Não bộ là trung khu điều khiển và kiểm soát toàn bộ quá trình học hỏi của bé, gồm 4 khu vực quan trọng, chi phối sự phát triển của 4 khía cạnh then chốt: Trí thông minh, Vận động, Cảm xúc và Giao tiếp. Tuy nhiên, khi nói đến sự phát triển trí não của trẻ, hầu hết các bà mẹ đều đánh đồng với sự thông minh mà quên mất rằng bên cạnh trí thông minh, trẻ còn cần được phát triển toàn diện ở những khía cạnh khác. Điều đó dẫn đến việc mẹ “vô tình” cản trở sự phát triển trí não của con vì những việc làm quen thuộc sau đây:

Tiếp xúc sớm, dùng nhiều thiết bị công nghệ

Công nghệ phát triển, với những tính năng giúp con người giải trí và học hỏi nhiều hơn chỉ bằng một thiết bị công nghệ nhỏ bé như điện thoại thông minh hay Ipad. Tuy nhiên, ngày càng nhiều phụ huynh lại quá ỷ lại hoặc dựa vào những “bài học” trên máy tính với hy vọng giúp con mình tiếp thu kiến thức tiên tiến và làm quen với công nghệ sớm hơn, sẽ thông minh hơn. Một nghiên cứu của Đại học Lowa, Mỹ đã phát hiện có 90% trẻ mới 2 tuổi đã biết dùng máy tính bảng.

Trong độ tuổi từ 0 đến 2, não của trẻ sẽ phát triển gấp 3 lần về kích thước và tiếp tục phát triển mạnh cho đến 6 tuổi. Chính vì thế, các chuyên gia nhi khoa thường khuyên phụ huynh nên dành thời gian chia sẻ, nói chuyện và tương tác với trẻ trong “giai đoạn vàng” này nhằm thúc đẩy quá trình phát triển trí não của trẻ ở khía cạnh cảm xúc và giao tiếp đồng thời làm tăng sự kết nối tình cảm gia đình.

Khi dành quá nhiều thời gian để tương tác với màn hình điện thoại, máy tính bảng thì bé sẽ không có thời gian cũng như cơ hội tiếp nhận “chất xúc tác”, tình yêu thương từ cha mẹ. Điều đó cản trở quá trình phát triển trí não toàn diện của trẻ và trong nhiều trường hợp còn tạo ra bức tường ngăn cách con cái với cha mẹ.

Mặt khác BS.Jenny Radesky, giảng viên lâm sàng khoa Nhi tại Đại học Boston cho biết, những video, trò chơi đầy màu sắc khiến trẻ thích thú và không muốn quan tâm đến bất kì việc gì khác, dẫn đến sự thụ động và ảnh hưởng đến sự phát triển giác quan vận động và kỹ năng vận động tinh (cầm, nắm đồ vật) cũng như khả năng học tập môn toán và khoa học.

Nhồi nhét dưỡng chất

Để con phát triển trí não, nhiều bà mẹ không ngần ngại bổ sung những dưỡng chất vàng như DHA, ARA hay Choline cho trẻ dưới nhiều hình thức. Tuy nhiên, có bao giờ mẹ tự hỏi trẻ có hấp thụ được hết những gì mẹ cung cấp không?

Phát biểu trên diễn đàn Webtretho, ThS.BS Lê Quang Thanh, Giám đốc BV Từ Dũ TP.HCM cho biết “Ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, hệ tiêu hoá chưa hoàn thiện và chưa đạt được chức năng tối đa như của người lớn. Tuy nhiên, do nhu cầu dinh dưỡng cho quá trình phát triển trong giai đoạn này của trẻ khá cao nên hệ tiêu hoá của trẻ phải làm việc “hết công suất”. Chính vì thế, nếu mẹ không thật sự hiểu rõ mà chỉ chăm chăm cung cấp chất dinh dưỡng cho con sẽ khiến việc tiêu hoá và hấp thụ chất dinh dưỡng của trẻ gặp rắc rối”.

Theo khảo sát của công ty Nghiên cứu thị trường quốc tế IPSOS tại 4 thành phố lớn của Việt Nam, 93% các bà mẹ nhận thấy con mình có các triệu chứng rối loạn tiêu hóa nhẹ như đầy hơi, nôn trớ, tiêu chảy, đau quặn bụng, quấy khóc không rõ nguyên nhân…. Điều này lý giải vì sao nhiều mẹ mặc dù đã cho con ăn rất nhiều thức ăn bổ dưỡng nhưng bé vẫn không phát triển như kỳ vọng của cha mẹ.

Do đó, các chuyên gia dinh dưỡng khuyên mẹ nên cung cấp cho trẻ nguồn dinh dưỡng không những đầy đủ các chất dinh dưỡng thiết yếu với hàm lượng DHA, ARA theo khuyến nghị FAO/WHO mà còn phải phù hợp với hệ tiêu hóa nhạy cảm của con trong những năm tháng đầu đời. Chỉ như vậy, bé mới có thể hấp thu trọn vẹn các dưỡng chất cần thiết cho quá trình phát triển trí não một cách toàn diện.

Cụ thể, mẹ cần cho bé bú mẹ càng nhiều càng tốt cho đến 2 tuổi. Tuy nhiên, trong giai đoạn phát triển về sau hoặc nếu bé cần nguồn dinh dưỡng bổ sung, mẹ nên lựa chọn các sản phẩm sữa chứa đạm sữa bò được cắt nhỏ ( còn gọi là đạm thủy phân một phần), có tỷ lệ đạm whey:casein gần giống như sữa mẹ ( 60% đạm whey : 40% đạm casein) và chưa lượng đường lactose phù hợp với hệ tiêu hóa non nớt của trẻ.

Ngọc Vân

Nguồn tham khảo: Littlethings

Bệnh nhẹ, biến chứng nặng

Lượng bệnh nhân đến khám tại Bệnh viện Tai mũi họng Trung ương tăng cao trong mùa đông. Ảnh: Hoàng Vũ

Viêm mũi được xem là bệnh nhẹ, nhưng nếu không được chữa trị, hoặc chữa trị không đúng cách sẽ có nhiều biến chứng và ảnh hưởng đến chức năng sinh lý của mũi. Việc thở khó khăn sẽ giảm lượng ôxy hít vào, ảnh hưởng niêm mạc khứu giác gây mất ngửi, gây biến chứng hô hấp dưới như viêm khí quản, viêm phế quản mạn tính…

Nếu viêm mũi biến chứng thành viêm xoang mà không được trị khỏi kịp thời, viêm nhiễm sẽ phát triển lây lan ra các bộ phận khác, như gây viêm hốc mắt, viêm não, viêm màng não, áp-xe não…

Thậm chí, có khoảng 90% các ca bệnh ung thư mũi là do bệnh viêm mũi lâu ngày trị không khỏi mà tạo thành. Như vậy, từ một viêm nhiễm nhẹ ở mũi có thể sẽ gây ra những biến chứng nặng nề khó lường, thậm chí nguy hiểm đến tính mạng người bệnh.

Do đó, theo các chuyên gia y tế, không thể xem thường khi xuất hiện các triệu chứng như sổ mũi, nghẹt mũi... Tốt nhất, khi có biểu hiện viêm nhiễm ở khu vực tai-mũi-họng, nên đến cơ sở có chuyên khoa để thăm khám và điều trị, tránh bỏ lỡ thời gian điều trị tốt nhất.

Phòng bệnh đơn giản, dễ làm

Với bệnh viêm mũi trong mùa đông, giới y khoa đề cao việc phòng bệnh với những biện pháp khá đơn giản, tiết kiệm, dễ làm, có thể thực hành ngay tại nhà.

Theo PGS.TS Bác sĩ Võ Thanh Quang, Giám đốc Bệnh viện Tai mũi họng Trung ương - Chủ tịch Hội Tai mũi họng Việt Nam, trước đây người dân chỉ chú ý tới đánh răng để phòng bệnh mà không nghĩ tới đường mũi xoang, nơi ngăn cản và chứa đựng nhiều tác nhân gây bệnh cũng cần phải được vệ sinh hàng ngày.

Xịt mũi hàng ngày bằng nước biển sâu giúp thông mũi, sát khuẩn, kháng viêm, làm săn se niêm mạc, ngăn ngừa viêm mũi và viêm xoang hiệu quả. Trong ảnh, người dân đang mua nước biển sâu Xisat tại một nhà thuốc ở TP.HCM. Ảnh: Bình Minh

“Với chức năng cửa ngõ cơ thể, tự nhiên mũi, họng đã có các cơ chế tự bảo vệ. Nhưng với môi trường ngày càng ô nhiễm, với điều kiện sống có nhiều bệnh tật lây nhiễm như hiện nay, biện pháp xịt rửa mũi ngày càng được chú trọng. Không chỉ là mùa lạnh mà theo tôi quanh năm chúng ta nên tạo cho mình thói quen xịt rửa mũi ít nhất 3 lần mỗi ngày, vào buổi sáng sau khi ngủ dậy, buổi trưa và buổi tối trước khi đi ngủ”, PGS Quang khuyên.

Tại các nhà thuốc, sản phẩm dung dịch vệ sinh mũi khá đa dạng về chủng loại như nước biển sâu, nước biển nhân tạo (nước muối biển hoặc công thức nước biển), nước muối…

Trong đó, dung dịch nước biển sâu được các chuyên gia y tế khuyên dùng nhờ vào các ưu điểm vượt trội. Nước biển sâu được khai thác từ các vùng biển đặc biệt giàu khoáng và nguyên tố vi lượng như Cu++, Zn++… nên có tác dụng sát khuẩn, kháng viêm, săn se và bảo vệ niêm mạc mũi.

Những năm gần đây, Bộ Y tế cũng đã có các động thái siết chặt thị trường dung dịch vệ sinh mũi vốn đang được bán tại các hiệu thuốc như hàng tiêu dùng. Các dung dịch chuẩn sẽ được Bộ cấp chứng nhận chất lượng thông qua việc cấp Giấy chứng nhận Thiết bị Y tế.

Tính đến nay, nước biển sâu Xisat là sản phẩm dung dịch vệ sinh mũi sản xuất tại Việt Nam đầu tiên và duy nhất được cấp Giấy chứng nhận này, làm cho Xisat trở thành sản phẩm dành được độ tin cậy cao nhất của người tiêu dùng trên thị trường. Xisat được tinh chiết từ thiên nhiên ở độ sâu 450m từ mặt nước biển, chứa nhiều muối, giàu khoáng chất, như Cu++, Zn++... Sử dụng Xisat vệ sinh mũi hàng ngày giúp sát khuẩn, kháng viêm, ngăn ngừa sổ mũi, ngạt mũi và viêm xoang.

Bích Hà