Năm 2022, doanh thu lĩnh vực công nghiệp công nghệ số của Việt Nam đạt 148 tỷ USD, tăng trưởng 8,7% so với năm 2021. Tốc độ tăng trưởng doanh thu công nghiệp công nghệ số giai đoạn 2015-2021 đạt bình quân 15,2%/năm, gấp hơn hai lần tốc độ tăng trưởng GDP.

Tuy nhiên, Phó Trưởng ban Kinh tế Trung ương chỉ ra, trong tổng thể doanh thu này, tỷ trọng của khu vực FDI rất lớn nhưng giá trị gia tăng (VA) không nhiều. Phần lớn, chúng ta vẫn phụ thuộc vào các doanh nghiệp nước ngoài. Do đó, đặt ra yêu cầu về độc lập, tự chủ để tránh tổn thương trong giai đoạn phát triển và phải có cách tiếp cận phù hợp.

Nghị quyết 29 của BCH Trung ương đã có định hướng xây dựng chương trình quốc gia về nâng cao năng lực độc tập, tự chủ của ngành sản xuất Việt Nam nói chung, trong đó có lĩnh vực công nghiệp công nghệ số (Make In 2045). Chính phủ đang xây dựng chương trình hành động Nghị quyết 29.

Trong Nghị quyết 29, Bộ TT&TT đưa  vào nhiệm vụ xây dựng Luật công nghiệp, công nghệ số để có trọng tâm, trọng điểm thực hiện. 30% trong kinh tế số là ngành công nghiệp công nghệ số, 70% là ứng dụng công nghệ số trong các ngành, lĩnh vực. Ông Hiển cho rằng, nếu không có lõi là 30% thì các định hướng khác đều khó.

Ngành công nghiệp công nghệ số bao gồm lĩnh vực viễn thông, phần cứng, phần mềm, dịch vụ xoay quanh Internet như nội dung số, nền tảng số, dữ liệu, điện toán đám mây. “Diễn đàn quốc gia Phát triển kinh tế số và xã hội số lần thứ nhất” là hội thảo đầu tiên bàn luận về những vấn đề xung quanh để đưa ngành công nghiệp số thành công nghiệp nền tảng theo đúng định hướng mà Việt Nam đã nhận diện.

Cần lồng ghép chỉ tiêu phát triển kinh tế số vào chỉ tiêu phát triển của địa phương

Trong phiên thảo luận chiều 14/9, các đại biểu đã trao đổi ý kiến đóng góp và kiến nghị về mặt chính sách đối với cơ quan quản lý nhà nước, chia sẻ về vấn đề tự lực tự cường cũng như chính sách đầu tư cho R&D. Sau khi lắng nghe các tham luận và giải pháp, ông Nguyễn Đức Hiển tóm lược thành ba nhóm vấn đề chính.

Thứ nhất, đối với cơ chế, chính sách chung, "để ngành công nghiệp công nghệ số thực sự trở thành ngành công nghiệp nền tảng, phải lồng ghép chỉ tiêu về phát triển kinh tế số, trong đó có phát triển công nghiệp công nghệ số vào chỉ tiêu phát triển của địa phương cho đến cấp ủy, huyện, xã. Nếu không, địa phương, tỉnh ủy sẽ khôngcó cơ sở kiểm tra, giám sát cán bộ", Phó Trưởng ban Kinh tế Trung ương nói.

Những địa phương có tiềm năng thế mạnh chung về phát triển công nghiệp công nghệ số, điều quan trọng là mạnh dạn đề xuất thí điểm mô hình mới như Nam Định. Theo ông Nguyễn Đức Hiển, đối với một số luật như Luật công nghiệp công nghệ số, Luật giao dịch điện tử, việc thể chế hóa bằng các Nghị định cần hoàn thiện sớm. Điều này đảm bảo hành lang pháp lý, nghị định thông thoáng để thúc đẩy các hoạt động.

Ông Lê Anh Dũng - Phó Vụ trưởng Vụ Thanh toán, Ngân hàng nhà nước, cho biết Ngân hàng nhà nước đang đốc thúc để hoàn thiện Nghị định quy định về thanh toán không dùng tiền mặt thay thế Nghị định 101/2012/NĐ-CP.

Về cơ chế đặt hàng của nhà nước, các cơ quan Đảng, Quốc hội, Chính phủ phải tiên phong chuyển đổi số, kết nối, liên thông dữ liệu, chuyển từ cơ chế mang tính định hướng ưu tiên thành ưu đãi trong các chính sách phát triển ngành công nghiệp công nghệ số cụ thể.

Về liên kết giữa các doanh nghiệp, nên có sự phân vai nhưng tạo liên kết. Theo ông Nguyễn Đức Hiển, "chúng ta phải tạo ra một hệ sinh thái có nhiều doanh nghiệp vừa và nhỏ, nếu không sẽ triệt tiêu động lực phát triển, đặc biệt là khu vực SME". Ngoài ra, cần rà soát lại cơ chế ưu đãi cho lĩnh vực phần mềm.

Thứ hai, cần thúc đẩy quá trình chuyển đổi số của Việt Nam. Khâu nhận thức và tuyên truyền rất quan trọng. Những tỉnh chuyển đổi số tốt, chỉ số ICT Index tốt, người đứng đầu phải tiên phong. Về phía cơ quan quản lý cần có bộ hướng dẫn do nhiều địa phương chưa biết triển khai chuyển đổi số từ đâu, tiêu chí đánh giá ra sao vì đây là lĩnh vực rất mới, cần cập nhật thường xuyên.

Bên cạnh đó, cần quan tâm đến đào tạo, phổ cập kỹ năng số; đặt ra áp lực tất cả cơ quan quản lý sử dụng nền tảng công nghệ, dịch chuyển dần. Nền tảng phải mở, đơn giản, dễ sử dụng.

Thứ ba, về định hướng, Việt Nam phải phát triển ngành công nghiệp dữ liệu. Nền tảng số được áp dụng nhiều trong lĩnh vực thanh toán, dịch vụ, thương mại điện tử nhưng trong lĩnh vực công nghiệp còn đang suy nghĩ. Ngược lại, phải có sản phẩm, công nghệ hướng đến thị trường trong nước (hộ gia đình, SME).

Chính sách hỗ trợ SME, chương trình đào tạo phải thay đổi cách thức. Phân định rõ chủ thể, cơ quan trong phối hợp, phát triển ngành công nghiệp.

Những “khu rừng” dành cho cộng đồng địa phương 

Sự kiện này là một phần trong những nỗ lực không ngừng của Tập đoàn AEON tại Thừa Thiên Huế, đóng góp vào các chương trình trồng cây trước đó của AEON từ các năm 2010 và 2012 với tổng cộng 72.000 cây trên diện tích 34ha rừng tại Lăng Cô.

Tiếp nối, tại buổi lễ, hơn 5.000 cây giống bản địa từ 8 loại khác nhau được gieo trồng, bao gồm: mật cật, mẫu đơn, nhài, mai vạn phúc, dành dành, dâm bụt, nguyệt quế, hoàng mai. Bằng việc lựa chọn và trồng các loài cây bản địa, AEON hướng đến mục tiêu nuôi dưỡng và trồng nên những “khu rừng” dành cho cộng đồng địa phương.

Với thông điệp “Ươm mái nhà xanh, vun nhịp sống lành”, AEON mong rằng mỗi cây xanh trồng xuống sẽ truyền cảm hứng cho cộng đồng cùng xây dựng và vun đắp những không gian sống xanh, phát triển bền vững, phù hợp với mục tiêu của TP. Huế trong việc trở thành một đô thị bền vững và đáng sống.

Phát biểu tại sự kiện, ông Mori Takero - Tổng Lãnh sự Nhật Bản tại Đà Nẵng chia sẻ: “5.000 cây xanh được trồng lần này không chỉ góp phần phủ xanh khu vực, mà còn là biểu tượng cho sự thịnh vượng của miền Trung Việt Nam cũng như sẽ trở thành biểu tượng cho tình hữu nghị giữa Nhật Bản và Việt Nam”.

Công trình xanh hữu nghị

Ông Isobe Daisuke - Giám đốc phụ trách thị trường nước ngoài, Công ty Cổ phần AEON MALL chia sẻ: “Mối lương duyên với Việt Nam của AEON bắt đầu từ việc trồng rừng và xây dựng 30 trường tiểu học của quỹ Câu lạc bộ AEON 1% tại tỉnh Thừa Thiên Huế. Đặc biệt, chúng tôi đã cùng nhau trồng 111.119 cây trong đó có khoảng 2.000 cây hoa anh đào, biểu tượng của Nhật Bản đã nở hoa tại Hà Nội. Sự kiện trồng cây lần này tiếp tục là hoạt động ý nghĩa để chuẩn bị đón chào AEON MALL Huế chính thức khai trương”.

Trong số các khách mời, 150 học sinh và giáo viên đến từ 5 trường do Quỹ Câu lạc bộ AEON 1% xây dựng tại TP. Huế cũng hào hứng tham gia và khéo léo gieo trồng từng cây xanh. Em Hồ Bảo Vy (lớp 5, Trường Tiểu học An Hòa) chia sẻ: “Em cũng thường giúp đỡ ông bà chăm sóc cây tại nhà, nhưng đây là lần đầu tiên em được tham gia một sự kiện trồng cây cùng cộng đồng. Hôm nay, em đã trồng được 3 cây với các bạn, em sẽ sớm quay lại để thăm những cây xanh mà mình đã vun trồng”.

Ông Nguyễn Việt Bằng - Phó Chủ tịch UBND TP. Huế khẳng định: “Sự kiện trồng cây để xây dựng một môi trường xanh kết nối đến cộng đồng địa phương của Công ty TNHH AEONMALL Việt Nam là sự kiện có ý nghĩa quan trọng, thể hiện vai trò đồng hành, trách nhiệm của doanh nghiệp trên địa bàn đối với chủ trương bảo vệ môi trường, xây dựng thành phố ngày càng xanh - sạch - sáng của lãnh đạo tỉnh Thừa Thiên Huế. UBND thành phố đánh giá cao nỗ lực, tâm huyết của của AEONMALL Việt Nam đối với tỉnh và thành phố trong lĩnh vực bảo vệ môi trường và cảnh quan đô thị”.

Điểm nhấn đặc biệt của buổi lễ là sự kiện AEON MALL Huế chính thức nhận chứng nhận hạng Vàng của “Hệ thống tiêu chí công trình xanh LOTUS” từ Hội đồng Công trình Xanh Việt Nam (VGBC). AEON MALL Huế là trung tâm thương mại đầu tiên tại Việt Nam đạt được chứng chỉ uy tín này. Đây là sự công nhận và khẳng định cho cam kết của AEON MALL đối với việc bảo vệ môi trường và nỗ lực nâng cao chất lượng cuộc sống cho cộng đồng địa phương, phù hợp với tôn chỉ của Tập đoàn AEON. 

Lệ Thanh

TS Trần Nam Dũng chia sẻ, ngay từ đầu nhà trường đã có phương án phòng chống dịch, dù lúc này dịch Covid-19 phức tạp ở nhiều tỉnh thành nhưng TP.HCM đang “tương đối bình yên”. Nếu các năm trước, việc sắp xếp phòng thi cho thí sinh chỉ phải làm 1 lần, thì năm nay mọi việc phải làm nhiều lần.

Những phòng thi rộng “thênh thang”năm trước có 40-50 người vẫn “lọt thỏm” thì năm nay phải rút xuống tối đa 30 người. Điều đó có nghĩa mỗi phòng thi chỉ sắp xếp tối đa 28 thí sinh và 2 cán bộ coi thi, đủ điều kiện giãn cách. Mỗi lần giãn phòng thi Hội đồng tuyển sinh làm lại từ đầu từ việc sắp xếp phòng, dán ảnh, in giấy báo thi cho hợp lý.

TS Trần Nam Dũng, Phó hiệu trưởng Trường Phổ thông Năng khiếu (Ảnh: FB nhân vật)

Những phương án phòng chống dịch Covid-19 đã tính toán kỹ như quy định giãn cách, khai báo y tế, 5K…nhưng trong quá trình thực hiện có nhiều vấn đề nảy sinh như sắp xếp học sinh ra về như thế nào? Trong điều kiện trời mưa thì làm sao để phụ huynh đón thí sinh nhanh nhất, tránh ùn tắc...

“Đặc trưng của thi cử là thi xong thì thí sinh, phụ huynh hay túm tụm bàn luận. Vì dịch covid-19, năm nay việc này không được phép. Thay vì cho tất cả thí sinh ra về cùng lúc như các năm trước, năm nay chúng tôi quyết định hết giờ thì cho thí sinh ở từng lầu các tòa nhà ra về. Hết lầu 1 đến lầu 2, 3 rồi 4. Những lúc đông quá, hội đồng tuyển sinh nhờ cơ quan chức năng phân luồng…” – TS Nam Dũng kể.

Theo TS Trần Nam Dũng, 2 ngày đầu kỳ thi diễn ra nhẹ nhàng dù lúc này ở TP.HCM đã có một số ca mắc covid-19. Cả hội đồng tuyển sinh mừng và cầu mong thành phố không có thêm ca bệnh.

Thế nhưng khi kỳ thi mới đi được 2/5 quãng đường (thí sinh thi xong 4 môn chuyên) thì TP.HCM ghi nhận thêm 36 ca mắc covid-19 liên quan đến Nhóm truyền giáo Phục Hưng. Chiều tối hôm đó (27/5), Hội đồng tuyển sinh họp và đưa ra các phương án được tổ chức thi tiếp hay phải dừng lại. Nếu dừng và chỉ thi được 1 phần thì tuyển sinh như thế nào.

Thí sinh thi vào lớp 10 Trường Phổ thông Năng khiếu (Ảnh: Thanh Tùng)

“Đặc trưng thi vào Trường Phổ thông Năng khiếu là các thí sinh đến từ cả nước. Nếu dừng thi sẽ rất tội cho thí sinh và chắc chắn các em phải về địa phương. Nhưng nếu thành phố yêu cầu dừng thi chắc chắn phải thực hiện. Lúc này chủ tịch Hội đồng làm báo cáo khẩn gửi UBND thành phố xin ý kiến”- TS Trần Nam Dũng kể.

Theo TS Trần Nam Dũng, cả Hội đồng thi ai cũng lo lắng, đặc biệt là lãnh đạo hội đồng. Mặt khác mọi người quyết tâm làm cho tốt. Nhưng đêm đó cả hội đồng gần như ai cũng mất ngủ.

“5 ngày diễn ra kỳ thi tôi đều cố chợp mắt nhưng chỉ một chút. Rất may mắn có sự đồng lòng và được hỗ trợ nên chúng tôi đã hoàn thành. Cuối ngày 30/5, ai cũng thở phào nhẹ nhõm”.

Việc khó nhất đã xong, theo TS Nam Dũng Hôm nay Hội đồng bắt đầu chấm thi các môn Văn và Toán. Việc công bố điểm có thể trễ hơn so với dự kiến ban đầu.

Minh Anh

Hà Nội lùi lịch thi, giảm thời gian làm bài vào lớp 10

UBND TP Hà Nội đồng ý điều chỉnh lịch thi, thời gian làm bài thi... tuyển sinh vào lớp 10 trong tình hình dịch Covid-19.