Trong đó:

A (Asymmetry) bất đối xứng hay không cân đối: Một nửa có thể khác biệt so với nửa còn lại.

B (Border) bờ nốt ruồi hay bớt: Có thể có viền gãy hoặc không đều.

C (Color) nhiều màu: Có thể có các màu sắc khác nhau.

D (Diameter) kích thước đường kính: Lớn hơn đầu bút chì.

E (Evolution) to ra hay tiến triển: Kích thước, màu sắc hoặc hình dáng có thể thay đổi theo thời gian. Da vùng lân cận ung thư có thể chảy máu hoặc sưng, đỏ, hoặc vảy.

Đa phần nốt ruồi hay vết bớt không phải là ung thư da tế bào hắc tố, nhưng nếu có bất thường, bạn nên đi khám bác sĩ chuyên khoa. Nếu bác sĩ nghi ngờ ung thư tế bào hắc tố, bạn sẽ được thực hiện xét nghiệm sinh thiết da.

Người bệnh cần khám chuyên khoa khi có những dấu hiệu như: Nốt ruồi mới xuất hiện phát triển nhanh sau tuổi dậy thì, nốt ruồi có từ lâu và gần đây thay đổi nhanh về màu sắc và hình dạng; bất kỳ nốt ruồi nào có 3 màu và bất đối xứng; nốt du da phát triển nhanh, có màu sắc và có mạch máu trên bề mặt; đường sắc tố mới ở mỏng; u dưới móng; nốt ruồi thay đổi hình dạng, ngứa hoặc chảy máu.

Tuỳ theo giai đoạn, người bệnh được áp dụng một hoặc nhiều phương pháp điều trị như phẫu thuật, trị liệu miễn dịch, trị liệu đích, trị liệu bức xạ hoặc hoá trị.

Sau quá trình điều trị ung thư, người bệnh cần được kiểm tra định kỳ để xem xét liệu bệnh có tái phát hay xuất hiện vùng da bị ung thư mới hay không.

Bảo vệ da khỏi tia tử ngoại của mặt trời có thể giúp ngăn ngừa ung thư da biểu mô tế bào hắc tố. Do đó, cần tránh tiếp xúc với ánh nắng mặt trời vào vào giữa ngày, từ khoảng 10h sáng đến 16h; sử dụng kem chống nắng và thoa lại thường xuyên; đội nón rộng và mũ, áo dài hoặc quần dài; không sử dụng giường nhuộm nâu da vì tăng nguy cơ mắc ung thư da biểu mô tế bào hắc tố.

Hạ tầng truyền dẫn của Hải Phòng không bị thiệt hại quá nặng nề, tuy nhiên thời gian mất điện quá lâu khiến máy nổ không chịu được tải, dẫn đến không hoạt động được. Việc khôi phục mạng lưới viễn thông tại Hải Phòng phụ thuộc rất lớn vào nguồn điện. 

“Điện lực đến đâu sẽ có viễn thông đến đấy, với hai huyện đảo Bạch Long Vĩ và Cát Hải, cố gắng hết tuần này mạng lưới viễn thông sẽ hoạt động trở lại bình thường”, ông Tuấn cho hay. 

Cũng theo ông Phạm Văn Tuấn, hiện Hải Phòng đang tập trung khắc phục để kết nối lại liên lạc viễn thông với huyện đảo Cát Bà và Bạch Long Vĩ. Việc kết nối lại liên lạc với đảo Cát Bà dự kiến trong ngày hôm nay sẽ xong. Riêng với huyện đảo Bạch Long Vĩ, hiện tại việc liên lạc được thực hiện chủ yếu thông qua kết nối vệ tinh với chủ tịch huyện, trong khi nhân dân vẫn chưa thể kết nối liên lạc bình thường. 

Theo bà Lê Ngọc Hân, Giám đốc Sở TT&TT tỉnh Quảng Ninh, tình hình mưa bão tại địa phương này vẫn còn diễn biến hết sức phức tạp. Yếu tố thời tiết bất thường đã khiến cho hạ tầng viễn thông bị ảnh hưởng, gây nên việc mất liên lạc ở một vài nơi. 

Lãnh đạo Sở TT&TT Quảng Ninh cho hay, cây đổ sau bão đã làm đứt gãy nhiều tuyến truyền dẫn. Điện đang bị cắt trên diện rộng, trong khi mạng lưới viễn thông, Internet đều phụ thuộc vào điện lưới. Các doanh nghiệp viễn thông trên địa bàn đã hết sức cố gắng, tuy nhiên việc khắc phục mạng lưới không dễ dàng, đặc biệt là tại những vùng còn khó khăn. 

Trên thực tế, các nhà mạng tại Quảng Ninh đã sử dụng máy phát điện làm nguồn năng lượng dự phòng. Lượng dự trữ dầu chạy máy phát điện đủ dùng trong khoảng 20-24 tiếng, thế nhưng tình hình mất điện kéo dài trong nhiều ngày đã ảnh hưởng không nhỏ tới việc duy trì hoạt động của các trạm phát sóng. 

Nhiều trường hợp, khi đấu nối, hàn gắn được các tuyến cáp thì ở trạm phát sóng lại không có điện. Với người dân, việc mất điện dài ngày cũng khiến điện thoại của nhiều người không còn pin, đây là một trong những lý do dẫn đến việc mất liên lạc.  

Tại thành phố Hà Nội, ông Nguyễn Tiến Sỹ, Phó Giám đốc Sở TT&TT Hà Nội cho biết, từ chiều ngày 7/9, một số huyện của Thủ đô bị mất điện diện rộng, gây ảnh hưởng đến chất lượng sóng di động. Các huyện này gồm Chương Mỹ, Thạch Thất, Ba Vì, Ứng Hòa, Mỹ Đức, Mê Linh, Phú Xuyên và Sóc Sơn, Thanh Oai. 

Ngay sau khi ngớt mưa và có điện trở lại, Sở TT&TT Hà Nội đã chỉ đạo các đơn vị khẩn trương tổ chức ứng cứu thông tin, khắc phục sự cố. Cơ bản các trạm BTS tại Hà Nội đã được cấp điện, khôi phục kết nối thông tin liên lạc trở lại. 

Tuy nhiên, theo Sở TT&TT Hà Nội, do cây đổ, cột điện bị gãy làm đứt một số tuyến cáp quang, đến trưa ngày 9/9, một số xã trên địa bàn thủ đô tại các huyện Chương Mỹ, Thạch Thất, Quốc Oai vẫn mất sóng di động do bị gián đoạn truyền dẫn. 

“Sở TT&TT Hà Nội đã chỉ đạo các doanh nghiệp viễn thông khẩn trương khắc phục sự cố, thực hiện nối cáp để thông suốt tuyến truyền dẫn tại các xã còn gián đoạn liên lạc. Dự kiến, trong ngày 9/9, sóng di động trên toàn thành phố sẽ được khôi phục bình thường như thời gian trước khi bão Yagi quét qua”, ông Nguyễn Tiến Sỹ thông tin thêm.

Song song việc đề nghị EVN Hà Nội ưu tiên cấp điện cho các trạm thu phát sóng di động, Sở TT&TT Hà Nội đã chỉ đạo các doanh nghiệp viễn thông khẩn trương khôi phục hoạt động các trạm BTS vẫn đang gặp sự cố để đáp ứng tốt nhu cầu thông tin liên lạc của người dân. Trước ngày 15/9, các doanh nghiệp viễn thông tại Hà Nội phải hoàn thành xây dựng phương án thu hồi cáp viễn thông không sử dụng trên các tuyến để đảm bảo mỹ quan đô thị.

Tại Nam Định, theo đại diện Sở TT&TT tỉnh Nam Định, địa phương này không bị ảnh hưởng nhiều về thông tin liên lạc do bão Yagi. Trong thời gian bão quét qua, một số khu vực tại Nam Định bị cắt điện, do đó một số trạm BTS không chạy máy phát điện nên tạm thời bị gián đoạn thông tin, song đến nay đã khôi phục hoạt động bình thường.

Báo cáo nhanh của Sở TT&TT Nam Định cho hay, do ảnh hưởng của bão Yagi, đã có khoảng 500 trạm BTS trên địa bàn tỉnh bị mất điện lưới. Các doanh nghiệp viễn thông đã chạy máy phát cho hơn 350 trạm. có 127 trạm bị gián đoạn thông tin tạm thời và đến thời điểm hiện tại đã được khắc phục, khôi phục hoạt động.

Với hạ tầng mạng viễn thông cố định, một số cây xanh tại các tuyến đường, đặc biệt là ở thành phố Nam Định như đường Trần Đăng Ninh, đường Thái Bình, Quảng trường Hoà Bình… bị đổ, ảnh hưởng đến các tuyến cáp ngoại vi. 

Theo Sở TT&TT Nam Định, số lượng thuê bao bị ảnh hưởng từ sự cố này chưa được kiểm đếm. Các doanh nghiệp viễn thông đã chủ động phối hợp với Công ty môi trường đô thị xử lý và chính quyền địa phương để khắc phục, xử lý.

Để nhanh chóng khôi phục mạng lưới thông tin liên lạc, trong ngày 8/9, Cục Viễn thông đã có văn bản đề nghị Sở TT&TT 15 tỉnh, thành phố chủ động phối hợp, làm việc với Sở Công Thương để chỉ đạo Chi nhánh tập đoàn Điện lực Việt Nam – EVN tại địa phương cung cấp thông tin về kế hoạch khôi phục điện lưới tại khu vực bị mất điện do ảnh hưởng của bão số 3 cho các doanh nghiệp viễn thông trên địa bàn. 

Lập hàng trăm điểm sạc điện thoại miễn phí cho người dân vùng bão

Ngày 25/9, phiên họp của Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội đưa ra thông tin đáng chú ý về các bộ sách đang được dạy học trong trường phổ thông Việt Nam, song song với bộ SGK hiện hành (thường được gọi là SGK chương trình 2000).

Theo đó, bộ sách VNEN và tài liệu Tiếng Việt 1-GDCN có giá bán cao, sản lượng in, hàng năm, doanh thu hàng năm tăng cao, chỉnh sửa và thay mới nhiều. Giá bán một bộ VNEN cao gấp 4 lần một bộ sách của chương trình 2000 đối với sách lớp 3 và lớp 4; gấp 3 lần đối với 5, 6, 7. Trong khoảng thời gian 5  năm từ 2012-2017, số bản in các bộ sách này tăng đột biến.

Bộ GD-ĐT đã có giải thích cụ thể hơn về các bộ sách này.

Cụ thể, sách Hướng dẫn học theo mô hình VNEN được biên soạn theo chương trình giáo dục phổ thông hiện hành. Học sinh sử dụng sách thay cho SGK hiện hành, trừ các môn Âm nhạc, Mỹ thuật, Thể dục chỉ biên soạn sách "Hoạt động giáo dục" dành cho giáo viên để tổ chức hoạt động học cho học sinh. Đối với các môn Âm nhạc, Mỹ thuật, học sinh vẫn sử dụng SGk hiện hành để thực hiện các nhiệm vụ học tập do giáo viên giao.

Khác với SGK, các bài học trong sách Hướng dẫn học theo mô hình VNEN được thiết kế thành các hoạt động học để giáo viên hướng dẫn học sinh tự lực nghiên cứu để tiếp nhận và vận dụng kiến thức, dành nhiều thời gian trên lớp để tổ chức cho học sinh thực hành, báo cáo, thảo luận, phát triển năng lực.

Do vậy, sách Hướng dẫn học có số trang nhiều hơn SGK thông thường, được in 4 màu, khổ sách 19x27cm, chủng loại giấy in tốt hơn,… (SGK thông thường khổ sách 17x24cm) nên có giá cao hơn SGK khoảng 1,5-1,6 lần. Giá sách Hướng dẫn học theo mô hình VNEN cũng do Bộ Tài chính quản lí như đối với SGK.

Trước câu hỏi của VietNamNet "liệu với cơ chế này, giá SGK còn có thể giảm được nữa không?",ông  Phan Viết Lượng (Ủy viên thường trực Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên thiếu niên và Nhi đồng Quốc hội) cho hay ,  cũng chưa thể khẳng định giá SGK có giảm hay không; nhưng chắc chắn trách nhiệm của nhà nước cần tăng cường quản lý hơn về giá sách và xem đó là loại hàng kinh doanh có điều kiện, nằm trong tầm kiểm soát.

Nếu bản quyền về SGK được sử dụng, tạo điều kiện cho các nhà xuất bản SGK tiếp cận bản thảo ấy thì việc tổ chức đấu thầu sẽ tập trung hơn. Khi đó, các cơ sở in có  thể đổi mới công nghệ, được lựa chọn nguyên liệu đầu vào, quy trình tổ chức in xuất bản trở nên chuyên nghiệp, hợp lý, không làm tăng chi phí trung gian. Chất lượng SGK nhờ vậy cũng sẽ hấp dẫn về nội dung, đẹp về hình thức.Hiện  nay ngành giáo dục đang chuẩn bị đổi mới chương trình giáo dục phổ thông mới, theo định hướng "một chương trình, nhiều bộ SGK". 

Đấu thầu để chọn công ty đủ mạnh

Theo Bộ GD-ĐT, từ năm 2000 đến nay, việc in SGK do NXB Giáo dục Việt Nam tổ chức thực hiện thông qua hình thức đấu thầu rộng rãi để lựa chọn các nhà in có đủ năng lực để bảo đảm chất lượng, tiến độ, giá thành hợp lí. Việc phát hành SGK được thông qua các công ty Sách - Thiết bị trường học địa phương và một số đối tác phát hành.

Các nhà in tham gia đấu thầu in, các đơn vị tham gia phát hành SGK phần lớn đều là các công ty cổ phần; nguồn nguyên vật liệu phục vụ in ấn (giấy, kẽm, mực in) chiếm một tỷ trọng lớn trong giá thành SGK.

Do tính chất đặc thù của việc xuất bản, phát hành SGK nên NXB Giáo dục Việt Nam không được tự quyết định giá bìa SGK. Theo quy định hiện hành, SGK là mặt hàng được quản lí giá bởi Bộ Tài chính (Cục Quản lý giá). Từ năm 2011 đến nay, mặc dù giá cả thị trường có nhiều thay đổi, giá nguyên vật liệu làm sách tăng lên nhiều nhưng giá SGK vẫn giữ nguyên.

Theo Bộ GD-ĐT, việc NXB Việt Nam tổ chức đấu thầu để lựa chọn các công ty in, phát hành SGK thông qua các công ty cổ phần về thực chất là lựa chọn những công ty đủ mạnh, có khả năng in với chất lượng tốt, giá thành hạ, phát hành SGK ở các địa phương để giảm chi phí vận chuyển (sách in ở khu vực nào cung cấp cho khu vực đó, không phải "chuyển về nhập kho, sau đó chuyển đến các công ty cổ phần sách và thiết bị tại các miền, rồi mới chuyển về các công ty phát hành sách địa phương"), bảo đảm không bị lỗ hoặc lỗ ít trong bối cảnh giá nguyên vật liệu, nhân công tăng theo giá cả thị trường nhưng giá sách giáo khoa không thay đổi. 

Đang tổng kết, đánh giá tài liệu thí điểm VNEN và Tiếng Việt 1 - Công nghệ Giáo dục

Tiếp thu ý kiến của Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội, Bộ GD-ĐT cho biết hiện đang khẩn trương hoàn thiện chương trình giáo dục phổ thông để ban hành và triển khai thực hiện theo lộ trình đã được Quốc hội cho phép. Theo Bộ GD-ĐT bộ SGK theo chương trình giáo dục phổ thông mới do Bộ chủ trì tổ chức biên soạn sẽ bảo đảm khắc phục triệt để những hạn chế hiện nay.

Bộ đang tiến hành tổng kết, đánh giá việc biên soạn, xuất bản, phát hành và sử dụng SGK, bao gồm sách Hướng dẫn học theo mô hình VNEN, sách Tiếng Việt 1 - Công nghệ giáo dục để rút kinh nghiệm trong việc triển khai chương trình, SGK mới.

Bộ cũng sẽ triển khai tổng kết đánh giá việc thí điểm chuyển NXB Giáo dục Việt Nam sang tổ chức và hoạt động theo mô hình công ty mẹ - công ty con nhằm hoàn thiện tổ chức bộ máy, nâng cao hiệu quả hoạt động của NXB này trong tổng thể ngành xuất bản.

Thanh Hùng

Khảo sát sách giáo khoa: Những con số bất ngờ

Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội vừa có báo cáo khảo sát bước đầu về việc xuất bản, in sách giáo khoa phổ thông trong 5 năm, từ 2012-2017.