy móc, phần mềm rất quan trọng; thiếu năng lực này, đề thi đang bị … lạc hậu.

Một điều khác, các bài toán có yếu tố thực tế của đề thi này vẫn tương tự như các bài trước đây. Chương trình giáo dục phổ thông mới đề cao tính ứng dụng của Toán học. Do đó, các đề bài cần xuất phát từ một vấn đề cụ thể của cuộc sống, cần đưa Toán vào thực tế, đưa thực tế vào toán, cần có hơi thở của cuộc sống, gần gũi với cuộc sống.

Toán của Việt Nam được xếp thứ hạng cao trên thế giới (xếp thứ 6/112 quốc gia tại kỳ thi Olympic Toán học quốc tế 2023) song học sinh cũng có điểm yếu cố hữu là “ứng dụng kém”, là “gà công nghiệp”… Vì thế học được thì cần phải làm được, học đi đôi với hành ngay cả trong đề thi.

Trần Mạnh Tùng

Bộ GD-ĐT công bố đề minh họa thi tốt nghiệp THPT từ năm 2025