Các biến thể của MiG-29 có trang bị các bộ điều khiển kiểm soát bay (fly-by-wire) tiên tiến, hệ thống điện tử hàng không mới nhất cùng khả năng thực hiện đa nhiệm vụ. Phiên bản tối tân nhất hiện nay là MiG-35. Hiện đang có 30 quốc gia biên chế các loại biến thể của MiG-29 trong quân đội.

Giới quan sát ước tính Ukraine có khoảng 15-20 chiếc MiG-29, 20 chiếc Su-27 cùng khoảng 33 chiếc MiG-29 chuyển giao từ Slovakia và Ba Lan. Trong đó, phiên bản do Slovakia chuyển giao có thiết bị định vị và radio tương thích với NATO, tương tự biến thể MiG-29MU1 của Ukraine. Còn những máy bay từ Warsaw được trang bị nâng cấp đáng kể với các bộ tiếp sóng, GPS và máy thu cảnh báo radar hiện đại, bộ đàm kiểu NATO, hệ thống điện tử hàng không và màn hình buồng lái mới cùng hệ thống truyền dữ liệu kỹ thuật số MIL-STD 1553.

Tại sao Ukraine vẫn muốn F-16?

Cả hai loại máy bay có khả năng hoạt động tương tự nhau trong hầu hết các trường hợp được ghi nhận trước đây. Mặc dù phiên bản MiG-29 tiêu chuẩn không trang bị “fly-by-wire” nhưng nó vẫn đảm bảo tính cơ động và nhanh nhẹn.

Các phi công phương Tây nhận định khả năng ấn tượng nhất của MiG-29 là độ cơ động ở tốc độ thấp, kết hợp hệ thống quan sát gắn trên mũ bảo hiểm và các tên lửa có khả năng “bẻ lái” trên không.

Theo các phi công Đức từng thực hiện huấn luyện vận hành chiến đấu với loại máy bay này, MiG-29 đạt điểm cao về khả năng cơ động năng lượng và có lợi thế trong cận chiến tốc độ chậm. Thậm chí, một số người ví von rằng chiếc máy bay này có thể xoay đầu và chiến đấu “trong bốt điện thoại”.

Trong khi đó, F-16 có lợi thế ở tốc độ trên 200 knots (~230 dặm/giờ), với kích thước nhỏ hơn và không để lại vệt khói thải từ động cơ như MiG-29. Trước đây, vũ khí trên không của Nga được đánh giá tốt hơn, song kể từ khi Liên Xô tan rã, một số nhà máy sản xuất chuyển sang các nước cộng hoà Xô Viết, cùng việc thiếu hụt vốn làm chậm quá trình phát triển MiG-29.

Đối với phía Ukraine, họ vẫn muốn tiếp nhận những chiếc F-16 của phương Tây thay vì sử dụng chiến đấu cơ có nguồn gốc từ Liên Xô. Bên cạnh yếu tố về tương thích vũ khí NATO, phụ tùng thay thế thì vấn đề bí mật công nghệ cũng đóng vai trò đáng kể.

Chẳng hạn, những chiếc MiG-29 được Slovakia gửi tới Kiev bị cho là “có thể bay nhưng không có khả năng chiến đấu”. Bộ trưởng Quốc phòng Slovakia lý giải, nguyên nhân có thể do các kỹ thuật viên người Nga đã can thiệp vào một số bộ phận trong khi thực hiện công tác bảo trì nâng cấp dòng máy bay này ở căn cứ không quân Sliac cuối năm 2022 vừa qua.

Tướng Lubomir Svoboda, thuộc lực lượng không quân Slovakia cho biết, ngay cả những nhân viên kỹ thuật nước này cũng chưa hiểu rõ về chiếc máy bay MiG-29, do đó họ cần tới sự hỗ trợ trực tiếp của các chuyên gia Nga trong quá trình bảo dưỡng.

(Theo EurAsian Times)

Chiến đấu cơ F-16 sở hữu công nghệ radar khiến Ukraine 'thèm muốn'

Cụ thể, Phó Giám đốc PTIT Trần Quang Anh đã nêu ra 4 xu hướng tấn công mạng nổi bật, trong đó xu hướng đầu tiên là các nhóm tấn công hiện nay không chỉ là những hội nhóm, cá nhân hoạt động riêng lẻ, bột phát, mà còn là các nhóm tấn công nguy hiểm, có tổ chức.

Điểm ra một số nhóm tin tặc tiêu biểu như 1937cn, APT30, Mofang, Double dragon, ông Trần Quang Anh nhận định: “Những nhóm tấn công này hoạt động có tổ chức, có kỷ luật, thậm chí còn được cho là có sự hậu thuẫn của các tổ chức chính phủ. Vì vậy, họ có nguồn lực dồi dào về tài chính, kỹ thuật, các thông tin tình báo để thực hiện các mục tiêu gắn liền với các mục tiêu của các tổ chức chính phủ, lợi ích quốc gia như lợi ích an ninh, lợi ích kinh tế hay lợi ích văn hóa”.

Xu hướng thứ hai, theo tổng hợp của PTIT, là các nhóm tấn công có trình độ cao, được đào tạo bài bản về an toàn thông tin. Họ nắm vững các nguyên lý về hệ thống, từ giao thức mạng đến hệ điều hành hay các ứng dụng trên nhiều nền tảng khác nhau. Họ cũng nắm rõ các phương pháp tấn công mạng, từ việc thu thập thông tin của đối tượng tấn công thông qua các mạng xã hội, các thiết bị IoT dân dụng, đến việc lựa chọn các công cụ tấn công, cài đặt mã độc, thiết lập kênh điều khiển cũng như ẩn mình để tránh bị phát hiện. Với năng lực, trình độ và nguồn lực hỗ trợ, các nhóm tin tặc đã chủ động tự phát triển các công cụ tấn công của riêng mình, cũng như thiết kế những phương án tấn công mới, tinh vi, gây khó khăn cho việc phát hiện và ngăn chặn.

Bên cạnh xu hướng sử dụng sức mạnh của trí tuệ nhân tạo để tấn công mạng, một xu hướng quan trọng khác cũng được đại diện PTIT lưu ý là việc các nhóm tin tặc khai thác triệt để các thiết bị IoT dân dụng như camera, thiết bị di động, thiết bị smarthome.

“Các thiết bị IoT được phổ biến nhanh nhưng các giải pháp đảm bảo an toàn thông tin cho nhóm thiết bị này chưa theo kịp với sự phổ biến, dẫn đến các thiết bị này bị lợi dụng để thu thập thông tin cá nhân, hành vi người dùng, thậm chí còn bị lợi dụng làm bàn đạp để tiến hành các cuộc tấn công khác”, đại diện PTIT phân tích.

Phát triển nguồn nhân lực an toàn thông tin là yếu tố quan trọng

Trên cơ sở những phân tích về các xu hướng tấn công mạng nổi bật, Phó Giám đốc PTIT Trần Quang Anh đề xuất 3 giải pháp khung để phát triển an toàn, an ninh mạng Việt Nam.

Cụ thể, giải pháp khung đầu tiên được đề xuất là cần có chính sách đào tạo bồi dưỡng để nâng cao trình độ, năng lực của đội ngũ kỹ thuật, cũng như nâng cao nhận thức cho người dùng cuối. Bởi lẽ để đối phó với các nhóm tấn công có trình độ cao, chúng ta cũng cần một đội ngũ có trình độ cao hơn.

“Ở đây tôi muốn nhấn mạnh một năng lực cần thiết cho đội ngũ làm an toàn thông tin là tiếng Anh. Tiếng Anh được dùng để đọc tài liệu mới, tiếng Anh để tham gia sâu vào các diễn đàn, forum, cộng động an toàn thông tin trên thế giới”, ông Trần Quang Anh nêu quan điểm.

Cùng với đó, phát triển các nền tảng, công nghệ lõi cho đảm bảo an toàn thông tin mạng cũng là một giải pháp khung cần được chú trọng. Cụ thể, theo đại diện PTIT, có 5 nền tảng công nghệ an toàn thông tin cần được nắm vững, bao gồm: Mật mã học; cơ sở dữ liệu lỗ hổng bảo mật; hệ thống giám sát an ninh mạng quốc gia; hệ thống tường lửa quốc gia có khả năng kiểm soát, phát hiện và ngăn chặn; làm chủ công nghệ AI.

Giải pháp khung thứ ba, theo đề xuất của đại diện PTIT, là cần chính sách hỗ trợ các sản phẩm Make in Viet Nam. Khi các hoạt động tấn công mạng nhằm các mục tiêu lợi ích quốc gia thì việc sử dụng các công cụ, công nghệ của nước ngoài sẽ tiềm ẩn nhiều rủi ro khi có sự xung đột về lợi ích ở tầm quốc gia. "Song song với việc hỗ trợ để phát triển các sản phẩm Make in Viet Nam, cần thiết có những rào cản kỹ thuật nhất định để hạn chế sự phổ biến của các sản phẩm, công cụ của nước ngoài, đặc biệt trong lĩnh vực an toàn thông tin mạng. Trường hợp thực sự cần phải sử dụng các sản phẩm nước ngoài thì cần có các tiêu chí, công cụ kiểm định để đảm bảo sự an toàn của sản phẩm”, đại diện PTIT phân tích.

Dưới đây, chuyên gia của CMC Telecom, Premier Partner của Google, chia sẻ chi tiết về tính năng này.

Passkey là gì?

Passkey là một phương thức xác thực người dùng tiện lợi và an toàn hơn so với mật khẩu truyền thống, hoạt động trên tất cả các nền tảng và trình duyệt phổ biến. Phương pháp này cho phép người dùng đăng nhập bằng cách mở khóa máy tính hoặc thiết bị di động bằng vân tay, nhận dạng khuôn mặt hoặc mã PIN để xác minh danh tính của mình. 

Có thể hiểu passkey là một phương thức xác thực qua thiết bị của người dùng. Phương thức này giúp tiết kiệm thời gian và giảm bớt đáng kể phiền toái trong việc nhập mật khẩu trên các thiết bị khác nhau. 

Thực tế, sử dụng mật khẩu để đăng nhập có thể gây khó khăn cho người dùng khi phải suy nghĩ, tạo và nhớ một mật khẩu đủ mạnh cho nhiều tài khoản khác nhau. Thậm chí người dùng thông thạo cũng có thể bị lừa tiết lộ mật khẩu trong các cuộc tấn công lừa đảo. Dù có 2SV (2FA/MFA) giúp ích, nhưng lại làm cho người dùng cảm thấy không thoải mái và vẫn chưa phòng ngừa được hoàn toàn các cuộc tấn công lừa đảo hay chiêu trò "đổi SIM" để lấy mã xác thực từ SMS. Để giải quyết những vấn đề này, passkey là giải pháp hữu hiệu hiện nay.

Passkey sử dụng như thế nào?

Khi bạn thêm passkey vào tài khoản Google của mình, thay vì nhập mật khẩu truyền thống, Google sẽ yêu cầu passkey để đăng nhập và xác thực chủ sở hữu tài khoản. Passkey được lưu trữ trực tiếp trên thiết bị của bạn và yêu cầu sử dụng dấu vân tay hoặc mã PIN màn hình khóa để xác thực danh tính. Passkey sẽ không bao giờ được chuyển hoặc tiết lộ cho bất kỳ ai khác, bao gồm cả Google. Mỗi passkey chỉ có thể được sử dụng cho một tài khoản duy nhất, không có rủi ro tái sử dụng chúng qua các dịch vụ khác. Điều này có nghĩa là tài khoản Google của bạn được bảo vệ khỏi việc vi phạm dữ liệu trên các tài khoản khác của bạn và ngược lại.

Bằng cách sử dụng passkey để đăng nhập vào tài khoản Google, hệ thống xác nhận rằng bạn là chủ sở hữu thiết bị bằng cách yêu cầu bạn mở khóa thiết bị. Do đó bạn có thể cảm thấy an toàn bởi đảm bảo rằng chỉ bạn mới có thể truy cập vào tài khoản của mình. Nhờ vậy, passkey giúp ngăn chặn các cuộc tấn công lừa đảo và giảm nguy cơ mất an toàn mật khẩu. Nó cung cấp một giải pháp bảo mật cao và tiện lợi thay thế cho mật khẩu truyền thống.

Ngoài ra, passkey cũng có tính linh hoạt và tiện ích. Bạn có thể sử dụng passkey để đăng nhập trên nhiều thiết bị khác nhau, đồng bộ hóa passkey giữa các thiết bị mà bạn sở hữu. Ví dụ, nếu tạo một passkey trên iPhone, passkey đó sẽ tự động đồng bộ trên các thiết bị Apple khác có cùng iCloud. Điều này giúp bảo vệ bạn khỏi việc mất quyền truy cập vào tài khoản trong trường hợp mất thiết bị, đồng thời đơn giản hóa quá trình chuyển đổi giữa các thiết bị khác nhau.

Tuy nhiên, cần lưu ý rằng Google không khuyến nghị sử dụng passkey trên các thiết bị được chia sẻ với người khác. Điều này có thể làm cho passkey của bạn trở nên không an toàn nếu ai đó khác có thể mở khóa thiết bị và truy cập vào tài khoản của bạn. Vì vậy, hãy đảm bảo rằng bạn chỉ sử dụng passkey trên các thiết bị cá nhân của mình để đảm bảo tính bảo mật của tài khoản Google.

Trong trường hợp bạn nghi ngờ rằng ai đó có thể mở khóa thiết bị và truy cập vào tài khoản Google của bạn trên thiết bị mà bạn đã mất, bạn có thể ngay lập tức loại bỏ passkey trong cài đặt tài khoản. Nếu thiết bị của bạn hỗ trợ tính năng xóa từ xa, hãy sử dụng nó để đảm bảo an toàn. 

Passkey được Google xây dựng dựa trên các giao thức và tiêu chuẩn từ FIDO Alliance và W3C WebAuth. Điều này đồng nghĩa rằng passkey có thể hoạt động trên tất cả các nền tảng và trình duyệt mà đáp ứng các tiêu chuẩn này. Do đó, bạn có thể lưu trữ passkey cho tài khoản Google trên bất kỳ thiết bị hoặc dịch vụ tương thích nào. 

Sự ra mắt của passkey là một bước tiến quan trọng trong nỗ lực chung của ngành công nghiệp, mà Google đã ấp ủ từ hơn 10 năm trước. Google cam kết passkey sẽ là xu hướng đăng nhập an toàn trong tương lai, dành cho tất cả mọi người. 

CMC Telecom - Premier Partner của Google tại Việt Nam

Với thông tin hữu ích về passkey, CMC Telecom kỳ vọng sẽ giúp người dùng Google thêm vững tâm hơn khi sử dụng các dịch vụ - giải pháp của Google. Tại Việt Nam, CMC Telecom hiện là Premier Partner của Google và vừa đạt năng lực Specialization của Work Transformation - SMB. Với năng lực này, CMC Telecom được Google công nhận năng lực tư vấn, xây dựng giải pháp và triển khai cho khách hàng khi chuyển đổi số với hệ sinh thái Google Workspace trên nền tảng Google Cloud Platform.

Thúy Ngà

Mai Thị Minh Huyền - thí sinh gây "sóng gió" cộng đồng mạng sau phần thi Khởi động xuất sắc. Ảnh: NVCC

Ngoài 3 môn bắt buộc Toán, Văn, Ngoại ngữ, Huyền đăng ký thi thêm môn Vật lý với dự định nộp hồ sơ xét tuyển khối A1 gồm ba môn Toán, tiếng Anh, Vật lý. Nữ sinh này cho biết, điểm thi em nhận được khá sát với kết quả mà em dự tính khi so đáp án: Toán 9,25; Văn 7,25; tiếng Anh 8,08 và Vật lý 8,4.

Như vậy, ba môn mà Huyền dự định đăng ký xét tuyển có tổng điểm 25,73 (chưa tính điểm ưu tiên khu vực). Huyền cho biết, môn Toán em làm khá nhất. “Em không có thời gian làm ý cuối, nhưng những câu em làm được đều đạt điểm tuyệt đối” – Huyền chia sẻ.

“Môn tiếng Anh em hơi tiếc vì làm sai vài câu trắc nghiệm dễ. Phần viết luận tiếng Anh em làm không tốt. Em chỉ đạt được một nửa số điểm tối đa của phần viết luận”.

Minh Huyền chụp cùng bạn bè. Ảnh: NVCC

Với điểm số này, cô gái xinh xắn với phần thi Khởi động đạt điểm tuyệt đối 11/11 chia sẻ, hiện em đang suy nghĩ lại về việc chọn ngành học cũng như chọn trường đăng ký xét tuyển. Trước đó, Huyền tiết lộ mình mơ ước được học tập ở môi trường năng động của ĐH Ngoại thương Hà Nội.

Thời điểm thi Olympia cũng là thời gian cao điểm ôn thi đại học, tuy nhiên nữ sinh 18 tuổi thừa nhận em không thể tập trung ôn luyện song song cho cả hai kỳ thi cùng một lúc, nên đã quyết định tập trung nhiều thời gian cho Olympia, sau đó dành những ngày cuối để ôn lại kiến thức cho kỳ thi THPT quốc gia, bởi “ôn thi đại học đã là một quá trình kéo dài rồi”.

• Nguyễn Thảo

Bitcoin đang ở mức thấp nhất 7 ngày qua. Ảnh: Finbold.

Theo dữ liệu từ CoinMarketCap, việc chưa thể vượt qua cột mốc 100.000 USD tuần vừa rồi đã khiến tâm lý hứng khởi của nhà đầu tư Bitcoin hạ nhiệt. Xu hướng này kích hoạt một đợt chốt lời và kéo đồng tiền mã hóa giảm xuống dưới mốc 93.000 USD vào sáng 26/11.

Hiện Bitcoin đang được giao dịch quanh mốc 94.600 USD, giảm 3% trong vòng 24 giờ qua. Vốn hóa của đồng tiền mã hóa cũng thu hẹp xuống 1.870 tỷ USD.

Diễn biến của Bitcoin cũng khiến hơn 161.000 tài khoản giao dịch quyền chọn bị thanh lý với tổng giá trị thiệt hại hơn nửa tỷ USD.

Không tránh khỏi điều chỉnh

Theo CNBC, Bitcoin đã tăng hơn 40% kể từ ngày diễn ra cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ với sự chiến thắng thuộc về tỷ phú Donald Trump. Lễ nhậm chức của tân Tổng thống Mỹ dự kiến tổ chức vào ngày 20/1/2025.

Bitcoin đang rất gần với cột mốc tâm lý quan trọng 100.000 USD. Tuy nhiên, đồng tiền mã hóa có dấu hiệu hụt hơi và quay đầu điều chỉnh.

Andre Dragosch, người đứng đầu bộ phận nghiên cứu khu vực châu Âu tại công ty quản lý tài sản Bitwise, cho biết Bitcoin đang bị ghìm chân trước rào cản tâm lý khi các nhà đầu tư chốt lời từ đợt tăng giá mạnh sau bầu cử.

“Cho đến nay, Bitcoin vẫn chưa thể vượt qua mức 100.000 USD. Chủ yếu vì những người nắm giữ lâu năm đã bắt đầu phân phối một lượng lớn Bitcoin trong đợt tăng giá gần đây”, Dragosch nhận định.

Bitcoin cắm đầu lao dốc sau khi dành gần 1 tuần tiếp cận mốc 100.000 USD. Ảnh: CoinMarketCap.

Vị chuyên gia cũng hy vọng đợt tăng giá của Bitcoin chỉ tạm dừng trong ngắn hạn trong bối cảnh tâm lý nhà đầu tư vẫn lạc quan và các vị thế chưa đủ căng thẳng để gây áp lực.

Ngoài ra, đây có thể là nhịp điều chỉnh của thị trường tăng giá thay vì sự đảo chiều xu hướng. Dragosch đánh giá định giá Bitcoin vẫn còn xa mới đạt đến mức quá cao.

Việc nguồn cung Bitcoin bị thu hẹp do các sự kiện “halving” vào đầu năm nay sẽ tiếp tục hỗ trợ giá cho đến năm 2025.

Tuần trước, Mark Novogratz, CEO của công ty quản lý tài sản kỹ thuật số Galaxy Digital, cho biết việc Bitcoin điều chỉnh là điều có thể dự đoán được. Dẫu vậy, đồng tiền mã hóa về dài hạn sẽ vẫn hướng tới mốc giá trị sáu chữ số.

“Hiện tại, có rất nhiều đòn bẩy trong hệ thống. Cộng đồng tiền mã hóa hóa đang sử dụng đòn bẩy ở mức tối đa. Do đó, việc điều chỉnh là không tránh khỏi”, Novogratz nhận định.

Ông cũng chỉ ra rằng một nhà đầu tư không rõ danh tính đã bán tháo tiền mã hóa trong những ngày gần đây, điều này có thể gây áp lực lên giá của Bitcoin.

”Đã có một ‘cá mập’ chốt lời tuần vừa qua. Khoảng 14-15 tỷ USD Bitcoin đã được bán quanh vùng 92.000-94.000 USD”, Novogratz nói trên sóng phát thanh.

Cần tích lũy thêm động lực

David Morrison, chuyên gia phân tích thị trường cao cấp tại công ty môi giới Trade Nation, cho biết mặc dù 100.000 USD là một con số “đẹp và tròn trịa” nhưng có vẻ như đã trở thành một rào cản lớn, nếu không muốn nói là một chướng ngại, đối với các đợt tăng giá tiếp theo.

“Nếu Bitcoin bắt đầu suy yếu từ đây, chúng ta có thể phải tạm chia tay cột mốc này, đặc biệt nếu các nhà đầu tư dài hạn quyết định chốt lời sớm”, Morrison chia sẻ.

Tuy nhiên, ông cũng nhấn mạnh rằng Bitcoin sẽ tiếp tục tích lũy đủ năng lượng để tạo ra một đợt bứt phá mới.

Nếu Bitcoin bắt đầu suy yếu từ đây, chúng ta có thể phải tạm chia tay cột mốc này

David Morrison, chuyên gia phân tích thị trường cao cấp tại công ty môi giới Trade Nation

Marion Laboure, chiến lược gia tại Deutsche Bank, cho biết dù ông Trump đã thể hiện sự ủng hộ mạnh mẽ đối với Bitcoin và ngành công nghiệp tiền mã hóa nói chung, viễn cảnh về một đạo luật tiền mã hóa liên bang cụ thể vẫn còn xa.

Các cam kết ủng hộ tiền mã hóa của ông Trump bao gồm biến Mỹ thành trung tâm tiền mã hóa toàn cầu, hình thành kho dự trữ chiến lược quốc gia về tiền mã hóa và thay thế Chủ tịch SEC Gary Gensler - người tuần trước thông báo sẽ từ chức vào ngày 20/1.

Laboure nhận định rằng ý tưởng về một đồng Bitcoin quốc gia tại Mỹ trên thực tế vẫn còn rất xa vời.

Những cải cách lớn cũng sẽ đòi hỏi sự phê chuẩn của Quốc hội đúng hạn. Điều này khiến các mục tiêu tham vọng dài hạn này khó hoặc chỉ có thể thực hiện một phần. Ngoài ra, cũng có khả năng một số cải cách này sẽ không đáp ứng kỳ vọng của thị trường.