Trước 1975, tại miền Nam hầu như ai cũng ít nhất một lần trong đời dùng đến bộ lịch Tam Tông Miếu. Bộ lịch này có 2 loại, lịch block và lịch sách. Lịch sách nói về thiên văn, phong tục, ngày tốt xấu, mùa màng, khai trương... và khá nhiều vấn đề khác của con người, ở những độ tuổi khác nhau. Còn lịch block thì trên mỗi tờ lịch đều ghi ngày tốt xấu, điều gì nên và không nên làm.

Do bộ lịch này được soạn ra từ Tam Tông Miếu nên được gọi là lịch Tam Tông Miếu. Cả lịch sách và lịch block đều được số đông người xem như là cẩm nang trong mọi sinh hoạt thường ngày. Khi trong gia đình có những sự việc trọng đại như cưới xin, khai trương, động thổ, mọi người đều mở lịch ra xem để chọn ngày tốt và cả lời khuyên đối với những việc sắp làm. Vì vậy, hàng năm cứ đến gần Tết, lịch Tam Tông Miếu được rất đông bà con từ thành thị đến thôn quê đón nhận.

Tam Tông Miếu năm 1927 lúc mới xây dựng (Ảnh tư liệu).

Đến sau 1975 thì loại lịch này ngưng không xuất bản nữa. Có thể nói, nhiều người biết lịch Tam Tông Miếu nhưng hiểu về Tam Tông Miếu thì không được mấy người.

Tam Tông Miếu được xây dựng trên thửa đất do ông bà Trần Kim Ký hiến tặng dùng làm nơi thờ phụng và hành lễ của một tôn giáo mới xuất hiện, đạo Minh Lý. Công trình được xây dựng ngày 10/8/1926, hoàn thành vào cuối tháng 1/1927. Ngày 2/2/1927 khai buổi cúng đầu tại nơi thờ phượng mới.

Được biết, trước đó vào năm 1920, ông Âu Kiệt Lâm (1896 - 1941), người Minh Hương, cùng 5 người bạn là ông Nguyễn Văn Xưng, ông Nguyễn Văn Đề, ông Lê Văn Ngọc, ông Nguyễn Văn Miết và ông Võ Văn Thạnh nghiên cứu, tìm hiểu về giáo lý của tam giáo: Phật, Khổng, Lão. Họ mua sách từ Pháp nghiên cứu về nhân điện. Đến năm 1924, những người này đã giác ngộ chân lý của đạo và sáng lập tôn giáo mới lấy tên là Minh Lý đạo.

Bửu điện của Tam Tông Miếu. Trên điện thờ đều sử dụng bài vị.

Theo giải thích của những người sáng lập, Minh có nghĩa là thông hiểu nhận biết rõ ràng, Lý là lẽ phải tuyệt đối. Minh Lý là thông hiểu đến sự tuyệt đối đạt tới lẽ phải mà thành đạo.

Bước đầu, Minh Lý đạo chưa có nơi để tụ tập lễ bái, tu học... nên đã được sư trụ trì chùa Linh Sơn trên đường Cô Giang cho mượn chùa làm nơi lễ bái, tụng kinh. Do ở nhờ phải nhường cho gia chủ làm lễ vào ngày rằm và mồng 1 nên lệ cúng hằng tháng được chuyển sang 14 và 30 âm lịch. Sau này khi đã xây dựng xong Tam Tông Miếu chủ trì Minh Lý đạo vẫn giữ luôn như vậy cho đến nay.

Ông Âu Kiệt Lâm (pháp danh Minh Chánh) là người chủ trì từ đầu đến 1938 thì giao lại cho ông Nguyễn Văn Miết (Minh Thiện) chủ trì đến lúc qua đời vào năm 1972. Ông Minh Thiện là người góp công sức lớn nhất cho việc phát triển Minh Lý đạo.

Tam Tông Miếu qua nhiều biến thiên của thời cuộc cũng như 2 lần tôn tạo, đến nay vẫn sừng sững tại số 82 đường Cao Thắng (P.4, Q.3, TP.HCM).

Minh Lý đạo một tôn giáo chưa được 1000 tín đồ

Chúng tôi đến thăm Tam Tông Miếu vào buổi sáng. Mặc dầu tọa lạc ngay trung tâm thành phố nhưng nơi đây vắng vẻ. Cổng được đóng hờ. Chúng tôi dạo một vòng bên ngoài. Kiến trúc vẫn còn nguyên vẹn. Dường như dấu ấn của thời gian không đọng lại nơi đây.

Do ít tín đồ nên bàn ghế cũng gọn nhẹ.

Chúng tôi bước vào bên trong. Không một bóng người. Phải một lát sau mới có một người đàn ông xuất hiện. Ông tạm gọi là ông từ giữ đền, hướng dẫn chúng tôi tham quan.

Chúng tôi đứng giữa bửu điện là gian chính của Tam Tông Miếu. Ông từ giải thích cho chúng tôi biết, bửu điện cũng giống như chánh điện của chùa. Không giống như Phật giáo, Minh Lý đạo chỉ thờ bài vị, không thờ tượng.

Khu vực thờ tự của Minh Lý đạo có 5 cấp gồm bài vị của Diêu Trì Kim Mẫu, Ngọc hoàng Thượng đế, Hồng quân Lão tổ, Tam Giáo tổ sư (Phật Thích Ca, Lão tử, Khổng tử), tứ đại Bồ tát (Địa Tạng Bồ tát, Văn Thù Bồ tát, Phổ Hiền Bồ tát, Quan Âm Bồ tát), cuối cùng là bài vị của Ngũ đẩu Tinh quân và chư Phật, chư Tiên.

Về kinh kệ, Minh Lý đạo hoàn toàn dùng tiếng Việt để người đọc dễ hiểu, dễ nhớ, dễ thuộc. Bộ kinh được chia làm 5 loại: kinh bố cáo, kinh sám hối, kinh tịnh nghiệp vãn, kinh nhựt tụng, kinh giác thế.

Tu sĩ của Minh Lý đạo được gọi là môn sanh vẫn để tóc, không cạo đầu như đạo Phật. Môn sanh của Minh Lý đạo, nam mặc áo dài đen, quần trắng, khăn đóng đen, nữ mặc áo dài đen, quần đen.

Về tổ chức Minh Lý đạo: cơ quan cao nhất là Hội đồng Hội thánh, kế đó là Viện Bảo đạo lo phần tu tịnh, giữ gìn đạo pháp, đứng đầu là Tổng lý; Viện Hành đạo lo về công việc hành chính của đạo, đứng đầu là Hiệp lý. Người đứng đầu ngôi Tam Tông Miếu gọi là chủ trì (không gọi là trụ trì như Phật giáo).

Ông Trần Kim Ký, người hiến đất xây dựng Tam Tông Miếu.

Minh Lý đạo là một tôn giáo nhỏ. Số lượng tín đồ tính đến nay trên cả nước chưa được 1000 người. Cơ sở hoạt động ở quanh TP.HCM và Long Hải (Bà Rịa Vũng Tàu). Hiện có một cơ ngơi đang được xây dựng tại phường Lợi Bình Nhơn (TP. Tân An, Long An). Những năm từ 1941 đến 1965, Minh Lý đạo gặp nhiều khó khăn. Môn sanh phải tự tu học, có người bỏ đạo.

Một số trung kiên đã quyết chí tu hành ở lại để ổn định đạo, duy trì cúng lễ và trùng tu Tam Tông Miếu. Trước tình hình đó, ông Minh Thiện đã bỏ hết việc đời để chuyên tâm dẫn dắt mối đạo. Nhờ vậy, chỉ trong 10 năm, từ năm 1965 Minh Lý đạo hoàn thiện về tổ chức, hình thành Hội thánh và hoàn chỉnh bộ kinh 'Minh Lý chơn giải' để bổ túc cho cuốn 'Minh Lý học thuyết'.

Anh Phạm Hoài Nhân trong lần ghé lại Tam Tông Miếu đã cho biết: "Có lẽ nếu không có bộ lịch Tam Tông Miếu rất nổi tiếng thì chẳng mấy người biết đến Tam Tông Miếu, và có biết đến Tam Tông Miếu rồi thì cũng chưa chắc biết đến Minh Lý đạo.

Ngày 18/10/2008 Trưởng Ban Tôn giáo Chính phủ Nguyễn Thế Doanh trao cho đại diện Minh Lý đạo - Tam Tông Miếu quyết định công nhận Minh Lý đạo - Tam Tông Miếu là một tổ chức tôn giáo ngang với các tôn giáo khác đã và đang hoạt động tại VN.

Cách đánh ghen của hoàng hậu Nam Phương khiến vũ nữ phải nhớ suốt đời

Đọc những dòng chữ của hoàng hậu Nam Phương viết cho nhân tình của chồng, mặt Bảo Đại cứ tái dần đi. 50 năm sau, lá thư mới được công bố.

Chiếc bánh cặp đôi nhận được.

Thế nhưng có một cô dâu ôm “trái tim bé nhỏ bị tổn thương” sau khi trả 300 đôla (gần 7 triệu đồng) cho một chiếc bánh cưới trang trí hình con công, chỉ để nhận về một “con gà tây méo mó như thể bị bệnh phong”.

Rena Davis đã đích thân gặp một thợ làm bánh để đặt một chiếc bánh cưới theo đúng ý mình trong dịp kỷ niệm ngày cưới gồm có hai con chim đi kèm với một miếng bọt biển hình trái tim và những chiếc bánh cupcake sô cô la xung quanh.

Người phụ nữ 52 tuổi cũng đưa cho thợ làm bánh xem mẫu bánh tương tự mà cô thích lấy ý tưởng hình con công và trả tiền ngay.

Tuy nhiên, đêm trước đám cưới, cô nhận được một chiếc bánh hoàn toàn khác với một bên bánh gần như sụp xuống và đầu con công như thể muốn lìa khỏi cổ.

Khi thợ làm bánh chuẩn bị lái xe về thì Rena nhận ra lớp kem Icing (chuyên dùng cho bánh gato) thực sự chỉ là bơ.

Cô quyết định đuổi theo người thợ làm bánh để yêu cầu được hoàn tiền. Tuy nhiên ban đầu, cô bị từ chối mãi cho đến khi cô chia sẻ câu chuyện của mình lên mạng xã hội thì nhận được một phong bì 300 đôla trong hộp trước cửa nhà ngày hôm sau.

“Tôi thấy tim mình nhói lên khi nhìn thấy chiếc bánh. Nó là một mớ hỗn độn – không giống một chút nào so với tưởng tượng của tôi.

Chiếc bánh khiến cặp vợ chồng già “đau tim”.

Người thợ làm bánh đó không nói gì với chúng tôi, cô ta không gọi cũng không nhắn tin.

Mãi cho đến khi bài đăng của tôi được lan truyền rộng rãi trên mạng xã hội thì cô ta mới hoàn lại tiền. Cô ta nói ban đầu không thể trả tiền tôi vì đã bỏ ra 50 giờ để làm chiếc bánh đó và phải trả tiền cho mẹ vì đã giúp hoàn thiện chiếc bánh”.

Chia sẻ bài viết, chị chồng Rena viết: “Một “con công” trông như một chú gà tây tội nghiệp bị bệnh phong hay gần như vậy, còn con chim trắng còn lại có lông màu “cháo lòng”, không có đuôi, trông không giống chim mà như một cục bánh kem tròn tròn màu nâu vậy!

Vì không có cái gì đỡ nên hai con chim và cả chiếc bánh gần như đổ ụp xuống trong quá trình vận chuyển và qua một đêm sang sáng ngày hôm sau hai con chim như đang từ đỉnh cao mà rơi xuống vực thẳm.

Buổi sáng ngày cưới hôm đó, cô dâu đã phải chạy từ cửa hàng này đến cửa hàng kia để tìm một chiếc bánh cưới khác”.

Ly hôn mới ba năm, em đẹp lên, sao anh tiều tụy quá

 Ngày được tòa tuyên ly hôn, anh cười thật tươi rồi đi nhanh ra lấy xe về, để lại em phía sau, ngã quỵ, khóc ngất.  

Đây là "lãnh thổ" quen thuộc của anh em nhà Bethea - những người sinh ra và lớn lên tại bang Florida (Mỹ).

Khi Addison cảm thấy chân phải bị kéo mạnh, cô nghĩ rằng Rhett đang chơi khăm mình. Nhưng khi nổi lên trên mặt nước, cô thấy anh trai đang ở trước mặt.

"Tôi nhận ra có điều gì đó bất ổn", Addison nhớ lại. Một con cá mập xuất hiện bên cạnh, cắn vào bắp chân phải của cô. Điều duy nhất cô có thể làm là hét lớn gọi anh trai.

Ngay khi Rhett quay lại nhìn, cá mập đã tóm lấy Addison, cắn vào đùi phải và kéo cô xuống mặt nước.

Rhett bối rối khi em gái biến mất. Một lúc sau, tiếng đuôi cá mập đập mạnh và máu lênh láng trên biển. Anh ước tính con cá mập dài ít nhất 3m, có thể là cá mập bò hoặc cá mập hổ - đều nằm trong số ít loài đe dọa con người và phổ biến ở Florida.

Ngay cả khi Addison cảm nhận những chiếc răng sắc như dao của "kẻ săn mồi" cắm sâu vào đùi, cô vẫn không cảm thấy đau. Thay vào đó, cô lại bối rối. Cuộc tấn công có cảm giác như thể đang diễn ra trong một thước phim quay chậm hoặc trong một giấc mơ. "Tôi cố gắng hét lớn để ai đó nghe thấy", cô nói.

Rhett bơi tới và ôm em gái vào lòng khi cô vẫn đang bị cá mập tấn công. "Đó là lúc tôi bắt đầu đánh trả con cá mập", Addison kể. Cô nhớ lại chương trình "Tuần lễ cá mập" trên kênh Discovery thời thơ ấu. Họ khuyên nếu bị cá mập tấn công, hãy đấm vào mũi nó.

Addison thò tay vào trong mang, chọc vào mắt cá mập. "Nhãn cầu của nó có kích thước bằng một quả bóng chày, rất to và nhớp nháp", cô kể. Con cá mập sau đó buông Addison ra.

Tiếng hét của Addison đã thu hút những người dân trên bãi biển Keaton gần đó. Một người đàn ông đi thuyền cao tốc đã chạy tới giúp đỡ. Rhett nhấc Addison lên thuyền. 

Là một lính cứu hỏa, Rhett luôn can đảm trước mọi tình huống, nhưng anh đã sốc khi nhìn thấy chân em gái. Toàn bộ đùi của Addison đã biến mất.

Cô gái trở nên kích động, thay đổi tư thế và đòi nước lạnh. Trong khi đó, Rhett sử dụng bộ đàm của thuyền gọi đội trực thăng đến cứu hộ khẩn cấp.

Sau khi thuyền cập bến, Addison được đưa lên xe cứu thương. 5 phút sau, trực thăng có mặt. Phi hành đoàn rất ngạc nhiên khi cô vẫn có thể nói được. "Tôi biết đây là một câu hỏi ngu ngốc, nhưng bạn có thấy đau không?", một nhân viên y tế hỏi.

Sau 15 phút bay, trực thăng đến Bệnh viện Tallahassee, vừa kịp lúc để bác sĩ phẫu thuật cứu chân phải của Addison. Bác sĩ bắt đầu thiết lập lưu lượng máu và ổn định xương bánh chè.

Thời điểm phẫu thuật, bệnh nhân đã mất rất nhiều máu do chấn thương nghiêm trọng. Nhiều người lo ngại liệu cô có tỉnh lại hay không? "Tôi biết mọi thứ đối với tôi nghiêm trọng đến mức nào. Tôi có thể đã chết", Addison nhớ lại.

"Hôm nay sẽ là một ngày tốt lành"

Addison tỉnh dậy trong phòng chăm sóc đặc biệt và thấy mẹ ngồi bên cạnh. Cô được đặt nội khí quản, "điều tồi tệ nhất từ trước đến nay" - cô nói với vẻ mặt nhăn nhó.

Cô được chăm sóc đặc biệt trong 3 ngày, cảm nhận "chân phải nhỏ hơn đáng kể so với chân trái". Trải qua nhiều ca phẫu thuật, chân của cô bị cắt cụt cao trên đầu gối.

Sau một tuần nằm viện, Addison bắt đầu những bài tập phục hồi chức năng. Ở mỗi giai đoạn, cô đều vượt qua sự mong đợi của các bác sĩ. Những người bạn đến thăm đều giúp cô giữ vững tinh thần. Mỗi ngày, bố đều nói với Addison: "Hôm nay sẽ là một ngày tốt lành".

"Đó là điều đã giúp tôi vượt qua tất cả", cô nhớ lại.

Đầu tháng 8/2022, Addison được lắp chân giả. Một lần nữa, cô lại gây ấn tượng với các nhà vật lý trị liệu về tốc độ hồi phục của mình. Cô gái quyết tâm lấy lại "lối sống năng động trước đây". "Tôi sẽ cố gắng hết sức, tôi muốn ra khỏi giường", cô khẳng định. 

Đến giữa tháng, Addison rời trung tâm trị liệu, cảm thấy tốt hơn rất nhiều. Nhưng vết thương có nguy cơ nhiễm trùng cao và cần được chăm sóc, nên cô vẫn phải ở nhà, hạn chế ra ngoài. Điều này khiến cô cảm thấy buồn bã. 

Những người dân địa phương tốt bụng đã liên tục hỏi thăm, động viên và hỗ trợ cô gái trẻ phục hồi. 

Tháng 9, Addison trở lại trường học, thỉnh thoảng sử dụng xe lăn. Lúc đầu, cô tự ti trước mặt các bạn. Nhưng chẳng bao lâu sau, nữ sinh đã tự tin bước đi bằng chiếc chân giả của mình.

Đến nay, cô đã lấy lại được tốc độ đi bộ trước đây, thậm chí quay lại phòng tập gym để duy trì thói quen tập tạ.

"Bây giờ tôi có thể làm bất cứ điều gì. Tôi có thể nhảy quanh nhà, không cần ai giúp đỡ", cô nói. 

Một năm sau, Addison nhận thấy cuộc sống của mình tốt hơn. Trong bệnh viện, khi bác sĩ hứa rằng cuộc sống sẽ tốt hơn, Addison lúc đó đã tỏ ra hoài nghi. "Nhưng thực sự là vậy! Tôi trân trọng những gì mình có", cô tâm sự. 

Addison dường như không để vụ tai nạn năm ngoái ngăn cản cô làm bất cứ điều gì hoặc thậm chí khiến cô chậm lại. Cô đã tốt nghiệp trung học hồi tháng 5 và trở lại dưới nước vào mùa hè qua. 

Gần đây, Addison thậm chí còn cùng Rhett quay lại nơi cô bị cá mập tấn công. Với cô, bơi lội, chèo thuyền và lướt sóng là một phần quan trọng trong cuộc sống nên không thể từ bỏ. Trước mối đe dọa dai dẳng của cá mập, cô tỏ ra lạc quan hơn lo lắng. 

Hiện cuộc sống của Addison chuyển động rất nhanh. Cô và bạn trai đang mong đợi một bé gái chào đời vào tháng 12 tới. 

Trong tương lai, Addison hy vọng có thể đăng ký học đại học trực tuyến, ngành vật lý trị liệu, lấy cảm hứng từ chính trải nghiệm của bản thân trong bệnh viện.

"Vì đã phải trải qua những cuộc phẫu thuật và những bài tập vật lý trị liệu, tôi cảm thấy việc giúp đỡ người khác là điều tốt", cô nói.