Với ứng dụng số hoá dữ liệu IUU, có thể thống kê, cập nhật số lượng tàu cá trong tỉnh về còn hạn, hết hạn giấy phép khai thác/đăng kiểm theo danh mục, địa bàn của từng huyện, từng xã. Thống kê, cập nhật danh sách tàu cá mất kết nối theo danh mục lựa chọn trong bờ, ngoài khơi...

Số hoá hồ sơ, văn bản, hình ảnh, toạ độ... đối với các trường hợp tàu cá trễ hạn giấy phép, tàu cá nằm bờ, tàu cá sang bán trong và ngoài tỉnh, tháo thiết bị giám sát hành trình...

Ứng dụng số hoá kết quả IUU góp phần cập nhật tình trạng tàu cá nhanh chóng, kịp thời từ tỉnh đến cơ sở. (Trong ảnh: Tàu cá tại cửa biển Sông Ðốc, huyện Trần Văn Thời).

Ðồng thời, với ứng dụng này, mọi cấp độ người dùng trên ứng dụng ở các vai trò cấp tỉnh, huyện, xã tham gia quản lý, giám sát, số hoá dữ liệu tàu cá được thực hiện dễ dàng thông qua trình duyệt web trên máy tính hoặc thông qua ứng dụng trên thiết bị di động. Tất cả thông tin sẽ được lưu trữ và phân quyền truy cập tập trung trong ứng dụng theo chức năng của từng đơn vị từ cấp xã đến huyện, thành phố, tỉnh.

Theo đó, từ đầu năm đến nay, ngành nông nghiệp tỉnh đã thống kê, xác minh được trên 4 ngàn tàu cá còn hạn giấy phép khai thác, đạt 98,50%; 2.502 tàu cá còn đăng kiểm, đạt 84,76%; 100% tàu cá đang hoạt động được đánh dấu, lắp đặt thiết bị giám sát hành trình theo quy định; cập nhật 100% dữ liệu tàu cá của tỉnh trên phần mềm VN-Fishbase và Hệ thống giám sát tàu cá.

Ðồng thời, đã xác minh 36 tàu/40 lượt tàu cá mất tín hiệu kết nối ngoài khơi từ 10 ngày trở lên. Lực lượng chức năng tỉnh phát hiện, xử phạt 60 vụ vi phạm về khai thác thuỷ sản với số tiền gần 3 tỷ đồng. 100% vụ việc vi phạm được xử lý và cập nhật vào hệ thống phần mềm theo dõi, quản lý hoạt động xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực thuỷ sản.

Ngoài ra, đã kiểm soát 4.524 lượt tàu cá cập, rời cảng; sản lượng thuỷ sản qua cảng đạt 8.931 tấn. Từ đầu năm đến nay, tỉnh không có tàu cá khai thác vi phạm vùng biển nước ngoài bị bắt giữ, xử lý.

Sản lượng thuỷ sản cũng được thống kê bằng các phần mềm số hoá. (Ảnh minh hoạ)

Cùng với đó, ngành nông nghiệp đã hướng dẫn triển khai thực hiện Hệ thống truy xuất nguồn gốc thuỷ sản điện tử (eCDT) cho 247 thuyền trưởng/247 tàu cá, nhưng chỉ cài đặt được cho 129 thiết bị/129 tàu cá, số còn lại không thực hiện được do thuyền trưởng không sử dụng điện thoại thông minh hoặc có nhưng sử dụng điện thoại có hệ điều hành không tương thích. Ngoài ra, các cảng cá đã tạo yêu cầu thử nghiệm thành công 46 lượt tàu xuất cảng và 12 lượt tàu cập cảng.

Bên cạnh kết quả đạt được, công tác số hoá của ngành nông nghiệp hiện vẫn còn nhiều khó khăn. Ông Vũ chia sẻ, hiện nay, ngành nông nghiệp rất cần nguồn lực để chuyển đổi số. Trong điều kiện nguồn kinh phí còn hạn hẹp, mà ngành nông nghiệp là ngành với nhiều lĩnh vực, Sở sẽ chọn những lĩnh vực bức xúc nhất, cần thiết nhất để tham mưu, đề xuất cấp thẩm quyền ưu tiên từng bước triển khai số hoá như: số hoá trong công tác phòng, chống thiên tai; phần mềm thống kê các thiệt hại để lãnh đạo tỉnh có thể cập nhật số liệu nhanh chóng, từ đó có sự chỉ đạo kịp thời khi xảy ra tình huống về thiên tai.

Ðồng thời, ngành sẽ tiếp tục mở rộng, nâng cấp các trạm đo mưa, trạm giám sát môi trường, cung cấp kịp thời thông tin về môi trường cho người nuôi thuỷ sản, nhất là người nuôi tôm. Từng bước số hoá các công trình thuỷ lợi, kênh, mương, các hệ thống cống để phục vụ công tác quản lý ngành nông nghiệp một cách dễ dàng, thuận lợi. Tranh thủ nguồn lực tiến đến số hoá trong lĩnh vực trồng trọt như: dự báo mùa vụ, thời tiết, thời điểm xuất hiện côn trùng ở từng khu vực sản xuất nông nghiệp, theo đó đưa ra giải pháp phòng trừ, nâng cao hiệu quả sản xuất của ngành.

"Tiếp tục chú trọng số hoá công tác quản lý khai thác thuỷ sản, góp phần chung vào nỗ lực gỡ thẻ vàng của EC, thúc đẩy phát triển kinh tế của địa phương",ông Vũ nhấn mạnh.

Hồng Nhung (Báo Cà Mau)

 Đến nay, việc tăng cường ứng dụng cơ giới hóa và công nghệ thông minh, công nghệ mới trong khai thác hải sản của ngư dân trong tỉnh được thực hiện phổ biến như: máy thông tin liên lạc có tích hợp định vị vệ tinh, thiết bị giám sát hành trình, máy tời thủy lực, máy dò cá, hệ thống truy xuất nguồn gốc thủy sản điện tử, đặc biệt, ứng dụng hệ thống lái tự động trên tàu cá là ứng dụng công nghệ tự động tiên tiến nhận được sự hưởng ứng từ ngư dân.

Là chủ tàu đánh bắt xa bờ có công suất 700 CV, từ tháng 9/2023, ông Nguyễn Văn Ngọc, trú tại Khu phố 5, thị trấn Cửa Việt, huyện Gio Linh đã mạnh dạn đầu tư 60 triệu đồng mua thiết bị lái tự động để lắp đặt trên tàu cá của mình.

Ông Ngọc là người tiên phong trên địa bàn tỉnh Quảng Trị ứng dụng thiết bị tiên tiến này và mang lại hiệu quả rất tốt. Theo ông Ngọc, ứng dụng hệ thống lái tự động, chủ tàu chỉ việc cài màn hình định vị, hệ thống sẽ tự động lái dẫn theo đường thẳng, giúp giảm nhiên liệu hơn (khoảng 10%) so với trước đây phải lái bằng tay, quan trọng hơn là giảm được sự căng thẳng của người lái, đảm bảo sức khỏe cho người lái tàu đường dài.

Phó trưởng Phòng Khai thác thủy sản, Chi cục Thủy sản tỉnh Lê Đức Thắng cho biết: Hệ thống máy lái tự động có cấu tạo gồm 4 phần chính: màn hình led 7 inch dễ thao tác, chọn hướng đi hoặc tọa độ điểm đến, có lưu điểm lên tới 20 điểm; màn hình kết hợp hệ thống xử lý dữ liệu; la bàn điện tử tích hợp GPS, cảm ứng định vị giúp xác định vị trí và ổn định hướng; bộ phản hồi góc bánh lái được thiết kế để phù hợp với các hệ thống lái.

“Hệ thống lái tự động này sử dụng vô lăng điện thông minh chỉ tác động xoay cốt lái thủy lực giúp hệ thống lái an toàn và đơn giản nhất hiện nay. Đặc biệt, sử dụng mô hình lái tự động có ưu điểm là sử dụng được 4 chế độ lái bằng tay, lái tự động, lái bằng điểm và lái hành trình với các chức năng báo động, báo động cảnh giới cho thuyền trưởng như: báo động về lệch hướng, quá tải bánh lái, tốc độ và báo động đến, cảm biến chuyển động, báo động chống ngủ quên giúp người lái trong trường hợp buồn ngủ chức năng sẽ báo động khi phát hiện không có người cảnh giới nhằm bảo đảm an toàn cho người và tàu cá hoạt động trên biển”,ông Thắng cho hay.

Thực hiện Quyết định số 858/QĐ-TTg ngày 20/7/2022 của Thủ tướng Chính phủ, UBND tỉnh đã ban hành Kế hoạch số 74/KH-UBND tỉnh ngày 7/4/2023 về thực hiện chiến lược phát triển cơ giới hóa nông nghiệp và chế biến nông, lâm, thủy sản đến năm 2030 trên cơ sở định hướng tái cơ cấu ngành, phù hợp với mục tiêu phát triển bền vững của tỉnh trong sản xuất, chế biến nông, lâm, thủy sản và Kế hoạch triển khai chuyển đổi số trong ngành nông nghiệp và PTNT.

Sở Nông nghiệp và PTNT phối hợp với các địa phương đã chỉ đạo các đơn vị trực thuộc tăng cường các hoạt động nhằm đẩy mạnh việc ứng dụng công nghệ số, cơ giới hóa vào hoạt động đánh bắt hải sản như: tổ chức các lớp tập huấn về kỹ thuật mới cho chủ tàu, ngư dân chủ chốt; tuyên truyền, vận động ngư dân đầu tư ứng dụng các công nghệ thông minh trong đánh bắt hải sản và hoạt động trên biển; triển khai các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước về quy định hoạt động khai tác hải sản...

Nhờ đó, đến nay, toàn tỉnh đã có 184/192 tàu đánh bắt xa bờ lắp đặt thiết bị giám sát hành trình, đạt 95,83%. Việc lắp đặt thiết bị giám sát hành trình trên tàu cá giúp cơ quan chức năng theo dõi được hành trình di chuyển trên biển của tàu cá, xác định được vị trí đánh bắt. Nhờ đó, công tác tìm kiếm cứu nạn được dễ dàng hơn nếu gặp sự cố trên biển. Hiện nay, tất cả các cảng cá, đồn biên phòng đều theo dõi được hành trình tàu cá hoạt động trên biển. Hệ thống chính giám sát cấp tỉnh được đặt tại Chi cục Thủy sản tỉnh.

Thiết bị giám sát hành trình tàu cá cùng với áp dụng hệ thống truy xuất nguồn gốc thủy sản điện tử giúp cho việc thực hiện công tác chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU) được thuận lợi hơn rất nhiều. Đến nay, trên địa bàn tỉnh đã có 4 tàu đánh bắt xa bờ khai nhập ra và 4 tàu khai nhập vào. Hiện Chi cục Thủy sản đã tổ chức được 3 lớp tập huấn cho các chủ tàu ứng dụng hệ thống truy xuất nguồn gốc thủy sản điện tử...

Việc tăng cường ứng dụng máy móc, thiết bị, công nghệ tiên tiến, công nghệ số, công nghệ thông minh trong các khâu của quá trình sản xuất thủy sản trên địa bàn hiện nay là phù hợp với mục tiêu đồng bộ, theo chuỗi liên kết sản xuất gắn với chế biến, tiêu thụ sản phẩm của tỉnh, góp phần thúc đẩy nhanh phát triển ngành thủy sản theo hướng hiện đại và bền vững, không chỉ nâng cao giá trị kinh tế mà còn đảm bảo an toàn cho ngư dân trong quá trình sản xuất trên biển.

Với ý nghĩa hết sức quan trọng đó, trong thời gian tới, Chi cục Thủy sản sẽ tăng cường tuyên truyền, vận động ngư dân đầu tư ứng dụng công nghệ thông minh, hiện đại, cơ giới hóa vào đánh bắt hải sản và hoạt động trên biển. Đồng thời, tích cực hướng dẫn kỹ thuật cho ngư dân để bà con áp dụng thành công các công nghệ mới này vào sản xuất, nhất các tàu cá có công suất trên 400 CV với các nghề khai thác như: lưới rê, lưới vây, lưới chụp... hoạt động ở vùng biển xa bờ để vừa khai thác hải sản hợp pháp, vừa góp phần bảo vệ chủ quyền vùng biển thiêng liêng của Tổ quốc.

Theo Trần Cát Linh(Báo Quảng Trị)