Phòng khách ấm áp hơn với tường ốp gỗ

Sau đó khoảng một tuần, anh Q. bắt đầu gặp các triệu chứng như tiểu buốt, dương vật có mủ vàng và xuất hiện một nốt sần sùi ở gốc dương vật. Dù cảm thấy lo lắng, nhưng anh Q. vẫn chủ quan không đi khám ngay.

Đến khi các triệu chứng quá nặng nề, người đàn ông buộc phải đến cầu cứu bác sĩ.

BS Tiến Thành chia sẻ, tại thời điểm thăm khám, bệnh nhân có các dấu hiệu nhiễm trùng rõ rệt ở đường tiểu. Dương vật của bệnh nhân chảy mủ từ lỗ niệu đạo và có một nốt sần cứng, màu xám, nằm ở gốc dương vật.

Sau khi thực hiện các xét nghiệm cần thiết, kết quả xác nhận rằng, anh Q. dương tính với vi khuẩn lậu và virus HPV loại 6, loại virus gây ra sùi mào gà.

BS Tiến Thành giải thích: "Lậu là một trong những bệnh lây truyền qua đường tình dục rất phổ biến. Bệnh thường gây ra tiểu buốt, tiểu đau và có mủ. Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh lậu có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như viêm tinh hoàn, tắc ống dẫn tinh và vô sinh ở nam giới".

Ngoài bệnh lậu, anh Q. còn phát hiện mắc sùi mào gà. Đây là một căn bệnh lây qua đường tình dục do virus HPV gây ra. Virus này có thể lây lan qua quan hệ tình dục không an toàn hoặc tiếp xúc trực tiếp với da và các vật dụng cá nhân bị nhiễm virus.

Những nốt sần sùi mào gà thường mọc ở dương vật, hậu môn và có thể phát triển ở các bộ phận khác như miệng và họng nếu không được điều trị.

Bệnh sùi mào gà không chỉ gây khó chịu mà còn tiềm ẩn nguy cơ dẫn đến những biến chứng nặng nề nếu không được phát hiện và điều trị sớm.

Gia tăng bệnh lây qua đường tình dục

BS Tiến Thành cho biết, trong thời gian gần đây, số lượng bệnh nhân đến khám vì sùi mào gà và lậu ngày càng gia tăng, và đa phần là do quan hệ tình dục không an toàn.

Chuyên gia này cũng cảnh báo rằng, những người trẻ tuổi, đặc biệt là những người không có kiến thức đầy đủ về các biện pháp phòng tránh, dễ mắc phải các bệnh này nhất.

"Việc thiếu kiến thức về an toàn tình dục và sự chủ quan trong quan hệ tình dục ngoài luồng là nguyên nhân chính khiến bệnh lây qua đường tình dục như lậu và sùi mào gà lây lan mạnh.

Để tránh các biến chứng nguy hiểm, mỗi người nên duy trì đời sống tình dục lành mạnh, chung thủy và luôn sử dụng bao cao su để bảo vệ bản thân và bạn tình", BS Tiến Thành chia sẻ.

Từ trường hợp của anh Q., BS Tiến Thành khuyến cáo mọi người nên chủ động kiểm tra sức khỏe định kỳ, đặc biệt là khi xuất hiện các dấu hiệu bất thường ở cơ quan sinh dục như tiểu buốt, nổi mụn, hoặc có các nốt sần.

"Phát hiện sớm và điều trị kịp thời là yếu tố quan trọng để ngăn chặn bệnh phát triển và tránh các biến chứng nguy hiểm.

Việc sử dụng bao cao su đúng cách trong mọi lần quan hệ tình dục là biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhất đối với các bệnh lây qua đường tình dục. Hãy bảo vệ bản thân và đối tác bằng cách luôn duy trì lối sống tình dục an toàn, và đừng bao giờ xem nhẹ những dấu hiệu bất thường ở cơ thể", BS Tiến Thành nhấn mạnh.

Mẫu sản phẩm được lấy tại nhà thuốc Nhật Tân, 115 Trần Hưng Đạo, phường 1, thành phố Tuy Hòa, tỉnh Phú Yên.

Hàm lượng chất cấm phát hiện được gồm: Sibutramine: 6,67 mg/g (3,04 mg/g) và Phenolphthalein: 6,89 mg/g (3,13 mg/viên).

Để an toàn sức khỏe cho người sử dụng, trong thời gian các cơ quan chức năng đang xử lý vụ việc, Cục An toàn thực phẩm cảnh báo và đề nghị người tiêu dùng không mua, không sử dụng sản phẩm có các thông tin và hình ảnh cơ quan này cung cấp.

Trong trường hợp phát hiện sản phẩm này lưu hành trên thị trường đề nghị thông báo cho cơ quan chức năng để xử lý theo quy định của pháp luật.

Theo lãnh đạo Cục An toàn thực phẩm, việc phát hiện chất cấm trong thực phẩm bảo vệ sức khỏe không phải hiếm gặp. Trong đó, 2 nhóm sản phẩm dễ gặp có chất cấm nhất là sản phẩm được quảng cáo hỗ trợ giảm cân (chất sibutramine) và sản phẩm tăng cường sinh lý (chất sildenafil).

Chất sibutramine có khả năng làm giảm cảm giác thèm ăn, hỗ trợ quá trình giảm cân, có nhiều độc tính và tác dụng phụ, nguy cơ biến cố về tim mạch, đặc biệt là đột quỵ và nhồi máu cơ tim cho nên cả Cơ quan quản lý thuốc và thực phẩm Mỹ và cơ quan dược phẩm châu Âu đã ngừng sử dụng từ năm 2010.

Còn phenolphthalein là chất chỉ thị màu, thường dùng để đo độ pH, bị FDA cấm lưu hành từ năm 1999 vì nguy cơ gây hại cho hệ tiêu hóa, tim mạch...

Trước đó vào tháng 4, Cục An toàn thực phẩm cũng nhận được thông tin báo cáo từ Bệnh viện Bạch Mai, về trường hợp ngộ độc liên quan sản phẩm Detox Táo hỗ trợ giảm cân. Cơ quan chức năng phát hiện thực phẩm này chứa chất cấm độc hại.

Bệnh nhân này sau khi sử dụng sản phẩm Detox Táo hỗ trợ giảm cân mua trên mạng xã hội xuất hiện triệu chứng ngộ độc, phải nhập viện điều trị.

Kết quả phân tích của Viện Pháp Y Quốc gia sản phẩm nêu trên có chứa sibutramine là chất cấm sử dụng trong thực phẩm bảo vệ sức khỏe.

TS.BS Nguyễn Trung Nguyên, Giám đốc Trung tâm chống độc (Bệnh viện Bạch Mai) cho biết, các trường hợp phải nhập viện vì sử dụng thực phẩm giảm cân không phải là cá biệt.

Trung tâm từng tiếp nhận người phụ nữ 37 tuổi ở Hà Nội trong tình trạng hôn mê, co giật sau 4 ngày uống cafe giảm cân. Cơ quan chức năng sau đó xác định trong loại thực phẩm bổ sung cafe giảm cân bệnh nhân uống có chất cấm sibutramine và phenolphthalein nguy hại.

TS Nguyên cho biết, bệnh nhân này sử dụng cafe giảm cân đến ngày thứ 4 thì xuất hiện cảm giác khó thở, lạnh toát, háo nước, thân nhiệt hạ thấp đột ngột, phải bật quạt sưởi và đắp chăn bông vẫn thấy lạnh, rồi rơi vào trạng thái bất tỉnh, co giật toàn thân, sùi bọt mép, tiểu tiện không tự chủ.

"Sibutramine đã bị Bộ Y tế cấm sử dụng trong tân dược, thực phẩm chức năng vì những tác dụng nguy hiểm tới sức khỏe người dùng, đặc biệt làm tăng nguy cơ biến cố về tim mạch, đặc biệt là đột quỵ và nhồi máu cơ tim", TS Nguyên thông tin.

Theo chuyên gia này, giảm cân để làm đẹp là nhu cầu chính đáng của mọi người, nhất là đối với phụ nữ. Tuy nhiên, chị em không nên tin vào những lời quảng cáo có tác dụng giảm cân như "thần dược", tìm đến các sản phẩm trôi nổi, không rõ nguồn gốc và chất lượng trên thị trường để nhận hậu quả đối với sức khỏe, thậm chí nguy hiểm đến tính mạng.

Chạy bộ ảnh hưởng đến đầu gối của bạn như thế nào?

Theo Cleveland Clinic, Tiến sĩ Rex cho biết: "Chạy gây ra những thay đổi đối với sụn và chất lỏng ở đầu gối của bạn. Nhưng những thay đổi này chỉ là tạm thời. Sụn có thể phục hồi sau những thay đổi đó giữa các lần chạy và cơ thể bạn sẽ thích nghi với việc chạy theo thời gian".

Điểm quan trọng là chạy không gây viêm khớp và khi bạn nghỉ ngơi, cơ thể và đầu gối của bạn sẽ phục hồi sau tác động của việc chạy. Một nghiên cứu gần đây ủng hộ điều này.

Trong một cuộc khảo sát lớn với những người chạy marathon, các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng việc chạy nhiều hơn không làm tăng nguy cơ mắc bệnh viêm khớp.

Chạy thậm chí có thể làm giảm nguy cơ viêm khớp. Khi chạy, nhiều chất lỏng sẽ di chuyển đến các khớp của bạn để giữ cho chúng được bôi trơn. Điều đó có nghĩa là chạy bộ có thể có lợi cho khớp của bạn (ngoài việc cải thiện sức khỏe).

Tuy nhiên, địa hình chạy khác nhau có thể tạo ra sự khác biệt về sức khỏe khớp của bạn.

Bề mặt chạy có quan trọng không?

TS Rex lưu ý: "Bề mặt bạn chạy rất quan trọng vì nó thay đổi tác động lên cơ thể bạn".

Hãy suy nghĩ về việc nảy một quả bóng golf trên các bề mặt khác nhau. Bóng nảy khác nhau tùy thuộc vào độ cứng của bề mặt. Điều này cũng đúng với khớp của bạn. Bề mặt càng cứng thì tác động lên khớp của bạn càng nhiều. Địa hình mềm hơn có nghĩa là ít tác động hơn.

Một con đường mòn trong rừng êm có vẻ tốt nhất nhưng lại tiềm ẩn những vấn đề khác. Mặc dù địa hình mềm hơn, có đệm, như cỏ hoặc đường đất, giúp bạn chạy nhẹ nhàng hơn và giảm tác động, nhưng bạn cần cẩn thận với mặt đất không bằng phẳng, các điểm trơn trượt và các vật thể mà bạn có thể vấp phải.

Chuyên gia cho biết thêm: "Chúng ta biết rằng các chấn thương liên quan đến chạy bộ làm tăng nguy cơ viêm khớp và tổn thương khớp".

Chạy trên máy chạy bộ có hại cho đầu gối của bạn không?

Không, máy chạy bộ không có hại cho đầu gối của bạn. Theo TS Rex, máy chạy bộ có thể rất tuyệt vời vì bạn có thể chạy khi thời tiết xấu hoặc bạn không có đường đi ngoài trời phù hợp. Bạn cũng có thể kiểm soát tốc độ và độ nghiêng của mình. Nhưng máy chạy bộ có thể nhàm chán vì không có sự thay đổi cảnh quan.

Ngoài ra, nếu bạn đang tập luyện cho một cuộc đua thì máy chạy bộ không phải là lựa chọn tốt. Tốt nhất bạn nên tập luyện trên bề mặt nơi bạn sẽ đua để cơ thể quen dần.

Chạy trên nền bê tông có hại cho đầu gối của bạn không?

"Nhựa đường và bê tông rất chắc chắn và những bề mặt này có ở khắp mọi nơi nên chúng rất tiện lợi. Nhưng chúng rất cứng, điều đó có nghĩa là các khớp của bạn sẽ bị tác động nhiều hơn và có thể bị thương do những lực đó", TS Rex phân tích.

Vì thế, cô khuyên bạn nên dành nhiều thời gian nghỉ ngơi hơn giữa các lần chạy trên bề mặt cứng, để sụn đầu gối của bạn phục hồi. Một người trẻ tuổi có thể chạy liên tục nhiều ngày trên đường bê tông mà không cảm thấy đau. Nhưng những người lớn tuổi hơn hoặc bị viêm khớp có thể cần nhiều ngày nghỉ ngơi hơn.

Chạy bộ mỗi ngày có hại cho đầu gối của bạn không?

Theo TS Rex, điều này phụ thuộc vào tình trạng khớp và cơ thể của bạn. Chạy bộ mỗi ngày không gây hại nếu khớp của bạn khỏe mạnh và bạn không cố gắng vượt qua chấn thương. Vì thế, bạn hãy luôn lắng nghe cơ thể mình thay vì ép bản thân tuân theo một lịch trình chạy nghiêm ngặt.

Cách bảo vệ đầu gối khi chạy bộ

Cho dù bạn đang tập luyện cho cuộc chạy marathon hay mới bắt đầu chạy bộ, hãy thực hiện các bước sau để bảo vệ đầu gối của mình.

Tiến sĩ Rex gợi ý 6 lời khuyên:

Mang giày phù hợp

Giày chạy bộ là thiết bị quan trọng nhất để bảo vệ xương và khớp của bạn. Giày đóng vai trò như bộ giảm xóc cho cơ thể bạn, nhưng chúng sẽ bị mòn theo thời gian và mất khả năng hấp thụ tác động của việc chạy bộ.

"Tôi thường khuyên mọi người thay giày chạy bộ sau mỗi 500 đến 800km. Việc chọn đúng loại giày cũng rất quan trọng. Tôi khuyên bạn nên đến một cửa hàng chuyên dụng thể thao để nhận được sự trợ giúp của chuyên gia", chuyên gia nói.

Nghỉ ngơi và phục hồi giữa các lần chạy

TS Rex cho biết, những người chạy bộ bị viêm khớp cần thời gian phục hồi lâu hơn để sụn đầu gối có thể phục hồi. Vì vậy, nếu bạn đã bị viêm khớp và không có đủ thời gian nghỉ ngơi giữa các lần chạy, bạn có thể bị tổn thương nặng hơn ở khớp.

Ngay cả khi bạn đang ở trong tình trạng tốt, không bị thương và không bị viêm khớp, những ngày nghỉ ngơi sẽ giúp ngăn ngừa các vấn đề về sau. Ngoài ra, hãy đảm bảo ngủ nhiều, đó là lúc cơ thể bạn tiến hành sửa chữa.

Thử nẹp đầu gối

TS Rex cho biết: "Đối với những người bị viêm khớp đầu gối, tôi khuyên nên thử một số loại nẹp đầu gối nhẹ. Việc này có thể cho phép bạn chịu đựng được việc chạy nhiều hơn và thậm chí giảm thời gian cần thiết để phục hồi giữa các lần chạy."

Bác sĩ y học thể thao hoặc nhà trị liệu vật lý có thể giúp bạn tìm được loại nẹp đầu gối phù hợp.

Đừng đi quá mạnh, quá nhanh

Để tránh chấn thương, đừng tăng quãng đường hoặc cường độ chạy quá nhanh. TS Rex khuyến nghị giới hạn khoảng cách và thời gian tăng lên không quá 10% mỗi tuần.

Cô cũng cảnh báo không nên chuyển từ máy chạy bộ sang chạy ngoài trời quá nhanh. Bạn nên đi chậm và cho cơ thể thời gian để thích nghi với các bề mặt khác nhau.

Cung cấp năng lượng tốt cho cơ thể bạn

TS Rex nhấn mạnh: "Bạn cần cung cấp cho cơ thể chế độ dinh dưỡng phù hợp để thực hiện các bài tập thể dục như chạy bộ. Nếu bạn là một vận động viên chạy bộ nghiêm túc, tôi thực sự khuyên bạn nên làm việc với chuyên gia dinh dưỡng thể thao để đảm bảo rằng bạn nhận đủ calo và chất dinh dưỡng giúp cơ thể và khớp phục hồi".

Tập trung vào sự linh hoạt và sức mạnh

Rèn luyện tính linh hoạt và sức mạnh của bạn có thể giúp ngăn ngừa chấn thương. Nhưng nếu bạn bị thương, đừng chỉ nghỉ ngơi.

TS Rex nói: "Lý tưởng nhất là bạn nên làm việc với một chuyên gia y học thể thao để khắc phục nguyên nhân gây ra chấn thương. Điều đó có thể có nghĩa là điều chỉnh tình trạng yếu cơ, giảm độ căng cơ hoặc rèn luyện tư thế của bạn".

Cô ấy cũng khuyên bạn nên tập luyện chéo để cân bằng thói quen chạy bộ của bạn. Bạn hãy thử rèn luyện sức mạnh, yoga hoặc các hoạt động khác vào những ngày nghỉ ngơi của bạn. Những hoạt động này cũng có thể giúp bạn giảm nguy cơ mắc bệnh viêm khớp. Và thử các bài tập và động tác giãn cơ để giảm đau đầu gối.

Không chỉ là nguyên liệu quen thuộc trong nhà bếp, chanh còn được ví như "bác sĩ tại gia" nhờ hàm lượng dinh dưỡng dồi dào và các tác dụng hỗ trợ sức khỏe mà nhiều người chưa tận dụng hết.

Giàu vitamin C - Lá chắn bảo vệ hệ miễn dịch

Theo Nutrients, một quả chanh trung bình chứa khoảng 20-30mg vitamin C, đáp ứng 32-40% nhu cầu hàng ngày. Vitamin C giúp kích thích sản xuất bạch cầu, tăng cường khả năng miễn dịch, bảo vệ cơ thể trước các bệnh cảm cúm và nhiễm trùng thông thường.

Không cần phải tìm đến các loại thực phẩm bổ sung đắt đỏ, chỉ với một quả chanh pha nước ấm uống mỗi sáng, bạn đã có thể cung cấp cho cơ thể một "lá chắn" tự nhiên để phòng chống bệnh tật.

Axit citric hỗ trợ tiêu hóa và ngăn ngừa sỏi thận

Nếu bạn thường gặp vấn đề về tiêu hóa, đừng bỏ qua chanh. Axit citric trong loại quả này kích thích sản xuất dịch tiêu hóa, cải thiện khả năng hấp thụ dinh dưỡng.

Một nghiên cứu đăng trên World Journal of Gastroenterologychỉ ra rằng, nước chanh pha loãng có thể giúp giảm ợ nóng và đầy hơi ở người mắc chứng rối loạn tiêu hóa.

Không chỉ vậy, chanh còn là cứu tinh cho những ai lo ngại về sỏi thận. Theo American Urological Association, axit citric trong chanh giúp tăng nồng độ citrate trong nước tiểu, làm giảm nguy cơ hình thành sỏi thận. Đây là một phương pháp tự nhiên, an toàn mà bạn có thể áp dụng ngay tại nhà.

Giảm cân và làm đẹp da một cách tự nhiên

Nếu bạn đang tìm kiếm một phương pháp giảm cân lành mạnh, chanh chính là câu trả lời. Nước chanh chứa rất ít calo nhưng lại giàu chất xơ hòa tan, giúp tăng cảm giác no và hạn chế thèm ăn.

Một nghiên cứu từ Journal of Medicinal Food(2018) đã chứng minh rằng polyphenol trong chanh có thể thúc đẩy quá trình trao đổi chất, hỗ trợ hiệu quả giảm cân.

Không dừng lại ở đó, vitamin C trong chanh còn kích thích sản xuất collagen, giúp da săn chắc, giảm nếp nhăn và mờ thâm. Kết hợp nước chanh trong chế độ ăn uống hàng ngày, bạn sẽ không chỉ cảm nhận được sự thay đổi từ bên trong mà còn nhìn thấy sự tươi trẻ ở làn da.

Bảo vệ sức khỏe tim mạch với flavonoid

Chanh là nguồn cung cấp dồi dào flavonoid - chất chống oxy hóa mạnh mẽ giúp giảm cholesterol xấu (LDL) và tăng cholesterol tốt (HDL).

Theo nghiên cứu đăng trên Journal of Clinical Biochemistry and Nutrition, flavonoid từ các loại trái cây họ cam quýt như chanh có thể giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch nhờ đặc tính kháng viêm và bảo vệ mạch máu.

Làm sạch cơ thể và kháng khuẩn tự nhiên

Chanh không chỉ giúp thanh lọc cơ thể mà còn có khả năng kháng khuẩn và chống viêm mạnh mẽ nhờ hợp chất limonoid.

Một nghiên cứu từ Food Chemistryphát hiện rằng, limonoid trong chanh có thể ức chế sự phát triển của vi khuẩn gây bệnh, đồng thời giảm viêm hiệu quả. Đây chính là lý do tại sao nước chanh thường được sử dụng để làm sạch, khử mùi, và tăng cường sức khỏe.

Một quả chanh, nhiều cách sử dụng

- Pha nước uống: Chỉ cần pha nước cốt chanh với nước ấm và một chút mật ong, bạn đã có một thức uống hỗ trợ tiêu hóa, tăng cường miễn dịch và detox cơ thể.

- Dùng làm gia vị: Chanh không thể thiếu trong các món gỏi, nộm hay nước chấm, vừa tăng hương vị, vừa bổ sung dinh dưỡng.

- Tận dụng vỏ chanh: Vỏ chanh chứa nhiều tinh dầu và chất chống oxy hóa, có thể dùng để pha trà hoặc làm gia vị.

Thống kê trong năm qua, số phòng khám tham gia vào Trung tâm Kiểm chuẩn xét nghiệm y học, Đại học Y dược TPHCM đã tăng hơn 14%, còn việc sản xuất các chương trình ngoại kiểm của Trung tâm tăng 30%. Bên cạnh đó, Trung tâm cũng tham gia vào công tác đào tạo để gia tăng các hệ thống xét nghiệm đạt chuẩn.

Tiến sĩ Lê Văn Chương, Phó giám đốc Trung tâm Kiểm chuẩn xét nghiệm y học, Đại học Y dược TPHCM chia sẻ, đến nay, Trung tâm đã xây dựng 22 chương trình nội địa hóa về ngoại kiểm, nhằm lắp đầy các khoảng trống, giảm giá thành, dễ tiếp cận cho các đơn vị vừa và nhỏ.

Trước đây, lĩnh vực di truyền và giải phẫu bệnh không có những nhà cung cấp ngoại kiểm trong nước, dẫn đến các đơn vị phải đi nước ngoài. Đến nay, Trung tâm cũng đã thực hiện được việc này. Các chương trình của Trung tâm từ chỗ rất khiêm tốn đã vươn lên tiệm cận với quốc tế.

Trung tâm đã cung cấp 24 khóa học cả về quản lý kiểm chuẩn xét nghiệm lẫn chuyên ngành xét nghiệm. Song song đó, đơn vị đã tổ chức hội thảo đánh giá mức chất lượng phòng xét nghiệm theo tiêu chí chất lượng của Bộ Y tế, cho đại biểu thuộc 18 Sở Y tế.

Hoạt động này nhằm hỗ trợ các Sở có thêm đánh giá viên, đánh giá việc xét nghiệm tại các phòng khám ở địa phương, trong bối cảnh lực lượng này còn mỏng.

Đến năm 2024, có 705 phòng xét nghiệm tham gia chương trình ngoại kiểm của Trung tâm Kiểm chuẩn xét nghiệm Đại học Y Dược TPHCM, với 2.712 chương trình đăng ký, hơn 35.300 xét nghiệm đăng ký ngoại kiểm và hơn 4.100 thiết bị đăng ký.

Nhiều tồn tại để hướng đến công tác liên thông xét nghiệm toàn quốc

Chia sẻ kết quả đánh giá mức chất lượng xét nghiệm theo khu vực, ông Chương cho biết, trong 41 đơn vị tham gia, khu vực Đông Nam Bộ có nhiều đơn vị đạt mức 4 nhất. Đa số các cơ sở tại khu vực Duyên hải miền Trung đạt mức 2-3. Có một đơn vị ở Tây Nguyên bị đánh giá mức 1, và chưa có đơn vị nào đạt được mức cao nhất (mức 5). 

Về nghiên cứu và công bố khoa học, Trung tâm có 2 sáng kiến cải tiến, đề xuất 1 đề tài cấp Bộ và nghiệm thu nhiều đề tài cấp cơ sở.

Năm 2025, việc đăng ký chương trình ngoại kiểm của Trung tâm sẽ qua trang web mới, tiến tới phân tích tiện lợi, hiệu quả hơn cho các đơn vị. Bên cạnh đó, còn có hoạt động hiệu chuẩn trang thiết bị cho các phòng xét nghiệm, theo tiêu chuẩn ISO/IEC 17025.

Trung tâm cũng hướng đến làm việc với 3 tỉnh còn lại chưa được nơi này hỗ trợ về công tác xét nghiệm, là Phú Yên, Bình Định và Quảng Nam.

Bên cạnh kết quả đạt được, vẫn còn những tồn tại để hướng đến công tác liên thông xét nghiệm toàn quốc trong năm 2025.

Thứ nhất, còn nhiều đơn vị hạng 1 chưa được đánh giá xếp mức. Thứ hai, phần lớn các Sở Y tế chưa thực hiện đánh giá và công bố xếp mức chất lượng cho các đơn vị quản lý. Thứ ba, công tác mua sắm, đấu thầu còn chậm dẫn đến thiếu hóa chất, vật tư tiêu hao xét nghiệm.

Thứ tư, thiếu các đơn vị chuyên môn thực hiện kiểm định, hiệu chuẩn trang thiết bị, phòng xét nghiệm. Thứ năm, công tác quản lý chất lượng xét nghiệm tại các khoa đặc thù còn nhiều bất cập.

Kết quả sinh thiết cho thấy bệnh nhân mắc ung thư phổi. Các bác sĩ khác bất ngờ với một bệnh nhân trẻ và lại là nữ mắc ung thư phổi. Khai thác tiền sử bản thân và bố mẹ không ai mắc ung thư, nhưng chồng bệnh nhân nghiện thuốc lá gần 20 năm nay. 

Vậy liệu có phải do bệnh nhân hút thuốc lá thụ động? Thực tế, vấn đề này đã được giới y học ghi nhận.

Khói từ điếu thuốc đang cháy "độc" hơn cả khói người hút hít vào

Ung thư phổi là bệnh lý ác tính ở phổi. Khoảng 85-90% các trường hợp có liên quan đến tình trạng hút thuốc lá (chủ động hay thụ động). Theo thống kê, mỗi năm trên thế giới có khoảng 2,09 triệu người mắc mới và 1,76 triệu người tử vong do ung thư phổi.

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến ung thư phổi ở nữ giới không hút thuốc lá, đặc biệt ở người trẻ trong đó có thể do hít phải khói thuốc do người nhà hút thuốc trong một thời gian dài, tức là hút thuốc thụ động.

Một thống kê trước đây tại khoa Ung bướu, Bệnh viện Phổi Trung ương cho thấy trung bình trong số 130 trường hợp điều trị nội trú thì khoảng 20-25% là do hút thuốc thụ động, một con số không hề nhỏ. Phần lớn vào viện khi tình trạng đã muộn.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới, khói tỏa ra từ đầu điếu thuốc đang cháy chứa chất độc nhiều gấp 21 lần so với khói thuốc thở ra. Lượng khói thuốc người hút thuốc thải ra không khí xung quanh cao gấp 5 lần lượng khói hít vào. 

Người không hút thuốc nhưng làm việc thường xuyên trong môi trường có khói thuốc có thể hít vào lượng khói thuốc tương đương với hút 5 điếu thuốc một ngày. Trẻ em chỉ cần một giờ trong phòng có người hút thuốc cũng đã hấp thụ số hóa chất độc hại tương đương với người hút 10 điếu thuốc một ngày.

Khói thuốc sẽ gây ảnh hưởng trong phạm vi 7-10m. Do đó ngay cả khi ở rất xa người hút thuốc thì người hút thụ động vẫn gặp những nguy cơ về sức khỏe không kém những người đang hút thuốc.

Vì vậy, hút thuốc lá thụ động cũng có thể gây ung thư. Nhiều  nghiên cứu chỉ ra rằng sống cùng một người hút thuốc lá tăng nguy cơ ung thư phổi 20-30%. 

Ngoài ra, theo Verywell Health, ước tính có khoảng 8% trường hợp ung thư phổi có liên quan đến yếu tố di truyền (so với 80% đến 90% trường hợp có liên quan đến hút thuốc lá). Việc các thành viên trong gia đình được chẩn đoán có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh, cũng như một số đột biến gen di truyền, nhưng điều đó không đảm bảo rằng bạn sẽ phát triển bệnh.

Nghiên cứu cho thấy rằng di truyền có nhiều khả năng đóng một vai trò trong việc phát triển ung thư phổi ở những người dưới 50 tuổi, phụ nữ và những người chưa bao giờ hút thuốc.

Các yếu tố nguy cơ ung thư phổi 

- Hút thuốc

Nguy cơ ung thư phổi của bạn tăng theo số lượng thuốc lá bạn hút mỗi ngày và số năm bạn đã hút thuốc. Bỏ thuốc ở mọi lứa tuổi có thể làm giảm đáng kể nguy cơ phát triển ung thư phổi.

- Tiếp xúc với khói thuốc thụ động

Ngay cả khi bạn không hút thuốc, nguy cơ ung thư phổi của bạn vẫn tăng lên nếu bạn tiếp xúc với khói thuốc thụ động.

- Xạ trị trước đó

Nếu bạn đã trải qua xạ trị ở ngực cho một loại ung thư khác, bạn có thể tăng nguy cơ phát triển ung thư phổi.

- Tiếp xúc với khí radon

Radon được tạo ra do sự phân hủy tự nhiên của urani trong đất, đá và nước mà cuối cùng trở thành một phần của không khí bạn hít thở. Mức radon không an toàn có thể tích tụ trong bất kỳ tòa nhà nào, kể cả nhà ở.

- Tiếp xúc với amiăng và các chất gây ung thư khác

Nơi làm việc tiếp xúc với amiăng và các chất khác được biết là gây ung thư - chẳng hạn như asen, crom và niken - có thể làm tăng nguy cơ phát triển ung thư phổi, đặc biệt nếu bạn là người hút thuốc.

- Tiền sử gia đình mắc bệnh ung thư phổi

Những người có cha mẹ, anh chị em ruột hoặc con bị ung thư phổi có nguy cơ mắc bệnh cao hơn.