Dưới đây là nội dung trao đổi với nữ nhà văn về câu chuyện "quyền lực", giá trị toát ra quanh... chiếc ô tô.

- Hôm 20.10 Trang Hạ cảm thán trên báo chí về cách tặng quà cho phụ nữ rằng đừng tặng hoa hồng, hãy tặng ô tô! Phải chăng Trang Hạ đã bớt đam mê chạy bộ và phi xe mô tô phân khối lớn...?

Không, ngoài thông điệp yêu thương thì thực ra lúc đó, Trang Hạ nhớ đến một trải nghiệm rất buồn cười. Mình có giấy phép lái xe, nhưng mình không dám lái ô tô tại Việt Nam. Vấn đề có thể vì mình nhút nhát trước rừng xe máy tổ lái, và vì một điều cực kỳ hài hước.

Đó là: Nếu gặp một chiếc ô tô đang chạy chậm, đi bối rối hoặc lạc đường... thì cánh đàn ông sẽ nghĩ ngay "àaaaaaaa lại là phụ nữ đây mà". Nếu gặp chiếc xe đỗ lệch, buồn cười hoặc bất cứ vấn đề gì đó, thì rất nhiều người chạy lên, nhìn vào mặt người lái xe, xem có phải phụ nữ hay không. Và nếu đấy là phụ nữ thì chắc chắn sau đó sẽ là một cái chặc lưỡi. Có một thứ định kiến về phụ nữ lái xe!

Một người phụ nữ được cứu khỏi chiếc xe khi lái ô tô lao xuống con mương ở Nam Từ Liêm, Hà Nội, tháng 3/2017.

- Thì ra đây lại là chuyện nữ quyền...

Bởi vì trong rất nhiều gia đình người Việt Nam, người ta nghĩ đàn ông là người làm ra tiền nhiều nhất, mới là người chọn mua xe. Đàn ông chính là người lái xe, còn chỗ của phụ nữ chỉ là mặc đẹp và khép nép ở ghế bên hoặc ngồi đằng sau.

Còn Trang Hạ nghĩ rằng là trong thế kỷ 21 này, có rất nhiều gia đình thu nhập của người phụ nữ không thua kém gì đàn ông. Phụ nữ quan tâm đến các mẫu xe, concept, thiết kế, màu sơn thậm chí là dung tích động cơ cũng hiểu biết không thua kém gì nam giới. Và hôm 22/10 vừa qua, người được trao thưởng 500 triệu đồng giải nhất bình chọn mẫu xe Vinfast cũng là một phụ nữ!

Và có thực tế rất quan trọng là: Khi mua xe bao giờ cũng có ý kiến của người phụ nữ ở trong gia đình, chứ không bao giờ có chuyện là một ngày đẹp trời mở cửa và thấy con xe lù lù của ông chồng. Chắc chắn không có điều đó đúng không?

Cho nên nếu bạn xem thường người phụ nữ bên cạnh bạn thì một ngày nào đó, bạn sẽ bất ngờ khi nhìn thấy cái nội lực và tài chính của người phụ nữ, họ quyết định phần rất lớn khi chọn mua xe trong gia đình.

Một phụ nữ lái xe đâm xuống ao đang nhờ cầu cứu.

- Tức là ở đây quyền lực, quyết định mua sắm là phụ nữ chứ không phải đàn ông?

Ví dụ như các mẫu xe Vinfast mà cả tháng nay mọi người sôi nổi bàn tán, với cách nhìn của người quan sát xã hội, quan sát cộng đồng, Trang Hạ cho rằng, phần lớn những người mua xe sẽ không nằm trong nhóm comment và like công khai như hiện nay.

Trong newsfeed của Trang Hạ, các bình luận đều thuộc về các mẫu SUV của nam giới. Nhưng trong các group kín của phụ nữ chúng tôi về chi tiêu, tiêu dùng thông minh, mua sắm nội thất cao cấp, nuôi dạy con theo phương pháp của người Do Thái... mọi người đều có sự quan tâm chia sẻ. Nhưng sự quan tâm của họ tinh tế, kín đáo hơn.

Từng nhiều năm làm trong lĩnh vực PR và marketing, Trang Hạ thấy dường như chuỗi truyền thông về mẫu xe Vinfast cho thấy nó được đo ni đóng giày cho những khách sành điệu nữ, phụ nữ có thu nhập và am hiểu, thậm chí tự chủ về cuộc đời của mình. Phụ nữ rất quan tâm đến yếu tố thời trang của nó, sự lãng mạn của chiếc xe đấy.

Tâm lý của tất cả những người phụ nữ là trước khi họ quyết định, thì họ cần rất nhiều cảm xúc. Trong các cuộc thi của Vinfast, trong các mẫu xe, bình chọn, họ lấy được cảm xúc của người phụ nữ và như vậy thì sẽ lấy được quyết định chi tiêu của họ.

Vì thế Trang Hạ vẫn nghĩ, đàn ông các ông cứ việc chém gió còn quyết định chọn mua xe là việc của phụ nữ.

- Trang Hạ nghĩ sao khi rất nhiều chị em ngồi sau vô lăng. Như thế có nghĩa là chị em đã khẳng định được mình?

Đó không chỉ là sự hoán đổi giới tính sau tay lái đâu, mà đó còn là sự lựa chọn của người phụ nữ trong đời sống, khi họ giàu hơn, có năng lực hơn.

Không chỉ là điều kiện tài chính mà còn là quan điểm trong đời sống mạnh mẽ hơn. Rất nhiều phụ nữ tìm thấy vẻ đẹp của mình sau tay lái và chinh phục các chặng đường, thậm chí tự vẽ ra các hành trình cho mình đi. Đó chính là vẻ đẹp dù người khác có thể không thích.

- Có lý do là đàn ông quan tâm và lo lắng cho chị em, không muốn phụ nữ ngồi sau vô lăng, mà sẵn sàng cầm lái đưa chị em đi…

Mình nghĩ có rất nhiều người đàn ông đi xe máy không tán người phụ nữ lái ô tô. Mình có cô bạn mua chiếc Carry 1.8, mua chiếc xe đầu tiên lúc 33 tuổi, chưa lập gia đình. Cô ấy nói, từ lúc mua ô tô bây giờ, số người theo đuổi ít hơn. Những anh ngồi sau xe tớ thường khép nép, mất đi sự hào sảng, tự tin, hài hước, hấp dẫn lúc trước.

Từ khi cô ấy lái xe thì có ít người hâm mộ, theo đuổi hơn, nhưng cô ấy không buồn. Chiếc xe mà người đàn bà lái đã giúp họ lựa chọn được người đàn ông can đảm hơn hoặc đó có có thể là người đàn ông không biết lái xe nhưng lại biết chia sẻ hành trình bên người phụ nữ của mình. Là người tự tin rằng, dù mình ngồi đâu, trên chiếc xe gì, giá trị đàn ông không thay đổi!

Ảnh minh họa

- Quả nhiên ô tô mang nhiều giá trị, chở nhiều thông điệp nhỉ?

Với Trang Hạ ô tô không chỉ thuần túy là tài sản hay phương tiện. Trang Hạ nghĩ một chiếc ô tô trong đời sống trong xã hội sẽ quan trọng nếu nó Made in vietnam và nhắc nhớ lịch sử cảm xúc của gia đình.

Nói đến xe ô tô thì mình nhớ khi còn nhỏ thì luôn luôn có chuyện: Bố mẹ hỏi chúng ta khi lớn con mua gì cho bố mẹ? Sẽ mua nhà, mua ô tô cho bố mẹ? Và chúng ta đồng ý, rồi 30 năm sau, chúng ta lặp lại câu đó với chính con cái mình.

Con mình cũng từng nói với mẹ: “Con sẽ mua ô tô cho mẹ!” khi mình dừng đèn đỏ lúc trời mưa tầm tã, trên đường đón con đi học về, giữa mùa đông lạnh cóng! Khi đó, mình cảm thấy rất ngậm ngùi, vì nói gì đi nữa, chiếc ô tô có thể viết lại lịch sử của một gia đình, một lịch sử cảm xúc, chứ không phải lịch sử vật chất. Và có rất nhiều gia đình có quyền mong chờ một thứ gì đó tốt đẹp từ chiếc ô tô...

- Cảm ơn Trang Hạ!

Minh Tuấn(thực hiện)

“Viết không phải để khoe khoang”

- Với gần 300 trang sách của “Sáng tạo không giới hạn trong kinh doanh”, khó hình dung được việc một doanh nhân trẻ, năng động, thành công, có thể dành thời gian tỉ mẩn, gõ, xóa. Điều gì thôi thúc anh cầm bút, thưa anh?

Người ta nói rằng viết văn luôn khó, nhất là trong thời buổi mà công nghệ và văn hóa nghe nhìn được phát triển ở một mức luôn bày sẵn cho bạn những bữa tiệc nghệ thuật - giải trí đầy ắp sơn hào hải vị. Thế nhưng viết là sở thích và viết cũng là trải lòng, giảm stress. Có lúc tôi bắt nhịp được dòng chảy của việc viết và khi viết xong, có khi đọc lại, tôi còn không nghĩ được đó là mình đã viết được như vậy.

Tác giả Phan Minh Thông tại lễ ra mắt và giao lưu sách tại Đường sách Nguyễn Văn Bình - TP.HCM tháng 12/2017

- Vâng, nhưng độc giả vẫn đang thắc mắc rằng vì sao người đứng đầu ngành xuất khẩu hồ tiêu có kim ngạch hàng tỷ USD, lại chọn cho mình con đường “tìm tri ân” qua viết lách?

Muốn viết được trước hết người viết phải là người đọc nhiều, thích sách, có nhận thức tốt, có kiến thức về đời sống lẫn sách vở. Tôi hy vọng cuốn sách công trình 5 năm của tôi sẽ có nhiều người thích.

- Có nghĩa là anh thấy mình có lợi thế hơn?

Tôi muốn mở ra một diện mạo phong phú của đời sống doanh nhân. Họ có thể phải rất quyết liệt, tranh đấu, vì sự sống còn kinh doanh, vì đời sống nhân viên…nhưng đời sống của họ cũng rất phong phú, đa màu, nhiều văn hóa. Ở cả hai góc nhìn đều có thể phác thảo diện mạo của một thế hệ doanh nhân mới có năng lực kinh doanh và cả đời sống văn hóa cao.

Cover sách

“Thêm một giấc mơ cho chính mình, tại sao không?”

- Với 10.000 ấn bản “Sáng tạo trong kinh doanh” được đăng ký mua hết veo trong 1 tuần kể từ khi ấn bản đầu tiên rời nhà in, anh có nghĩ đây là một cơ hội…nổi tiếng?

Nổi tiếng không xấu, không tốt. Nếu nhìn đó là việc tốt, là hiệu ứng khi mình làm việc tốt, thì đó là điều đáng trân trọng. Nhưng tôi là người làm kinh doanh. Tôi vẫn muốn tập trung kinh doanh và khi thích, lại viết. Chỉ vậy thôi. Có rất nhiều người kinh doanh tốt, chia sẻ hay, xứng đáng nổi tiếng hơn tôi nhiều.

- Văn phong giản dị, cách viết mộc, chia sẻ tâm tình và chân thành. Anh có gặp khó khăn khi viết?

Tất nhiên. Trong 5 năm để viết sách, có những bài viết tôi viết mất tới 6 tháng, như bài “Có những niềm riêng”. Khi đó tôi hứa với 1 người bạn sẽ viết về tranh. Viết 2 ngày xong đọc lại chán, tôi bỏ lửng.

Gần Tết nói chuyện với bạn bè họa sĩ và báo chí, lại có cảm hứng viết, thế là viết lại. Cũng có những bài nhiều năm đọc lại đã thấy cảm xúc thay đổi. Tôi không phải là nhà văn nhà báo chuyên nghiệp nên nếu không có ý và cảm xúc thì tôi hoàn toàn không viết được.

- Và một câu hỏi khá quen: Anh có chịu ảnh hưởng của ai? Gia đình anh có ai là nhà văn hay người làm trong giới văn chương không, thưa anh?

Không. Các anh chị tôi làm kinh doanh, nghề y, nhà giáo. Mẹ tôi tảo tần từ việc nhân viên giám định đến buôn bán nuôi gia đình. Có lẽ tôi thừa hưởng sở thích đọc của bố tôi từ nhỏ. Trước khi viết như nhiều như vậy, tôi đã đọc nhiều. Và có thể vì đó mà ngấm một chút ham thích với viết lách. Một trong những cuốn tôi thích: “Tôi, Charlie và hành trình nước Mỹ” của J.Steinberg. Rất dễ chịu và dễ cảm.

Độc giả xếp hàng đợi tác giả “Sáng tạo không giới hạn trong kinh doanh ký tặng sách”

- Thành đạt, nổi tiếng, có ấn phẩm riêng được nhiều bạn trẻ chào đón. Anh có nghĩ mình đã đến lúc cần “biết đủ sẽ đủ”?

Rất nhiều bạn chia sẻ yêu thích cuốn sách, đó là bất ngờ ngoài giới hạn. Để có cuốn sách hôm nay, tôi không đơn độc, cũng khác với nhiều nhà văn chuyên nghiệp không được sự hỗ trợ từ bạn bè, thiết kế, biên tập… Tôi may mắn hơn họ rất nhiều. Và biết vậy nên tôi luôn nỗ lực với những mong muốn bước về phía trước, tiếp tục những giấc mơ.

Mong “Sáng tạo không giới hạn trong kinh doanh” sẽ còn được độc giả mua ủng hộ. Đó là động lực biết đâu tôi sẽ viết tiếp một truyện ngắn. Đó là giấc mơ của tôi. Ai cũng có thể có một giấc mơ giản dị, tại sao không?

- Xin cảm ơn anh!

Như Quỳnh(thực hiện)

Chương trình diễn ra ngày 12/10 tại Nghệ An.

Theo TS Hương, giảm đường trong chế độ ăn là một xu hướng đang rất được quan tâm. Để thực hiện điều này, việc nhận diện những thực phẩm chứa nhiều đường là rất quan trọng.

Đường không chỉ nằm trong bánh kẹo, đồ uống ngọt mà còn "ẩn mình" trong nhiều món ăn hàng ngày. Đặc biệt, đường trong các loại nước chấm và sốt lại ít được lưu tâm.

"Trước đây, nước mắm truyền thống thường chỉ có mắm, chanh và ớt. Nhưng hiện nay, hầu hết các công thức nước chấm như: nước chấm ốc, nước chấm nem đều chứa đường", TS Hương phân tích.

Chuyên gia này dẫn chứng các công thức pha nước chấm phổ biến trên mạng, đa phần đều có trên 20% thành phần là đường. Thậm chí, có những loại nước chấm có đến 4 thìa đường trong tổng số 10 thìa nguyên liệu.

Không chỉ dừng lại ở nước chấm, các loại sốt được sử dụng phổ biến để tăng hương vị cho món ăn cũng chứa hàm lượng đường cao.

"Đáng chú ý, nhiều loại nước chấm, sốt hiện nay sử dụng sữa đặc như một trong các thành phần chính. Trong khi đó, loại nguyên liệu này lại có đến 50-55% thành phần là đường", TS Hương phân tích.

"Sốt, nước chấm là một trong các nguồn nạp đường "ẩn" mà chúng ta cần quan tâm nếu muốn thực hiện mục tiêu giảm đường trong khẩu phần ăn hàng ngày", TS Hương nhấn mạnh.

Lạm dụng đường có thể gây ra 45 vấn đề về sức khỏe

Báo cáo từ Bộ Y tế cho thấy, lượng đường tiêu thụ trung bình của người Việt đã tăng gấp 7 lần trong 15 năm qua, đạt mức 46,5g/ngày vào năm 2018. Đây là mức cao hơn rất nhiều so với khuyến nghị của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) là dưới 25g/ngày.

Một cốc trà sữa - món đồ uống yêu thích của giới trẻ - chứa 40-50g đường, vượt xa mức khuyến nghị hàng ngày chỉ trong một lần tiêu thụ.

Việc tiêu thụ đường quá mức đang đặt sức khỏe của người Việt trước nhiều nguy cơ nghiêm trọng.

TS Hương dẫn chứng nghiên cứu từ các nhà khoa học Mỹ gần đây đã chỉ ra rằng, đường tự do liên quan đến ít nhất 45 vấn đề sức khỏe, tập trung vào các nhóm bệnh răng miệng và rối loạn chuyển hóa.

Giảm đường trong chế độ ăn được quan tâm

Đường gây nhiều vấn đề về sức khỏe. Do đó, giảm đường đang là một trong những xu hướng được nhiều người hướng đến khi xây dựng một chế độ ăn lành mạnh hơn.

Theo bà Nguyễn Quỳnh Vân, Viện Phó Viện Dinh dưỡng TH, đại dịch Covid-19 dẫn đến một sự thay đổi lớn trong tâm lý người dân.

"Covid-19 là sự kiện để báo động con người cần nhìn vào những gì thật sự cần thiết cho bản thân và gia đình. Do đó, sau Covid-19, người dân có xu hướng quan tâm đặc biệt tới sức khỏe", bà Vân cho hay.

Với chất lượng sống tăng lên, thay vì quan tâm đến tuổi thọ, người dân quan tâm hơn đến quá trình lão hóa lành mạnh, chất lượng cuộc sống cho người cao tuổi.

Theo bà Vân, 35% người tiêu dùng được phỏng vấn đồng ý rằng kiểm soát cân nặng và tuân thủ chế độ ăn uống cân bằng là những yếu tố quan trọng để lão hóa lành mạnh.

Để bảo vệ sức khỏe, các chuyên gia dinh dưỡng khuyến nghị một số giải pháp giảm đường hiệu quả:

- Giảm lượng đường nạp vào bằng cách giảm đường thêm vào đồ ăn thức uống. Thay thế các đồ uống có đường bằng đồ uống không đường như nước lọc, trà.

- Đọc kỹ nhãn dinh dưỡng để lựa chọn các sản phẩm có lượng đường bổ sung thấp nhất.

- Giảm đường bổ sung vào các công thức chế biến bằng cách sử dụng các hương liệu khác như chiết xuất hạnh nhân, vani hay cam...

- Thay thế một phần hoặc toàn bộ đường bằng các loại gia vị khác, ví dụ dùng các gia vị có tính ấm để tăng cường hương vị cho thực phẩm thay vì đường.

- Khi cần thiết có thể sử dụng các chất tạo ngọt. Tuy nhiên, đây không phải là giải pháp được khuyến khích.

Cơ thể chúng ta già đi như thế nào?

Sự già đi của cơ thể là một hiện tượng sinh lý tự nhiên không thể ngừng lại được, không thay đổi được, dù ngày càng có nhiều người tìm kiếm những phương thuốc trường sinh bất tử. Nhiều nhà nghiên cứu cho rằng, tuổi già, bản thân nó là một loại bệnh và có thể cứu chữa được, mặc dù đây vẫn đang là vấn đề gây nhiều tranh cãi và chưa có đáp án. Nhưng chắc chắn rằng, quá trình đó xảy ra như thế nào tùy thuộc vào cơ thể của mỗi người, cũng như nhiều yếu tố khác như môi trường, rèn luyện, dinh dưỡng... 

Sự già đi của cơ thể diễn ra từng ngày nhưng không phải ai cũng nhận ra

Một số thay đổi điển hình có thể xảy ra khi cơ thể già đi mà ta có thể dễ dàng nhận thấy, đó là khi lớn tuổi giấc ngủ sẽ không được say nên thời gian nằm trên giường sẽ phải nhiều hơn nếu muốn có cùng một số thời gian ngủ; Càng lớn tuổi, mắt càng khó tiết ra nước mắt, võng mạc  mỏng đi và thủy tinh thể chuyển dần sang màu vàng và đục dần. 

Vào tuổi 40, chú tâm nhìn những vật gần trở thành khó khăn. Mống mắt sẽ cứng hơn làm cho phản ứng của con ngươi kém đi, vì thế việc thích nghi với những mức độ sáng khác nhau trở thành khó hơn…  

Nói chung, sự già đi của cơ thể sẽ khiến sức khỏe kém đi, không còn nhanh nhẹn, linh hoạt như khi ta còn trẻ.Tuy nhiên, chúng ta có thể giúp cho quá trình già đi được diễn ra một cách khỏe mạnh, bằng việc chủ động quan tâm đến những tác nhân có ảnh hưởng đến nó. Một trong những tác nhân quan trọng, chính là dinh dưỡng. 

Dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng ra sao khi cơ thể già đi?

Vừa qua, Tập đoàn Dinh dưỡng toàn cầu Herbalife vừa công bố kết quả khảo sát về Sức khỏe khi về già tại Châu Á Thái Bình Dương. Cuộc khảo sát đã cung cấp nhiều thông tin chi tiết về các mối bận tâm và thái độ khi về già của người tiêu dùng.

Theo đó, mặc dù đa số người tiêu dùng lo lắng về những vấn đề sức khỏe tiềm ẩn do tuổi già gây ra và tin rằng họ có thể chủ động thực hiện các bước giúp họ luôn khỏe mạnh, nhưng nhiều người trong số họ lại đánh giá thấp tầm quan trọng của dinh dưỡng để khỏe mạnh khi về già.

Theo kết quả khảo sát, 8 trong số 10 người Việt Nam được khảo sát lo lắng về những vấn đề sức khỏe tiềm ẩn do tuổi già gây ra, những vấn đề lo lắng hàng đầu của họ liên quan đến Xương/ Khớp, Mắt và Tim mạch. Tuy nhiên, 84% số người được khảo sát đồng ý rằng họ có thể chủ động thực hiện các bước để khỏe mạnh khi về già.

Lưu ý đến chế độ dinh dưỡng để luôn khỏe mạnh khi về già, đặc biệt là các loại rau, củ, quả chứa nhiều vitamin A, E, C…

Trong số các bước mà người Việt tham gia khảo sát sẽ thực hiện để khỏe mạnh khi về già, 46% sẽ thực hiện hoạt động thể chất. Trong khi đó, chỉ có 12% nói rằng họ sẽ đưa ra những lựa chọn dinh dưỡng tốt hơn, 10% nói rằng họ sẽ dùng những dưỡng chất bổ sung, và 9% sẽ thường xuyên kiểm tra sức khỏe định kỳ.

Con số khoảng trên dưới 10% người tiêu dùng Việt Nam quan tâm đến dinh dưỡng để khỏe mạnh khi về già, là khá khiêm tốn và là con số đáng lo ngại. Bày tỏ quan điểm về vấn đề này, ông Phạm Tường Huy - Tổng Giám đốc Công ty Herbalife Việt Nam cho biết: ‘Chúng tôi vui mừng khi biết rằng đa số người tiêu dùng Việt Nam ý thức được những vấn đề sức khỏe tiềm ẩn do tuổi già gây ra. Tuy nhiên, chúng tôi cũng lo lắng khi biết giải pháp chọn lựa dinh dưỡng tốt hơn lại được xếp ưu tiên thấp hơn trong danh sách các bước mà người tiêu dùng sẽ thực hiện để giúp họ cải thiện chất lượng cuộc sống khi về già.

Thực tế, dinh dưỡng tốt nên được chú trọng sớm hơn, vì vậy hiện tại, chúng tôi phải nỗ lực nhiều hơn nữa để giúp người tiêu dùng hiểu được tầm quan trọng của dinh dưỡng để luôn mạnh khỏe khi về già.” 

Minh Ngọc