Hoạt động ứng dụng công nghệ mới của các cơ quan báo chí Việt Nam vẫn còn phải đối mặt với nhiều thách thức.

Theo Diễn đàn Kinh tế thế giới, cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 tác động mạnh mẽ vào tất cả các yếu tố căn bản của báo chí truyền thông, gồm cả nhà sản xuất, sản phẩm báo chí truyền thông và các nhóm công chúng.

Điểm mặt một số xu hướng nổi bật đang diễn ra trên thế giới, có thể kể đến xu hướng các sản phẩm báo in truyền thống sẽ được thay thế bằng kênh phát thanh hay truyền hình thuần túy, công nghệ thực tại ảo (Virtual Reality - VR) và thực tại ảo tăng cường (Augmented Reality - AR), hình thành “báo nhúng”. Ở đó, công chúng có thể tiếp nhận thông tin bằng cả xúc giác và cảm xúc, như được tham gia đúng vào thời điểm xảy ra sự kiện trong không gian ảo 3 chiều hay 4 chiều - nơi có thể tái hiện lại sự kiện, nhân vật, âm thanh được mô phỏng lại đúng như ở hiện trường.

Một xu hướng đáng chú ý khác là ứng dụng robot viết tin tự động. Máy tự học có thể “viết” những tin đơn giản với tốc độ nhanh, tạo ra nhiều phiên bản khác nhau cho nhiều đối tượng. Công nghệ cũng hỗ trợ nhà báo từ khâu thu thập thông tin, phân tích dữ liệu cho đến sản xuất nội dung và phát hành.

Thông tin về việc phần mềm tự động viết tin tức tài chính đã được hãng thông tấn AP đưa vào sử dụng từ năm 2014 với tốc độ lên tới 2.000 bản tin/giây và tiếp tục được mở rộng sang lĩnh vực khác đang khiến nhiều người cho rằng trong tương lai, công nghệ viết tin tự động sẽ cạnh tranh việc làm với phóng viên, nhà báo.

Trong bối cảnh hiện nay, các sản phẩm báo chí phải thay đổi cả về tiêu chí cũng như sự sáng tạo trong nội dung và hình thức trình bày. Thay vì những bài viết, bài phản biện các vấn đề nóng trong xã hội, những dòng bình luận nghiêm túc nhưng dài dòng, cần phải tăng cường sử dụng những sản phẩm thông tin đồ họa và các loại hình sản phẩm báo chí đa phương tiện, các video clip livestream trên mạng xã hội, hay các bản tin rap news…

Ứng dụng AI trong báo chí

Báo Dân Trí mới đây tuyên bố đi tiên phong trong việc ứng dụng công nghệ giọng đọc AI. Chia sẻ thêm thông tin về xu hướng ứng dụng AI trong các cơ quan báo chí tại Việt Nam, vị lãnh đạo trẻ của NEKO lưu ý: Dân Trí là một trong những tờ báo đầu tiên sử dụng công nghệ chuyển đổi văn bản thành giọng nói tiếng Việt, bên cạnh còn có Báo điện tử Tổ quốc và Chuyên trang Công nghệ ICTnews của Báo Bưu điện Việt Nam. Ngoài ra, ONECMS đang phối hợp cùng đối tác Vbee để triển khai công nghệ này trên nhiều tờ báo khác nữa. Sắp tới độc giả sẽ tiếp tục được chứng kiến nhiều tờ báo có tính năng đọc báo này.

“Công nghệ này đem đến cho các tờ báo một tính năng rất thú vị và hữu ích. Về phía tòa soạn, chúng ta không mất nhân sự để đọc từng bài báo như trước kia sau đó xử lý âm thanh qua các phần mềm xử lý âm thanh rất phức tạp và tốn chi phí. Mọi công việc liên quan đến tính năng này do hệ thống máy tính tự động xử lý, các tòa soạn có thể chỉnh sửa giọng đọc để phù hợp với nhu cầu của mình. Đối với độc giả, chúng ta không phải trực tiếp đọc báo như trước kia nữa, mà chúng ta có thể vừa nghe báo, vừa làm các công việc khác.

Có khả năng tiệm cận xu hướng thế giới

Trao đổi với Báo Bưu điện Việt Nam, ông Bùi Công Duyến, Giám đốc Sản phẩm Giải pháp Tòa soạn hội tụ ONECMS, Công ty Cổ phần Công nghệ NEKO cho biết: Trong năm qua, lãnh đạo các tòa soạn tại Việt Nam đã dành sự quan tâm đặc biệt đối với các xu hướng công nghệ mới trong lĩnh vực báo chí. Nhiều tòa soạn đã rất nhanh chóng ứng dụng các công nghệ mới vào hoạt động của mình và phát hành đến độc giả như khai thác dữ liệu lớn, sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để gợi ý bài viết riêng biệt theo sở thích, thói quen của từng độc giả (Zing, VnExpress, Chuyên trang Thế Giới Trẻ của Báo Bưu điện Việt Nam); chat bot (Vietnamplus); hay báo nói tự động (Dân Trí, Tổ Quốc, ICTnews).

“Trên thế giới hiện nay, nhiều tòa soạn đã có "đội ngũ phóng viên robot", tự động viết bài thay phóng viên trong nhiều lĩnh vực, hoặc đưa tin bằng công nghệ thực tế ảo, cho độc giả những cảm giác bom rơi, đạn nổ ngay bên cạnh mình khi theo dõi những tin tức về xung đột vũ trang tại Syria. Tôi cho rằng, VnExpress, Zing đang có khả năng tiệm cận được với các xu hướng công nghệ của thế giới trong lĩnh vực này. Tuy nhiên, sẽ còn rất nhiều việc phải làm cho các cơ quan báo chí tại Việt Nam trong vấn đề đổi mới công nghệ”, ông Bùi Công Duyến nhận xét.

Hoạt động ứng dụng công nghệ mới của các cơ quan báo chí Việt Nam vẫn còn phải đối mặt với nhiều thách thức.

Theo Diễn đàn Kinh tế thế giới, cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 tác động mạnh mẽ vào tất cả các yếu tố căn bản của báo chí truyền thông, gồm cả nhà sản xuất, sản phẩm báo chí truyền thông và các nhóm công chúng.

Điểm mặt một số xu hướng nổi bật đang diễn ra trên thế giới, có thể kể đến xu hướng các sản phẩm báo in truyền thống sẽ được thay thế bằng kênh phát thanh hay truyền hình thuần túy, công nghệ thực tại ảo (Virtual Reality - VR) và thực tại ảo tăng cường (Augmented Reality - AR), hình thành “báo nhúng”. Ở đó, công chúng có thể tiếp nhận thông tin bằng cả xúc giác và cảm xúc, như được tham gia đúng vào thời điểm xảy ra sự kiện trong không gian ảo 3 chiều hay 4 chiều - nơi có thể tái hiện lại sự kiện, nhân vật, âm thanh được mô phỏng lại đúng như ở hiện trường.

Một xu hướng đáng chú ý khác là ứng dụng robot viết tin tự động. Máy tự học có thể “viết” những tin đơn giản với tốc độ nhanh, tạo ra nhiều phiên bản khác nhau cho nhiều đối tượng. Công nghệ cũng hỗ trợ nhà báo từ khâu thu thập thông tin, phân tích dữ liệu cho đến sản xuất nội dung và phát hành.

Thông tin về việc phần mềm tự động viết tin tức tài chính đã được hãng thông tấn AP đưa vào sử dụng từ năm 2014 với tốc độ lên tới 2.000 bản tin/giây và tiếp tục được mở rộng sang lĩnh vực khác đang khiến nhiều người cho rằng trong tương lai, công nghệ viết tin tự động sẽ cạnh tranh việc làm với phóng viên, nhà báo.

Trong bối cảnh hiện nay, các sản phẩm báo chí phải thay đổi cả về tiêu chí cũng như sự sáng tạo trong nội dung và hình thức trình bày. Thay vì những bài viết, bài phản biện các vấn đề nóng trong xã hội, những dòng bình luận nghiêm túc nhưng dài dòng, cần phải tăng cường sử dụng những sản phẩm thông tin đồ họa và các loại hình sản phẩm báo chí đa phương tiện, các video clip livestream trên mạng xã hội, hay các bản tin rap news…

Ứng dụng AI trong báo chí

Báo Dân Trí mới đây tuyên bố đi tiên phong trong việc ứng dụng công nghệ giọng đọc AI. Chia sẻ thêm thông tin về xu hướng ứng dụng AI trong các cơ quan báo chí tại Việt Nam, vị lãnh đạo trẻ của NEKO lưu ý: Dân Trí là một trong những tờ báo đầu tiên sử dụng công nghệ chuyển đổi văn bản thành giọng nói tiếng Việt, bên cạnh còn có Báo điện tử Tổ quốc và Chuyên trang Công nghệ ICTnews của Báo Bưu điện Việt Nam. Ngoài ra, ONECMS đang phối hợp cùng đối tác Vbee để triển khai công nghệ này trên nhiều tờ báo khác nữa. Sắp tới độc giả sẽ tiếp tục được chứng kiến nhiều tờ báo có tính năng đọc báo này.

“Công nghệ này đem đến cho các tờ báo một tính năng rất thú vị và hữu ích. Về phía tòa soạn, chúng ta không mất nhân sự để đọc từng bài báo như trước kia sau đó xử lý âm thanh qua các phần mềm xử lý âm thanh rất phức tạp và tốn chi phí. Mọi công việc liên quan đến tính năng này do hệ thống máy tính tự động xử lý, các tòa soạn có thể chỉnh sửa giọng đọc để phù hợp với nhu cầu của mình. Đối với độc giả, chúng ta không phải trực tiếp đọc báo như trước kia nữa, mà chúng ta có thể vừa nghe báo, vừa làm các công việc khác.

Google I/O là nơi các nhà phát triển tụ hội để cùng nghe về các sản phẩm, kế hoạch mới và những tiến bộ mà gã khổng lồ công nghệ đã đạt được suốt một năm.

Giám đốc điều hành Google đã bắt đầu sự kiện bằng bài thuyết trình về cách giải quyết các vấn đề quan trọng của hãng trong năm 2017. Trong đó nhắc đến lỗi thiết kế của một chiếc bánh hamburger. "Vào cuối năm ngoái, tôi nhận thấy rằng đã có một lỗi lớn trong sản phẩm cốt lõi của mình", Pichai nói trên sân khấu.

"Hóa ra, chúng tôi đã để một miếng pho-mát sai trong emoji bánh burger của chúng tôi", ông nói thêm.

Cuộc tranh luận về emoji bánh burger bắt đầu nóng lên hồi tháng 10/2017 bởi một tweet từ tài khoản Thomas Baakdel. Người này đã so sánh vị trí pho-mát trên emoji của Apple và Google.

Hầu hết mọi người đồng ý rằng pho-mát nằm dưới cùng trong chiếc bánh burger của Android ít ý nghĩa hơn là nằm ở giữa như iOS. "Tôi không nghĩ lại có nhiều người quan tâm miếng pho-mát nằm ở đâu như vậy", vị CEO vui vẻ trả lời.

Sau chiếc hamburger, nhiều người cũng quan tâm đến biểu tượng ly bia một nửa với bọt tràn ra ngoài. Emoji này cũng được Google thiết kế lại với lượng bia bên trong nhiều hơn.

Emoji lần đầu xuất hiện trên bàn phím Android từ phiên bản hệ điều hành 4.4 năm 2013. Sau 5 năm tồn tại, nó được người dùng quan tâm và sử dụng thường xuyên như những ngôn ngữ tích hợp trên bàn phím Android khác.

Theo Zing

Mở đầu cho sự kiện công nghệ quan trọng nhất năm của Google, Sundar Pichai, CEO Google cho thấy độ chính xác các biểu tượng cảm xúc (emoji) đang được Google tập trung nhiều hơn.

Google I/O là nơi các nhà phát triển tụ hội để cùng nghe về các sản phẩm, kế hoạch mới và những tiến bộ mà gã khổng lồ công nghệ đã đạt được suốt một năm.

Giám đốc điều hành Google đã bắt đầu sự kiện bằng bài thuyết trình về cách giải quyết các vấn đề quan trọng của hãng trong năm 2017. Trong đó nhắc đến lỗi thiết kế của một chiếc bánh hamburger. "Vào cuối năm ngoái, tôi nhận thấy rằng đã có một lỗi lớn trong sản phẩm cốt lõi của mình", Pichai nói trên sân khấu.

"Hóa ra, chúng tôi đã để một miếng pho-mát sai trong emoji bánh burger của chúng tôi", ông nói thêm.

Cuộc tranh luận về emoji bánh burger bắt đầu nóng lên hồi tháng 10/2017 bởi một tweet từ tài khoản Thomas Baakdel. Người này đã so sánh vị trí pho-mát trên emoji của Apple và Google.

Hầu hết mọi người đồng ý rằng pho-mát nằm dưới cùng trong chiếc bánh burger của Android ít ý nghĩa hơn là nằm ở giữa như iOS. "Tôi không nghĩ lại có nhiều người quan tâm miếng pho-mát nằm ở đâu như vậy", vị CEO vui vẻ trả lời.

Sau chiếc hamburger, nhiều người cũng quan tâm đến biểu tượng ly bia một nửa với bọt tràn ra ngoài. Emoji này cũng được Google thiết kế lại với lượng bia bên trong nhiều hơn.

Emoji lần đầu xuất hiện trên bàn phím Android từ phiên bản hệ điều hành 4.4 năm 2013. Sau 5 năm tồn tại, nó được người dùng quan tâm và sử dụng thường xuyên như những ngôn ngữ tích hợp trên bàn phím Android khác.

Theo Zing

Dự án của gã khổng lồ mạng xã hội xây dựng trên công nghệ blockchain. Người dùng có thể chuyển tiền dễ dàng và rẻ hơn nhiều giữa các quốc gia. Khác với Bitcoin vốn biến động lớn, Libra giống như một loại tiền tệ thực sự nhờ hình thức phát hành dạng bảo chứng bằng tiền mặt và trái phiếu chính phủ. Tức là, nếu muốn lưu hành thêm một đồng Libra thì Facebook phải có tài sản tương ứng đảm bảo.

Libra có bắt chước đồng QQ của Trung Quốc?

“Liệu đây có phải là phiên bản QQ coin của Facebook”, một người dùng bình luận trên Weibo. Ý kiến nhận hàng trăm nghìn lượt thích.

Đồng tiền nói đến là QQ do Tencent phát triển năm 2002 với mức quy đổi 1 coin đổi 1 nhân dân tệ (khoảng 0,14 USD). Nó cho phép người sở hữu mua sắm các vật phẩm ảo trong trò chơi và dịch của của công ty.

“Chúc mừng Mỹ đã bước vào kỷ nguyên của đồng QQ, WeChat và Alipay”, một người dùng bình luận với giọng đầy mỉa mai trên chuyên trang hỏi đáp Zhihu.

Libra có thể tiếp cận 2,4 tỷ người dùng Facebook. Ảnh: Facebook.

Cộng đồng mạng Trung Quốc dù "tố" đồng tiền Facebook học theo sản phẩm của Tencent nhưng không chỉ ra bằng chứng cụ thể.

Trên thực thế, Libra được gọi là tiền mã hóa, hay tiền thuật toán dựa trên nền tảng blockchain, trong khi đồng QQ thì không. Facebook còn sử dụng hình thức bảo chứng bằng tài sản thực cho đồng tiền của mình.

Trung Quốc lo ngại về sức ảnh hưởng của Libra

Tuy nhiên, các chuyên gia trong ngành công nghệ Trung Quốc lo ngại động thái của Facebook sẽ đặt ra nhiều thách thức cho nước này.

“Đây là thời đại Interenet 3.0. Thế giới sẽ thay đổi vì điều này (Facebook ra mắt Libra) và đó là thách thức mới đối với Trung Quốc”, Wang Xiaochuan, nhà sáng lập và CEO của công cụ tìm kiếm Sogou cảnh báo.

Một số ý kiến trên mạng dường như đồng tình với ý kiến trên. Họ cho rằng, Libra là công cụ để củng cố sự thống trị của đồng USD và làm suy yếu sức ảnh hưởng nhân dân tệ trên trường quốc tế. Đó là thách thức cho tham vọng của Trung Quốc.

Trung Quốc lo ngại Libra sẽ làm suy yếu đồng nhân dân tệ. Ảnh: FT.

“Trong hệ sinh thái mới, chúng ta thực sự thiếu sức sáng tạo về hệ thống thanh toán di động và nỗ lực quốc tế hóa đồng nhân dân tệ. Nếu không thể tạo cách mạng cho chính mình, bạn sẽ bị cách mạng hóa bởi những người khác”, ông Wang Xiaochuan nói thêm.

Facebook còn phải đối mặt với thách thức lớn về khả năng hỗ trợ đồng Libra từ các cơ quan quản lý tài chính trên thế giới. Đây là vấn đề chung mà ngay cả CEO Tencent Mã Hóa Đằng từng đau đầu tìm giải pháp.

“Công nghệ dần lớn mạnh và nó không còn là trở ngại nữa. Tất cả phụ thuộc vào việc các nhà quản lý có cho phép hay không”, ông Đặng chia sẻ.

Điều này hoàn toàn có cơ sở, bởi nhiều quan chức đã bày tỏ sự ngoài nghi trước dự án Libra. Bộ trưởng Tài chính Pháp đăng đàn cảnh báo về hoạt động rửa tiền và hỗ trợ khủng bố. Trong khi nhiều nghị sĩ Mỹ yêu cầu cuộc điều trần để xem xét kỹ lưỡng Libra. Chưa hết, Facebook còn bị đặt dấu hỏi về khả năng bảo mật thông tin người dùng, đặc biệt là loại dữ liệu nhạy cảm như lĩnh vực tài chính.

Trung Quốc là thị trường thanh toán di động có tốc độ phát triển chóng mặt với 583 triệu khách hàng, tương đương 71,4% tổng số người dùng Internet di động. Thanh toán tiền mặt giờ rất hiếm.

Người dân Trung Quốc không mấy ấn tượng với tiền mã hóa Libra. Một phần vì Facebook bị chặn, phần nữa bởi họ cho rằng sản phẩm tương tự đã xuất hiện tại đây từ lâu.

Trung Quốc đang lo ngại về sức mạnh của Libra nếu được phát hành. Ảnh: Abacusnews.

Dự án của gã khổng lồ mạng xã hội xây dựng trên công nghệ blockchain. Người dùng có thể chuyển tiền dễ dàng và rẻ hơn nhiều giữa các quốc gia. Khác với Bitcoin vốn biến động lớn, Libra giống như một loại tiền tệ thực sự nhờ hình thức phát hành dạng bảo chứng bằng tiền mặt và trái phiếu chính phủ. Tức là, nếu muốn lưu hành thêm một đồng Libra thì Facebook phải có tài sản tương ứng đảm bảo.

Libra có bắt chước đồng QQ của Trung Quốc?

“Liệu đây có phải là phiên bản QQ coin của Facebook”, một người dùng bình luận trên Weibo. Ý kiến nhận hàng trăm nghìn lượt thích.

Đồng tiền nói đến là QQ do Tencent phát triển năm 2002 với mức quy đổi 1 coin đổi 1 nhân dân tệ (khoảng 0,14 USD). Nó cho phép người sở hữu mua sắm các vật phẩm ảo trong trò chơi và dịch của của công ty.

“Chúc mừng Mỹ đã bước vào kỷ nguyên của đồng QQ, WeChat và Alipay”, một người dùng bình luận với giọng đầy mỉa mai trên chuyên trang hỏi đáp Zhihu.

Libra có thể tiếp cận 2,4 tỷ người dùng Facebook. Ảnh: Facebook.

Cộng đồng mạng Trung Quốc dù "tố" đồng tiền Facebook học theo sản phẩm của Tencent nhưng không chỉ ra bằng chứng cụ thể.

Trên thực thế, Libra được gọi là tiền mã hóa, hay tiền thuật toán dựa trên nền tảng blockchain, trong khi đồng QQ thì không. Facebook còn sử dụng hình thức bảo chứng bằng tài sản thực cho đồng tiền của mình.

Trung Quốc lo ngại về sức ảnh hưởng của Libra

Tuy nhiên, các chuyên gia trong ngành công nghệ Trung Quốc lo ngại động thái của Facebook sẽ đặt ra nhiều thách thức cho nước này.

“Đây là thời đại Interenet 3.0. Thế giới sẽ thay đổi vì điều này (Facebook ra mắt Libra) và đó là thách thức mới đối với Trung Quốc”, Wang Xiaochuan, nhà sáng lập và CEO của công cụ tìm kiếm Sogou cảnh báo.

Một số ý kiến trên mạng dường như đồng tình với ý kiến trên. Họ cho rằng, Libra là công cụ để củng cố sự thống trị của đồng USD và làm suy yếu sức ảnh hưởng nhân dân tệ trên trường quốc tế. Đó là thách thức cho tham vọng của Trung Quốc.

Trung Quốc lo ngại Libra sẽ làm suy yếu đồng nhân dân tệ. Ảnh: FT.

“Trong hệ sinh thái mới, chúng ta thực sự thiếu sức sáng tạo về hệ thống thanh toán di động và nỗ lực quốc tế hóa đồng nhân dân tệ. Nếu không thể tạo cách mạng cho chính mình, bạn sẽ bị cách mạng hóa bởi những người khác”, ông Wang Xiaochuan nói thêm.

Facebook còn phải đối mặt với thách thức lớn về khả năng hỗ trợ đồng Libra từ các cơ quan quản lý tài chính trên thế giới. Đây là vấn đề chung mà ngay cả CEO Tencent Mã Hóa Đằng từng đau đầu tìm giải pháp.

“Công nghệ dần lớn mạnh và nó không còn là trở ngại nữa. Tất cả phụ thuộc vào việc các nhà quản lý có cho phép hay không”, ông Đặng chia sẻ.

Điều này hoàn toàn có cơ sở, bởi nhiều quan chức đã bày tỏ sự ngoài nghi trước dự án Libra. Bộ trưởng Tài chính Pháp đăng đàn cảnh báo về hoạt động rửa tiền và hỗ trợ khủng bố. Trong khi nhiều nghị sĩ Mỹ yêu cầu cuộc điều trần để xem xét kỹ lưỡng Libra. Chưa hết, Facebook còn bị đặt dấu hỏi về khả năng bảo mật thông tin người dùng, đặc biệt là loại dữ liệu nhạy cảm như lĩnh vực tài chính.