Nhận định, soi kèo Nam Phi vs Nam Sudan, 23h00 ngày 19/11: Cởi bỏ áp lực

Thầy nhờ tôi giúp thầy, may chiếc áo cho... chính tôi. Rồi thầy đưa tôi xấp vải trắng, bảo đó là xấp vải thầy được tặng dịp 20/11 trước đó, không dùng đến. Thầy muốn tôi có áo mới, kịp đón Tết. Tôi nghe xong, vừa mừng, vừa xúc động đón nhận xấp vải trắng còn thơm mùi vải. Tôi cúi đầu cảm ơn thầy. Lòng vui như Tết.

Có lẽ, dẫu chỉ dạy bộ môn, nhưng thầy quan sát thấy tôi mặc hoài một hai chiếc áo, lại cũ kỹ, thâm kim. Có lẽ thầy nghe nhiều người "đồn" về tôi, một cậu học trò nghèo thiệt nghèo, vượt khó đến trường nên cảm thông, muốn chia sẻ...

Bấy giờ nhà tôi nghèo thiệt. Ngoại tôi 70 tuổi, lụm cụm, bệnh đau quanh năm không làm gì được. Má tôi ngoài bốn mươi nhưng cũng không khá hơn, lại đóng vai trò trụ cột. Hồi ấy, mỗi đầu năm học má đều vô xã chứng giấy xác nhận gia đình mình thuộc hộ "Đói" để tôi được miễn học phí.

Tết đến, có nhiều năm má tôi phải mua chịu ký thịt heo, chờ đến mùa lúa mới đong thóc trả cho người ta. Những bữa chợ cuối năm, má cắt buồng chuối sau vườn, bắt con gà trống tơ đem bán rồi mua mấy lọn giấy mới dán bàn thờ, ít bánh mứt cho có không khí... Những cái Tết nghèo ấy tôi nhớ mãi. Do vậy, xấp vải may áo mới thầy tặng là món quà tuyệt vời nhất tôi nhận được bấy giờ.

Tôi đem xấp vải về kể, má và ngoại nghe xong cũng xúc động, dặn dò: "Con thấy ai cũng thương và ủng hộ con hết, nên phải cố gắng lên nghe". Ngoại tôi động viên, "không ai giàu ba họ, không ai khó ba đời" để tôi không nản lòng bỏ cuộc.

Tháng 7 năm ngoái, nhân dịp 20 năm rời trường phổ thông trung học, tôi và các bạn trở lại trường xưa. Gặp thầy và bạn, tôi lại nhớ về xấp vải trắng và chuyện tấm áo Tết thầy trao. Nhờ món quà của thầy mà năm đó, má tôi kịp may cho tôi chiếc áo học trò tinh tươm, vừa mặc ăn Tết vừa mặc đi học.

Tôi không phải là người giàu có nhưng so với năm tháng đó, cuộc sống đã tương đối ổn định. Có một công việc yêu thích và chút ít niềm vui trong cuộc sống nhờ thực tập "ít muốn, biết đủ". Tôi nhớ thầy và tấm áo ngày nào nên thỉnh thoảng cũng tập tành chia sẻ, học làm người tử tế.

Quan sát thấy được khó khăn của người. Tinh tế trao món quà để món quà không chỉ mang giá trị vật chất thông thường, mà còn mang cả động lực tinh thần cho người nhận, "của cho không bằng cách cho" - tất cả cần có tâm lớn. Đó là bài học lớn nhất tôi nhận về khi thầy trao cho xấp vải may đồ Tết.

Bạn có những người thầy thật dễ thương như vậy không?

Tôi nghĩ, trong suốt cuộc đời của mình, chắc ai cũng có những người thầy đặc biệt. Có thể thầy không giúp học trò có áo Tết như tôi nhưng đã đỡ nâng người học bằng phương diện khác. Một lời khuyên đúng lúc. Một cuốn sách vừa tầm. Một lời nhắc nhở nghiêm khắc đủ chạm vào trái tim khiến học trò không còn "cá biệt" nữa... Rất nhiều câu chuyện ký ức ấy đọng trong trái tim học trò mà có khi thầy đã không còn nhớ, hoặc xem đó là việc-bình-thường.

Trong dịp Tết Nguyên đán, mùng ba được ấn định là "Tết thầy" theo truyền thống tôn sư trọng đạo của người Việt - là dịp để nhớ ơn người trao truyền tri thức, đạo đức trên bục giảng, ở nhà trường. Truyền thống này theo tôi rất hay, cần gìn giữ và nên phát huy giữa bối cảnh mối quan hệ thầy trò hiện tại đang có những biểu hiện theo chiều hướng không tốt.

Vai trò của người thầy từ cổ chí kim, từ Đông sang Tây luôn quan trọng trong việc quyết định nhân cách của học trò. Ngoài truyền dạy kiến thức và lý thuyết thì "thân giáo", tức cốt cách, lối sống, "nói đi đôi với làm" trong ý nghĩa con người mô phạm sẽ giúp học trò mình tiến bộ. Nếu có may mắn gặp thầy cô tốt, người học trò đã tốt đã giỏi sẽ càng giỏi, càng tử tế, tốt đẹp hơn.

Không phải tự nhiên mà người Việt đặt người thầy vào "diện" tri ân báo ân trong mỗi dịp Tết Nguyên đán - đầu năm mới: Mùng một Tết cha, mùng hai Tết mẹ, mùng ba Tết thầy. Cha mẹ cho mình thân thể, nuôi mình khôn lớn, thầy cô cho mình tri thức, đạo đức để hoàn thiện bản thân. Nếu thiếu cái chữ, đạo làm người, lẽ sống và lý tưởng sống đẹp, không được thổi bùng khát vọng, nuôi lớn ước mơ thì con người đó khó trở thành người hữu dụng.

Ngày nay, dù vai trò người thầy không còn lớn như trước nhưng tình thầy trò, đạo đức về báo ân vẫn luôn cần nhắc nhớ để neo giữ tâm hồn người trẻ lại. Tất nhiên, để có sự tri ân sâu sắc của trò thì thầy cũng phải ra thầy, có tầm có tâm để học trò có chất liệu nuôi dưỡng tâm hồn. Không thể đòi hỏi một sự biết ơn nếu người lớn không gieo được hạt giống tốt lành cho người nhỏ, dù là trong mối quan hệ nào.

Một hành động có tâm của thầy có thể là bệ phóng cho một con người.

Lưu Đình Long

Đàm Vĩnh Hưng chứng tỏ năng lượng và sức làm việc bằng hàng loạt sản phẩm như live show, dự án album và MV trong năm. Nhiều người nói anh không sở hữu giọng hát đẹp, học nhạc bài bản nên trở thành ngôi sao ca nhạc là nhờ may mắn. Thế nhưng may mắn liệu có mỉm cười suốt 10 năm qua nếu không có sự cố gắng và cả cái đầu hơn người?

Cũng không thể phủ nhận cái tên Đàm Vĩnh Hưng 10 năm qua luôn gắn với thị phi, những luồng dư luận trái chiều. Anh tổ chức live show 9 tỷ đồng, nhiều người khâm phục nhưng không ít người cho rằng anh điên cuồng và chơi trội. 

Chân bị thương trong live show bị chỉ trích là chiêu trò PR. Việc công khai số nợ 20 tỷ đồng phải trả cho mẹ trong 10 năm nhận được sự đồng cảm, chia sẻ của hầu hết đồng nghiệp nhưng rất nhiều khán giả đánh giá anh đang PR cho show diễn, phản đạo đức…

Vào ngày đầu năm 2017, gặp Đàm Vĩnh Hưng sau một ngày anh quay hình cho MV Anh là soái ca, anh khẳng định: “Khi tôi đã quyết định làm việc gì, tôi sẽ làm đến cùng dù mọi người xung quanh phản đối thế nào”. Đây cũng là lần đầu, anh nhắc đến mối quan hệ với mẹ sau việc lên Facebook tố mẹ nợ nần.

Mọi người có phán xét, tôi cũng không sợ

- Đầu tháng 12 khi công khai số nợ phải trả cho mẹ là 20 tỷ đồng, anh nhận nhiều luồng dư luận trái chiều. Tâm trạng anh khi đó thế nào?

- Tôi trả nợ từ bé đến giờ. Không có một cái Tết, Noel nào mà tôi vui trọn vẹn. Nếu có, tất cả chỉ là cảm xúc giả. Vui sao được khi người ở trong nhà mà đi ra đi vào mà không muốn nhìn mặt nhau. Không khí gia đình tôi luôn rất nặng nề. 

Những người lên án, muốn giáo dục tôi thế này, thế kia đó là chuyện của họ. Những người đó chưa bao giờ cùng quan điểm nên tôi không cần họ thấu hiểu và yêu thương tôi. Cái tôi cần nhất là ngăn chặn hành động mượn nợ của mẹ.

Những người chủ nợ đến gặp tôi đều có một câu quen thuộc: tôi không biết. Vì vậy, tôi phải có câu trả lời cho mọi người. Tôi không thể trả nợ nữa. Chả lẽ tôi trả nợ đến già, đến chết hay sao? Những người trách tôi chắc chưa bao giờ đặt mình vào hoàn cảnh của tôi đâu. 

Mọi người có biết chưa có một trại tù nào ở miền Nam này mà chưa có dấu chân tôi. Bao nhiêu bạn bè, fan… đều bị bà mượn nợ với vô số lý do thuyết phục. Mọi người có biết cảm giác nhục thế nào không? 

- Anh chọn thời điểm đưa thông tin này trước live show ở Đà Nẵng, Nha Trang vì vậy không thể tránh khỏi nhận định đây là chiêu PR. Anh nói gì về điều này?

- Live show kỷ niệm của tôi đã xong trước đó rồi. Còn hai show ở Đà Nẵng và Nha Trang thì có người đã mua. Vì vậy tôi không cần làm gì để um xùm nữa. Tôi còn chưa đủ nổi tiếng nữa sao? Tôi cần gì phải nổi tiếng bằng cách dơ bẩn đó. 

Tôi lên tiếng lúc ấy vì quá bức xúc. Có nhiều người đến đòi nợ, hắt nước, tạt sơn, mắm tôm vào nhà tôi. Tôi đã xác định rất rõ, ngày hôm đó tôi nói ra sự thật, mọi người thích nói gì cứ nói. 

Đa số mọi người ủng hộ tôi công khai chuyện này, thậm chí còn khuyên nên công khai sớm hơn. Họ không ngờ người hào nhoáng như tôi mà vướng bi kịch như thế.

- Từ khi công khai việc mẹ mượn nợ, anh đối diện với bà thế nào?

- Tôi và mẹ không nói chuyện với nhau mấy tháng nay rồi. Tôi cũng không ăn một cái gì bà nấu. Chuyện này diễn ra bao nhiêu năm, đã quá sức chịu đựng của tôi. Tôi còn hai đứa con, còn phải nuôi chúng. Nếu cứ tiếp tục trả nợ thì chúng sẽ ra sao.

Mr. Đàm không ngại đầu tư tốn kém cho các sản phẩm. Ảnh: Bá Ngọc.

Lao vào công việc để tiếp tục trả nợ

- Giữa lúc ồn ào, anh vẫn làm việc hăng say. Đó là cách anh xoa dịu tinh thần?

- Lao vào công việc cũng là một cách tiếp tục trả nợ. Thôi, bây giờ có lẽ nên chuyển sang chuyện khác, không khéo tôi lại bị đánh giá PR show nữa. 

- Anh có thể bật mí số nợ anh còn phải trả cho mẹ?

- Nói ra cũng chả được gì. Tôi sẽ cắn răng chịu đựng tất cả. Tôi chịu đựng, đến khi nào không chịu được thì bung tiếp như lúc trước đó. 

- Trước hay sau khi công khai số nợ phải trả cho mẹ, anh đều đầu tư lớn cho các sản phẩm âm nhạc. Nhiều khán giả thắc mắc sao anh không tiết kiệm tiền để trả nợ?

- Tôi phải nói cho rõ, công việc tôi làm khác với việc mẹ tôi gây nợ. Tôi không phải là người mượn tiền nên tôi không có nghĩa vụ phải trả tất cả. Tôi đã trả nhiều lần rồi. Nếu tôi trả tiếp thì bà sẽ tiếp tục mượn. Tôi còn cuộc sống của mình nữa chứ. Hơn nữa, một sản phẩm đâu phải là tài sản khủng khiếp để cân bằng với số nợ nần. 

Khi công khai chuyện của mẹ, tôi chưa từng kêu gọi ai trả nợ giùm, chưa từng nhờ ai giúp đỡ. Tôi cũng chưa từng nói mình phá sản, mượn nợ hay bán nhà. 

Đàm Vĩnh Hưng lao vào công việc để kiếm tiền trả nợ cho mẹ. Ảnh: Bá Ngọc.

Tôi không cho phép mình dễ dãi

- MV "Anh là soái ca" mời một dàn sao, thực hiện nhiều đại cảnh, anh đã đầu tư bao nhiêu cho sản phẩm ra mắt vào dịp Tết?

- Tôi chưa tính được vì mọi việc chưa hoàn tất. Chỉ biết rằng, khi thực hiện MV, tôi mời 60 nam tham gia thì phải may 60 bộ vest, 60 bộ sơ mi trắng, quần âu và giày trắng. Tiếp đó, tôi thuê đạo diễn hot nhất hiện nay, sử dụng máy quay hiện đại, flycam. 

- Anh nạp năng lượng thế nào để có thể làm việc liên tục khiến người xung quanh vắt chân lên cũng không theo kịp?

- Nếu tôi là ca sĩ trẻ thì có lẽ sẽ làm việc từ từ một chút vì con đường còn dài, còn nhiều sự lựa chọn. Ca sĩ hàng ngôi sao phải luôn có những hoạt động tích cực nhất nếu không muốn bị ngủ quên. 

Tôi nghĩ mình là một trong ít ca sĩ hàng kỳ cựu mà còn hoạt động liên tục, không dừng lại. Mà tôi là người mắc bệnh nghiện làm việc. Cho tôi ở không, không chịu được. Chỉ cần nghỉ hai ngày thôi là tôi sẽ kiếm chuyện để làm rồi. 

Làm việc chăm chỉ sẽ giữ vị trí của tôi trong lòng khán giả lâu hơn nữa. Ở Việt Nam rất lạ, nếu xuất hiện nhiều quá thì gây nhàm chán còn không có hoạt động thì sẽ bị lãng quên. Làm cách nào bây giờ? Đó là điều rất khó. Vì thế, tôi phải có nhiều gạch đầu dòng để làm như âm nhạc, sản phẩm, hình ảnh và hành động đối với cộng đồng, xã hội…

- Làm sao để không có cảm giác nhàm chán và chai lỳ cảm xúc khi anh đi hát quá nhiều?

- Có lẽ ông trời cho tôi cảm xúc dạt dào. Khi có tên tuổi, vị trí thì tôi không thể cho phép mình làm cẩu thả. Mà muốn làm lớn chuyện nghĩa là lớn tiền. 

Quay MV đơn giản, vài chục triệu, tôi cũng làm được nhưng như thế lại cảm giác bị đi xuống, tự đánh giá bản thân thấp và đưa tới cho khán giả sản phẩm tồi. Như thế đón nhận lại tình cảm của khán giả cũng sẽ tồi thôi.

Do đó, tôi không ngại đầu tư cho sản phẩm. Sau này về già, nhìn lại, tôi không thể đổ cho hoàn cảnh mà chỉ biết rằng sản phẩm đó tốt hay xấu, hay hoặc dở mà thôi.

Theo Zing