Gia tăng cả số lượng, mức độ phức tạp các cuộc tấn công

Theo ông Nguyễn Huy Dũng, Phó Cục trưởng Cục An toàn thông tin (ATTT) thuộc Bộ TT&TT, tình hình an toàn, an ninh thông tin năm 2016 của thế giới cũng như Việt Nam tiếp tục diễn biến theo chiều hướng các cuộc tấn công gia tăng cả về số lượng, quy mô lẫn hậu quả thiệt hại.

Với Việt Nam, năm 2016 đã ghi nhận một số cuộc tấn công có chủ đích nhằm vào một số doanh nghiệp, tập đoàn, tổng công ty nhà nước cũng nhằm vào một số bộ, ngành và đã gây ra hậu quả. Tuy nhiên, với sự phối hợp kịp thời của các cơ quan chức năng liên quan đến an ninh, an toàn thông tin, chúng ta cũng đã sớm khắc phục hậu quả, sớm đưa những hệ thống hoạt động trở lại một cách bình thường.

Cũng theo ông Dũng, trong năm 2016, tình hình ATTT mạng tại Việt Nam vẫn nổi lên một số vấn đề, đó là tỷ lệ lây nhiễm phần mềm độc hại của Việt Nam tiếp tục ở mức cao. “Tỷ lệ lây nhiễm qua mạng và qua mạng xã hội cao hơn so với năm 2015, theo ước tính của chúng tôi thì tăng khoảng từ 4 - 5%; tỷ lệ lây nhiễm phần mềm độc hại qua USB, thẻ nhớ lại có chiều hướng giảm. Những con số thống kê này phản ánh xu hướng hiện tại chúng ta chia sẻ thông tin qua mạng, mạng xã hội nhiều hơn là chia sẻ thông tin qua các thiết bị truyền thống”, ông Dũng chia sẻ.

Đại diện Cục ATTT cho rằng, một điểm nhấn nữa trong bức tranh an toàn thông tin mạng năm 2016 là Việt Nam tiếp tục là “đích ngắm” của một số chương trình tấn công có chủ đích (tấn công APT). “Qua công tác theo dõi, phối hợp với các cơ quan chức năng, Cục ATTT đã phát hiện và bóc gỡ khoảng trên dưới 10 phần mềm độc hại tấn công có chủ đích APT khác nhau nằm vùng trong các hệ thống của các cơ quan, tổ chức nhà nước. Hiện tại, chúng tôi vẫn đang thống kê và sẽ công bố con số cuối cùng trong Báo cáo ATTT năm 2016  vào thời gian tới”, đại diện Cục ATTT nói.

Theo thống kê, phân tích của Trung tâm Ứng cứu khẩn cấp máy tính Việt Nam (VNCERT), hiện nay hàng tuần hệ thống giám sát an toàn mạng của Trung tâm đều tiếp nhận và phân tích trung bình 2 triệu sự kiện ATTT, trong đó thường có khoảng 40.000 sự kiện ATTT mức “đỏ”, có khả năng là là dấu hiệu tấn công mạng hoặc dẫn đến các sự cố cần phân tích và theo dõi sát.

Bước tiến rõ nét về nhận thức xã hội đối với ATTT

Đáng chú ý, nhiều chuyên gia cho rằng, nhận thức của xã hội, của các tổ chức, doanh nghiệp về vấn đề ATTT trong năm 2016 đã thực sự có chuyển biến tích cực, đặc biệt là sau các vụ tấn công nhằm vào một số mục tiêu quan trọng tại Việt Nam, trong đó có thể kể đến vụ hacker tấn công vào hệ thống các cảng hàng không  và Vietnam Airlines,  tấn công website  tuyển dụng của VietnamWork, tấn công vào một số ngân hàng thương mại của Việt Nam, hay sự cố của một số website của doanh nghiệp cung cấp dịch vụ trực tuyến trong năm qua.

Tháng 3 năm nay, Microsoft có hành động khiến nhiều nhân viên và những người khác trong ngành công nghệ giận dữ: công ty phần mềm đã thuê các vũ công mặc đồ nữ sinh hở hang đến bữa tiệc sau Hội nghị nhà phát triển game. Nhân viên của họ, đặc biệt là nhân viên nữ, vô cùng tức giận và cảm thấy bị xúc phạm. Động thái dường như khắc sâu thêm lần nữa định kiến trong giới game nói riêng và công nghệ nói chung. Ngay lập tức, Microsoft đã phải xin lỗi và khẳng định đây là việc làm sai trái, không được dung thứ.

Tháng 5

Khi lái xe Tesla Model S với chế độ tự lái (Autopilot), một tài xế Florida đã bị chết vì một vụ va chạm với xe bán tải vừa rẽ trái. Đây là vụ tử vong được báo cáo đầu tiên liên quan đến xe tự lái và xảy ra do chế độ Autopilot không nhận ra mặt màu trắng của xe tải trên nền trời xám. Túi khí của xe cũng không hoạt động khi xe đâm vào. Tai nạn hiện vẫn đang được nhà chức trách Mỹ điều tra.

Tháng 8

EU tấn công Apple bằng khoản phạt thuế lớn nhất lịch sử, yêu cầu Ireland truy thu 14,5 tiền thuế từ nhà sản xuất iPhone. Ủy ban châu Âu cho rằng chính quyền Dublin tạo nhiều thuận lợi cho Apple trong nhiều năm, cho phép công ty nộp tiền thuế ít hơn các doanh nghiệp khác, chỉ ở mức 0,005% năm 2014. Vài ngày trước, Apple và cả Ireland quyết định phản công và lên kế hoạch chính thức kháng cáo trong thời gian tới.

Tháng 8

Cũng trong tháng 8/2016, những chiếc Note 7 đầu tiên bắt đầu cháy. Ngay sau đó, Samsung phải hoãn giao hàng để kiểm tra chất lượng. Đến tháng 9, mọi thứ leo thang nhanh chóng. Samsung phải thu hồi tất cả Note 7 bán trước 15/9/2016, ước tính khoảng 1 triệu máy. Tuy nhiên, kể cả những điện thoại được thay mới cũng không tốt hơn: ít nhất 5 máy phát nổ được ghi nhận. Tháng 10, công ty tuyên bố dừng sản xuất phablet và rút toàn bộ máy khỏi thị trường. Đưa Note 7 lên máy bay trở thành hành vi phạm pháp. Tháng 12/2016, hãng điện tử Hàn Quốc cho biết sẽ phát hành bản cập nhật để vô hiệu hóa tất cả Note 7 chưa được hoàn trả.

Tháng 9

Apple giới thiệu iPhone mới nhất vào tháng 9, đây là mẫu iPhone đầu tiên không có jack tai nghe. Thay vào đó, “táo khuyết” sản xuất bộ chuyển đổi (dongle) để kết nối tai nghe truyền thống vào cổng sạc và ra mắt tai nghe không dây AirPod. Để lý giải quyết định lạ lùng của mình, Apple chỉ nói ngắn gọn: “Lòng can đảm”. Câu trả lời gây cười và trở thành đề tài châm chọc trên toàn cầu. Tuy vậy, hóa ra không phải lần đầu Apple sử dụng lý do này. Trước đó, cố CEO Steve Jobs cũng nói như trên khi iPhone không chạy Adobe Flash.