Vì Huawei là "bộ mặt" của công nghệ Trung Quốc

Đối với chính phủ Trung Quốc, Huawei là niềm tự hào, là minh chứng cho sức mạnh và tiềm năng của người Trung Quốc. Chỉ trong vòng 3 thập kỷ, kể từ khi được thành lập năm 1987 bởi Nhậm Chính Phi, một cựu kỹ sư của Giải phóng quân Nhân dân Trung Quốc, Huawei đã có những bước phát triển có thể nói là "thần kỳ". Từ một công ty tập trung sản xuất các thiết bị chuyển mạch điện thoại, Huawei đã trở thành một trong những công ty tư nhân lớn nhất thế giới, là cái tên đi đầu trong các lĩnh vực như thiết bị viễn thông, smartphone, điện toán đám mây ở châu Á, châu Âu và châu Phi.

Không cần đến thị trường Mỹ, Huawei vẫn vươn lên trở thành nhà sản xuất smartphone lớn thứ hai thế giới. Thị phần thiết bị viễn thông của Huawei cao gần bằng thị phần của hai đối thủ đứng sau là Nokia và Ericsson cộng lại. Quan trọng hơn cả, Huawei là cái tên đang chiếm lợi thế lớn nhất trong cuộc đua công nghệ dữ liệu không dây 5G, bất chấp việc Mỹ và các đồng minh liên tục gây khó dễ. 5G là công nghệ được kỳ vọng sẽ mở ra một kỷ nguyên mới của thế giới số, với rất nhiều ứng dụng như xe tự hành, thực tế ảo,...

Khiến Huawei sụp đổ, Mỹ sẽ đánh thẳng vào lòng tự tôn của chính phủ Trung Quốc, đồng thời khẳng định vị thế cường quốc số một của mình.

Vì tầm quan trọng to lớn của công nghệ 5G

5G là công nghệ sẽ thay đổi cách thế giới vận hành, hay ít ra thì đó là điều mà các hãng công nghệ thường nói với chúng ta. Huawei đã đổ hàng tỷ USD vào nghiên cứu và phát triển (R&D) 5G, trở thành một trong những cái tên sở hữu nhiều bằng sáng chế nhất cả trong và ngoài Trung Quốc. Tính đến nay, họ đã giúp xây dựng mạng lưới 5G tại hơn 10 quốc gia, và hứa hẹn sẽ tăng gấp đôi con số đó vào năm 2020. Trong khi đó, Mỹ chỉ mới thử nghiệm 5G với quy mô nhỏ, hạn chế.

Không chỉ cơ sở hạ tầng, chip xử lý cũng là lĩnh vực mà sự tồn tại của Huawei là mối đe dọa tới các công ty Mỹ. Dòng chip di động Kirin, được sản xuất bởi công ty con của Huawei là HiSilicon, cạnh tranh trực tiếp với Snapdragon của Qualcomm. Thậm chí, năm vừa rồi, Kirin 980 còn vượt lên  trở thành chip Android đầu tiên được sản xuất trên tiến trình 7nm. Trên mặt trận máy chủ, chip Kunpeng cũng đang gây sức ép lên thế độc tôn của Intel.

Nhắm đến Huawei cũng là cách Mỹ tự bảo vệ mình trong cuộc đua công nghệ. Họ không thể thua cuộc đua này, đặc biệt nếu đối thủ là Trung Quốc.

Vì "an ninh quốc gia"?

Đây là lý do chính mà Mỹ thường đưa ra cho những động thái công kích Huawei của mình. Nhà sáng lập, chủ tịch đương nhiệm Huawei, ông Nhậm Chính Phi có xuất thân là một kỹ sư của Giải phóng quân Nhân dân Trung Quốc, và ông cũng là đảng viên của Đảng Cộng sản Trung Quốc. Điều này, cộng với việc chính phủ Trung Quốc luôn có những động thái hậu thuẫn Huawei trong hoạt động kinh doanh làm dấy lên những nghi ngờ rằng công ty là gián điệp hoạt động cho các cơ quan tình báo của Trung Quốc.

Trong nhiều lần phỏng vấn, Nhậm Chính Phi cho biết ông tự hào với sự nghiệp quân đội và tự hào mình là một đảng viên, nhưng ông và Huawei chưa bao giờ làm điều gì sai trái qua sự chỉ đạo của chính phủ hay cung cấp thông tin gián điệp. Trên thực tế, hồi tháng 3 vừa rồi, Huawei còn phản công bằng cách đâm đơn kiện lên Tòa án Liên bang Mỹ sau khi chính quyền Mỹ cấm các cơ quan trung ương sử dụng phần mềm, linh kiện của Huawei.

Tuy nhiên, Mỹ có lý do cho những ngờ vực của mình, bên cạnh xuất thân của ông Nhậm Chính Phi, khi Huawei đã không ít lần dính vào những bê bối đánh cắp thông tin. Năm 2003, Cisco Systems kiện Huawei với cáo buộc vi phạm bằng sáng chế, sao chép mã nguồn router và switch của công ty này. Năm 2010, Motorola kiện Huawei với cáo buộc cấu kết với cựu nhân viên của Motorola để đánh cắp bí mật kinh doanh. Năm 2017 Huawei dính nghi vấn đánh cắp công nghệ robot của T-Mobile. Ba Lan, đồng minh thân cận của Mỹ, đã bắt giữ một nhân viên của Huawei với nghi vấn gián điệp cho chính phủ Trung Quốc. Sau đó, Huawei sa thải nhân viên này, phủ nhận mọi sự liên quan. Và còn nhiều hơn thế nữa.

Sau Huawei sẽ còn những tên tuổi Trung Quốc nào?

Khi chiến tranh thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc nổ ra, việc Huawei là cái tên được nhắm đến đầu tiên là điều có thể dự đoán từ trước. Sau Huawei, liệu có còn tên tuổi Trung Quốc nào nữa trở thành "mồi nhắm" cho cuộc chiến tranh thương mại Mỹ - Trung?

VH

Hãng cho biết sẽ tăng cường cung cấp chip hoặc tìm cách khác nhằm giữ lợi thế trong ngành công nghiệp smartphone và 5G.

Ông Nhậm nói công ty đã có những giải pháp riêng để hạn chế tác động từ lệnh cấm của Mỹ. Nhà sản xuất smartphone lớn thứ 2 thế giới đã tự tạo ra bộ xử lý riêng trong nhiều năm và ứng dụng chúng trên những thiết bị của hãng.

Huawei cũng sẽ giới thiệu nền tảng hệ điều hành riêng sau khi bị Google đình chỉ hợp tác. Tuy nhiên, khi được hỏi về tiềm năng của những sản phẩm thay thế trên và liệu công ty có thể phát triển mạnh trong tương lai hay không, ông chủ Huawei đã không trực tiếp trả lời vấn đề.

Hình ảnh ông Nhậm trong cuộc phỏng vấn với Bloomberg vào ngày 24/5. Ảnh: Bloomberg.

“Điều đó phụ thuộc vào những người thợ của chúng tôi có thể sửa chữa được máy bay nhanh đến mức nào. Bất kể họ sử dụng vật liệu gì, có thể bằng kim loại, vải hoặc giấy, mục đích cuối cùng là giữ cho máy bay tiếp tục ở trên bầu trời”, ông Nhậm nói. Từ máy bay được các lãnh đạo Huawei dùng để ám chỉ về chính công ty này.

Từ một con người sống khép kín, ông Nhậm dần trở nên cởi mở và xuất hiện nhiều hơn trước truyền thông. "Khi các nền kinh tế hàng đầu thế giới tranh giành quyền thống trị, không gì có thể tồn tại trên đường đi của họ. Công ty của tôi chỉ giống như một hạt vừng", ông Nhậm chia sẻ trong cuộc phỏng vấn đầu tháng 1.

“Điều này có thể khiến một trong những gã khổng lồ của Trung Quốc gục ngã”, Chris Lane, nhà phân tích tại Sanford C. Bernstein & Co nhận định. “Mặt khác, nếu Trung Quốc đóng cửa tất cả nhà máy của Apple, Mỹ cũng phải đối mặt với điều tương tự. Đây có thể là bước đi bất đắc dĩ trong tương lai”.

Theo Bloomberg, việc bị liệt vào danh sách đen có thể đã được Huawei dự đoán từ giữa năm 2018, khi các lệnh trừng phạt tương tự từng đe dọa nhấn chìm công ty đồng hương là ZTE. Huawei cho biết hãng đã dự trữ đủ số lượng chip và các thành phần quan trọng khác để duy trì hoạt động kinh doanh của mình một cách bình thường ít nhất 3 tháng.

“Chúng tôi đã tạo ra những con chip thực sự tốt. Nó được phát triển trong môi trường cạnh tranh khắc nghiệt. Điều đó cho thấy chúng tôi tuyệt vời như thế nào”, ông Nhậm nói.

Nhiều thông tin cho rằng Trung Quốc sẽ sớm đưa ra biện pháp riêng nhằm trả đũa lệnh cấm đối với Huawei, một trong số đó có thể là chặn các tập đoàn lớn nhất của Mỹ như Apple. "Nếu điều đó thực sự xảy ra, Táo khuyết có thể mất đi một phần ba lợi nhuận trong năm tới", các nhà phân tích tại Goldman Sach ước tính.

“Trước hết, điều đó sẽ không xảy ra. Thứ hai, nếu điều đó xảy ra tôi sẽ là người đầu tiên phản đối. Apple giống như người thầy của tôi. Đây luôn là công ty dẫn đầu", ông Nhậm nói trong một cuộc phỏng vấn.

Ông Nhậm khẳng định Huawei chưa bao giờ ăn cắp tài sản trí tuệ của Mỹ. Ông cũng cho biết, hãng đang sở hữu những công nghệ mà Mỹ chưa có. Ảnh: BBC.

Trong nhiều năm, Huawei bị Mỹ cáo buộc rằng có quan hệ với chính quyền Bắc Kinh. Đồng thời, hãng cũng bị buộc tội ăn cắp tài sản trí tuệ từ nhiều gã khổng lồ công nghệ Mỹ như Cisco Systems, Motorola hay T-Mobile.

“Tôi chỉ có thể đánh cắp các công nghệ của Mỹ vào ngày mai. Mỹ thậm chí còn chưa có được những công nghệ đó. Chúng tôi đang đi trước Mỹ bởi nếu không, ông Trump sẽ không phải cố gắng tấn công chúng tôi”.

Bloomberg cho biết doanh số của Huawei cao hơn cả 2 gã khổng lồ Internet là Alibaba và Tencent cộng lại. Năm 2018, công ty Trung Quốc đã vượt qua Apple để trở thành nhà sản xuất smartphone lớn thứ 2 thế giới.

“Mỹ chưa bao giờ mua sản phẩm từ chúng tôi. Ngay cả khi Mỹ muốn mua sản phẩm của Huawei trong tương lai, tôi có thể sẽ không bán cho họ. Sẽ không có bất cứ cuộc đàm phán nào”, ông Nhậm cho biết.

Các quan chức Trung Quốc tuyên bố nền kinh tế nước này sẽ không bị rối loạn. Đối mặt với chính sách cấm vận của Mỹ, Bắc Kinh đang lên kế hoạch rót nguồn lực để phát triển thiết kế, chip bán dẫn và phần mềm nội địa.

Tuy nhiên, kế hoạch này có vẻ không hứa hẹn. Nỗ lực xây dựng vi xử lý nội địa dựa trên công nghệ nước ngoài đã gặp nhiều khó khăn. Dự án sản xuất chip nhớ DRAM tích hợp mạch Phúc Kiến Kim Hoa sụp đổ vào năm ngoái, khi Mỹ thực hiện kiểm soát xuất khẩu - được ban hành sau cáo buộc Trung Quốc đánh cắp thiết kế từ nhà cung cấp Micron.

Ngoài ra, Yangtze Memory Technologies - công ty từng được đánh giá là đối thủ của Samsung - hiện vẫn tụt hậu ít nhất 5 năm sau gã khổng lồ Hàn Quốc, dù đã dành hơn một thập kỷ làm chip nhớ NAND. Những người hoài nghi đánh giá rằng các ông chủ Trung Quốc giỏi làm bất động sản hơn vi xử lý.

Trung Quốc cũng không có thêm thành tựu phần mềm nào. Sau gần 20 năm nỗ lực, quốc gia này chưa thể phát hành hệ điều hành nội địa cho máy tính, đủ mạnh để thách thức Microsoft Windows. Nỗ lực đáng ghi nhận nhất của các lập trình viên Trung Quốc là một sản phẩm trông giống Windows XP - hệ điều hành Microsoft đã ngừng phát triển 10 năm trước.

Giao diện hệ điều hành NeoKylin do Trung Quốc tự phát triển. Ảnh: QZ.

Mặc dù hứa hẹn nhiều lần trong thập kỷ qua, thực tế tiến độ xây dựng hệ điều hành cho điện thoại thông minh của Trung Quốc vẫn còn rất mơ hồ.

Tự cô lập mình

Tất cả những điều trên giải thích vì sao Huawei không thể tồn tại về lâu dài với lệnh cấm của Mỹ. Công ty phụ thuộc vào nguồn sở hữu trí tuệ phương Tây để duy trì hoạt động kinh doanh và cạnh tranh. Đó là lý do nền kinh tế Trung Quốc không thể phát triển thịnh vượng bằng cách thực hiện tự cung tự cấp, bất kể Chủ tịch Tập Cận Bình có thúc đẩy ý tưởng này đến mức nào.

Người sáng lập Huawei Nhậm Chính Phi từng thừa nhận: “Trung Quốc khó thành công nếu phụ thuộc hoàn toàn vào công nghệ nội địa”. Ý kiến của ông thể hiện một thực tế: dù được hậu thuẫn thế nào, tự chủ công nghệ là bước đi không hề khôn ngoan so với giao thương quốc tế.

Ông Nhậm Chính Phi trong một cuộc gặp với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. Ảnh: SCMP.

Về lâu dài, nó có thể gây ra cô lập. Rồi sẽ xuất hiện một khối các quốc gia đồng minh sử dụng hệ thống, tiêu chuẩn và phần mềm của riêng mình. Một khi bị cắt đứt khỏi phần còn lại của thế giới, khối đồng minh sẽ mãi mãi là những “người anh em” nghèo nàn công nghệ - với chi phí cơ hội mất đi là rất lớn.

Mỹ có thể giết Huawei, nhưng họ không cần làm vậy

Tuy nhiên, kịch bản tối tăm này vẫn có thể tránh được. Dồn Huawei vào chân tường thực tế không mang lại lợi ích cho chính phủ Mỹ.

Huawei và nhiều công ty công nghệ Trung Quốc khác là khách hàng lớn của những nhà cung ứng Mỹ - đối tượng chịu ảnh hưởng trực tiếp nếu lệnh cấm xuất khẩu được thi hành nghiêm ngặt. Hơn nữa, mục tiêu lớn nhất của Mỹ vẫn là đạt được thoả thuận thuế quan với Trung Quốc.

Như vậy, chính phủ Mỹ không nhắm đến việc phá huỷ Huawei, mà đơn giản là cắt cánh “đại bàng” Trung Quốc. Bằng việc thực hiện một số lệnh cấm, Washington khiến Huawei trở nên kém hấp dẫn và suy yếu đáng kể. Điều này phần nào thoả mãn cộng đồng tình báo Mỹ - vốn xem sự phát triển của Huawei là mối đe doạ an ninh quốc gia.

Bằng cách yêu cầu Huawei phải nhận tội trong các cáo buộc hình sự, nhất là việc buôn bán với Iran, chính phủ Mỹ có quyền đặt giám sát viên trong nội bộ công ty. Xoá tan mối lo ngại từ lâu về độ trong sạch của Huawei.

Tổng thống Mỹ Donald Trump cũng nói rằng Huawei “có thể được bao gồm” trong thoả thận chấm dứt chiến tranh thương mại.

Tất nhiên, chính quyền Trung Quốc sẽ khó chấp nhận những điều này. Nhưng đây có lẽ là phương án tốt nhất cho tất cả các bên liên quan: Huawei, Trung Quốc, Mỹ và phần còn lại của thế giới.

Khoảnh khắc xuất hiện trên truyền hình của nữ sinh trong phong phòng thi nhận được nhiều sự quan tâm. Ảnh chụp màn hình.

Phản hồi những lời này, Nguyễn Tuấn bức xúc cho rằng: "Có ai cấm đi thi không được để tóc với trang điểm đâu. Đừng áp đặt suy nghĩ của mình về người khác. Thật oan ức cho bạn nữ khi bỗng dưng trở thành đối tượng chê bai của dân mạng".

Đồng tình với quan điểm trên, Ánh Tuyếtchia sẻ: "Bạn nữ không làm gì mà phải nhận những lời chỉ trích vô duyên như vậy. Thay vào đó nên chúc cho bạn ấy thi tốt và hành xử một cách văn mình".

Chia sẻ vớiZing.vn, Hạnh Vy cho biết cô vừa hoàn thành xong môn thi cuối cùng của kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 tại Hà Nội.

Nữ sinh rất bất ngờ và cảm thấy lo lắng khi hình ảnh của mình được chia sẻ và xuất hiện nhiều trên mạng xã hội.

Ngoài ra, Vy cho biết ngay khi khoảnh khắc này được đăng tải, cô bị nhiều người hỏi thăm và nhắn tin làm phiền. 10X đã phải khóa và hạn chế trang cá nhân để không bị người lạ soi xét hay bình luận. 

"Mình rất ít sử dụng mạng xã hội và không muốn quan tâm đến những bình luận tiêu cực trên mạng xã hội. Hiện tại, mình muốn tập trung vào việc học và mong muốn không bị ai làm phiền", Vy nói.

Đây không phải lần đầu tiên khoảnh khắc đi thi của các nữ sinh bị dân mạng "ném đá" vô cớ.

Năm 2016, tại điểm thi ĐH Quốc gia Hà Nội, nữ sinh Nguyễn My, học sinh trường THPT Trần Phú, đã lọt vào ống kính của nhiếp ảnh gia. Cô gái nhanh chóng thu hút gần 10.000 người theo dõi, nhận vô số "bom" bình luận và yêu cầu kết bạn từ dân mạng.