Trà sữa vốn làm từ sữa, kem, thêm các phụ gia, trà sao. Thực phẩm đi kèm là trân châu, pudding trứng, kem phô mai. Đây là đồ uống nhiều năng lượng, một cốc trà sữa cỡ lớn có thể lên tới 700-800kcal. Người tiêu thụ nhiều dễ gây thừa cân, béo phì, đái tháo đường. 

Ngoài ra, thực phẩm này có nhiều "tai tiếng" vì các cơ quan chức năng đã bắt nhiều trường hợp bán nguyên liệu không rõ nguồn gốc. Việc sử dụng bột màu, hương liệu công nghiệp, đường hóa học… để chế biến thức uống này có thể gây tổn thương lớn cho gan và thận của người sử dụng. Do đó, nếu thích trà sữa, một tuần bạn chỉ uống 1-2 lần, chọn loại nhỏ, ít đường, mua ở các thương hiệu uy tín.

Xin chào chuyên gia, gần đây tôi thấy trên mạng xã hội tràn ngập các trend chế biến đồ ăn lạ như cho mắm tôm, ớt, lá hành vào trà sữa. Con gái tôi học lớp 5 cũng lén giấu mẹ làm theo. Xin chuyên gia tư vấn việc phối trộn thực phẩm như vậy có nguy hiểm tới sức khỏe không? (Nguyễn Thị Hà, Cầu Giấy, Hà Nội).

PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh, nguyên giảng viên Viện Công nghệ thực phẩm, Trường Đại học Bách Khoa (Hà Nội), tư vấn:

Hiện nay, mạng xã hội có nhiều trào lưu ăn uống phản khoa học, trộn nhiều gia vị vào các món ăn. Việc trộn mắm tôm vào trà sữa rất nguy hiểm có thể gây ngộ độc thực phẩm. Bản chất trà sữa ngọt, người ta thường pha chế thêm với thạch, chân trâu để giảm độ ngọt của sản phẩm.

Tuy nhiên, khi bạn cho thêm lá hành, mắm tôm vào  trà sữa không chỉ gây mất vị mà các gia vị đối nghịch nhau có thể dẫn tới rối loạn tiêu hóa, tiêu chảy. Vì vậy, gia đình giáo dục trẻ nhỏ không nên học theo các cách pha chế này trên mạng xã hội.

Trà sữa vốn làm từ sữa, kem, thêm các phụ gia, trà sao. Thực phẩm đi kèm là trân châu, pudding trứng, kem phô mai. Đây là đồ uống nhiều năng lượng, một cốc trà sữa cỡ lớn có thể lên tới 700-800kcal. Người tiêu thụ nhiều dễ gây thừa cân, béo phì, đái tháo đường. 

Ngoài ra, thực phẩm này có nhiều "tai tiếng" vì các cơ quan chức năng đã bắt nhiều trường hợp bán nguyên liệu không rõ nguồn gốc. Việc sử dụng bột màu, hương liệu công nghiệp, đường hóa học… để chế biến thức uống này có thể gây tổn thương lớn cho gan và thận của người sử dụng. Do đó, nếu thích trà sữa, một tuần bạn chỉ uống 1-2 lần, chọn loại nhỏ, ít đường, mua ở các thương hiệu uy tín.

Bà Vũ Thị Thu Hà - Giám đốc Cung ứng của Hệ thống tiêm chủng VNVC cho biết VNVC là hệ thống trung tâm tiêm chủng đầu tiên tại Việt Nam có vắc xin thế hệ mới do GSK - sản xuất tại Ý phòng bệnh viêm màng não do não mô cầu nhóm B. Vắc xin đã có mặt tại 165 trung tâm VNVC trên toàn quốc và triển khai tiêm cho hàng nghìn trẻ em và người lớn. Điều này đặc biệt có ý nghĩa khi loại vắc xin phòng viêm màng não mô cầu B, C của Cuba đã khan hiếm khá lâu trên thị trường khiến nhiều trẻ em chưa được tiêm vắc xin này theo phác đồ.

Tính đến tháng 7/2023, vắc xin đã được phê duyệt tại 52 quốc gia, trong đó 14 nước đưa vào chương trình tiêm chủng quốc gia như Anh, Ý, Bồ Đào Nha… Hiệu quả bảo vệ được chứng minh lên đến 94% với các bệnh do não mô cầu nhóm B gây ra. 

Theo đại diện VNVC, vắc xin được nghiên cứu và sản xuất theo công nghệ hiện đại, tiếp cận dựa trên hệ gen của vi khuẩn não mô cầu để phát triển vắc xin (reverse vaccinology), chứa bốn thành phần kháng nguyên cung cấp khả năng tiêu diệt hiệp đồng cao, bền vững và cho phép bao phủ chủng rộng.

Ngoài ra, loại vắc xin mới còn bảo vệ sớm khi tiêm cho trẻ từ 2 tháng tuổi, sớm hơn vắc xin phòng não mô cầu trước đây tại Việt Nam được tiêm cho trẻ từ 6 tháng hoặc 9 tháng tuổi. Trẻ từ 2 tháng tuổi đến dưới 2 tuổi cần tiêm 2 mũi cơ bản và một mũi nhắc lại. Trẻ từ 2 tuổi và người lớn đến 50 tuổi chỉ cần tiêm 2 mũi. 

BS. Bạch Thị Chính - Giám đốc Y khoa, Hệ thống tiêm chủng VNVC phân tích: “Ở trẻ nhũ nhi và trẻ nhỏ, hệ thống miễn dịch chưa hoàn thiện và giảm nồng độ kháng thể bảo vệ từ mẹ dẫn đến khả năng diệt khuẩn thấp là nguyên nhân khiến trẻ dễ mắc bệnh hơn. Nhóm trẻ dưới 1 tuổi có nguy cơ mắc cao nhất so với các nhóm tuổi khác, đặc biệt là nhóm dưới 5 tháng tuổi. Các dấu hiệu bệnh ở trẻ nhỏ khó phát hiện sớm. Việc tiêm sớm vắc xin cho trẻ ngay từ 2 tháng tuổi sẽ giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh cũng như di chứng do não mô cầu nhóm B gây ra”. 

Theo BS. Chính, vi khuẩn não mô cầu có 12 nhóm khác nhau có khả năng gây bệnh, trong đó A, B, C, Y và W135 là 5 nhóm gây bệnh thường gặp và nguy hiểm nhất. 

Bệnh gây nhiều biến chứng nguy hiểm như: viêm màng não, nhiễm khuẩn huyết, viêm phổi, viêm khớp, viêm tai giữa, viêm màng ngoài tim... Trong đó, viêm màng não và nhiễm khuẩn huyết là hai bệnh thường gặp và diễn tiến đột ngột nhất, có thể dẫn tới tử vong chỉ trong vòng 24 giờ. Bệnh còn nguy hiểm khi thường được phát hiện muộn, dễ nhầm lẫn trong chẩn đoán dẫn đến khó điều trị kịp thời. 

BS. Chính thông tin vắc xin mới có thể tiêm đồng thời với các vắc xin có thành phần bạch hầu, ho gà vô bào, uốn ván, Hib, bại liệt bất hoạt, viêm gan B, sởi, quai bị, rubella, thủy đậu và não mô cầu cộng hợp nhóm A, C, Y, W. 

BS. Chính nhấn mạnh, trong bối cảnh nhiều dịch bệnh lưu hành như dịch Covid-19, cúm, sởi, thủy đậu, sốt xuất huyết, tay chân miệng… đe dọa sức khỏe cộng đồng và biến đổi khí hậu, ô nhiễm không khí…, tiêm vắc xin phòng bệnh nói chung và các bệnh do não mô cầu khuẩn nói riêng rất cần thiết. 

VNVC hiện có nhiều loại vắc xin thế hệ mới từ các nhà sản xuất hàng đầu thế giới như: Imojev phòng viêm não Nhật Bản (Sanofi Pasteur), Prevenar 13 (Pfizer) phòng các bệnh do phế cầu khuẩn, Menactra (Sanofi Pasteur) phòng viêm màng não mô cầu ACYW, Boostrix (GSK) phòng bạch hầu - ho gà - uốn ván… 

Năm 2024, thông qua các thoả thuận hợp tác chiến lược, VNVC dự kiến sẽ sớm đưa về Việt Nam nhiều loại vắc xin quan trọng khác được hàng chục triệu người mong đợi như vắc xin phòng bệnh Zona thần kinh, vắc xin phòng sốt xuất huyết, vắc xin phòng bệnh do virus hợp bào RSV…

Hiện VNVC đang có nhiều chương trình ưu đãi cho khách hàng tham gia đặt giữ trước vắc xin, hỗ trợ trả góp các gói vắc xin không lãi suất. Khách hàng có thể liên hệ trực tiếp các trung tâm VNVC hoặc thông qua fanpage, website, hotline VNVC để được hỗ trợ tư vấn.

Nhật Linh

Ngày 23/2/2024, Hệ thống trung tâm tiêm chủng VNVC cùng Tập đoàn dược phẩm GSK (Anh) ra mắt và triển khai tiêm vắc xin thế hệ mới phòng viêm màng não do vi khuẩn não mô cầu nhóm B (Neisseria meningitidis B) gây ra.   

Sau gần 40 năm kể từ khi vắc xin phòng viêm màng não mô cầu nhóm B, C (Cuba) ra đời trên thế giới và đưa vào sử dụng nhiều năm, đây là lần đầu tiên Việt Nam có thêm một loại vắc xin phòng viêm màng não mô cầu nhóm B tương tự, được sản xuất theo công nghệ mới, tăng cao hiệu quả bảo vệ và độ an toàn khi sử dụng. 

Bà Vũ Thị Thu Hà - Giám đốc Cung ứng của Hệ thống tiêm chủng VNVC cho biết VNVC là hệ thống trung tâm tiêm chủng đầu tiên tại Việt Nam có vắc xin thế hệ mới do GSK - sản xuất tại Ý phòng bệnh viêm màng não do não mô cầu nhóm B. Vắc xin đã có mặt tại 165 trung tâm VNVC trên toàn quốc và triển khai tiêm cho hàng nghìn trẻ em và người lớn. Điều này đặc biệt có ý nghĩa khi loại vắc xin phòng viêm màng não mô cầu B, C của Cuba đã khan hiếm khá lâu trên thị trường khiến nhiều trẻ em chưa được tiêm vắc xin này theo phác đồ.

Tính đến tháng 7/2023, vắc xin đã được phê duyệt tại 52 quốc gia, trong đó 14 nước đưa vào chương trình tiêm chủng quốc gia như Anh, Ý, Bồ Đào Nha… Hiệu quả bảo vệ được chứng minh lên đến 94% với các bệnh do não mô cầu nhóm B gây ra. 

Theo đại diện VNVC, vắc xin được nghiên cứu và sản xuất theo công nghệ hiện đại, tiếp cận dựa trên hệ gen của vi khuẩn não mô cầu để phát triển vắc xin (reverse vaccinology), chứa bốn thành phần kháng nguyên cung cấp khả năng tiêu diệt hiệp đồng cao, bền vững và cho phép bao phủ chủng rộng.

Ngoài ra, loại vắc xin mới còn bảo vệ sớm khi tiêm cho trẻ từ 2 tháng tuổi, sớm hơn vắc xin phòng não mô cầu trước đây tại Việt Nam được tiêm cho trẻ từ 6 tháng hoặc 9 tháng tuổi. Trẻ từ 2 tháng tuổi đến dưới 2 tuổi cần tiêm 2 mũi cơ bản và một mũi nhắc lại. Trẻ từ 2 tuổi và người lớn đến 50 tuổi chỉ cần tiêm 2 mũi. 

BS. Bạch Thị Chính - Giám đốc Y khoa, Hệ thống tiêm chủng VNVC phân tích: “Ở trẻ nhũ nhi và trẻ nhỏ, hệ thống miễn dịch chưa hoàn thiện và giảm nồng độ kháng thể bảo vệ từ mẹ dẫn đến khả năng diệt khuẩn thấp là nguyên nhân khiến trẻ dễ mắc bệnh hơn. Nhóm trẻ dưới 1 tuổi có nguy cơ mắc cao nhất so với các nhóm tuổi khác, đặc biệt là nhóm dưới 5 tháng tuổi. Các dấu hiệu bệnh ở trẻ nhỏ khó phát hiện sớm. Việc tiêm sớm vắc xin cho trẻ ngay từ 2 tháng tuổi sẽ giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh cũng như di chứng do não mô cầu nhóm B gây ra”. 

Theo BS. Chính, vi khuẩn não mô cầu có 12 nhóm khác nhau có khả năng gây bệnh, trong đó A, B, C, Y và W135 là 5 nhóm gây bệnh thường gặp và nguy hiểm nhất. 

Bệnh gây nhiều biến chứng nguy hiểm như: viêm màng não, nhiễm khuẩn huyết, viêm phổi, viêm khớp, viêm tai giữa, viêm màng ngoài tim... Trong đó, viêm màng não và nhiễm khuẩn huyết là hai bệnh thường gặp và diễn tiến đột ngột nhất, có thể dẫn tới tử vong chỉ trong vòng 24 giờ. Bệnh còn nguy hiểm khi thường được phát hiện muộn, dễ nhầm lẫn trong chẩn đoán dẫn đến khó điều trị kịp thời. 

BS. Chính thông tin vắc xin mới có thể tiêm đồng thời với các vắc xin có thành phần bạch hầu, ho gà vô bào, uốn ván, Hib, bại liệt bất hoạt, viêm gan B, sởi, quai bị, rubella, thủy đậu và não mô cầu cộng hợp nhóm A, C, Y, W. 

BS. Chính nhấn mạnh, trong bối cảnh nhiều dịch bệnh lưu hành như dịch Covid-19, cúm, sởi, thủy đậu, sốt xuất huyết, tay chân miệng… đe dọa sức khỏe cộng đồng và biến đổi khí hậu, ô nhiễm không khí…, tiêm vắc xin phòng bệnh nói chung và các bệnh do não mô cầu khuẩn nói riêng rất cần thiết. 

VNVC hiện có nhiều loại vắc xin thế hệ mới từ các nhà sản xuất hàng đầu thế giới như: Imojev phòng viêm não Nhật Bản (Sanofi Pasteur), Prevenar 13 (Pfizer) phòng các bệnh do phế cầu khuẩn, Menactra (Sanofi Pasteur) phòng viêm màng não mô cầu ACYW, Boostrix (GSK) phòng bạch hầu - ho gà - uốn ván… 

Năm 2024, thông qua các thoả thuận hợp tác chiến lược, VNVC dự kiến sẽ sớm đưa về Việt Nam nhiều loại vắc xin quan trọng khác được hàng chục triệu người mong đợi như vắc xin phòng bệnh Zona thần kinh, vắc xin phòng sốt xuất huyết, vắc xin phòng bệnh do virus hợp bào RSV…

Hiện VNVC đang có nhiều chương trình ưu đãi cho khách hàng tham gia đặt giữ trước vắc xin, hỗ trợ trả góp các gói vắc xin không lãi suất. Khách hàng có thể liên hệ trực tiếp các trung tâm VNVC hoặc thông qua fanpage, website, hotline VNVC để được hỗ trợ tư vấn.

Nhật Linh

Sáng thứ Năm, theo giờ châu Âu (khoảng 15h30, theo giờ Hà Nội), hệ thống tư pháp EU đã ra phán quyết về cuộc chiến pháp lý mà các LĐBĐ quốc tế lớn đang tiến hành chống lại Super League.

Đây là dự án cạnh tranh song song mà phần lớn các CLB hàng đầu châu Âu cố gắng khởi động 2 năm trước.

Super Leaguedo Real Madrid của chủ tịch Florentino Perez cùng Barcelona, với chủ tịch Joan Laporta khởi xướng. 10 đội khác gồm Atletico, Inter, Milan, Juventus, Arsenal, Liverpool, Tottenham, Chelsea, Man City và MU (các đội này sau đó rút lui vì sợ bị phạt).

Tuyên bố từ Tòa án Công lý Liên minh Châu Âu (CJEU) cho biết: "Quyền lực của FIFA và UEFA không tuân theo bất kỳ tiêu chí nào đảm bảo tính minh bạch, khách quan, không phân biệt đối xử và tương xứng của họ".

Cơ quan tư pháp cộng đồng cao nhất giải thích, các giải đấu bóng đácấp CLB và việc khai thác các quyền mà chúng tạo ra (bóng đá hoặc thương mại) "rõ ràng là các hoạt động kinh tế".

Với lập luận này, CJEU cho rằng: "Do đó, các hoạt động này phải tôn trọng các quy tắc cạnh tranh và tự do đi lại, mặc dù thực tế là thể thao, với tư cách là một hoạt động kinh tế, có những đặc điểm cụ thể nhất định, như sự tồn tại của các hiệp hội có quyền quản lý, kiểm soát và xử phạt".

CJEU giải thích, những "đặc điểm cụ thể"này phải được thực hiện một cách cân xứng, bởi vì "khi một công ty ở vị trí thống lĩnh (ở đây là FIFA và UEFA) có quyền quyết định trong những điều kiện nào các công ty có khả năng cạnh tranh có thể tham gia thị trường, thì quyền này, có tính đến rủi ro xung đột lợi ích mà nó tạo ra, phải đi kèm với các tiêu chí đảm bảo tính minh bạch của nó, không phân biệt đối xử và tương xứng".

"Quyền lực của FIFA và UEFA không tuân theo bất kỳ tiêu chí nào thuộc loại này. Kết quả là FIFA và UEFA đang lạm dụng vị thế quản lý cấp cao của mình", các thẩm phán của CJEU kết luận.

Trong văn bản của mình, CJEU nói về sự độc quyền của hai liên đoàn quốc tế lớn: "Các quy tắc trao cho FIFA và UEFA quyền kiểm soát độc quyền đối với việc khai thác thương mại các quyền liên quan đến các giải đấu này, nhằm hạn chế sự cạnh tranh trong một lĩnh vực có tầm quan trọng lớn đối với giới truyền thông, người tiêu dùng và người xem truyền hình trong Liên minh châu Âu".

Phán quyết của Tòa án không đồng nghĩa với việc Super League chắc chắn được thành lập.

Dù vậy, đây có thể là bước ngoặt mới cho bóng đá nói riêng và thể thao châu Âu nói chung. Real Madrid và chủ tịch Perez đã có thể khởi động lại dự án.

Người ta cho rằng CJEU bật đèn xanh trong việc thành lập khuôn khổ chung, trong đó thể thao châu Âu sẽ được tiến hành kể từ bây giờ và phạm vi vai trò của các liên đoàn.

Lịch thi đấu bóng đá hôm nay 21/12/2023: Đá sớm Ngoại hạng Anh

"Các quy định của FIFAvà UEFA về việc phê duyệt trước các giải đấu bóng đá cấp CLB, ví dụ như Super League, vi phạm Luật Liên minh châu Âu (EU)".

Sáng thứ Năm, theo giờ châu Âu (khoảng 15h30, theo giờ Hà Nội), hệ thống tư pháp EU đã ra phán quyết về cuộc chiến pháp lý mà các LĐBĐ quốc tế lớn đang tiến hành chống lại Super League.

Đây là dự án cạnh tranh song song mà phần lớn các CLB hàng đầu châu Âu cố gắng khởi động 2 năm trước.

Super Leaguedo Real Madrid của chủ tịch Florentino Perez cùng Barcelona, với chủ tịch Joan Laporta khởi xướng. 10 đội khác gồm Atletico, Inter, Milan, Juventus, Arsenal, Liverpool, Tottenham, Chelsea, Man City và MU (các đội này sau đó rút lui vì sợ bị phạt).

Tuyên bố từ Tòa án Công lý Liên minh Châu Âu (CJEU) cho biết: "Quyền lực của FIFA và UEFA không tuân theo bất kỳ tiêu chí nào đảm bảo tính minh bạch, khách quan, không phân biệt đối xử và tương xứng của họ".

Cơ quan tư pháp cộng đồng cao nhất giải thích, các giải đấu bóng đácấp CLB và việc khai thác các quyền mà chúng tạo ra (bóng đá hoặc thương mại) "rõ ràng là các hoạt động kinh tế".

Với lập luận này, CJEU cho rằng: "Do đó, các hoạt động này phải tôn trọng các quy tắc cạnh tranh và tự do đi lại, mặc dù thực tế là thể thao, với tư cách là một hoạt động kinh tế, có những đặc điểm cụ thể nhất định, như sự tồn tại của các hiệp hội có quyền quản lý, kiểm soát và xử phạt".

CJEU giải thích, những "đặc điểm cụ thể"này phải được thực hiện một cách cân xứng, bởi vì "khi một công ty ở vị trí thống lĩnh (ở đây là FIFA và UEFA) có quyền quyết định trong những điều kiện nào các công ty có khả năng cạnh tranh có thể tham gia thị trường, thì quyền này, có tính đến rủi ro xung đột lợi ích mà nó tạo ra, phải đi kèm với các tiêu chí đảm bảo tính minh bạch của nó, không phân biệt đối xử và tương xứng".

"Quyền lực của FIFA và UEFA không tuân theo bất kỳ tiêu chí nào thuộc loại này. Kết quả là FIFA và UEFA đang lạm dụng vị thế quản lý cấp cao của mình", các thẩm phán của CJEU kết luận.

Trong văn bản của mình, CJEU nói về sự độc quyền của hai liên đoàn quốc tế lớn: "Các quy tắc trao cho FIFA và UEFA quyền kiểm soát độc quyền đối với việc khai thác thương mại các quyền liên quan đến các giải đấu này, nhằm hạn chế sự cạnh tranh trong một lĩnh vực có tầm quan trọng lớn đối với giới truyền thông, người tiêu dùng và người xem truyền hình trong Liên minh châu Âu".

Phán quyết của Tòa án không đồng nghĩa với việc Super League chắc chắn được thành lập.

Dù vậy, đây có thể là bước ngoặt mới cho bóng đá nói riêng và thể thao châu Âu nói chung. Real Madrid và chủ tịch Perez đã có thể khởi động lại dự án.

Người ta cho rằng CJEU bật đèn xanh trong việc thành lập khuôn khổ chung, trong đó thể thao châu Âu sẽ được tiến hành kể từ bây giờ và phạm vi vai trò của các liên đoàn.

Lịch thi đấu bóng đá hôm nay 21/12/2023: Đá sớm Ngoại hạng Anh