Tuy nhiên, số lượng giáo viên vẫn chưa đáp ứng được định mức theo quy định. Tình trạng thừa, thiếu giáo viên diễn ra phổ biến tại nhiều địa phương, đặc biệt là giáo viên dạy các môn tích hợp (Lịch sử - Địa lý, Khoa học tự nhiên) và các môn học mang tính đặc thù (tiếng Anh, Tin học, Âm nhạc, Mỹ thuật) nhưng chậm được khắc phục do nhiều nguyên nhân. Tiếng Anh và Tin học ở chương trình phổ thông trước đây là môn tự chọn, nay đưa vào chương trình bắt buộc từ lớp 3. Ngoài ra, chương trình phổ thông mới bổ sung mới các môn nghệ thuật cấp THPT.

Thực tế là đa số các trường THPT chưa có giáo viên môn Nghệ thuật (Âm nhạc, Mỹ thuật) để học sinh lựa chọn môn học theo quy định trong Chương trình phổ thông 2018 từ năm học 2022-2023. Số lượng giáo viên Âm nhạc, Mỹ thuật ở cấp THCS có trình độ đại học trở lên vẫn chưa đủ để bố trí giảng dạy tại các cơ sở. 

Trong khi đó, công tác đào tạo tại các cơ sở giáo dục đại học đối với ngành sư phạm Lịch sử - Địa lý, Khoa học tự nhiên, Sư phạm Âm nhạc và Sư phạm Mỹ thuật (với thời gian đào tạo trình độ đại học là 4 năm) chưa kịp để đáp ứng nguồn giáo viên cho công tác tuyển dụng. 

Theo dự báo của Bộ GD-ĐT, đến năm học 2024 - 2025, cấp tiểu học còn thiếu 6.621 giáo viên Tin học và 5.780 giáo viên ngoại ngữ; còn ở cấp THCS: môn Công nghệ thiếu 11.598 giáo viên, môn Khoa học tự nhiên thiếu 2.366 giáo viên, môn Nghệ thuật thiếu 4.321 giáo viên. 

Bộ GD-ĐT cho hay, trong thời gian qua đã phối hợp với Bộ Nội vụ chỉ đạo các địa phương rà soát, tổng hợp số liệu thừa, thiếu giáo viên và đề xuất Chính phủ bổ sung giáo viên mầm non, phổ thông theo lộ trình đến năm 2026. Bộ Chính trị đã giao bổ sung 65.980 biên chế giáo viên trong giai đoạn từ 2022 đến năm 2026, riêng năm học 2022-2023 giao bổ sung 27.850 biên chế giáo viên mầm non, phổ thông công lập, năm học 2023-2024 giao bổ sung 27.860 biên chế.

Sau khi được giao bổ sung 27.850 biên chế, các địa phương đã tiến hành triển khai tổ chức tuyển dụng. Theo báo cáo của các tỉnh, thành phố, đến hết học kì 1 năm học 2022-2023, các địa phương đã tuyển dụng được 15.450/27.850 biên chế giáo viên, đạt tỷ lệ 55,5%. 

Thiếu nguồn tuyển giáo viên

Theo Bộ GD-ĐT, một trong những nguyên nhân các địa phương chưa tuyển dụng hết số biên chế được giao bổ sung là thiếu nguồn tuyển dụng, đặc biệt là môn Công nghệ, Lịch sử - Địa lý, Khoa học tự nhiên và các môn học có tính đặc thù như Tin học, Ngoại ngữ, Nghệ thuật (Âm nhạc, Mỹ thuật).

Bên cạnh đó, số trẻ, số học sinh ngày càng tăng do phát triển quy mô dân số, thực hiện phổ cập giáo dục ở một số cấp học. Bắt đầu từ năm học 2021 - 2022, một số môn học được giảng dạy tích hợp là môn Lịch sử - Địa lý (tích hợp từ hai phân môn Lịch sử và Địa lý); môn Khoa học tự nhiên (tích hợp từ hai phân môn Vật Lý, Hóa học và Sinh học). Hiện nay, các cơ sở đào tạo đang tiến hành đào tạo giáo viên dạy các môn tích hợp để bảo đảm số lượng giáo viên dạy các môn học này trong thời gian tới.

Việc đào tạo giáo viên có trình độ cao đẳng 2 môn (như Toán - Lý, Hóa - Sinh, Văn - Sử...) được các địa phương tổ chức đào tạo trong giai đoạn trước theo yêu cầu của từng địa phương và đã được tuyển dụng để giảng dạy thời điểm trước khi Luật Giáo dục 2019 có hiệu lực. Trong khi số sinh viên nhập học và tốt nghiệp trình độ đại học để dạy môn Lịch sử-Địa lý, Khoa học tự nhiên đang rất hạn chế.

Đối với môn Công nghệ, hiện nay, giáo viên được phân công giảng dạy môn này được đào tạo chuyên ngành Kỹ thuật công nghiệp hoặc Kỹ thuật nông nghiệp hoặc chuyên ngành phù hợp. Thời gian qua, việc đào tạo trình độ đại học chuyên ngành Kỹ thuật công nghiệp hoặc Kỹ thuật nông nghiệp được triển khai, tuy nhiên, nhiều sinh viên sau khi tốt nghiệp 2 ngành này không có nhu cầu làm giáo viên. 

Đối với chuyên ngành Sư phạm Tiếng Anh, Tin học, Nghệ thuật (Âm nhạc, Mỹ thuật), theo số liệu thống kê của Bộ GD-ĐT, trong các năm 2018-2019 (trước khi Luật Giáo dục 2019 có hiệu lực), nhu cầu của các địa phương đối với sinh viên tốt nghiệp trình độ cao đẳng các chuyên ngành này là 18.581 người, các cơ sở đào tạo thực hiện tuyển sinh 1.025 người; tổng số sinh viên nhập học hệ đại học sư phạm chuyên ngành Tiếng Anh, Tin học, Nghệ thuật (Âm nhạc, Mỹ thuật) từ năm 2018 đến năm 2023 là 23.484.

Như vậy, số lượng sinh viên được đào tạo trình độ đại học tương đối lớn, tuy nhiên các sinh viên này sau khi tốt nghiệp ít tham gia dự tuyển vào ngành giáo dục để trở thành giáo viên. 

Bộ GD-ĐT cũng chỉ ra một số nguyên nhân cơ bản khó tuyển dụng đối với giáo viên dạy các môn học này.

Cụ thể, đối với môn Tin học, Ngoại ngữ, Công nghệ (Kỹ thuật Công nghiệp, Kỹ thuật Nông nghiệp): Những sinh viên có trình độ đại học các môn này có nhiều lựa chọn nghề nghiệp sau khi tốt nghiệp, thường có xu hướng làm các công việc khác có thu nhập cao hơn. Do đó, mặc dù số sinh viên có trình độ đại học tương đối lớn nhưng các địa phương gặp rất nhiều khó khăn trong việc tuyển dụng.

Đối với môn Nghệ thuật, việc đào tạo sinh viên có trình độ đại học ở các môn Âm nhạc, Mỹ thuật có khó khăn do đây là các môn học đòi hỏi người học phải có năng khiếu nhất định, số lượng các khoa đào tạo các môn nghệ thuật ở các trường đại học không nhiều nên số lượng sinh viên tốt nghiệp hàng năm không đủ đáp ứng nhu cầu giáo viên triển khai các môn học này (có khoảng 6.000 sinh viên tốt nghiệp đại học chuyên ngành Nghệ thuật trong giai đoạn 2021-2025).

Đối với các môn học liên môn (Lịch sử và Địa lý, Khoa học tự nhiên), việc đào tạo giáo viên có trình độ cao đẳng 2 môn (như Toán - Lý, Hóa - Sinh, Văn - Sử...) được các địa phương tổ chức đào tạo trong giai đoạn trước theo yêu cầu của từng địa phương và đã được tuyển dụng để giảng dạy thời điểm trước khi Luật Giáo dục 2019 có hiệu lực. Số sinh viên nhập học và tốt nghiệp trình độ đại học để dạy môn Lịch sử-Địa lý, Khoa học tự nhiên đang rất hạn chế, không đủ nguồn cung trong giai đoạn hiện nay.

Trước thực trạng này, Bộ GD-ĐT đang xây dự thảo tờ trình Chính phủ báo cáo Quốc hội xem xét, quyết định cho phép những địa phương thiếu giáo viên, còn biên chế được tuyển dụng sinh viên/giáo viên có bằng tốt nghiệp cao đẳng sư phạm hoặc có bằng tốt nghiệp cao đẳng và có chứng chỉ bồi dưỡng nghiệp vụ sư phạm để dạy một số môn học theo Chương trình phổ thông 2018 (Lịch sử-Địa lý, Khoa học tự nhiên, Tiếng Anh, Tin học, Nghệ thuật). 

Các giáo viên này sau khi được tuyển dụng sẽ tham gia lộ trình nâng chuẩn trình độ theo quy định tại Nghị định số 71/2020/NĐ-CP của Chính phủ để đến năm 2030 bảo đảm trình độ chuẩn đào tạo theo Luật Giáo dục năm 2019. 

Theo dự tính của Bộ GD-ĐT, số lượng người có trình độ cao đẳng chuyên ngành để dạy các môn học trên có khoảng 10.000 người.

Thiếu giáo viên: Dự kiến cho phép tuyển dụng người có trình độ cao đẳng

Đồng hành trong mùa giải chuyên nghiệp 2024-2025 là Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vượng (VPBank) với danh vị kim cương cho CAHN FC và danh vị vàng cho CLB Bóng đá PVF-CAND. Trong vai trò đơn vị đồng hành, VPBank tham gia cùng CAHN FC và CLB Bóng đá PVF-CAND tổ chức nhiều hoạt động thiết thực, chuẩn bị nguồn lực tốt nhất giúp CLB đạt thành tích cao ở những giải đấu trong nước và khu vực. Việc hợp tác giữa VPBank và hai câu lạc bộ bóng đá thuộc Hiệp hội Thể thao CAND cũng góp phần đưa hình ảnh của các đơn vị đến gần hơn với công chúng và người hâm mộ. 

Được thành lập từ năm 1956, với bề dày truyền thống, CAHN FC đã khẳng định vị thế, với nhiều thành tích ấn tượng như: Vô địch V.League 1-2023; Lọt vào vòng 16 Cúp Quốc gia, Á Quân siêu cúp Quốc gia 2023. CAHN FC cũng là câu lạc bộ đầu tiên của Việt Nam giành quyền tham dự C1 Đông Nam Á (Cúp CLB Đông Nam Á). Ở mùa giải 2023, Câu lạc bộ PVF - CAND đã giành vị trí thứ 2/10 đội bóng tại mùa giải Hạng Nhất Quốc gia 2023. Đội cũng giành Huy chương Đồng tại Cúp Quốc gia 2023, trở thành đội bóng hạng Nhất đầu tiên kể từ năm 2005 lọt vào nhóm 4 đội mạnh nhất tại giải đấu này. Đặc biệt, CLB bóng đá PVF - CAND đặt mục tiêu năm nay phấn đấu vô địch giải hạng Nhất Quốc gia, giành quyền thăng hạng Vleague 1.

“Sự kiện VPBank đồng hành cùng CLB Bóng đá Công an Hà Nội và PVF - CAND nhằm tạo động lực để các cầu thủ phát huy được tài năng, cống hiến hết mình, đáp ứng được sự kỳ vọng, niềm tin yêu của người hâm mộ. Đây cũng là những hành động thiết thực cụ thể hóa những giá trị thịnh vượng mà VPBank đang theo đuổi, bao gồm 4 trụ cột: Tài chính - Cộng đồng - Thể chất - Tinh thần. Chúng tôi kỳ vọng CAHN FC và PVF- CAND sẽ tiếp tục gặt hái nhiều thành công tại các giải đấu trong nước cũng như trên đấu trường quốc tế”,  bà Nguyễn Thùy Dương - Giám đốc Trung tâm Truyền thông và Tiếp thị VPBank chia sẻ.

Lựa chọn đồng hành cùng CAHN FC và PVF-CAND là dấu ấn mới của VPBank trên hành trình kiến tạo giá trị thịnh vượng thể chất, tinh thần cho cộng đồng xã hội.

“Bóng đá được mệnh danh là môn thể thao vua, có sức hấp dẫn mạnh mẽ với người hâm mộ bởi tinh thần thi đấu cao thượng, có tính giải trí cao đồng thời tạo sự gắn bó, kết nối rộng rãi. Do đó, VPBank lựa chọn đồng hành cùng CAHN FC và PVF- CAND với mong muốn sẽ chung tay phát triển nền thể thao Việt Nam, đem đến cho người hâm mộ thêm những giải đấu chất lượng, góp phần mang lại những giá trị thịnh vượng tinh thần ý nghĩa cho cộng đồng”, bà Nguyễn Thùy Dương cho biết thêm.

VPBank đồng hành cùng CAHN FC và PVF- CAND nhằm nối dàidấu ấn thịnh vượng mà nhà băng bền bỉ theo đuổi trong nhiều năm qua. Từ năm 2014, VPBank đã ghi dấu ấn mạnh mẽ trong lòng công chúng thông qua các sự kiện âm nhạc, thể thao đẳng cấp của các nghệ sỹ quốc tế như Richard Clayderman, Kenny G, Paris Ballet, Thomas Anders (ban nhạc Modern Talking), ban nhạc Westlife… 

Bên cạnh đó, VPBank cũng đã thực hiện tài trợ mua bản quyền World Cup 2022 trị giá 100 tỷ đồng, tổ chức 6 giải chạy thường niên VPBank Hanoi International Marathon từ 2018 đến nay. Mới đây nhất là sự kiện Triển lãm nghệ thuật đa giác quan Hokusai by VPBank đang diễn ra tại TP.HCM. 

Ngoài ra, VPBank còn đồng hành những chiến dịch thiện nguyện thiết thực như tặng sổ tiết kiệm cho trẻ em mồ côi vì dịch bệnh, xây dựng hơn 60 điểm trường trên cả nước cùng rất nhiều hoạt động thiện nguyện, an sinh xã hội khác với tổng số tiền lên tới gần 1.750 tỷ đồng.

Phương Dung