Ứng xử vốn là câu chuyện gây nhiều tranh cãi bởi nó không là chuyện của riêng ai. Mỗi người sẽ có một lối ứng xử riêng và thể hiện nhân cách khác nhau của một người.

Dù ứng xử thế nào cũng vẫn luôn phải tuân theo nguyên tắc kính trên nhường dưới. Chuyện người trẻ nghe người già, người ít tuổi phải lễ phép, vâng lời, chào hỏi người lớn tuổi vốn là chuyện tất lẽ dĩ ngẫu. Đó vốn được coi là truyền thống tốt đẹp không chỉ trong gia đình mà còn ở ngoài xã hội. 

Nhưng cuộc sống hiện đại đã kéo theo nhiều thay đổi. Đó là sự thay đổi từ cái nghe, cái nhìn đến việc nhận thức và hành động. 

Những phép tắc thời xưa đã không còn được ứng dụng như trước đặc biệt là với nhiều người trẻ. Thời nay, một số nam thanh nữ tú đã có cái nhìn thoáng hơn, sống cởi mở hơn với các mối quan hệ. Họ thích sống và làm theo sở thích với tư tưởng “chỉ cần mình thấy vui là được”. Họ không còn sợ những định kiến, dị nghị của xã hội. Nhưng chính sự cởi mở ấy lại gây ra nhiều vấn đề. 

Đó là cách ứng xử thiếu lễ độ, không còn “kính trên nhường dưới”. 

Giống như câu chuyện trên xe buýt mới đây mà tôi chứng kiến. Một người đàn ông chững chạc, đáng tuổi cha chú bước lên xe. Có vẻ như ông hơi mệt sau khi đứng chờ lâu. Ghế trống không còn, ông phải đứng cạnh một nam thanh niên. Dù nhìn thấy người già đứng bên, bám không vững sau nhiều lần tài xế phanh gấp nhưng thanh niên này vẫn ung dung ngồi. 

Khi được phụ xe buýt nhắc nhở về việc nên nhường chỗ, thanh niên này có vẻ ngạc nhiên. Anh ta tỏ thái độ: “Bác ấy vẫn còn trẻ và khỏe lắm. Có khi còn khỏe hơn em”. Sau câu nói của cậu thanh niên, tất cả im lặng. 

Không phải bởi họ sợ thái độ của anh chàng kia mà bởi họ cảm thấy thất vọng về cách ứng xử với người lớn tuổi. Dù xe buýt luôn yêu cầu phải nhường chỗ cho người già, người khuyết tật, trẻ nhỏ, bà bầu… nhưng đâu phải ai cũng sẵn sàng làm điều đó. 

Một cô gái cuối dãy chợt tiến lại gần. Cô ân cần: “Bác ơi, bác xuống chỗ cháu ngồi ạ. Anh này chắc say xe, cháu thấy anh ấy cầm túi bóng trên tay suốt nãy giờ”. Người đàn ông ái ngại xua tay từ chối. Cô gái vẫn cứ mỉm cười: “Không sao đâu bác, bác ngồi đi cho đỡ mỏi chân. Với lại, cháu cũng sắp xuống bến rồi ạ”. 

Sau câu nói của cô gái, người đàn ông lớn tuổi mới xuống ghế phía dưới ngồi. Tuy nhiên, qua rất nhiều bến, cô gái vẫn chưa “chịu” xuống.

Câu nói ban nãy của cô gái khiến anh chàng kia chột dạ. Có vẻ như anh đã nhận ra điều gì đó. Đúng, anh thực sự say xe. Và trong lúc mệt mỏi lại bị phụ xe kêu nhường ghế làm anh khó chịu. Tất nhiên, anh có thể không nhường và tìm lý do say xe để từ chối. Nhưng anh cũng đâu cần phải thốt ra những câu so sánh hơn thua. Có lẽ cơn nóng giận đã khiến anh không thể kiềm chế được cảm xúc và làm tổn thương người đáng tuổi cha chú mình. 

Lễ độ với người già, ứng xử đẹp đẽ nơi công cộng chính là điều mà ai cũng nên làm. 

Nhưng một bộ phận người trẻ đã không còn cho rằng mình phải làm theo chuẩn mực nào đó. Họ muốn làm việc mà mình thích. Thậm chí nhiều người chẳng cần quan tâm đến người khác nghĩ gì về mình. 

Hệ lụy hơn, có những người muốn đi ngược lại với thuần phong mỹ tục để bất chấp biến mình thành người nổi tiếng. 

* Bài viết thể hiện quan điểm của độc giả.

Độc giả Thanh Tú

Con rể đi không hỏi, về không chào, cả ngày chẳng nói nửa lời

Cũng vì thương con thương cháu, tôi bỏ quê lên thành phố sống cùng các con. Nhưng ứng xử của con rể khiến tôi thấy tủi thân vô cùng. 

Sau đó một thời gian, tôi nhận lời yêu Tuấn. Chúng tôi kết hôn khi đã hẹn hò được 2 năm. (Ảnh minh họa)

Những ngày vui vẻ, hạnh phúc đó những tưởng sẽ kéo dài mãi nếu không có một buổi chiều cuối tuần đau thương. Một người phụ nữ chạc tuổi tôi dắt theo một bé trai kháu khỉnh đến nhà và nói rằng đó là con của chồng tôi. Tôi nghe chuyện mà cảm thấy sét đánh ngang tai, bàng hoàng đến mức không đứng vững nổi. Thì ra anh đã lừa dối khi tôi đang mang thai bé Yến.

Thời gian đó anh hay chạy đi chạy lại về quê nhưng do cùng thời gian mẹ anh ốm nên tôi cũng không mấy để ý. Anh cũng không có biểu hiện xao lãng vợ con hay thiếu hụt tiền đưa cho vợ và trên hết là tôi cực kỳ tin tưởng anh.

Đau đớn đến đờ đẫn cả người nhưng tôi vẫn cố nghe hết câu chuyện của người phụ nữ đó. Chị ta không có vẻ gì là ghê gớm, cũng chỉ là một phụ nữ chân chất nhà quê. Người phụ nữ đó tên Huyền, là người yêu cũ, mối tình học sinh của chồng tôi. Huyền vừa khóc vừa nói rằng đêm hôm ấy cô bị bạn trai đánh đập vì không cho tiền anh ta đi chơi, không có ai chia sẻ nên Huyền đã tìm đến Tuấn, chồng tôi để tâm sự. Vốn là người hiền lành, cũng có lòng thương cảm, chồng tôi đã lắng nghe câu chuyện cả đêm. Tình cũ không rủ cũng tới, họ đã có phát sinh quan hệ một vài lần.

Sau đó Huyền mang thai, cô ấy bỏ quê ôm bụng to đến nương tựa một người chị em tốt và cũng không đòi hỏi chồng tôi phải có trách nhiệm gì, chỉ mong có thể giúp chu cấp. Tôi cũng không biết làm cách nào chồng tôi có thể chu cấp cho Huyền khi không hề làm sứt mẻ tiền lương đưa cho tôi, tuy nhiên điều đó không còn quan trọng. Quan trọng là chồng tôi đã lừa dối tôi suốt mấy năm trời.

Sau đó, Huyền khóc lóc và nói ý định muốn đi xuất khẩu lao động nhưng không thể đi khi không có ai trông đứa bé. Cô ấy nói cô ấy không muốn phá vỡ hạnh phúc gia đình tôi, cô ấy chỉ mong tôi và Tuấn chăm sóc dùm đứa bé khi cô ấy đi xuất khẩu lao động. Mấy năm có vốn cô ấy sẽ quay trở lại và đón con. Tuy nhiên, dù đề nghị nhiều lần nhưng Tuấn vẫn không dám nói chuyện này với tôi, lần này quá bức bách Huyền đành tìm lúc chồng tôi không có ở nhà để tìm tới tôi nói chuyện.

Tôi vẫn chưa nói chuyện này cho cả hai bên gia đình biết, vẫn cố gắng duy trì sự bình thường nhưng trong tâm can đang hỗn loạn điên cuồng. (Ảnh minh họa)

Tôi không muốn nghe, không muốn tin, thậm chí còn bảo sẽ đi xét nghiệm ADN để chứng minh Huyền nói dối nhưng khi nhìn vào đôi mắt của đứa bé trai, tôi gần như linh cảm đây đúng là con của Tuấn. Đôi mắt, khuôn miệng ấy giống hệt trong bức ảnh Tuấn hồi bé mà trước đây anh đã cho tôi xem.

Ngay buổi tối hôm đó, tôi đã làm rõ trắng đen với chồng. Đau đớn gấp bội khi chồng tôi cúi đầu nhận lỗi, anh cầu xin tôi tha thứ và rộng lượng, nói rằng anh rất yêu tôi, không muốn cảnh gia đình ly tán. Nhưng tất cả những lời lẽ đó giờ đây đều vô nghĩa với tôi. Đầu óc lung bùng như muốn nổ tung, tôi đuổi Tuấn ra khỏi nhà và nói tôi muốn suy nghĩ một thời gian.

Tôi vẫn chưa nói chuyện này cho cả hai bên gia đình biết, vẫn cố gắng duy trì sự bình thường nhưng trong tâm can đang hỗn loạn điên cuồng. Tôi không biết phải làm gì bây giờ. Nếu ly dị, bé Yến sẽ trở thành một đứa trẻ không cha và rất có thể chồng tôi trong lúc chán ngán sẽ quay về với Huyền và đứa con trai.

Còn nếu tiếp tục, tôi sẽ phải giải quyết chuyện đứa con rơi của chồng thế nào? Tôi có đủ sức nuôi nấng nó mà không đau đớn, ghen ghét mỗi khi nhìn thấy nó? Tôi bế tắc và tuyệt vọng, giờ tôi phải làm sao?