Xác định sớm lộ trình và đẩy nhanh tiến trình CĐS trong từng ngành, từng lĩnh vực, từng địa phương là cơ hội để giải quyết các điểm nghẽn cũng như tạo đột phá trong phát triển, thực hiện mục tiêu tăng trưởng, nâng cao chất lượng cuộc sống và năng lực cạnh tranh của huyện.

Huyện đẩy mạnh truyền thông về CĐS hướng tới người dân; mời các chuyên gia, đơn vị tư vấn, doanh nghiệp viễn thông có trình độ, chuyên môn sâu, kinh nghiệm triển khai trong lĩnh vực CĐS để hỗ trợ, đưa ra giải pháp tối ưu, phù hợp đối với đặc thù của Vân Đồn.

Triển khai mô hình chợ 4.0, hỗ trợ thanh toán không dùng tiền mặt giai đoạn 2023-2025, địa phương đã phối hợp với Ngân hàng mở tài khoản cho 356/364 hộ ở chợ, đạt 97%. Mỗi hộ kinh doanh có 1 mã QR code riêng phục vụ việc thanh toán.

Hiện cơ bản các hộ kinh doanh đã tham gia, bước đầu khuyến khích các hoạt động giao dịch, thanh toán qua mã QR code. Mô hình này đang mang lại nhiều tiện ích cho cả doanh nghiệp, hộ kinh doanh và khách du lịch

Từ tháng 12/2023 - 3/2024, Trung tâm Hành chính công huyện tiếp nhận tổng số 3.787 hồ sơ. Trong đó, số hồ sơ thực hiện dịch vụ công trực tuyến là 1.662 hồ sơ. Điều này cho thấy, việc cung cấp và giải quyết dịch vụ công trực tuyến đã đạt được những kết quả tích cực, đáp ứng được yêu cầu của tổ chức và cá nhân trong thực hiện các TTHC trên môi trường điện tử. 

Hiện huyện Vân Đồn đang nỗ lực thực hiện 3 trụ cột CĐS gồm: Chính quyền số, kinh tế số và xã hội số. Về chính quyền số của huyện có nhiều bước tiến mới. Cụ thể, huyện triển khai ứng dụng phần mềm một cửa điện tử tại các đơn vị, địa phương; phối hợp kết nối hệ thống thông tin điện tử về kết quả giải quyết TTHC và kết nối thông tin với Cổng dịch vụ công quốc gia.

Công tác tiếp nhận hồ sơ, trả kết quả giải quyết TTHC thực hiện đúng quy định pháp luật, tỷ lệ hồ sơ TTHC cấp huyện, cấp xã được giải quyết đúng hạn đạt cao.Tại Trung tâm Hành chính công huyện số hồ sơ cung cấp kết quả điện tử đạt 98%.

Tại Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả hiện đại cấp xã, số hồ sơ thực hiện qua dịch vụ công trực tuyến đạt 81,5%. 100% người đứng đầu các phòng, ban, đơn vị, UBND các xã sử dụng chữ ký số, xử lý công việc trên hệ thống chính quyền điện tử.

Về kinh tế số đã đưa các sản phẩm OCOP lên các sàn thương mại điện tử Shopee và Postmart.vn (của Tổng Công ty Bưu điện Việt Nam). Đến nay, tổng số lượng sản phẩm tham gia vào chu trình OCOP của huyện có 48 sản phẩm; trong đó, số sản phẩm OCOP đạt tiêu chuẩn (từ 3 sao trở lên) tham gia các sàn thương mại điện tử Postmart.vn, Voso.vn và một số sàn thương mại điện tử khác của huyện Vân Đồn là 34/34 sản phẩm (đạt 100%).

Tính riêng theo tiêu chí các sản phẩm nông sản của Vân Đồn đã tham gia các sàn thương mại điện tử trên bao gồm 39/48 sản phẩm (đạt 81,25%). Từ đầu năm đến nay, việc thanh toán không dùng tiền mặt tại Trung tâm Hành chính công huyện đạt 100%; thanh toán không dùng tiền mặt tại Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả cấp xã đạt 97,43%; chi trả an sinh xã hội không dùng tiền mặt đạt 47,2%.

Bên cạnh kinh tế số có sự chuyển biến, lĩnh vực xã hội số cũng bước đầu cho kết quả khả quan. Tỷ lệ khu dân cư tập trung có kết nối internet băng rộng cố định đạt tỷ lệ cao. Đặc biệt, huyện Vân Đồn đã phối hợp với Sở Thông tin và Truyền thông và các đơn vị viễn thông khảo sát tại Khu vực xóm Đài Chuối, khu tái định cư, thôn Đài Làng (xã Vạn Yên) để xác định chất lượng sóng tại vùng lõm sóng theo báo cáo để có kế hoạch phủ vùng lõm sóng trong tháng 6 và tháng 7 năm nay. Với việc trang bị đầu đọc mã vạch CCCD tại Trung tâm Y tế huyện và Trạm y tế 12 xã, thị trấn, từ đầu năm đến nay đã có 4.403/10.040 (đạt 43,8%) hồ sơ quét thành công bằng thẻ CCCD gắn chíp.

Theo lãnh đạo Phòng Văn hoá - Thông tin huyện, để thực hiện tốt chương trình CĐS trên địa bàn huyện, thời gian tới, Ban Chỉ đạo CĐS huyện tập trung tham mưu UBND huyện chỉ đạo các đơn vị, địa phương trên địa bàn huyện quan tâm thực hiện nhiệm vụ ứng dụng công nghệ thông tin, thực hiện CĐS một cách tích cực, hiệu quả; gắn liền và phục vụ hiệu quả việc thực hiện nhiệm vụ của từng địa phương, đơn vị.

Bên cạnh đó, tiếp tục quan tâm tập huấn về các nền tảng số; đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nhằm nâng cao nhận thức cho cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, người lao động và nhân dân về tầm quan trọng, tính cấp thiết của việc CĐS, cũng như lộ trình xây dựng chính quyền số, phát triển nền kinh tế số, xã hội số của huyện.

TheoThu Trang (Báo Quảng Ninh)

Quang Dũng kể khi còn ở Quy Nhơn, anh xem ti vi phát sóng ca khúc Nhớ về Hà Nộicủa Hồng Nhung và ấn tượng từ đó. Lần đầu anh gặp đàn chị là ở một phòng trà của em gái nhạc sĩ Trịnh Công Sơn tại TP.HCM. Trong một sự kiện đi hát từ thiện ở Vũng Tàu do Trịnh Công Sơn tổ chức, lần đầu tiên Quang Dũng được hát cùng Hồng Nhung nên vô cùng hãnh diện. Quang Dũng nhớ mãi hình ảnh khi đó của đàn chị khi rẽ tóc kiểu zig zag cá tính.

Vài năm sau, Quang Dũng nói những ngày đầu hát chung với Hồng Nhung, anh rất áp lực. "Sau mỗi đêm nhạc, khi đi ăn tối với nhau tôi có chia sẻ:Hôm nay hát em run quá, có đoạn quên cả lời. Chị Hồng Nhung nói: Không sao, mình cứ từ từ. Khi song ca với nhau, để ăn ý phải có thời gian, hiểu ý nhau thì mới hay, đừng nản lòng".

Sự thấu hiểu trong âm nhạc cũng như cách diễn biết nâng đỡ nhau khiến Quang Dũng và Hồng Nhung sau hơn 20 năm vẫn song ca ăn ý. Sắp tới đây ngày 8/3, sau 15 năm họ mới lại đứng chung sân khấu tại Hà Nội trong một show riêng dành cho Quang Dũng và Hồng Nhung. 

Điều cấm kỵ của người nghệ sĩ là sự cố chấp

- Phải chờ tới 15 năm khán giả mới lại thấy Hồng Nhung và Quang Dũng tái hợp trong một đêm nhạc riêng, như vậy là quá lâu phải không anh?

Mọi sự kết hợp để có kỷ niệm, dấu mốc hay tự nhiên hai người muốn trở lại hát với nhau đều phải do cái duyên. Hồng Nhung có sự thay đổi lớn với quãng thời gian Covid 2 năm ở Mỹ sau đó định cư tại Paris mất thêm vài năm nữa. Điều đó làm chậm lại nhiều kế hoạch. Trước đó, chúng tôi cũng chuẩn bị phát hành những bản song ca với nhau nhưng bị gián đoạn. Nhân dịp đặc biệt là 8/3 này, chúng tôi có chương trình riêng và sự trở lại này hoàn toàn mới mẻ so với 15 năm trước. 

- Lần kết hợp trước anh chị vẫn còn trẻ, giờ cả hai đã có tuổi và trải qua nhiều thay đổi trong cuộc sống và sự nghiệp. Chắc hẳn lần trở lại này sẽ rất đặc biệt? 

Suốt quãng thời gian 15 năm đó mỗi người đều trải qua những hỷ - nộ - ái - ố của cuộc đời, trong nghề nghiệp đã chín chắn và trưởng thành hơn nhiều. Cho nên lần trở lại này trong Tình nhớ,âm nhạc sẽ được hòa âm phối khí bằng tinh thần hôm nay. Khán giả sẽ gặp một ca khúc cũ nào đó nhưng hoàn toàn khác lạ về cách hòa âm của giám đốc âm nhạc Sơn Thạch. Do vậy, chúng tôi cũng phải uyển chuyển để phù hợp với sự mới mẻ đó. 

Trải qua nhiều cung bậc trong âm nhạc, kinh nghiệm trên sân khấu cho thấy cả hai phải làm mới mình, có như vậy khán giả mới theo dõi. Điều cấm kỵ của người nghệ sĩ là sự cố chấp trong nghề nghiệp nên luôn phải học hỏi những cái mới. Chính điều đó cũng là động lực giúp người nghệ sĩ phát triển mỗi ngày.

 Tôi không bất ngờ khi xem chị Hồng Nhung trong chương trình 'Chị đẹp'

- Nói đến Hồng Nhung, qua chương trình 'Chị đẹp', khán giả ngạc nhiên vì ở tuổi đó chị ấy vẫn rất đa năng và làm được những điều mà người trẻ phải nể. Đã biết Hồng Nhung nhiều năm, anh có bất ngờ?

Chị Nhung bao năm nay cả con người lẫn tư duy đều trẻ lắm, lúc nào cũng nhiều năng lượng và vui tươi, hồn nhiên. Tôi học được ở chị nhiều. Tôi không bất ngờ lắm khi xem Hồng Nhung trong chương trìnhChị đẹpkhi chị múa ballet, nhảy hip hop, rap... bởi trong cuộc sống hằng ngày tôi được thấy điều đó ở Hồng Nhung. Chị ấy có nhiều tài lẻ rất đáng yêu.

- Thị trường âm nhạc đang thay đổi rất nhanh với sự xuất hiện của nhiều nghệ sĩ mới tiếp cận người nghe theo những cách khác nhau. Trong khi đó, anh thì không còn trẻ nữa, không thể có nhiều chiêu trò để hút fan. Anh có gặp áp lực bị cạnh tranh cũng như việc giữ khán giả cũ và tiếp cận với khán giả mới?

Áp lực thì có nhưng không lớn lắm vì tôi đã định hình con đường riêng rõ rệt trong mấy chục năm qua. Tôi cũng được khen là người chịu khó học hỏi và đổi mới từng ngày. Đúng là đã có một thế hệ mới với bao nhiêu chiêu trò mới trong showbiz nhưng điều gì cũng có giá trị riêng của nó. Nếu cứ lo lắng nhiều cũng không đi tới đâu và mình phải tự tin vào bản thân. Tôi đang có cuộc sống ung dung tự tại, sự an tâm vì kinh tế để khi đến một sân khấu nào đó biểu diễn đều cảm thấy hân hoan. 

Tầm tuổi này tôi không còn quan trọng việc phải tìm kiếm tình yêu

- Anh đã có tất cả rồi sao?

Khi đã vững vàng về mọi mặt thì tâm lý khi biểu diễn cũng thoải mái hơn. Còn nếu nói tôi không cần tiền hay đi hát cho vui thì không phải phép. Bởi mình là nghệ sĩ và sống với nghề bao nhiêu năm, khán giả là nguồn năng lượng rất lớn mà khi biểu diễn cho họ, mình như cá gặp nước. Không có khán giả thì không có Quang Dũng ngày hôm nay.

- Anh là người rất yêu mẹ và đã mua nhà để đón mẹ từ Quy Nhơn lên TP.HCM sống cùng. Hẳn mẹ là người vô cùng đặc biệt với ca sĩ Quang Dũng?

Đến tầm tuổi này tôi không còn quan trọng việc phải tìm kiếm tình yêu. Điều quan trọng và thiêng liêng nhất của đạo làm con là phải báo hiếu cha mẹ. Mẹ tôi năm nay đã 84, càng có tuổi càng khó chịu nhưng tôi vẫn phải chiều hết sức.

Ngay cả chuyện tôi hát về khuya mẹ bảo: Đến giờ còn phải ngồi chờ. Chính điều đó khiến tôi không dám đành lòng để mẹ ngồi chờ mình tới 12h khuya hay 1 giờ sáng. Tôi nói mẹ cứ ngủ trước đi nhưng bà không chịu, cứ phải chờ tôi về bằng được. Với người lớn tuổi, mình đâu có biết một ngày nào đó sẽ rời xa nên còn có mẹ ở bên là niềm hạnh phúc lớn của người con. Đó là điều dù khó khăn cỡ nào tôi cũng phải gìn giữ. 

'Mẹ tôi' - Quang Dũng:

Đỗ Lê
Ảnh: Hòa Nguyễn

Khi Taliban nắm quyền kiểm soát Afghanistan vào tháng 8, nhiều thông tin cho biết lực lượng này cũng chiếm thiết bị sinh trắc học của Mỹ để quét mống mắt, vân tay và khuôn mặt.

Thiết bị Phát hiện Nhận dạng Liên hợp Cầm tay (HIIDE) này có thể bị Taliban sử dụng để tìm kiếm công dân Afghanistan từng làm cho Mỹ và hỗ trợ lực lượng liên minh.

Một số chuyên gia cho biết HIIDE chỉ có thể truy cập hạn chế vào dữ liệu sinh trắc học lưu trên máy chủ từ xa. Tuy nhiên theo MIT Technology Review, rủi ro lớn hơn nằm ở APPS, cơ sở dữ liệu của chính phủ Afghanistan có thể nhận diện hàng triệu người trên khắp đất nước. Taliban có thể lùng ra những cá nhân nào họ muốn.

Dữ liệu đơn giản nhưng nguy hiểm

Viết tắt của Afghan Personnel and Pay System (Hệ thống Trả lương và Nhân sự Afghanistan), APPS do Mỹ tài trợ, được Bộ Nội vụ và Bộ Quốc phòng Afghanistan sử dụng để trả lương cho quân đội và cảnh sát. Đây được xem là hệ thống nhạy cảm nhất, chứa nhiều dữ liệu về nhân viên an ninh và mạng lưới công việc của họ.

APPS được triển khai từ năm 2016 để giải quyết tình trạng gian lận lương liên quan đến danh tính giả, hoặc những "lính ma". Hệ thống chứa khoảng 500.000 hồ sơ về thành viên Quân đội, Cảnh sát Quốc gia Afghanistan. Dữ liệu được thu thập khi họ tham gia lực lượng, lưu trữ vĩnh viễn kể cả khi đã rời quân ngũ.

Nhân vật liên quan đến APPS cho biết dữ liệu trong hồ sơ có thể cập nhật, nhưng không rõ có bị xóa trong tình huống bất ngờ như Taliban kiểm soát chính phủ hay không. Người chia sẻ thông tin về APPS được MITgiữ kín danh tính, phòng trường hợp bị truy tìm và trả thù.

Mỗi hồ sơ APPS chứa hàng chục thông tin, bao gồm mã số liên kết với dữ liệu sinh trắc học do Bộ Nội vụ Afghanistan lưu giữ. Ảnh: MIT Technology Review.

Mỗi hồ sơ của APPS chứa ít nhất 40 dữ liệu gồm tên, ngày sinh, nơi sinh và mã số liên kết với dữ liệu sinh trắc học do Bộ Nội vụ Afghanistan lưu giữ. Hồ sơ cũng chứa thông tin chi tiết về chuyên ngành quân sự, quá trình làm việc, tên của cha, chú, ông và người bảo lãnh.

Nhà nghiên cứu Ranjit Singh từ Viện Nghiên cứu Dữ liệu và Xã hội (Mỹ) cho biết AAPS chứa các dữ liệu đơn giản nhưng rất nguy hiểm. Ông mô tả đây là "phả hệ của những mối quan hệ cộng đồng, đặt những người (có trong hệ thống) vào tình thế nguy hiểm".

Thông tin từ hệ thống có giá trị với lính Mỹ lẫn Taliban, những người đang "tìm kiếm mạng lưới phe đối thủ", theo nhà báo Annie Jacobsen, tác giả cuốn sách First Platoon: A Story of Modern War in the Age of Identity Dominanceviết về chiến tranh thời hiện đại.

Dữ liệu có thể phục vụ "chiến dịch săn đầu người"

Khi kiểm soát đất nước, Taliban tuyên bố không trừng phạt người Afghanistan từng làm việc với chính phủ hoặc quân đội Mỹ. Tuy nhiên, hành động thực tế của họ làm dấy lên lo lắng.

"Tôi sẽ không ngạc nhiên nếu họ kiểm tra dữ liệu, lập danh sách cho chiến dịch săn tìm các cựu quân nhân", một nhân vật liên quan đến APPS chia sẻ.

Ngày 24/8, Cao ủy Nhân quyền Liên Hợp Quốc cho biết đã nhận báo cáo tóm tắt về "các vụ hành quyết thường dân và thành viên chiến đấu thuộc lực lượng an ninh quốc gia Afghanistan". Cuộc điều tra của Tổ chức Ân xá Quốc tế cho thấy Taliban đã tra tấn và tàn sát 9 người dân tộc thiểu số Shia Hazara, vốn là mục tiêu của Taliban từ lâu.

Nguồn tin địa phương cho biết Taliban cũng đến từng nhà dân tại Kabul để "ghi nhận" những người từng làm việc cho chính phủ hoặc các dự án do quốc tế tài trợ.

Taliban được cho từng sử dụng sinh trắc học vào năm 2016. Khi đó, quân nổi dậy đã phục kích một chiếc xe bus tại Kunduz, bắt 200 hành khách làm con tin và giết chết 12 người, gồm binh sĩ thuộc quân đội Afghanistan đang trở về căn cứ sau chuyến thăm gia đình.

Nói với cảnh sát địa phương, nhân chứng cho biết Taliban đã sử dụng một số máy quét vân tay để kiểm tra danh tính con tin. Tuy nhiên, không rõ chúng được sản xuất bởi công ty nào, có cùng loại với thiết bị được Mỹ sử dụng để xác nhận danh tính quân đội Afghanistan không.

Taliban có thể sử dụng cơ sở dữ liệu gồm sinh trắc học để tìm kiếm công dân Afghanistan từng làm cho Mỹ và hỗ trợ lực lượng liên minh. Ảnh: AFP.

Quan chức Mỹ muốn theo dõi danh tính để triệt phá các băng đảng sản xuất bom tự chế, thứ khiến nhiều lính Mỹ thương vong tại Afghanistan. Với hệ thống sinh trắc học, các quân nhân Mỹ có thể chụp ảnh mắt, khuôn mặt và dấu vân tay, liên kết chúng với những kẻ chế bom liên quan đến từng vụ việc cụ thể. Dữ liệu thô sẽ đi theo một chiều, từ thiết bị đến cơ sở dữ liệu, trong khi thông tin cần thiết được tải xuống thiết bị quét sinh trắc học.

Vụ tấn công tại Kunduz năm 2016 cho thấy những thiết bị quét vân tay mà Taliban sử dụng có thể truy cập vào lượng dữ liệu rộng hơn, điều mà Bộ Quốc phòng Afghanistan và quan chức Mỹ nhiều lần phủ nhận.

"Mỹ đã có hành động cẩn thận để đảm bảo dữ liệu nhạy cảm không rơi vào tay Taliban. Chúng không có nguy cơ bị lạm dụng", Eric Pahon, người phát ngôn Bộ Quốc phòng Mỹ cho biết.

Thomas Johnson, Giáo sư trường sau đại học tại Monterey, California (Mỹ) đưa ra quan điểm khác về cách Taliban sử dụng thiết bị sinh trắc học khi tấn công xe bus tại Kunduz. Thay vì lấy dữ liệu trực tiếp từ thiết bị HIIDE, những người thân Taliban tại Kabul đã cung cấp dữ liệu của các quân nhân. Nói cách khác, có thể dữ liệu mới là yếu tố nguy hiểm trong vụ tấn công tại Kunduz thay vì thiết bị quét sinh trắc học.

Abdul Habib, cựu binh sĩ thuộc Quân đội Afghanistan từng mất đi đồng nghiệp trong cuộc tấn công tại Kunduz, cho rằng việc truy cập vào dữ liệu sinh trắc học là nguyên nhân khiến nhiều người phải chết. Lo sợ bị nhận dạng, Habib đã rời quân đội và Kunduz sau cuộc tấn công 5 năm trước để đến Kabul.

"Khi được giới thiệu, tôi rất vui về hệ thống sinh trắc học này. Tôi nghĩ đó là điều hữu ích để quân đội hưởng lợi. Nhưng bây giờ khi nhìn lại, tôi cho rằng đó không phải lúc thích hợp để ra đời thứ đó. Nếu đã tạo ra hệ thống như vậy, họ cần nghĩ đến việc bảo mật", Habib chia sẻ. Ngay cả khi đến Kabul, Habib cũng cảm thấy không an toàn trong suốt 5 năm.

Trong cuộc trò chuyện cuối cùng với MIT Technology Reviewtrước thời hạn sơ tán ngày 31/8, Habib cho biết dữ liệu sinh trắc học của anh đã bị xâm nhập nhưng nếu may mắn, anh ta có thể rời khỏi Afghanistan.

Tại Kabul, những tờ đơn xin di tản được cung cấp qua WhatsApp hoặc Google Forms, có thể bị lộ thông tin nếu đơn được tạo bởi kẻ xấu. Ảnh: AP.

Hệ thống sinh trắc học thiếu liên kết của Afghanistan

APPS có thể là một trong những hệ thống tệ nhất, nhưng không phải hệ thống duy nhất, thậm chí lớn nhất về sinh trắc học tại đất nước này.

Trước khi sụp đổ, chính phủ Afghanistan đã đẩy mạnh việc sử dụng sinh trắc học từ năm 2010 để "hỗ trợ các đối tác của Afghanistan biết công dân là ai, giúp Afghanistan kiểm soát biên giới và cho phép GIRoA (Chính phủ Cộng hòa Hồi giáo Afghanistan) có sự kiểm soát về danh tính", một quan chức quân đội Mỹ chia sẻ trong hội nghị về sinh trắc học tại Kabul năm 2010.

Trọng tâm của nỗ lực này gồm cơ sở sinh trắc học của Bộ Nội vụ Afghanistan, có tên Hệ thống Nhận dạng Sinh trắc học Tự động Afghanistan (AABIS), mô phỏng nền tảng của Bộ Quốc phòng Mỹ có tên Hệ thống Nhận dạng Sinh trắc học Tự động (ABIS), giúp xác định mục tiêu các cuộc tấn công bằng drone.

Theo cuốn sách của Jacobsen, AABIS đặt mục tiêu bao phủ 80% dân số Afghanistan vào năm 2012, tức khoảng 25 triệu người. Dù không có số liệu công khai về lượng hồ sơ trong hệ thống, một chi tiết chưa được xác nhận trên LinkedIn cho biết con số này là 8,1 triệu.

AABIS được chính phủ Afghanistan sử dụng cho nhiều mục đích như kiểm tra tình trạng tiền án, đăng ký hộ chiếu, giấy tờ tùy thân, giấy phép lái xe và thi tuyển sinh đại học.

Một cơ sở dữ liệu nhỏ hơn AABIS được liên kết với e-tazkira, thẻ căn cước của Afghanistan. Theo Cơ quan Thống kê và Thông tin Quốc gia Afghanistan, khoảng 6,2 triệu đơn đăng ký thẻ căn cước đang được xử lý khi chính phủ nước này sụp đổ, song không nói bao nhiêu người đã cung cấp dữ liệu sinh trắc học.

Sinh trắc học cũng được sử dụng công khai bởi Ủy ban Bầu cử Độc lập Afghanistan nhằm ngăn chặn gian lận bầu cử quốc hội năm 2019. Năm 2020, Bộ Thương mại và Công nghiệp nước này cho biết sẽ thu thập dữ liệu sinh trắc học khi đăng ký mới hồ sơ kinh doanh.

Một số chuyên gia cho rằng sự thiếu liên kết giữa các hệ thống sinh trắc của Afghanistan có thể mang đến an toàn cho người dân. Ảnh: Sky News.

Dù có rất nhiều hệ thống, chúng không bao giờ liên kết hoàn toàn với nhau. Cuộc kiểm toán của Mỹ năm 2019 cho thấy dù đã chi 38 triệu USD, APPS chưa thể đạt mục tiêu liên kết dữ liệu sinh trắc học trực tiếp với thân nhân mà chỉ thông qua mã số định danh. Nó cũng không kết nối trực tiếp với các hệ thống khác. APPS vẫn dựa vào quy trình nhập liệu thủ công, dễ xảy ra tình trạng sai dữ liệu do lỗi đánh máy.

"Vũ khí của chính quyền mới"

Afghanistan không phải quốc gia duy nhất áp dụng hệ thống sinh trắc học cho công dân. Tại nhiều nước, việc áp dụng sinh trắc học nhằm mục đích ngăn chặn giả danh tính, dùng để hưởng tiền lương hoặc các khoản trợ cấp một cách bất hợp pháp.

Amba Kak, Giám đốc chính sách tại viện AI Now, chuyên gia về sinh trắc học cho rằng APPS được vẽ ra như một công cụ ngăn chặn tình trạng chung của toàn cầu. Tuy nhiên, việc sử dụng sinh trắc học làm công cụ nhận diện hợp pháp duy nhất có thể gây nguy hiểm.

Tuy còn nhiều tranh cãi, phần lớn dự án sinh trắc học tại Afghanistan được thúc đẩy bởi mục tiêu quân sự của Mỹ và tài trợ quốc tế. Ngay cả khi không hoạt động hiệu quả, APPS và những hệ thống khác vẫn chứa nhiều TB dữ liệu về công dân Afghanistan mà Taliban có thể khai thác.

Bên cạnh nguy hiểm về hệ thống sinh trắc học bị bỏ lại Afghanistan, mối lo lắng về lộ dữ liệu tiếp tục tăng trong 2 tuần sau khi Taliban chiếm được Kabul, cũng là thời gian các nước sơ tán công dân và quan chức ngoại giao.

Trong bối cảnh hỗn loạn tại Kabul, những tờ đơn xin di tản được cung cấp qua WhatsApp hoặc Google Forms, yêu cầu nhiều thông tin như số căn cước, ảnh chụp thẻ căn cước hoặc hộ chiếu. Dù khả năng Taliban tấn công WhatsApp hay Google Forms là khá thấp, nhiều chuyên gia bảo mật đã cảnh báo rủi ro lộ thông tin khi sử dụng những website này. Chúng có thể được tạo bởi kẻ xấu hoặc chính Taliban để thu thập thông tin nhạy cảm.

Các chiến binh Taliban đứng gác bên trong Sân bay Quốc tế Hamid Karzai sau khi Mỹ rút quân ở Kabul, Afghanistan ngày 31/8. Ảnh: AP.

Theo Singh, vấn đề liên quan đến dữ liệu khi xảy ra xung đột hoặc chính phủ sụp đổ cần được quan tâm nhiều hơn, đặc biệt tại những nơi thông tin có thể bị khai thác cho mối nguy hiểm tấn công tiềm tàng.

Một số chuyên gia cho rằng sự thiếu liên kết giữa các hệ thống sinh trắc của Afghanistan có thể vô tình mang đến an toàn cho người dân.

"Tôi nghĩ APPS không hoạt động tốt lại là điều tích cực trong bối cảnh hiện nay", Dan Grazier, cựu chiến binh từng làm việc tại tổ chức Dự án Giám sát Chính phủ Mỹ (Project on Government Oversight) cho biết.

Tuy nhiên, những người có tên trong APPS vẫn lo sợ bản thân họ hoặc gia đình sẽ bị Taliban tìm đến và trả thù.

"Quân đội Afghanistan đã tin tưởng đối tác quốc tế để xây dựng hệ thống như thế này. Và giờ chúng sẽ được dùng làm vũ khí của chính phủ mới", một nhân vật liên quan đến APPS cho biết.

Theo Zing/MIT Technology Review

Thiết bị sinh trắc học của Mỹ rơi vào tay Taliban?

Các quan chức quốc phòng lo ngại thiết bị này được dùng để trả thù những người Afghanistan đã hỗ trợ quân đội Mỹ trong cuộc chiến kéo dài 20 năm qua.

Ở vòng thứ 2, các đội bước vào thử thách “Giải cứu đồng đội”.

Ba thành viên trong một đội sẽ tự phân chia nhau ở các vị trí A, B, C được tách biệt nhau và hoàn toàn dấu kín. Người ở vị trí A phải tìm kiếm đồng đội bằng mô tô nước qua la bàn ở vị trí B, sau đó sẽ cùng nhau đi tìm kiếm thành viên còn lại ở vị trí C, cuối cùng là đi tìm thuyền thúng.

Một trong 3 thí sinh phải ngồi trong thuyền thúng và đi về đích theo sa bàn mà tổ chuyên gia giám sát đưa ra. Nếu đi sai, đội đó sẽ bị phạt bằng cách cộng thêm thời gian. 

Ở đội HLV Daniel, Bích Ngọc là thí sinh ở vị trí B, để đồng đội là Thành Trung từ điểm A đi đón. Sau đó cô lái mô tô nước tới điểm C đón Quốc Bình nhưng khá mất thời gian để tìm kiếm đồng đội. Thậm chí là đi lạc và phải quay lại du thuyền để xác định lại toạ độ điểm C.

Sau một hồi tìm kiếm thì cả hai đã thấy Quốc Bình và cùng nhau di chuyển về đích.

Còn với đội HLV Anthony, lợi thế có tới 2 thí sinh có kinh nghiệm xác định toạ độ trên biển và dày dạn điều khiển Jetski là Văn Nghĩa và Tấn Hộ, nên cả hai nhanh chóng tìm thấy Diễm Trần Biker. Tuy nhiên, toàn đội mất thời gian trong việc di chuyển về đích khi kéo thuyền thúng phía sau vì thuyền chìm, họ phải quay lại bờ để kéo thuyền thúng lên. 

Có kinh nghiệm trong việc theo dõi hai đội trước xác định toạ độ, đội HLV Jasmiin gồm 3 thành viên diễn viên Ngô Hải Nam, Tấn Phát, Anh Trường không quá mất thời gian khi tìm thấy nhau trên biển, nhưng lại khá chật vật với chiếc thuyền thúng luôn bị tràn vô nước.

Dù vậy, họ vẫn là những thí sinh có tổng thời gian di chuyển nhanh nhất và giành chiến thắng ở phần thi nay.  

Tuy nhiên, ngay khi vừa công bố, Diễm Trần Biker (đội HLV Anthony) lên tiếng các thành viên đội HLV Jasmiin đã vi phạm quy định cuộc thi là dùng điện thoại trong quá trình thi đấu, buộc tổ chuyên gia giám sát phải vào cuộc.

Hải Nam thừa nhận Tấn Phát có gửi cho mình tin nhắn hình bản đồ nhưng hoàn toàn không có nêu rõ vị trí đang đứng. Nam diễn viên khẳng định bản thân đã tìm kiếm đồng đội theo chính thực lực của mình, hoàn toàn không dựa vào tấm ảnh đó, vì tin nhắn đó cũng không xác định rõ Phát đang ở đâu.

Dù chứng minh bản thân không hề gian lận, nhưng cả đội của Hải Nam vẫn đã vi phạm quy chế vòng thi và đồng ý nhận mức phạt cộng thêm 30 giây trong tổng thời gian thi của toàn đội.

Kết quả, đội Jasmiin vẫn là đội có tổng thời gian về đích sớm nhất dù có cộng thêm giây và giành chiến thắng chung cuộc ở phần thi tập thể.

Ở phần thi cá nhân, các thí sinh sẽ lái mô tô nước theo hình zích-zắc mà tổ chuyên gia giám sát đưa ra. Những màn đua cá nhân tốc độ, đẹp mắt trên mặt biển mang tính biểu diễn giúp cho các thí sinh bộc lộ hết cả những ưu và khuyết điểm khi lái mô tô nước.

Trong phần thi loại trực tiếp này, thí sinh Thành Trung đứng nhất, tiếp đến là Anh Trường. Thí sinh đầu tiên phải tạm biệt chương trình là Diễm Trần Biker, nhưng nhờ có đồng đội Hà Văn Nghĩa dùng tấm thẻ ưu tiên để cứu nên cô vẫn an toàn bước vào tập 3 của chương trình.

Như vậy, tập 2 chương trình truyền hình thực tế “Toả sóng đam mê Aquabike", các đội chơi vẫn bảo toàn lực lượng. Cả 9 thí sinh vẫn còn có những thử thách đầy kịch tính ở tập 3, được phát sóng vào 20h30 Thứ Hai ngày 4/3/2024 trên sóng VTV3.

Diễm Phúc