Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại

Tại Đông Nam Á, nghi lễ và trò chơi kéo co là một phần không thể thiếu trong văn hóa trồng lúa của các quốc gia trong khu vực. Đây không chỉ là một hoạt động giải trí mà còn mang ý nghĩa tâm linh, cầu mong mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu và tiên đoán sự thành công hay thất bại trong nỗ lực trồng cấy. Tùy thuộc vào từng quốc gia, nghi lễ này có thể được tổ chức ở cấp độ toàn quốc hoặc tại các vùng cụ thể.

Tại Campuchia, nghi lễ kéo co được thực hành thường xuyên bởi các cộng đồng trồng lúa xung quanh Hồ lớn của Biển Hồ Tonle Sap và khu vực phía bắc Angkor, một di sản thế giới nổi tiếng.

Ở Philippines, Hungduan là một thị trấn của tỉnh Ifugao, có ranh giới phía tây bắc là tỉnh Mountain và phía tây nam là Benguet. Ở 9 barangays (đơn vị hành chính nhỏ nhất của Philippines, tương đương cấp xã, phường ở Việt Nam) tạo nên thị trấn Hungduan, chỉ có Hapao Proper, Nungulunan và Baang có trò chơi kéo co. Ba barangays này nằm ở trung tâm của Hungduan và nổi bật với những ruộng bậc thang rộng ngút ngàn, được ngăn bằng các vỉa đá.

Tại Việt Nam, nghi lễ kéo co tập trung chủ yếu ở vùng trung du, đồng bằng sông Hồng và Bắc Trung Bộ, nơi được coi là cái nôi của nền văn minh lúa nước. Các tỉnh Vĩnh Phúc, Bắc Ninh và thành phố Hà Nội là trung tâm của hoạt động này. Ngoài ra, nghi lễ còn được thực hành bởi các tộc người miền núi phía Bắc như người Tày ở Tuyên Quang, người Thái ở Lai Châu và người Giáy ở Lào Cai, những cư dân trồng lúa sớm trong lịch sử.

Tháng 12/2015, nghi lễ và trò chơi kéo co ở Việt Nam, Campuchia, Hàn Quốc, Philippines được UNESCO (Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên Hợp Quốc) công nhận trở thành Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.

Kéo co phát triển thành môn thể thao hiện đại

Kéo co đã có bước chuyển mình mạnh mẽ để trở thành một môn thể thao hiện đại. Môn thể thao này từng xuất hiện trên đấu trường Olympic từ năm 1916 đến 1917. Tuy nhiên, vào năm 1920, Ủy ban Olympic Quốc tế (IOC) đã quyết định giảm số lượng vận động viên tham gia Thế vận hội, dẫn đến việc loại bỏ một số môn thể thao, trong đó có kéo co.

Đến năm 1958, Liên đoàn kéo co Anh được thành lập, đánh dấu một bước ngoặt quan trọng cho môn thể thao này. Hai năm sau, vào năm 1960, Liên đoàn kéo co quốc tế (TWIF) ra đời dưới sự lãnh đạo của George Hutton (người Anh) và Rudolf Ullmark (người Thụy Điển). Cuộc họp đầu tiên của TWIF diễn ra tại Thụy Điển vào năm 1964, cùng năm đó, giải đấu quốc tế đầu tiên được tổ chức tại Baltic Games ở Malmo, Thụy Điển.

Sau thành công của giải đấu này, TWIF đã tổ chức Giải vô địch châu Âu đầu tiên vào năm 1965 tại Crystal Palace, Anh. Từ đó, Giải vô địch châu Âu được tổ chức đều đặn cho đến năm 1975, khi các quốc gia ngoài châu Âu gia nhập TWIF, giải Vô địch kéo co thế giới đầu tiên đã được tổ chức tại Hà Lan. Hiện nay, giải đấu này diễn ra hai năm một lần.

Năm 1999, TWIF được công nhận tạm thời và đến năm 2002, tổ chức này chính thức được công nhận theo luật 29 của Hiến chương Olympic, khẳng định vị thế của kéo co trong làng thể thao quốc tế.

Ý nghĩa đặc biệt của môn kéo co tại SEA Games 33

Ngày 21/11, Ban tổ chức SEA Games 33 đã chính thức công bố danh sách các môn thi đấu cho sự kiện thể thao lớn nhất khu vực Đông Nam Á. Theo thông báo, SEA Games 33 sẽ diễn ra từ ngày 9/12 đến 20/12 năm 2025 tại Thái Lan.

Sự kiện lần này sẽ bao gồm 50 môn thi đấu tranh huy chương, với tổng cộng 105 phân môn. Ngoài ra, còn có 3 môn biểu diễn được tổ chức trong khuôn khổ đại hội, trong đó có bộ môn kéo co (không tính huy chương vào thành tích chung của các đoàn).

Với lịch sử lâu đời, kéo co đã trở thành một phần không thể thiếu trong các lễ hội và sự kiện văn hóa của nhiều quốc gia Đông Nam Á. Do đó, sự xuất hiện của bộ môn kéo co tại SEA Games 33 mang ý nghĩa biểu tượng của sự đoàn kết và sức mạnh cộng đồng. 

Việc đưa kéo co vào chương trình thi đấu của SEA Games 33 không chỉ nhằm tôn vinh giá trị văn hóa truyền thống mà còn góp phần thúc đẩy sự giao lưu văn hóa giữa các quốc gia trong khu vực. Đây là cơ hội để các vận động viên thể hiện tài năng, đồng thời cũng là dịp để khán giả hiểu rõ hơn về ý nghĩa sâu sắc của bộ môn này.

SEA Games 33 hứa hẹn sẽ mang đến những trận đấu kéo co đầy kịch tính và hấp dẫn, góp phần làm phong phú thêm bức tranh văn hóa đa dạng của khu vực Đông Nam Á.

Trong những ngày FIFA Days (chuỗi ngày các đội tuyển trên toàn thế giới làm nhiệm vụ quốc tế, theo lịch thi đấu thống nhất do FIFA ấn định) vừa rồi, hai đội vừa nêu giành kết quả không tốt.

Cụ thể, Philippines thua Thái Lan 1-3 ở bán kết King's Cup vào ngày 11/10 vừa qua, diễn ra ở Thái Lan. Đây là lần thứ 2 liên tiếp trong vòng một tháng, Philipines thua ở các trận bán kết của các giải đấu giao hữu, trước các đội thuộc Đông Nam Á.

Hồi tháng trước, Philippines thua Malaysia ở bán kết Mederka Cup, diễn ra tại Kuala Lumpur (Malaysia).

Tối nay (14/11), Philippines sẽ có trận tranh hạng 3 King's Cup 2024, gặp đội bóng Trung Á Tajikistan.

Trong khi đó, cũng trong chuỗi FIFA Days, Myanmar hòa 0-0 với đội bóng trung bình Sri Lanka vào ngày hôm qua (13/10). Trước đó, vào ngày 10/10, Myanmar có một trận đấu khác trước Sri Lanka. Ở trận đầu tiên, Myanmar giành chiến thắng 2-0. Cả hai trận đấu này diễn ra ở Yangon (Myanmar).

Trên mạng xã hội X (tên cũ là Twitter), một tài khoản đã đăng tải đoạn video ghi lại khoảnh khắc ăn mừng hụt của cầu thủ Thái Lan trong một trận đấu diễn ra trên sân bóng đá 7 người. Ngay lập tức, đoạn video này đã gây sốt khi thu hút hơn 10 triệu lượt xem.

Trong đoạn video, cầu thủ Thái Lan đã lừa bóng qua cả hậu vệ và thủ môn của đối thủ, trước khi tung ra cú dứt điểm vào khung thành trống. Khi ấy, cầu thủ này không quan sát bóng bay vào lưới hay chưa. Thay vào đó, anh hướng về phía ban huấn luyện đội nhà và thực hiện động tác ăn mừng bàn thắng.

Thế nhưng, điều cầu thủ này không thể ngờ là hậu vệ đối phương đã có nỗ lực cứu bóng phi thường ngay trên vạch vôi. Trong lúc trận đấu vẫn tiếp tục, cầu thủ Thái Lan vẫn ăn mừng. Và rồi, mãi sau đó, anh mới nhận ra mình đã sai lầm.

Biểu cảm của cầu thủ Thái Lan vì ăn mừng sớm đã khiến trận đấu này trở nên hài hước. Dù sao, việc anh bị từ chối cũng không ảnh hưởng nhiều tới kết quả trận đấu. Bởi lẽ, ở thời điểm đó, đội bóng của anh đã dẫn trước đối thủ tới 5-0.

Dù vậy, cầu thủ này vẫn nhận được bài học liên quan tới việc ăn mừng sớm. Trong làng thể thao, có không ít trường hợp đã phải trả giá vì ăn mừng sớm như vậy.

HLV trưởng đội tuyển Tây Ban Nha, De La Fuente, đã quyết định triệu tập cầu thủ Rodrigo Riquelme của Atletico Madrid lên đội tuyển thay thế Lamine Yamal.

Hiện tại, người hâm mộ vẫn chưa rõ cụ thể về chấn thương của Lamine Yamal. Barcelona đang lo ngại thần đồng này có nguy cơ nghỉ dài hạn. Trong thời gian qua, Lamine Yamal đã có dấu hiệu quá tải nhưng không được HLV Hansi Flick (Barcelona) và HLV De La Fuente (Tây Ban Nha) cho phép nghỉ ngơi.

Không những vậy, HLV De La Fuente còn khẳng định việc để Lamine Yamal nghỉ ngơi không phải là nhiệm vụ của ông. Chiến lược gia này nói: "Trách nhiệm để Yamal nghỉ ngơi không phải của đội tuyển quốc gia mà thuộc về Barcelona, nơi cậu ấy ra sân nhiều nhất.

Barcelona sử dụng cậu ấy 70 trận mỗi mùa, còn tôi chỉ được dùng một vài lần. Tôi không chịu áp lực từ việc triệu tập cầu thủ từ CLB. Tôi chỉ làm đúng công việc của HLV đội tuyển quốc gia, đó là tạo ra đội bóng tốt nhất có thể. Mọi cầu thủ đều muốn cống hiến cho đội tuyển quốc gia".

Trước sự lo lắng của người hâm mộ Barcelona, Lamine Yamal đã lên tiếng trấn an: "Vâng, tôi cảm thấy khỏe hơn rồi. Tôi sẽ sớm hồi phục và quay trở lại sớm nhất có thể".

Tài năng trẻ 17 tuổi vừa được trao trọng trách lớn ở đội tuyển Tây Ban Nha khi được khoác áo số 10. Khả năng Lamine Yamal có thể kịp bình phục để tham dự trận đấu với Sevilla ở La Liga vào cuối tuần này vẫn còn bỏ ngỏ. Có khả năng, HLV Hansi Flick sẽ để Lamine Yamal nghỉ ngơi trước Sevilla để chuẩn bị cho đại chiến giữa Barcelona và Bayern Munich ở Champions League vào giữa tuần sau.

Dù thế nào, chấn thương của Lamine Yamal cũng là lời cảnh tỉnh cho việc Barcelona lẫn đội tuyển Tây Ban Nha thi nhau "vắt kiệt sức" thần đồng 17 tuổi này.

Trước đó, Cục trưởng Cục TDTT Đặng Hà Việt xác nhận thông tin HLV Park Chung Gun sẽ không còn dẫn dắt đội tuyển bắn súng Việt Nam kể từ ngày 31/8.

HLV người Hàn Quốc có công lớn với đội tuyển bắn súng Việt Nam khi ông giúp học trò Hoàng Xuân Vinh đoạt 1 HCV, 1 HCB Olympic 2016, giúp Phạm Quang Huy đoạt 1 HCV Asiad (đều là những tấm HCV đầu tiên trong lịch sử bắn súng ở sân chơi lớn). 

Gần nhất, tại Olympic Paris 2024, ông Park Chung Gun giúp bắn súng Việt Nam có 2 vé tham dự gồm xạ thủ Trịnh Thu Vinh và Lê Thị Mộng Tuyền. Vì vậy để tri ân công lao của chuyên gia bắn súng người Hàn Quốc, Cục TDTT dự kiến sẽ tổ chức một lễ vinh danh đối với ông trong những ngày tới.

Điều khiến dư luận quan tâm là hồi tháng 10/2023, Liên đoàn bắn súng Việt Nam từng tổ chức lễ vinh danh các HLV, VĐV của đội tuyển bắn súng Việt Nam sau thành công ở Asiad 19, giải đấu mà xạ thủ Phạm Quang Huy giành HCV.

Tuy nhiên ở lễ vinh danh này, HLV Park Chung Gun không có tên trong những người được tri ân, thậm chí không được nhận một bó hoa hồng và phải ra về trong lặng lẽ sau buổi lễ.

Thế nên nói về việc sắp được Cục TDTT vinh danh trong những ngày tới, HLV Park Chung Gun cho rằng bản thân ông thấy khá miễn cưỡng về ý tốt của ngành thể thao Việt Nam khi HLV Hàn Quốc đã quyết định chia tay đội tuyển bắn súng Việt Nam vào lúc này.

"Tôi quyết định chia tay đội tuyển là vì lý do sức khỏe, cần có chút thời gian nghỉ ngơi cho bản thân nên việc vinh danh hay không cũng không quan trọng lắm. Với tôi mọi chuyện đã kết thúc rồi", HLV Park Chung Gun bày tỏ.

Theo thông tin từ Cục TDTT, sau khi chia tay HLV Park Chung Gun, phía Cục đã chỉ đạo Liên đoàn bắn súng Việt Nam làm việc với Liên đoàn bắn súng Hàn Quốc tìm một chuyên gia khác thay thế nhà cầm quân 56 tuổi dẫn dắt đội tuyển.

Tạm thời trước khi tìm kiếm chuyên gia mới, bộ đôi xạ thủ lão luyện gồm nhà vô địch Olympic Hoàng Xuân Vinh và nhà vô địch SEA Games Trần Quốc Cường sẽ giữ vai trò đồng HLV đội tuyển bắn súng Việt Nam, phụ trách nội dung súng ngắn hơi. 

Trên trang cá nhân Twitter của mình, hôm thứ Tư (13/10), "lão đại" của làng golf thế giới nói: "Thông qua các phương tiện truyền thông, tôi thấy thật là thất vọng khi biết rằng các giải đấu trên PGA Tour sẽ áp dụng quy tắc mới của USGA".

"Tôi tự hỏi liệu còn phương án nào tốt hơn như thế nào hay không? Nhiều golfer khác có lẽ cũng có cùng quan điểm như tôi"- Phil Mickelson nói thêm.

Theo quy định mới, gậy driver (gậy gỗ số một, dùng để phát bóng xa) được sử dụng trên PGA Tour sẽ có chiều dài mới là 46 inch (116,84 cm), thay vì 48 inch (121,92 cm) như trước đây. 

Với quy định mới này, các golfer phải thay đổi đáng kể thói quen của mình. Thế nên, nhiều VĐV tỏ ra không đồng tình.

Cùng quan điểm với Phil Mickelson, tay golf số ba thế giới Collin Morikawa (người Mỹ) bày tỏ quan điểm khi đưa ra ví dụ về người đồng nghiệp có thói quen dùng loại gậy driver cán dài là Bryson DeChambeau (số 7 thế giới).

Morikawa nói: "Đối với các golfer chuyên đánh bóng xa như Bryson DeChambeau, họ cần gậy driver dài hơn để đánh bóng xa hơn. Vì vậy, nếu một người nào đó muốn sử dụng gậy driver dài 47 inch (119,38 cm) thì cứ để họ sử dụng. Tôi chẳng thấy vấn đề gì với gậy driver cán dài cả".

Trong khi đó, một quan chức của PGA Tour cho biết nội dung của việc thay đổi chiều dài cán gậy driver đã được gửi đến thư điện tử của các golfer từ hôm thứ Ba (12/10) vừa qua, đồng thời việc thay đổi sẽ chính thức được áp dụng vào năm sau. 

Quan chức này đã xác nhận thông tin nói trên ở kênh Golf Channel (một kênh chuyên về môn golf thuộc hãng truyền thông danh tiếng NBC, có trụ sở tại Florida - Mỹ).