Theo đó, sẽ có 5 xu hướng về an ninh mạng trong năm 2020 đã được các chuyên gia bảo mật đúc kết như sau:

Vũ khí mới: Trí tuệ Nhân tạo

Khả năng khai thác dữ liệu của AI đã giúp ích rất nhiều trong cuộc chiến chống tội phạm mạng, bao gồm khả năng nhận biết và phát hiện những bất thường nhanh chóng và triệt để hơn, từ đó xây dựng các biện pháp đối phó hiệu quả.

Tuy nhiên, không chỉ phục vụ cho mục đích tốt, AI cũng có thể biến thành vũ khí lợi hại của những kẻ tấn công mạng trong việc tạo ra các phần mềm độc hại, có thể dẫn tới những thiệt hại nặng nề hơn. Đối với mã độc mới, chúng ta sẽ mất nhiều thời gian để phát hiện ra chúng hơn, và điều đó đồng nghĩa với việc các mã độc này có nhiều thời gian để gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng hơn.

Tuy nhiên, nếu chỉ dựa vào công nghệ thì người bảo vệ không thể đi trước đón đầu kẻ phá hoại. Các mã độc được tạo ra bằng AI sẽ dễ dàng tránh được các quy trình chống mã độc dựa trên các dấu hiệu đặc trưng truyền thống.

Hợp tác để bảo vệ chuỗi cung ứng

Với hơn 75 tỷ thiết bị di động (bao gồm IoT) dự kiến được sử dụng trên toàn cầu vào năm 2020, các lỗ hổng như phần mềm cũ, thiết bị không bảo mật và tài khoản quản trị viên mặc định có thể tiếp tay cho những kẻ tấn công xâm nhập vào hệ thống. Bên cạnh đó, vào năm 2022 – hơn một nửa dữ liệu doanh nghiệp sẽ được tạo và xử lý ở vùng ngoại biên (edge), bên ngoài trung tâm dữ liệu hoặc đám mây.

Để chống lại nguy cơ này, các nhà cung cấp sẽ liên kết với nhau để bảo vệ khách hàng và chuỗi cung ứng của họ. Các giải pháp tích hợp cũng có thể cung cấp khả năng bảo vệ tăng cường – ví dụ: nền tảng Microsoft Identity bổ sung xác thực đa yếu tố cho 1,4 triệu ứng dụng, nhiều ứng dụng trong số đó, như ServiceNow, GoogleApps và Salesforce, được các doanh nghiệp sử dụng hàng ngày.

Trong tương lai, chúng ta sẽ nhìn thấy nhiều sự hợp tác trên phạm vi rộng hơn và chính thức hơn. Bên cạnh đó, các nhà cung cấp công nghệ sẽ đặt khách hàng lên hàng đầu, đồng thời hiểu được sự phức tạp của chuỗi cung ứng hiện đại.

Mây hóa để tối ưu an ninh bảo mật

Cho đến khi tất cả các doanh nghiệp áp dụng các biện pháp bảo mật tốt nhất, thì ngay cả những tất công cơ bản như phishing vẫn luôn là mối đe dọa, nhất là khi hiện nay các công ty đang có xu hướng tập trung vào việc nâng cao năng suất và sự linh hoạt cho nhân viên bằng việc cho phép sử dụng thiết bị cá nhân để xử lý công việc.

Các giải pháp độc lập hay máy chủ sở tại sẽ không thể là giải pháp bền vững cho các cuộc tấn công trực tuyến. Đám mây chính là chìa khóa thực sự, cung cấp các công cụ tăng cường an ninh cho doanh nghiệp như sức mạnh AI, hay các biện pháp bảo vệ như kiểm tra vị trí đăng nhập hoặc xác thực thứ cấp, mà không khiến lưu lượng truy cập bị ngắt quãng.

Hiện tại, hai phần ba doanh nghiệp đã sử dụng đám mây lai (Hybrid Cloud) hoặc có kế hoạch triển khai trong tương lai gần. Với thị trường đám mây toàn cầu tăng trưởng hơn 40% trong năm 2019, đây sẽ là một xu hướng chắc chắn xảy ra trong năm 2020.

Mật khẩu sẽ dần biến mất và sự lên ngôi của Zero Trust

Trong năm 2019, hơn 4 tỷ hồ sơ đã bị tấn công do dữ liệu bị xâm nhập trái phép. Mật khẩu lỏng lẻo vẫn luôn là vấn đề báo động, đặc biệt là với những malware được tạo ra bằng AI. Trong thực tế, 63% các hoạt động xâm nhập dữ liệu được xác nhận liên quan đến việc sử dụng các mật khẩu yếu, mật khẩu mặc định hoặc mật khẩu bị đánh cắp.

Zero Trust sẽ là giải pháp trong tương lai. Giống như tên gọi của nó, các hệ thống Zero Trust không tự động tin tưởng bất cứ điều gì diễn ra bên trong phạm vi bảo vệ. Vì vậy, ngay cả khi các các truy cập đáng ngờ có thể vượt qua những bức tường lửa, chúng vẫn sẽ cần phải thực hiện các yếu tố xác thực bổ sung để tiếp cận các phần khác nhau trong hệ thống.

Xác thực đa yếu tố cho các doanh nghiệp có thể giúp giảm hơn 99,9% nguy cơ sử dụng danh tính trái phép. Bằng cách sử dụng sinh trắc học và các cách xác định bằng danh tính khác nhau, các tổ chức có thể tăng cường mức độ an toàn và hợp lý hóa trải nghiệm người dùng, đồng thời mở rộng quy mô mà vẫn đảm bảo quyền riêng tư cá nhân.

Các quốc gia là tác nhân gây đột phá

Chúng ta sẽ nhìn thấy nhiều hơn những cuộc tấn công mạng có quy mô và chủ đích tầm cỡ quốc gia, nhắm đến các hoạt động mang ý nghĩa chính trị và xã hội trên thế giới. Những cuộc tấn công này đa dạng dưới nhiều hình thức: thông qua các nền tảng mạng xã hội, các hoạt động thao túng, hoặc ở ngay dưới dạng phishing (giả mạo) cơ bản.

Nói về vấn đề này, ông Ngô Tuấn Anh, Phó chủ tịch phụ trách An ninh mạng của tập đoàn BKAV có chia sẻ với phóng viên ICTNew:“Do tính chất kết nối mạng toàn cầu, tấn công mạng không phân biệt trong nước hay nước ngoài. Chúng ta không thể cấm việc hacker từ nước ngoài tấn công vào Việt Nam nhưng chúng ta có thể nâng cao năng lực để tự bảo vệ chúng ta trước các cuộc tấn công đó”.

Ngoài ra, “tấn công mạng sẽ không mất đi hoàn toàn, điều quan trọng là chúng ta chủ động trong việc bảo vệ, phòng chống, khắc phục giảm thiểu tối đa thiệt hại nếu có tấn công xảy ra”, ông Ngô Tuấn Anh nói thêm.

Phong Vũ

Người dùng phải tuân thủ quy trình bảo mật khi lưu trữ dữ liệu trên Cloud

Theo các chuyên gia, sử dụng đám mây đang là xu hướng nhưng chúng ta không thể đưa tất cả dữ liệu lên Cloud. Đồng thời, người dùng cần trang bị kiến thức để bảo vệ tài khoản và lưu trữ dữ liệu trên Cloud an toàn hơn.

Theo ông Nhân, một số giảng viên làm việc ở trường lâu năm được bảo vệ nhớ mặt, họ không để xe vào bãi mà để ở một chỗ tiện lợi. Có lẽ đối tượng nắm được sơ hở này nên lẻn vào lấy xe giảng viên.

Trường ĐH Công nghiệp TP HCM được thành lập từ năm 1956, trực thuộc Bộ Công thương, mỗi năm trường tuyển sinh khoảng 8.000 thí sinh.

Tại bãi xe của trường mỗi ngày có khoảng 10.000 chiếc xe máy của sinh viên và giảng viên được để ngoài trời. Dưới nắng nóng Sài Gòn, hằng ngày nhân viên bãi xe đều phun nước một phần để làm mát, giảm nhiệt bãi xe đồng thời tránh hoả hoạn.

Giá sách giáo khoa mới giảm 2-10% sau khi rà soát kê khai

Theo chuyên gia Vũ Ngọc Sơn, Giám đốc công nghệ, Công ty Công nghệ An ninh mạng Quốc gia Việt Nam – NCS, người dùng cần phải hết sức cảnh giác với các dịch vụ “ăn theo” mà mục tiêu không gì khác ngoài lừa đảo và tấn công mạng.

Cụ thể, vị chuyên gia này cho biết, chỉ trong vòng ít ngày, 2 sự cố liên tiếp đã xảy ra với Facebook, nền tảng mạng xã hội lớn nhất thế giới. Đầu tiên là lỗ hổng zero-day cho phép tin tặc có thể chiếm quyền điều khiển tài khoản từ xa mà không cần người dùng phải thao tác. Sau đó, đỉnh điểm là sự cố sập mạng Facebook trên toàn cầu đêm 5/3. Tuy Facebook đã được khôi phục, nhưng người dùng cần hết sức cảnh giác với các dịch vụ "ăn theo" mà mục tiêu không gì khác ngoài lừa đảo, tấn công mạng.

Ông Vũ Ngọc Sơn phân tích, thông thường, tin tặc sẽ rất "nhạy cảm" với các sự kiện kiểu như trên. Sẽ có nhiều hình thức ăn theo như "hướng dẫn đăng nhập Facebook khi gặp lỗi", "cách khôi phục mật khẩu nhanh nhất"... được đưa ra. Nếu không cảnh giác, người dùng có thể làm theo hướng dẫn và truy cập vào các website lừa đảo, từ đó bị mất thông tin tài khoản, mật khẩu.

Để phòng tránh, theo chuyên gia bảo mật NCS, trong mọi tình huống, người dùng cần bình tĩnh. Nếu người dùng tự nhiên không đăng nhập được tài khoản Facebook thì hãy chậm lại một chút, không vội vàng tìm cách đăng nhập trở lại hay khôi phục mật khẩu ngay mà có thể hỏi thêm bạn bè mình có gặp hiện tượng tương tự không. Nếu nhiều người cùng gặp sự cố tương tự thì nên đợi để nhà cung cấp dịch vụ đưa ra thông báo và giải quyết sự cố.

Chia sẻ về các vấn đề liên quan tới sự cố của Facebook, chuyên gia của dự án Chống lừa đảo cũng đưa ra khuyến nghị về việc người dùng cần nên thận trọng. 

Theo chuyên gia bảo mật thuộc dự án Chống lừa đảo, người dùng không nên tin vào các thông tin chưa được xác minh, kiểm chứng trên mạng, đặc biệt là các tin tức có dấu hiệu nghi ngờ giả mạo. 

Đây là giai đoạn mà các hoạt động lừa đảo trở nên rất manh động. Tội phạm mạng sẽ không ngần ngại bịa đặt câu chuyện, lợi dụng tâm lý và lòng tin của người dùng để chiếm đoạt tài khoản, mật khẩu, và các thông tin cá nhân khác.

“Người dùng mạng xã hội có thể mất tiền hoặc thông tin cá nhân, đặc biệt là khi gặp phải những kẻ lừa đảo mời chào nạp tiền vào dịch vụ khôi phục tài khoản Facebook giả mạo” đại diện nhóm Chống lừa đảo nói.

Để phòng tránh, trong mọi tình huống, người dùng mạng xã hội cần bình tĩnh. Nếu không đăng nhập được tài khoản Facebook, thay vì vội vàng tìm cách giải quyết bằng việc đăng nhập trở lại hay khôi phục mật khẩu, hãy chậm lại một chút. 

Trong khoảng thời gian đó, người dùng có thể tham khảo bạn bè và người thân xem họ liệu có gặp phải tình huống tương tự hay không. Trong trường hợp nhiều người cùng gặp phải vấn đề, người dùng nên đợi để nhà cung cấp dịch vụ đưa ra thông báo và giải quyết sự cố, thay vì tìm đến các dịch vụ vốn tiềm ẩn nhiều rủi ro trên môi trường mạng. 

Lâu lâu lại giật mình thấy đang bị lệ thuộc Facebook quá.

Tin nhắn cuộc gọi liên tục đổ về điện thoại chỉ vì Facebook sập và tự đăng xuất.

Chúng mình đang rất lệ thuộc Facebook, đến nỗi vừa bị đăng xuất Facebook trên mọi thiết bị đã nghĩ đến việc bạn bè của mình sẽ bị ai đó mạo danh lừa vay tiền mình. Đó chính là lỗ hổng của sự tín nhiệm, sự đảm bảo tin cậy, hay còn gọi là lòng tin.

Sâu xa của vấn đề, là chúng mình đang giao thương, vay trả và xác thực trên một nền tảng rất dễ bị mạo danh, kể cả mạo danh bằng cuộc gọi video (bằng kỹ nghệ deepfake), và quá nhẹ dạ khi chuyển tiền tới một tài khoản không trùng tên với người đang nhờ vay tiền mình.

Một cuộc gọi bằng số điện thoại di động sẽ giúp xác minh dễ dàng và đảm bảo hơn nhiều, cũng như số tài khoản cần chuyển chắc chắn phải là của người cần vay. Đơn giản bởi có kết nối để chat vay tiền hoặc gọi video call thì cũng vào được ứng dụng ngân hàng.

Bùi Bình Minh