Hái ra tiền từ iPhone cũ 

Thay vì đưa ra khái niệm “big word” là gì, Minori Kanbe minh họa bằng tranh thông qua một ví dụ về cuộc trao đổi/thảo luận có thể bắt gặp ở bất cứ văn phòng nào. Ở đó, mọi người rất ưa thích dùng các từ bóng bẩy nhưng mập mờ như: tính đa dạng, toàn cầu hóa, có tinh thần kinh doanh, nỗ lực, phấn đấu, triệt để, sẽ cố gắng, thúc đẩy, cải tiến, đổi mới, mở rộng, hiệp lực… 

Đó là cái bẫy trong diễn đạt, những từ ngữ khoa trương hoặc vô nghĩa thường có mục đích nhằm cố gắng tỏ ra uyên bác hơn hoặc che giấu việc thiếu bằng chứng cụ thể. Thực tế cho thấy tính hai mặt của ngôn ngữ với tư cách là một công cụ giao tiếp, có thể vừa là ngọn hải đăng của sự rõ ràng vừa là nguồn gốc của sự nhầm lẫn.

Hay một tình huống khác: người Nhật (và cả người Việt) thường có câu: “Lúc nào anh lại đến chơi nhé!”. Vậy lúc nào là lúc nào?… Minori Kanbe thường hay bị những người bạn ở nước ngoài hỏi lại như thế. Chính những “phép xã giao” đôi khi cũng khiến chúng ta bị “đo ván”. Trường hợp này cũng khá giống “big word” khi nó bị tách rời mục tiêu và khả năng thực sự.

Ngược lại, một cuộc đối thoại của người phương Tây sẽ là: “Dạy cô làm sushi cuộn đi!”. Minori Kanbe trả lời: “Được ạ! Một lúc nào đó cô nhé!” ngay lập tức sẽ nhận được phản hồi: “Ok, thứ 6 tuần sau cô đến được không?”. 

Vậy giải pháp là gì: hãy cụ thể hóa bằng số liệu, ngày tháng và hành động. Hãy nắm rõ bản chất của “tất cả” khi “hai cũng là số nhiều”. Khi phát ngôn, nói thật rõ ràng: “Tôi sẽ làm xong trước ngày X”, “tôi đặt mục tiêu Y” thì ý tưởng và kế hoạch của bạn sẽ được truyền tải tới người nghe tốt hơn. Khi người nghe hiểu được công việc của bạn, họ sẽ có sự trợ giúp phù hợp và thiết thực. 

Nếu không thể nói một cách tường minh thì không thể có những hành động cụ thể. Một điều tưởng chừng là đương nhiên nhưng đôi khi nhiều người vẫn bị “big word” làm cho mất phương hướng. 

Còn khi không thể tìm được từ cụ thể phải làm thế nào? Lời khuyên của Minori Kanbe là hãy suy nghĩ trong một phút... à không trong vòng năm giây xem “Điều đó là gì?” “Khi nào?”, viết vào sổ tay một kế hoạch chi tiết. Những kế hoạch bạn muốn “dền dứ” và những ý tưởng mập mờ theo kiểu “một lúc nào đó” sẽ mãi chỉ nằm trong “những việc cần làm” ngày này qua ngày khác mà thôi. 

Sử dụng ngôn ngữ làm phương tiện giao tiếp vừa là một nghệ thuật vừa là một khoa học. Chúng ta thật khó cưỡng lại sự hấp dẫn của các từ vựng khoa trương, những biệt ngữ mơ hồ liên tục được sản sinh nhưng hơn hết “big word” trong cuốn Tư duy logic lại làm sáng tỏ tính hiệu quả của một thông điệp được truyền tải. 

Khi nỗ lực tìm kiếm con đường đi đến sự rõ ràng, mỗi người phải ủng hộ sức mạnh của sự chính xác, lựa chọn các thuật ngữ được xác định rõ ràng, chứng minh bằng dữ liệu và tang chứng, vật chứng liên quan. Sự chuyển đổi này không chỉ tạo điều kiện thuận lợi cho việc giao tiếp hiệu quả mà còn đảm bảo tính chính trực và trung thực trong diễn ngôn.

Hương Hà

Nỗi đau mất con

Azim Khamisa, một doanh nhân ở California (Mỹ) vẫn còn nhớ ngày kinh hoàng trong cuộc đời mình khi nhận tin con trai bị giết.

Đó là một buổi tối tháng 1/1995. Con trai ông là Tariq Khamisa, sinh viên Đại học San Diego, đang giao pizza đến nhà khách hàng giống như bình thường.

Tuy nhiên, ngày hôm ấy, anh không biết rằng mình đã nhận một địa chỉ giả. Anh gõ cửa nhiều lần trước ngôi nhà nhưng không có hồi đáp. Anh bỏ cuộc, rời đi thì bị một nhóm cướp tuổi vị thành niên chặn lại.

Tariq chống trả quyết liệt rồi lái xe bỏ chạy nhưng một thành viên trong nhóm là Tony Hicks đã bắn chết anh.

Khi ấy, Tony 14 tuổi. Tariq 20 tuổi và chuẩn bị kết hôn.

"Tôi không tin đó là sự thật. Tariq là một chàng trai tốt, một người con ngoan. Tôi nghĩ có thể đây là sự nhầm lẫn", người bố nhớ lại.

Ông Azim gọi điện thoại cho vị hôn phu của con trai để xác nhận. Cô gái khóc nức nở, gần như không thể nói được.

"Sự thật phũ phàng đã lộ rõ. Tôi ngã quỵ xuống sàn, đầu đập vào tủ lạnh. Cơn đau không tưởng. Tôi như có trải nghiệm thoát xác vậy", ông kể lại.

Giúp kẻ giết hại con trai mình làm lại cuộc đời

Thay vì thù giận, ông Azim cho rằng kẻ giết hại con trai mình cũng là một nạn nhân của xã hội. Ông nói: "Tôi nghĩ rằng kẻ giết con tôi không phải mình thiếu niên 14 tuổi đó, mà chính là xã hội. Chúng ta chưa giải quyết được vấn nạn người trẻ dính líu băng đảng, ma túy, rượu bia".

Cuối cùng, sau một thời gian thiền định thường xuyên, ông quyết định sẽ tha thứ cho kẻ giết con trai mình.

Chín tháng sau cái chết của con trai, ông Azim thành lập Quỹ Tariq Khamisa, giúp thúc đẩy môi trường an toàn trong các trường học và cộng đồng, ngăn ngừa thanh thiếu niên trở thành tội phạm.

"Tôi không muốn sống phần đời còn lại trong hận thù, oán giận, sau cùng chỉ tự làm tổn thương mình. Đến một ngày nào đó, tất cả sẽ phải học cách tha thứ, điều có thể kiến tạo hòa bình, thay đổi xã hội", ông Azim nói.

Ông cũng tìm cách để gặp Tony nhưng cậu bé chưa sẵn sàng gặp bố của chàng trai trẻ mình đã giết hại. Khi gây án, Tony học lớp 8. Cậu bị kết án tù 25 năm.

Mãi đến 5 năm sau vụ việc, ông Azim mới gặp mặt trực tiếp Tony, theo People. "Khoảnh khắc quan trọng khi gặp trực tiếp kẻ giết con trai mình đó là lúc chúng tôi chạm mắt nhau. Tuy nhiên, khi tôi cố gắng tìm kiếm kẻ sát nhân trong con người cậu ấy, tôi đã không tìm được. Cậu ấy thể hiện mình đã rất hối hận vì hành động năm xưa. Tôi cũng nói với cậu ấy rằng tôi đã tha thứ cho cậu từ lâu", ông Azim cho biết.

Năm 2019, Tony được ra tù sớm sau 24 năm và 4 tháng. Anh đồng ý trở thành thành viên của hội đồng quản trị Quỹ Tariq Khamisa. Anh nhiều lần phát biểu trong các trường học về câu chuyện đời mình, khuyến khích học sinh tránh xa tệ nạn xã hội.

Bên cạnh công việc tham gia các hoạt động của quỹ, anh làm lại cuộc đời bằng công việc thợ sửa ống nước. Tony chia sẻ rằng mình được như hiện tại là nhờ gia đình ông Azim, những người anh coi như ruột thịt.

"Có thể làm việc trong Quỹ Tariq Khamisa, tiếp xúc với gia đình ông Azim đã giúp tôi rất nhiều trong quá trình chữa lành. Tôi luôn nỗ lực để sửa chữa những sai lầm của mình trong quá khứ", Tony nói.

Về phía ông Azim, ông cho rằng quyết định tha thứ cho kẻ giết con trai mình là điều cần thiết cho cả ông, cả Tony và cả người thân của Tony.

Cụ ông 89 tuổi đạp xe hơn 600km thăm con trai 61 tuổi

- Ngoài mở lớp dạy trực tuyến, biết anh cũng tạo nên những sân chơi đa dạng cho những người yêu thích văn xuôi?

Tôi sáng lập ra nhóm Cộng đồng văn xuôitừ tháng 3/2023. Ngoài chỉ đạo và mở ra những cuộc thi viết văn, tôi trực tiếp chọn ra những tác phẩm dự thi xuất sắc gửi đến đến các tờ tạp chí văn nghệ địa phương.

Khi đi vào hoạt động, nhóm thu hút sự tham gia đông đảo của mọi người, đến giờ đã lên đến hơn 6.000 thành viên. Ngoài việc tạo ra một sân chơi cho những cây viết chuyên lẫn không chuyên, chúng tôi cũng đăng tải nhiều bài viết hướng dẫn kỹ năng nghề, một số tác phẩm kinh điển để các bạn nghiên cứu. 

- Còn nhóm 'Viết sáng tạo' là để phục vụ đối tượng nào?

Nhiều người nói Uông Triều phân biệt đối xử vì nhóm không đăng thơ. Một phần tôi thấy, có quá nhiều nhà thơ ở Việt Nam, đi đâu cũng có thể bắt gặp nhà thơ, sợ “quá tải” nên chưa dám đả động đến thể loại này. Sau đó, tôi lập thêm nhóm Viết sáng tạo, đồng thời mở ra cuộc thi Thơ tình tuổi hoa niên để khu biệt chủ đề.

Thực chất, đối tượng ban đầu nhómViết sáng tạohướng tới là những người trẻ, bởi tôi không muốn lớp trẻ phải cạnh tranh với thế hệ trước. Nhưng các bạn ấy quá bận rộn nên không tham gia được nhiều, trong khi đó nhu cầu văn thơ của những người trên 40 tuổi ngày càng cao nên tôi không thể “nhắm mắt làm ngơ”.

Nhóm mới thành lập từ ngày 28/10/2023 mà hiện giờ đã có gần 600 thành viên. Qua đó, mới thấy rằng đời sống văn học hiện nay rất mạnh. Sách có thể không ai mua, nhưng nhu cầu được thể hiện bản thân qua thơ văn nhiều vô kể.

- Học viên của anh có nhiều người theo đuổi con đường viết chuyên nghiệp?

Khoảng 30-40% học viên có định hướng kiếm sống bằng nghề viết văn, phần lớn trong đó là các giáo viên, công chức, họ tranh thủ thời gian viết báo kiếm thêm thu nhập. Tôi nghĩ rằng, nếu chịu khó và biết cách viết sẽ giúp gia tăng nguồn thu nhập hàng tháng.

Ngoài ra, một số học trò của tôi viết theo sở thích cá nhân và đoạt giải trong các cuộc thi ngành nghề.

- Uông Triều có một số tác phẩm được đưa vào sách tham khảo, bổ trợ trong chương trình giáo dục và anh cũng đề cao tính sáng tạo, đổi mới trong chương trình giảng dạy phổ thông?

Chúng tôi vẫn đang tranh luận về vấn đề chương trình giảng dạy chỉ đưa những tác phẩm cũ kinh điển. Các nhà văn giai đoạn 1930-1945 đã hoàn thành vai trò của họ, nhưng văn đàn hiện đại có rất nhiều cây bút xuất sắc như Nguyễn Quang Thiều, Nguyễn Huy Thiệp, Bảo Ninh, Nguyễn Bình Phương…

Chúng ta vẫn bảo lưu ý kiến rằng tác phẩm thế hệ trước là kinh điển, như vậy làm sao lớp nhà văn bây giờ có cơ hội được xuất hiện trong sách giáo khoa. Bối cảnh hiện đại không còn như những năm 1930-1945, hoặc 1970-1980, vì vậy tôi cho rằng văn học cần có sự kế thừa.

Mới đây, tôi đã có cuộc trao đổi với học sinh trường Vinschool về chi tiết người vợ trong tác phẩm Chiếc thuyền ngoài xa(Nguyễn Minh Châu) cắn răng chịu trận để bảo vệ hạnh phúc gia đình. Có thể quan điểm của tác giả đúng với tâm thế thời đại 30 năm trước, nhưng giới trẻ hiện nay không thể chấp nhận chuyện đó.

Vì vậy, ngoài gìn giữ những tác phẩm kinh điển của Nguyễn Du, Nguyễn Trãi… phải đưa các tác phẩm mới vào sách giáo khoa để cập nhật “hơi thở thời đại”.

- Anh nghĩ sao về việc chấm môn Ngữ văn nhưng điểm dựa theo barem như môn Toán?

Việc giảng dạy và chấm thi Ngữ văn thường mắc phải căn bệnh chung đó. Ở mỗi góc nhìn người ta có quyền cảm nhận tác phẩm văn học theo các khía cạnh khác nhau. Vì vậy, tôi không phản đối chuyện độc giả hiểu khác ý nhà văn.

Nếu giáo viên áp đặt chỉ có một cách hiểu duy nhất đối với tác phẩm, học sinh sẽ chán học. Cùng vấn đề, ở những điểm văn hóa, độ tuổi khác biệt, mỗi người lại có suy nghĩ khác nhau, không thể có mẫu số chung, vì đó là văn hóa - nghệ thuật, không phải luật pháp.

Quan điểm của người viết không phải là tất cả, khi tác phẩm ra mắt và trở thành sản phẩm tinh thần của cộng đồng, độc giả có quyền cảm thụ theo cách riêng của họ.

- Là một người nghiện sách, anh có ‘truyền lửa’ văn hóa đọc tới các con?

Các con tôi rất thích đọc sách, mỗi khi hỏi muốn đi đâu, các bạn ấy đều xin bố tiền đến hiệu sách thay vì đến những địa điểm vui chơi. Muốn trẻ đọc sách, phải rèn luyện từ rất sớm, đặc biệt trong nhà phải có giá sách. Bố mẹ bận rộn có thể không đọc thường xuyên, nhưng để tủ sách trong nhà sẽ kích thích sự tò mò cho các con.

Hiện số sách của tôi có khoảng 5.000 cuốn. Sau những lần chuyển nhà, tôi cũng đem tặng người khác và gửi cho các thư viện vùng cao hàng nghìn cuốn nữa.

Theo tôi, đợi đến tuổi trưởng thành rèn đọc sách rất khó. Là một người dạy học, phần nào tôi hiểu rằng, nhiều người chỉ đọc khi có mục đích, sẽ không hiệu quả nếu bắt họ tìm đến sách để bồi bổ kiến thức mà không đi kèm mục tiêu.

- Trong gia đình anh có ai đang đeo đuổi nghiệp ‘cày chữ’?

Mặc dù gia đình không định hướng nhưng con gái lớn của tôi đang theo đuổi con đường viết lách và học ngành báo chí, truyền thông. Có lẽ ngoài ảnh hưởng từ gen, được sống trong bầu khí quyển văn chương từ bé đã khiến con chữ ngấm dần vào cháu.

Vợ tôi ngoài việc dạy học thì cũng làm thơ. Mỗi người một mảng giúp việc trao đổi, góp ý giữa hai vợ chồng càng trở nên thuận lợi vì “nước sông không phạm nước giếng”. Cùng là văn nghệ sĩ, chúng tôi thông cảm và thấu hiểu những khó khăn trong công việc của nhau.

 Nhà văn Uông Triều (tên thật là Nguyễn Xuân Ban) sinh năm 1977 tại Quảng Ninh, vốn là một thầy giáo dạy ngoại ngữ, hiện anh công tác tại Tạp chí Văn nghệ Quân đội.

Một số giải thưởng: Uông Triều từng đoạt giải cuộc thi truyện ngắn Văn nghệ Quân đội năm 2009 – 2010 với hai truyện:Đôi mắt Đông Hoàng, Nước mắt sông Cầm. Truyện ngắn Trong đám tang của mìnhnhận giải Khuyến khích của báo Văn nghệ trong cuộc thi năm 2011 - 2012

Năm 2019, 2020, hai cuốn tản văn Hà Nội quán xá phố phườngvà Hà Nội dấu xưa phố cũđược đề cử Giải Bùi Xuân Phái – Vì tình yêu Hà Nội lần thứ 12, 13.

Năm 2023, truyện dài Vua Ngan xóm Hồ(bản thảo) đạt giải thưởng Khát vọng Dế mèn - Giải thưởng Thiếu nhi Dế Mèn lần 4.

Linh kể, lần đầu Will sang Việt Nam thăm gia đình cô vào năm 2019, cả nhà đã mời anh ăn món đọt khổ qua trứng vịt lộn. Lúc đầu, Will sợ. Nhưng nghe vợ nói đây là món được nhiều người ưa thích, anh kiên nhẫn ăn.

“Sau vài lần, chồng mình quen và thích vị ngọt của món trứng vịt lộn. Giờ anh ấy có thể ăn liền một lúc 3 - 4 quả", Linh kể. 

Năm 2020, Linh sang Mỹ định cư. Thời gian đầu ở nơi xa lạ, Linh cố gắng học cách nấu món Mỹ và các món Việt dễ ăn để chồng quen dần.

Mâm cơm Việt đầu tiên Linh nấu cho chồng ở bên Mỹ gồm cơm chiên trứng, rau muống xào và sườn chua ngọt. “Dù lần đầu ăn nhưng chồng mình rất thích, ăn nhiều, còn liên tục khen ngon", Linh kể.

"Bố mẹ chồng thi thoảng sang thăm vợ chồng mình cũng được thưởng thức các mâm cơm toàn món Việt. Một phần vì mình chưa quen nấu món Mỹ, phần vì mình muốn tranh thủ giới thiệu ẩm thực Việt tới nhà chồng.

Mình cũng mời ông bà ăn thử trứng vịt lộn. Ngay lần đầu bố mẹ đã khen ngon, ngọt, dễ ăn nên những lần sau đó, mình thường hay mua về luộc cho cả nhà", Linh chia sẻ. 

Ngoài việc nấu cơm cho chồng và dọn dẹp nhà cửa, Linh có nhiều thời gian rảnh rỗi. Do chưa có bạn bè ở nơi ở mới, suốt ngày quanh quẩn trong nhà nên Linh luôn cảm thấy buồn và trống trải.

Cô thường xuyên quay những video nói về quê chồng, cuộc sống của mình ở nước ngoài cùng cách nấu một số món ăn Việt và món Âu. Lần đầu đăng tải, Linh bất ngờ về lượng "like" và bình luận trên trang cá nhân.

Thấy hiệu ứng tốt lại được chồng cổ vũ, Linh quyết định mở kênh YouTube chia sẻ việc nấu các món Việt ở bên Mỹ, đồng thời bày biện các món ăn, cùng chồng con thưởng thức. 

"Một công đôi việc", Linh nghĩ rằng làm như vậy không chỉ thu hút được mọi người xem kênh của mình mà cô còn tranh thủ nấu nướng các món ăn đa dạng mời chồng thưởng thức. 

Món chồng Linh thích nhất là cơm rang và gà chiên nước mắm. Hai món Will chưa dám thử là tiết canh và sầu riêng. Có lần Mỹ Linh cố mời chồng ăn thử tiết canh nhưng anh từ chối vì nhìn “hơi sợ”. Sầu riêng có “mùi lạ” nên chồng vừa đưa lên miệng đã bỏ xuống, không dám thử lần hai. 

Lần gần đây nhất, Linh cùng chồng làm món gỏi gà với lõi cây chuối tây. Nơi Linh sống có trồng chuối nên cô nhờ chồng cắt giúp một cây chuối tây nhỏ, lấy phần ruột, thái nhỏ, mỏng, trộn với thịt gà, nêm nếm gia vị kiểu món gỏi ở Việt Nam để thưởng thức.  

Linh cho biết, Will rất ngạc nhiên khi cây chuối lại có thể chế biến thành món ăn. Thành phẩm món gỏi gà khiến Will rất thích thú. 

Theo Linh, các nguyên liệu để nấu món Việt đều có thể kiếm được ở Mỹ nhưng hơi vất vả và giá đắt. Cửa hàng có nguyên liệu này lại không có nguyên liệu khác. Linh phải đi 3 - 4 cửa hàng mới đủ nguyên liệu làm một món ăn Việt.

"Món gà chiên nước mắm rẻ hơn một chút nên mình hay nấu. Mỗi lần nấu, mình làm luôn hai bữa để tiết kiệm thời gian. Cả nhà quây quần bên mâm cơm 2 - 3 món là thoải mái. Chồng mình giờ lại ghiền món Việt”, Mỹ Linh cho biết. 

Hỗ trợ vợ thời gian dài, giờ đây anh Will có thể tự tay nấu một số món Việt như: Rau muống luộc, trứng chiên, cơm rang và nêm nếm gia vị khá ngon. 

Con của Mỹ Linh có thể ăn được cả món Việt và món Mỹ, luôn hào hứng với thực đơn của mẹ. Cậu bé cũng nhiều lần góp mặt trong các video ăn uống của mẹ. 

“Mình chọn làm các video nấu món Việt bởi muốn lan tỏa ẩm thực Việt đến mọi người. Thi thoảng có hàng xóm người Mỹ sang chơi, mình cũng mời họ thưởng thức các món Việt. Bố mẹ chồng mình giờ rất thích sang thăm các con vì được thưởng thức món ăn châu Á. 

Khoảnh khắc sum vầy khiến mình thấy rất hạnh phúc, giống như gia đình mình ở Việt Nam vậy. Khi đăng tải video, mình cũng nhận được khá nhiều lời khen, chê. Đối với mình, mọi lời góp ý đều rất đáng quý, mình trân trọng để thay đổi và làm tốt hơn nữa", Linh bộc bạch. 

Ảnh: Nhân vật cung cấp

Cô dâu 65 tuổi khoe bộ ảnh cưới cùng chồng ngoại quốc 24 tuổi

Loạt cử chỉ âu yếm ngọt ngào của cặp đôi lệch tuổi trong lúc chụp ảnh cưới khiến nhiều người ghen tị.

Kể về những ngày đầu thành lập tại Tọa đàm Thay đổi - Bất biến vừa qua, ông Trương Gia Bình, Chủ tịch Hội đồng quản trị Tập đoàn FPT, Chủ tịch hội khóa đầu tiên, nói lúc đó, doanh nhân bị xem là "trọc phú, con buôn". Nhiệm vụ của những người như ông là thay đổi được quan niệm, khẳng định vị thế của doanh nhân.

Thực tế, như ông chỉ ra, doanh nhân là những người làm việc đầu tắt mặt tối, không có ngày nghỉ. Họ là những người đang tạo ra của cải, nộp thuế, tạo công ăn việc làm cho xã hội. Đặc biệt, ông Bình nói, doanh nhân là những người "có trái tim tử tế". Sứ mạng khẳng định vị thế của doanh nhân, theo ông, vẫn còn phải tiếp tục bởi chính những người là doanh nhân.

Đồng tình, ông Phương Hữu Việt, Chủ tịch Hội đồng quản trị Ngân hàng thương mại cổ phần Việt Á, Chủ tịch Hội khóa 2, lưu ý, doanh nhân trẻ cũng cần có khát vọng lớn theo từng ngày, từng giờ để có thể tận dụng các thời cơ đưa Việt Nam vươn ra toàn cầu. Họ sẽ phải là những người hiện thực hóa được giấc mơ giúp Việt Nam có những sản phẩm, chuỗi sản phẩm, lĩnh vực vươn tầm thế giới.

Trong khi đó, ông Mai Hữu Tín, Chủ tịch hội đồng quản trị Công ty cổ phần Đầu tư U&I, Chủ tịch khóa 4, đánh giá doanh nhân trẻ Việt ngày nay đã tiến được những bước dài, từ những người đi học để tham gia vào cuộc chơi toàn cầu, đã trở bắt đầu thành những người có tiếng nói quan trọng, đối tác "đồng vai phải lứa" trên thương trường. Ông cho rằng, cộng đồng doanh nhân trẻ cần tiếp tục tham gia, dẫn dắt cuộc chơi chung.

Hiện nay, các doanh nhân nói chung đang đứng trước nhiều thách thức mới đến từ sự bất định của tình hình địa chính trị, thay đổi công nghệ, đổi mới sáng tạo, xanh hóa. Bà Phạm Bích Huệ, Phó chủ tịch Hội, chia sẻ trong thế giới đổi thay nhanh chóng, mọi thứ đều tăng tốc, người nào không thay đổi có nghĩa là đang tụt hậu. "Nếu bị động thay đổi, sẽ khó tồn tại", bà nói.

Theo bà, luôn có những thay đổi chủ động và bị động. "Với doanh nhân, nếu là người dấn thân và dẫn đầu sẽ chủ động thay đổi. Khi đó, những tổn thất, những lựa chọn mất mát tôi nghĩ sẽ trong tầm kiểm soát. Còn những thay đổi bị động sẽ khó tồn tại và phát triển. Đôi khi cũng có những cơ may", bà Huệ phân tích.

Phát biểu tại lễ kỷ niệm 30 năm của Hội chiều 27/11, Thủ tướng Phạm Minh Chính nói, cơ đồ, tiềm lực, vị thế của Việt Nam ngày nay có một phần đóng góp của doanh nhân các thế hệ.

Thời gian tới, Thủ tướng cho biết, tình hình thế giới dự báo tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường, thời cơ đan xen thách thức, tuy nhiên, thách thức sẽ chiếm phần hơn. Nhiều vấn đề nổi lên mang tính chất toàn cầu do đó, cách tư duy, phương pháp luận, cách tiếp cận phải mang tính toàn cầu, toàn dân, đặt trong tổng thể của thế giới thì mới tranh thủ được sức mạnh của thời đại.

Thủ tướng nói, các doanh nhân phải xác định là không có việc gì dễ dàng, nhất là trong bối cảnh một nước đang phát triển, nền kinh tế đang chuyển đổi, quy mô kinh tế còn nhỏ, độ mở lớn, sức chống chịu còn hạn chế. Tuy nhiên, ông lưu ý không nên bi quan mà phải lạc quan để vươn lên.

Ông khẳng định Chính phủ sẽ tiếp tục tạo mọi thuận lợi cho người dân sản xuất kinh doanh, phát triển, đẩy mạnh đột phá về thể chế, hạ tầng và nhân lực, những yếu tố mà mọi doanh nghiệp đều cần.

"Cơ chế chính sách thông thoáng, hạ tầng thông suốt, quản lý thông minh để giảm chi phí tuân thủ, phiền hà sách nhiễu, không có tiêu cực", ông nói. Ngoài ra, Việt Nam sẽ tập trung vào các ngành mới như chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế chia sẻ.

- Ông đánh giá thế nào về chất lượng sách các đơn vị gửi tham gia Giải thưởng Sách quốc gia 2023?

Năm nay, các NXB đã lĩnh hội một cách rõ hơn về yêu cầu, quy chế khi tham gia vì đã quen qua 5 lần Giải thưởng Sách quốc gia được tổ chức. Nhìn chung tỷ lệ sách năm nay chất lượng cao hơn năm ngoái, các sách in cũng có hình thức tốt hơn.

Kết cấu giải cho thấy, sách năm nay đạt giải cao không nhiều nhưng tỷ lệ ủng hộ hội đồng chấm giải đạt gần như 100%, không bàn cãi nhiều. 

Phần lớn các cuốn sách tham dự giải nộp lưu chiểu đúng quy định. Tuy nhiên vẫn còn 26 cuốn nộp lưu chiểu không đúng thời hạn, nhưng số sách này vẫn thấp hơn so với các mùa giải trước.

Chúng tôi hy vọng đến phút chót sẽ không phát sinh vấn đề gì vì đã làm rất kỹ từ khâu chuẩn bị, NXB cho đến Cục Xuất bản, In và Phát hành rồi tới cấp hội đồng. 

- Trong quá trình chấm giải, hội đồng phải nâng lên đặt xuống cuốn sách nào và có mâu thuẫn gay gắt để đưa cuốn này vào, bỏ cuốn kia ra hay không, thưa ông? 

Quá trình chấm tất nhiên không thể tránh khỏi tranh cãi. Hơn 70 nhà khoa học đầu ngành quan tâm đến vấn đề làm sách ở cả hai miền Nam Bắc được mời tham gia chấm giải. Các thành viên hội đồng làm việc công tâm, nhiệt tình, trách nhiệm cao và thẳng thắn trao đổi, tranh luận.

Như sách mảng khoa học kỹ thuật, có những cuốn dự kiến ban đầu là giải B, có người lại phản biện là sách hay và đề nghị giải A. Nhưng ra đến hội đồng chung khảo, sau khi cân nhắc ý kiến mới thấy rằng nên hạ xuống giải B. Song bên phản biện độc lập phát hiện cuốn này có một số nội dung “hơi hơi” mang tính giáo trình, chúng tôi liền lập tức hạ xuống Giải C, mặc dù cuốn sách ấy từng được xuất bản đến 6 lần, toàn giáo sư đầu ngành về y học viết.

Thậm chí, có những cuốn khi được đưa ra tranh luận sôi nổi, bản thân nhà xuất bản cũng lăn tăn và khi chúng tôi gọi điện trao đổi họ đề nghị xin rút. Trong các cuốn được giải A năm nay, ý kiến của hội đồng sơ khảo, chung khảo và nhà phản biện độc lập là rất thống nhất. 

- Hội đồng chấm Giải thưởng Sách quốc gia năm nay gặp khó khăn gì, thưa ông?

Nhìn tổng thể, công tác tổ chức triển khai chấm giải đã thể hiện đúng quy trình, điều lệ và quy chế giải thưởng, đảm bảo triển khai chấm chặt chẽ, hiệu quả và tất cả các bộ sách, cuốn sách đều có vạch xét, đánh giá theo quy định. Thành viên hội đồng chấm làm việc nhiệt tình, trách nhiệm, nghiêm túc, khách quan.

Bên cạnh những kết quả đạt được, do còn khó khăn, hạn chế về mặt thời gian nên vẫn còn 16 NXB không gửi sách tham dự. Thời gian chấm giải bị rút ngắn, thành viên hội đồng mặc dù đảm bảo về mặt chấm công tâm nhưng chịu sức ép của thời gian nên chúng tôi phải “chạy đôn chạy đáo” để thúc ép họ. 

Có những cuốn sách đạt giải cao, chúng tôi vẫn băn khoăn trong việc tìm biện pháp giúp sách đạt giải được xuất bản với số lượng lớn. Vấn đề này tồn đọng đã lâu nhưng đến nay chúng tôi vẫn chưa tìm ra cách giải quyết.

Tuy còn nhiều khó khăn nhưng tới giờ phút này, tất cả các thành viên trong hội đồng chấm giải cũng chưa nhận được thù lao, cũng không ai hỏi chuyện tiền nong. Tất cả vì mục tiêu tìm được cuốn sách hay để vinh danh, lan toả tới bạn đọc.

- Về Giải thưởng Sách quốc gia, ông thấy cần thay đổi một quy chế nào để phù hợp cho những mùa giải tiếp theo?

Tôi muốn có những quy chế cụ thể hơn, nhất là sách dịch. Trước đây chỉ có quy chế chung về sách, đối với sách dịch mới chỉ yêu cầu là nói theo đúng đường lối, chủ trương của Đảng và Nhà nước. Điều đó rất cần nhưng chưa mở ra được cái mới. 

Về mảng sách dịch, năm nay tôi có đề xuất cho phép “mở” hơn. Ví dụ như đưa những cái mới, mang tính chất nghiên cứu, tìm ra được những nội khoa học hơn, giúp nhà hoạch định chính sách kể cả lãnh đạo Đảng và Nhà nước tham khảo.

Với sách cho thiếu nhi, tôi muốn làm một điều gì đó để khuyến khích các cháu đọc. Bởi văn hóa đọc trước hết xuất phát từ thiếu nhi.

Một việc khác khiến tôi băn khoăn và hiện đang trao đổi với BTC là trong năm tới, ngoài các giải thưởng sách về mặt nội dung, tôi cũng đề nghị các sách được phát hành với số lượng lớn cũng xứng đáng được trao giải. Vì điều đó sẽ gây ra hiệu ứng trong xã hội khiến người đọc quan tâm và thích thú.

“Thiền có cùng nghĩa với dhyan. Dhyan là toàn bộ nỗ lực của ý thức Ấn Độ, và có nghĩa là đơn độc, ở sâu bên trong bản thể đến mức thậm chí không có một ý nghĩ nào tồn tại”. Thiền không chỉ là sự hiểu biết lý thuyết. Thiền là thực hành, là sự chứng nghiệm trong từng hơi thở, từng bước đi, từng khoảnh khắc sống động của hiện tại. Thiền không phải là một đối tượng để phân tích, mà là một trạng thái để trải nghiệm.

Trong thiền, con người không tìm kiếm sự thông thái bên ngoài, mà là sự tỉnh thức từ bên trong. Chúng ta không theo đuổi tri thức, mà là sự hiểu biết sâu sắc về bản chất thực sự của mọi hiện tượng. Điều này phản ánh một phần quan trọng của lý thuyết thiền, đó là sự tự lực và khám phá nội tâm để đạt đến sự giác ngộ.

Osho không đi theo lối mòn của những cuốn sách thiền đã có. Thay vì tập trung vào kỹ thuật hay giáo lý, ông hướng người đọc đến bản chất của thiền là sự đơn độc sâu bên trong bản thể đến mức thậm chí không có một ý nghĩ nào tồn tại. Thiền có cùng nghĩa với dhyan, “dhyan nghĩa là đơn độc đến mức không có gì để hành thiền… Không đối tượng, chỉ một mình chủ thể tồn tại - ý thức không gợn một bóng mây, một bầu trời thanh khiết”.

Bởi vậy, thiền không thể trao qua giao tiếp bằng lời. Và thông qua chính cuốn sách này Osho cũng thể hiện sự bất lực của ông khi nói về… thiền. Con người dễ dàng nói những điều "có" nhưng lại chẳng thể diễn đạt được “tính không”.

Osho lựa chọn lối hành văn dẫn dắt vô cùng lôi cuốn để mô tả chủ đề khó diễn đạt thấu suốt và toàn bích này. Bằng biệt tài kể chuyện, thông qua những câu chuyện ngụ ngôn, những giai thoại và ví dụ thực tế, tác giả minh họa cho các quan điểm, luận giải của ông về thiền một cách độc đáo nhưng cũng gây nhiều tranh cãi, chứng tỏ Thiền luôn là một chủ đề được nhìn nhận dưới những chiều khác biệt, kể cả đối lập vượt qua khỏi ngôn từ.

Hương Hà

Cuốn sách 'Trái tim của Bụt' mừng ngày Tiếp nối Thiền sư Thích Nhất Hạnh