TS.BS Hải cho biết, bệnh tim mạch rất phổ biến ở bệnh nhân ung thư. Các nghiên cứu cho thấy, nguy cơ nhồi máu cơ tim hay đột quỵ trong vòng 6 tháng chẩn đoán ung thư lên đến 4,7%, cao hơn 2 lần so với bệnh nhân không có ung thư (2,2%). Nếu là bệnh ung thư phổi hay giai đoạn ung thư muộn, nguy cơ trên càng cao hơn.

Có 43% bệnh nhân ung thư tinh hoàn gặp tình trạng tăng huyết áp, so với 31% bệnh nhân nam bình thường. Ung thư tinh hoàn cũng liên quan đến tình trạng tăng tỷ lệ hội chứng chuyển hóa, béo phì và rối loạn lipid máu.

Với bệnh nhân ung thư vú, 87% trường hợp có yếu tố nguy cơ tim mạch. Còn ở bệnh nhân ung thư phổi, nguy cơ tử vong vì tim mạch sẽ tăng 30% nếu việc xạ trị hướng về tim. Ở bệnh nhân ung thư là trẻ em, nếu có bệnh tim mạch thường chỉ sống dưới 40 tuổi, mốc tuổi sớm hơn gần 8 năm so với dân số chung.

Theo TS.BS Hải, nếu ung thư làm tăng nguy cơ biến cố và tỷ lệ tử vong ở bệnh nhân tim mạch, thì người bị bệnh lý tim mạch cũng dễ xuất hiện ung thư mới mắc. Khi nhận ra sự kết nối giữa ung thư và tim mạch sẽ có ý nghĩa lâm sàng trong việc chẩn đoán, điều trị.

Cụ thể, khi tiến hành điều trị ung thư, bác sĩ phải xem xét xác suất độc tính với tim, như loại thuốc hóa trị dự định sử dụng, loại thuốc hóa trị dùng trước đó, liều dùng của thuốc.

Trước khi hóa trị, cần theo dõi các bệnh lý tim mạch cụ thể của bệnh nhân, như suy tim, bệnh cơ tim do hóa trị, bệnh van tim nặng, bệnh mạch vành, rối loạn nhịp... để có cách kiểm soát.

Song song đó, cũng cần theo dõi tuổi và các yếu tố nguy cơ tim mạch, như tiền căn gia đình, tiền sử bệnh thận mạn, tăng huyết áp, đái tháo đường, rối loạn lipid máu, bệnh nhân có hút thuốc lá, béo phì hay không...

Báo cáo viên kết luận, để nhận diện đúng tình trạng, phân loại chính xác mức độ độc tính cho tim khi điều trị ung thư ở mức thấp, trung bình hay cao, cần có sự phối hợp hội chẩn giữa chuyên gia tim mạch và ung thư, từ đó đưa ra phác đồ điều trị tối ưu nhất cho bệnh nhân.

Phát biểu tại hội nghị, TS.BS Nguyễn Hoàng Hải cho biết, trong quá trình điều trị cho người bệnh, đặc biệt là người mắc nhiều bệnh nền, muốn đạt được hiệu quả cần có sự phối hợp của nhiều chuyên khoa, không chỉ của bác sĩ điều trị trực tiếp mà còn cần sự tham gia của chuyên gia chẩn đoán hình ảnh, dược sĩ, điều dưỡng, chế độ dinh dưỡng...

Hội nghị khoa học năm nay diễn ra sau một năm dịch Covid-19 cơ bản được kiểm soát, với số lượng 53 bài báo cáo trong 9 phiên chuyên đề như Ngoại khoa, Sản - Phụ khoa, Tim mạch, Ung thư, Gây mê hồi sức..., tăng hơn so với khi dịch bùng phát. Điều này cho thấy sự nỗ lực của đội ngũ y bác sĩ, vừa đảm bảo công tác khám chữa bệnh trong giai đoạn nhiều biến động, vừa không ngừng nâng cao chuyên môn, nghiệp vụ.

Đây là phương pháp ít xâm lấn, sử dụng hình ảnh siêu âm để tiếp cận chính xác đường mật và định vị sỏi bằng máy số hóa xóa nền, sau đó thực hiện tán nhỏ và lấy sỏi ra ngoài qua da.

Trong quá trình can thiệp, qua một vết rạch nhỏ trên da, các bác sĩ đã đặt một cổng dẫn và đưa thiết bị vào đường mật để phá vỡ sỏi đúc khuôn thành các mảnh nhỏ, giúp giải phóng hoàn toàn tắc nghẽn.

Ca can thiệp đã diễn ra an toàn, không biến chứng và bệnh nhân hồi phục nhanh chóng.

Theo BS Lê Hoàng Đạt, khoa Chẩn đoán hình ảnh và Điện quang can thiệp, sỏi đúc khuôn đường mật trong gan là một dạng sỏi khó tiếp cận và xử lý bằng các phương pháp truyền thống như: phẫu thuật mở hoặc nội soi ngược dòng (ERCP).

Tán sỏi qua da bằng laser là giải pháp tối ưu, mang lại hiệu quả cao, đặc biệt đối với các trường hợp sỏi phức tạp trong gan.

"Phương pháp tán sỏi qua da không chỉ giúp xử lý triệt để sỏi mà còn giảm thiểu tối đa nguy cơ biến chứng và rút ngắn thời gian phục hồi cho bệnh nhân. Đây là lựa chọn an toàn và hiệu quả, đặc biệt phù hợp với những bệnh nhân có sức khỏe yếu hoặc không muốn phẫu thuật phức tạp", BS Đạt chia sẻ.

Bệnh lý sỏi mật, đặc biệt là sỏi đường mật trong gan, có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.

BS Đạt khuyến cáo, người dân nên kiểm tra sức khỏe định kỳ, đặc biệt nếu có các yếu tố nguy cơ như: tiền sử gia đình mắc sỏi mật, thừa cân hoặc xuất hiện các triệu chứng như: đau tức vùng hạ sườn phải, sốt, vàng da, buồn nôn hoặc đầy bụng kéo dài.

Siêu âm và các xét nghiệm hình ảnh là công cụ hữu hiệu giúp phát hiện sớm sỏi mật, từ đó có thể can thiệp kịp thời trước khi bệnh tiến triển nặng. Nếu có bất kỳ triệu chứng nào nghi ngờ tắc nghẽn hoặc nhiễm trùng đường mật, người bệnh cần đến các cơ sở y tế để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Nguyên nhân chủ yếu xuất phát từ thói quen sinh hoạt hàng ngày như: chế độ ăn uống, việc tập thể dục, hút thuốc, uống rượu, căng thẳng và các yếu tố khác. Tuy nhiên, ông cũng khẳng định rằng ung thư có thể được phòng ngừa trước thông qua việc thay đổi lối sống.

Ung thư - Căn bệnh lối sống

Theo Yujiro Nakayama, hầu hết các bệnh ung thư là kết quả của những tổn thương di truyền. Tuy nhiên, ông còn nhấn mạnh rằng ung thư cũng có thể được coi là một căn bệnh lối sống.

Tức là những bệnh lý liên quan đến cách chúng ta sống và sinh hoạt hàng ngày. Những thói quen không lành mạnh như ăn uống thiếu cân bằng, hút thuốc, lạm dụng rượu bia và căng thẳng là những yếu tố chính góp phần gây ra ung thư.

Ngoài ung thư, các bệnh lý khác như: béo phì, tăng huyết áp, tiểu đường cũng nằm trong nhóm bệnh về lối sống.

Nhận thức rõ về mối liên hệ giữa lối sống và ung thư, BS Nakayama khuyến nghị mọi người nên thực hiện các biện pháp phòng ngừa ngay từ hôm nay để giảm nguy cơ mắc bệnh.

Dù không phải lúc nào cũng dễ dàng áp dụng tất cả các thay đổi cùng một lúc, nhưng ông khuyến khích mọi người bắt đầu từ những bước nhỏ và dần dần bổ sung thêm các thói quen lành mạnh.

Sáu cách phòng ngừa ung thư hiệu quả

Dưới đây là sáu cách phòng ngừa ung thư do bác sĩ Yujiro Nakayama chia sẻ:

- Bỏ hút thuốc: Đây là biện pháp quan trọng nhất trong việc giảm nguy cơ ung thư, đặc biệt là các loại ung thư liên quan đến đường hô hấp.

- Tránh uống rượu quá nhiều: Uống rượu quá mức có thể làm tăng nguy cơ mắc nhiều loại ung thư, bao gồm ung thư gan và ung thư vú.

- Chú ý đến chế độ ăn uống: Nên ăn ít muối, nhiều rau củ quả, và tránh ăn thực phẩm quá nóng để bảo vệ niêm mạc dạ dày và đường ruột.

- Phát triển thói quen tập thể dục: Tập thể dục thường xuyên giúp cơ thể khỏe mạnh, cân bằng hormone và giảm nguy cơ béo phì - một yếu tố có liên quan đến ung thư.

- Duy trì cân nặng lý tưởng: Không nên để cơ thể quá gầy hoặc quá béo, vì cả hai tình trạng này đều có thể tăng nguy cơ mắc các bệnh ung thư.

- Kiểm tra tình trạng nhiễm virus: Việc phát hiện sớm các virus như viêm gan B và C có thể giúp giảm nguy cơ mắc các loại ung thư như ung thư gan.

Đặc biệt tránh xa thuốc lá

BS Yujiro Nakayama đặc biệt nhấn mạnh vai trò của việc bỏ thuốc lá trong phòng ngừa ung thư.

Ông chỉ ra rằng, người hút thuốc có nguy cơ mắc ung thư cao hơn 1,5 lần so với người không hút. Tuy nhiên, không chỉ những người trực tiếp hút thuốc mới gặp nguy hiểm.

Những người không hút thuốc nhưng sống cùng người hút thuốc cũng có nguy cơ mắc bệnh cao hơn do hít phải khói thuốc thụ động. Theo một nghiên cứu đáng tin cậy, nguy cơ mắc ung thư phổi của người hút thuốc thụ động cao hơn 1,3 lần so với người không bị phơi nhiễm khói thuốc.

BS Nakayama đã đưa ra một phép so sánh rất sinh động: Những người hút thuốc giống như những người muốn tránh tai nạn giao thông nhưng lại cố ý vượt đèn đỏ khi qua đường, bất chấp rủi ro.

"Một số người có thể may mắn thoát khỏi hiểm nguy, nhưng liệu có đáng để mạo hiểm tính mạng khi chúng ta hoàn toàn có thể chờ đèn xanh và an toàn qua đường?", BS Nakayama nói.

BS Nakayama còn thẳng thắn cho biết, các bác sĩ phẫu thuật thường gặp khó khăn khi phải thực hiện phẫu thuật cho người hút thuốc. Điều này không chỉ vì nguy cơ biến chứng sau phẫu thuật cao hơn, mà còn vì những người hút thuốc có xu hướng có nhiều đờm hơn, dẫn đến việc ho nhiều sau phẫu thuật.

Điều này không chỉ gây khó khăn trong quá trình hồi phục mà còn làm tăng cảm giác đau đớn tại các vết thương sau khi phẫu thuật.

Nhiều bác sĩ phẫu thuật thậm chí đã đề nghị rằng nếu bệnh nhân không thể bỏ thuốc lá, họ nên hoãn phẫu thuật hoặc trong một số trường hợp, từ chối thực hiện phẫu thuật cho bệnh nhân hút thuốc.

Đây là minh chứng rõ ràng cho tác động tiêu cực của việc hút thuốc đối với sức khỏe tổng thể, không chỉ giới hạn ở việc gây ra ung thư.