COVID-19 có tốc độ lây lan mạnh nhưng đến nay còn nhiều bí ẩn chưa được giải mã 

- Nguồn gốc: Họ coronavirus gồm 6 nhóm lớn đã từng được ghi nhận, thường gây bệnh trên động vật là chính sau đó lây sang người, trong đó có dịch SARS năm 2003, MERS năm 2016. Đến 2019, chủng mới virus corona xuất hiện (COVID-19, nCoV) là nhóm thứ 7, trước đây chưa từng xác định ở người.

Các kết quả giải trình tự gene cho thấy, COVID-19 giống dơi đến 90%, tuy nhiên khi dịch xảy ra tại Vũ Hán không có dơi vì đang mùa đông nên các nhà khoa học chưa biết chính xác virus lây từ loài động vật nào.

Một nghiên cứu gần đây của các nhà khoa học ở Quảng Đông, Trung Quốc tiết lộ, tê tê có thể là vật chủ gây ra đại dịch virus corona mới bắt nguồn từ thói quen ăn thịt, dùng vẩy tê tê chữa bệnh. Song nghiên cứu này chưa được công bố chính thức.

- Đặc điểm virus: Đến nay các nhà khoa học chưa xác định được virus corona mới bị tiêu diệt ở nhiệt độ, điều kiện nào, tất cả mới dựa trên kinh nghiệm đối với coronavirus khác, phổ biến nhất là virus gây bệnh SARS do 2 loại virus này có nhiều đặc điểm tương đồng nhau.

Tuần trước, phát hiện của các nhà khoa học Đức, đăng tải trên tạp chí Journal of Hospital Infection chỉ ra rằng họ coronavirus có thể tồn tại 9 ngày trên bề mặt vật dụng trong điều kiện nhiệt độ phòng cũng chỉ dựa trên các dữ kiện của virus gây bệnh SARS và MERS, còn đến nay, chưa biết chính xác COVID-19 tồn tại được bao lâu ngoài không khí, trên bề mặt các đồ vật.

Các khuyến cáo như tăng nhiệt độ, mở cửa thông thoáng… đang được khuyến cáo cũng là biện pháp từng được áp dụng trong dịch SARS.

- Thời gian ủ bệnh: Theo WHO, thời gian ủ bệnh trung bình của COVID-19 là từ 1-12,5 ngày, trong đó phần lớn trường hợp có thời gian ủ bệnh từ 5-6 ngày.

Tuy nhiên, mới đây một nhóm các nhà khoa học Trung Quốc công bố, có trường hợp nhiễm COVID-19 có thời gian ủ bệnh lên tới 24 ngày.

Đây là một thông tin mới, dù là ca đơn lẻ nhưng đang tiếp tục được nghiên cứu thêm. Hiện WHO vẫn đang khuyến cáo, thời gian cách ly y tế với COVID-19 là 14 ngày. WHO giải thích, khuyến cáo này dựa trên thông tin từ các bệnh coronavirus khác như SARS và MERS.

Dù vậy, WHO cho biết, những thông tin, khuyến cáo về thời gian ủ bệnh của COVID-19 sẽ được tinh chỉnh khi cơ quan này có thêm các dữ liệu.

Đáng lưu ý, khác với đại dịch SARS, những người nhiễm COVID-19 có thể lây truyền bệnh cho người khác ngay từ khi chưa có triệu chứng và nhiều trường hợp nhiễm bệnh nhưng không hề có biểu hiện sổ mũi, đau họng, hắt hơi. Đây là một trong những nguyên nhân khiến số ca mắc mới trên toàn thế giới tăng nhanh.

Các nhà khoa học cũng chưa trả lời được thời điểm nào, một người nhiễm COVID-19 có thể lây cho người khác.

- Tỉ lệ tử vong: Hiện tất cả những đánh giá, nghiên cứu đều dựa trên các số liệu do Trung Quốc cung cấp do đây là điểm nóng của dịch. Với những dữ kiện hiện có, tỉ lệ tử vong khi mắc COVID-19 xấp xỉ 2,5%. Tuy nhiên tỉ lệ tử vong chỉ chính xác khi biết được số người lây nhiễm thực sự đến cuối dịch.

PGS.TS Trần Đắc Phu, cố vấn Trung tâm đáp ứng khẩn cấp sự kiện y tế công cộng (Bộ Y tế) cho biết, do là virus mới chưa từng xuất hiện trước đó nên COVID-19 còn nhiều điều chưa rõ ràng.

Tuy nhiên hiện nay, một số nước, trong đó có Việt Nam đã nuôi cấy và phân lập thành công COVID-19, là tiền đề quan trọng để nghiên cứu toàn bộ đặc điểm loại virus này, tiến tới sản xuất vắc xin, thuốc điều trị. 

WHO cũng khẳng định, những hiểu biết về loại virus này đang thay đổi nhanh chóng. "Chúng tôi sẽ tiếp tục phân tích thông tin ở những ca bệnh hiện nay cũng như các ca bệnh mới để hiểu thêm về loại virus này", WHO nhấn mạnh.

Thúy Hạnh

COVID-19 ủ bệnh đến 24 ngày, Bộ Y tế lên tiếng

- Bộ Y tế khẳng định, Việt Nam vẫn đang thực hiện theo các khuyến cáo của WHO, ca bệnh ủ bệnh 24 ngày chỉ là cá biệt.  

Bắt nguồn từ một thuật ngữ bị hiểu sai

Năm 1988, bệnh nhân Gaëtan Dugas, tiếp viên Canada gốc Pháp, trở thành bệnh nhân đầu tiên nhiễm HIV tại Mỹ. Trong hồ sơ của Dugas, các bác sĩ ghi chú “patient O”, viết tắt của “Out of California”. Điều này hàm ý đánh dấu rằng bệnh nhân đã rời khỏi California trước khi dịch bệnh bùng phát.

Tuy nhiên, chữ “O” lại bị nhìn nhầm sang thành số 0 (zero). Ngay lập tức, Gaëtan Dugas bị đổ lỗi là người “gieo rắc mầm bệnh” HIV tới Mỹ, theo CNN.

Gaëtan Dugas, người đầu tiên nhiễm virus HIV tại Mỹ. Ảnh: BBC.

Nhiều thập kỷ trôi qua, một nghiên cứu trên Tạp chí Nature vào năm 2017 đã chính thức xóa tên Dugas khỏi những gán mác trước đây liên quan đến HIV. Nhóm tác giả cho biết căn bệnh này tại Mỹ có nguồn gốc từ một dịch bệnh Caribbean đã tồn tại vào những năm 1970.

Dù vậy, thuật ngữ “patient zero” vẫn được lưu truyền và sử dụng như một cách gọi về bệnh nhân đầu tiên lây nhiễm bất kỳ một loại bệnh nào. Trong lịch sử, rất nhiều “bệnh nhân số 0” bị phân biệt đối xử vì nhiều người cho rằng đây là những người “gieo rắc mầm bệnh”.

Bệnh nhân số 0 không có triệu chứng

Mary Mallon là người đầu tiên phát hiện nhiễm thương hàn tại Mỹ và là bệnh nhân số 0 nổi tiếng nhất trong lịch sử. Cô còn được biết đến với cái tên “Typhoid Mary”. Theo TS Richard Stein của Đại học Y khoa New York (Mỹ), tác giả cuốn sách “Siêu lây lan trong các bệnh truyền nhiễm”, Mary là người đầu tiên trong lịch sử Mỹ mang trong mình vật ký sinh của bệnh thương hàn mà không bị bất kỳ tổn hại sức khỏe nào từ vi khuẩn.

Mary sinh năm 1869, mất năm 1938 trong gia đình nghèo nhất một quận của Bắc Ireland. Năm 1884, cô di cư sang Mỹ sinh sống. Cô vốn là đầu bếp chịu trách nhiệm chuẩn bị cho các bữa ăn cho nhiều gia đình tại New York những năm 1900. Sau khi ăn món ăn Mary nấu, các vị khách lần lượt lên cơn sốt, tiêu chảy. Nó khiến cô phải liên tục đổi nơi làm việc từ năm 1900-1907.

Mary Mallon được gọi với biệt danh "Typhoid Mary", bệnh nhân đầu tiên nhiễm sốt thương hàn nhưng không có bất kỳ triệu chứng nào. Ảnh: BBC.

Cho đến khi Mary phục vụ cho nhà Charles Warren, một quý ông ngân hàng giàu có, điều bí ẩn mới được giải đáp. Như những gia đình trước, sau khi ăn những món do Mary nấu, 6 thành viên trong nhà phát bệnh khiến cư dân ở Vịnh Oyster hoảng loạn.

Trước đây, thương hàn thường bị coi là bệnh của những người nghèo, chỉ có ở các khu ở chuột. Vì vậy, họ không hiểu vì sao mầm bệnh lại “leo” được đến nơi này. Warren đã mời nghiên cứu bệnh học George Soper đến. Ông George đã phát hiện ra mầm mống của bệnh là từ Mary Mallon.

Là một vi khuẩn siêu lây lan những điều đặc biệt là thương hàn trú ngụ trong cơ thể Mary Mallon mà không gây cho cô bất kỳ tổn hại sức khỏe nào. Mary thậm chí không có triệu chứng sốt cao, tiêu chảy như những bệnh nhân khác. Sự thiếu hiểu biết và không ác ý, Mary đã vô tình trở thành “mầm bệnh di động” trong nhiều năm. Các bác sĩ đã cố gắng giải thích trong cơ thể cô chứa một quần thể vi khuẩn phát triển mạnh, nhưng cô không tin vào điều này.

Mary Mallon (ngoài cùng bên trái) bị cách ly 26 năm. Ảnh: BBC.

George Sober viết trong bài nghiên cứu năm 1939 về bức chân dung của Mary Mallon, ông miêu tả cô là người phụ nữ nóng tính, bướng bỉnh và tức giận khi bị buộc cách ly. Mary cũng không làm một việc gì lâu dài, cô chẳng có bạn bè thân thiết.

Mary được cho là đã lây nhiễm bệnh cho 51 người, ba trong số đó tử vong, theo History. Cô bị buộc cách ly 2 lần, tổng cộng 26 năm. Trong suốt thời gian đó, Mary liên tục kiện Bộ Y tế New York vì tình trạng bị cách ly.

Đến nay, giới y khoa vẫn chưa thể lý giải được liệu rằng Mary Mallon thực sự là bệnh nhân của vi khuẩn thương hàn hay chỉ là “vật trung gian” khiến nhiều người bị lây nhiễm.

Thương hàn là bệnh do vi khuẩn Salmonella typhi gây nên. Theo Cục y tế dự phòng, bệnh khởi phát đột ngột với sốt cao kéo dài, đau đầu, mệt mỏi, chán ăn, mạch chậm, táo bón hoặc tiêu chảy và ho khan. Tuy nhiên, cũng có trường hợp nhẹ hoặc không triệu chứng. Thời gian ủ bệnh phụ thuộc vào số lượng vi khuẩn xâm nhập cơ thể người cảm thụ, trung bình từ 8-14 ngày.

Theo Zing

2 bệnh nhân nhiễm Covid-19 ở Bình Xuyên, Vĩnh Phúc xuất viện

 - Chiều 18/2, có thêm 2 bệnh nhân Covid -19 ở Bình Xuyên, Vĩnh Phúc được công bố khỏi bệnh và được xuất viện. 2 bệnh nhân này được điều trị tại Phòng khám đa khoa Quang Hà.

Phóng viên báo Bưu điện Việt Nam đã có cuộc phỏng vấn ông Lâm Hoàng Vinh, Phó Tổng giám đốc VNPT, kiêm giám đốc VinaPhone về vấn đề này.

Hiện Việt Nam mới chỉ phát triển các dịch vụ nội dung khá đơn giản, vậy để thu hút khách hàng VinaPhone đã hợp tác với đối tác nước ngoài để phát triển các dịch vụ cho khách hàng của mình như thế nào?

Nhiều năm nay VinaPhone đã mở cửa cho các nhà cung cấp dịch vụ nội dung để cung cấp các dịch vụ giá trị gia tăng trên mạng của mình. VinaPhone hiện có hàng trăm CP đang cung cấp dịch vụ trên mạng. Với những nỗ lực này, năm 2008, VinaPhone đã nhận được giải mạng có dịch vụ phi thoại tốt nhất. Tôi cho rằng 3G sẽ là sân chơi rộng và thú vị hơn cho các nhà cung cấp dịch vụ nội dung có thể hợp tác với chúng tôi để có thể cung cấp nhiều nội dung cho dịch vụ 3G. Quan điểm của VinaPhone là các dịch vụ nội dung là một nguồn tài nguyên, vì vậy chúng tôi sẽ mở cửa hợp tác để phát triển các dịch vụ nội dung tạo lợi ích cho cả 3 bên gồm nhà mạng, nhà cung cấp nội dung và khách hàng.

Trước đây, NTT DoCoMo có ngỏ ý muốn hỗ trợ VinaPhone để phát triển dịch vụ 3G, vậy việc hợp tác này ra sao? Beeline đang đàm phán với VinaPhone để chia sẻ mạng 3G. Hiện quá trình đàm phán đã đến đâu?

ông Lâm Hoàng Vinh, Phó Tổng giám đốc VNPT, kiêm giám đốc VinaPhone.

Mấy năm qua, chúng tôi có nhờ NTT DoCoMo tư vấn trong việc giải quyết chống nghẽn mạng. Trên thực tế 3 năm vừa qua, mạng VinaPhone bị nghẽn thấp nhất vào các dịp lễ tết.

Trong thời gian vừa qua NTT DoCoMo đã tư vấn cho chúng tôi trong việc xây dựng hồ sơ thi tuyển 3G và chúng tôi đã hoàn thành tốt trong kỳ thi tuyển 3G này. Hiện NTT DoCoMo đang xây dựng các giải pháp trở thành CP cung cấp các dịch vụ nội dung trên mạng 3G của VinaPhone. Hai bên cũng đang tiến hành thử nghiệm để có thể đưa nhiều dịch vụ 3G mà NTT DoCoMo đã thành công tại Nhật và trên thế giới để cung cấp tại Việt Nam.

VinaPhone và Beeline hiện đang triển khai đàm phán để xác định mô hình chia sẻ tài nguyên mạng 3G một cách hợp lý nhất, phù hợp với khả năng và nhu cầu của từng bên.

Đối với dịch vụ truy cập Internet tốc độ cao, trước đây VinaPhone thường tuyên bố đây là dịch vụ rất có ích cho vùng sâu vùng xa nơi các dịch vụ Internet hữu tuyến khó triển khai. Vậy kế hoạch phát triển mạng 3G tới vùng sâu vùng xa của VinaPhone thế nào? Đối tượng khách hàng 3G tại các khu vực này là ai?

Là đơn vị thuộc Tập đoàn VNPT, chúng tôi sẽ kết hợp với các đơn vị khác để nhằm cung cấp các dịch vụ băng thông rộng, truyền dẫn tốc độ cao một cách toàn diện nhất. Mạng VinaPhone 3G sẽ giúp đưa Internet tới các vùng sâu, vùng xa nơi mà các giải pháp truyền dẫn hữu tuyến khác khó triển khai, để cung cấp dịch vụ truy cập tốc độ cao cho nhóm các khách hàng sử dụng Internet ở khu vực này. Chúng tôi cùng với các đối tác cũng đang nghiên cứu để sớm đưa ra các ứng dụng, dịch vụ riêng trên mạng 3G phù hợp với khu vực nông thôn.

Phía Viettel nói nếu không cẩn thận 3G là cái bẫy, còn phía VinaPhone nghĩ sao về vấn đề này?

3G vừa là thách thức vừa là cơ hội phát triển vì đòi hỏi đầu tư lớn, kinh nghiệm cao, nhưng với 3G các mạng tiến lên một tầm phát triển mới về vùng phủ sóng, dung lượng mạng và các ứng dụng tiện ích hiện đại. Hiệu quả đầu tư hoàn toàn phụ thuộc vào chiến lược kinh doanh của từng mạng. Chúng tôi tin tưởng VinaPhone sẽ thành công với mạng 3G của mình.