Nam sinh ở Nghệ An khóc nức nở vì dậy muộn, quá giờ thi THPT quốc gia 2019

Theo lời kể của ông Nguyễn Thế Bình (năm nay 88 tuổi, hiện sống ở TP Nam Định) - con trai cụ Nguyễn Thế Môn, cha ông sinh năm 1891, quê ở Thái Nguyên.

Cụ Môn vừa sinh ra được mấy tháng thì mồ côi bố. Bố cụ họ Phạm nên ban đầu cụ được đặt tên là Phạm Quang Môn theo họ bố như thông lệ. Sau khi bố mất, chỉ còn một mình mẹ nuôi con. Mẹ cụ họ Nguyễn nên đổi tên con thành Nguyễn Thế Môn.

Lớn lên, cụ Môn lên Hà Nội học nhiều nghề trước khi trở nên giàu có. “Bố tôi từng làm thợ may, thợ đóng giày nhưng đều chỉ được một thời gian rồi bỏ. 

Hàng ngày, trên đường đi làm, bố tôi đi qua một gara sửa chữa ô tô mà chủ là người Pháp. Công nhân của xưởng sửa chữa này được mặc đồng phục và lái những chiếc xe đẹp, bố tôi thấy thích và về nói với mẹ ‘con muốn đi học nghề sửa chữa ô tô’.

Bà tôi đồng ý. Thế là bố tôi đi học sửa ô tô với lời hứa ‘con sẽ học thành tài để kiếm tiền mang về cho mẹ’” – ông Bình kể.

Sau khi học được nghề, cụ Môn quyết định về Nam Định để phát triển sự nghiệp. Trước khi mở xưởng, cụ Môn học và làm nghề như bao người thợ khác.

Sửa xe thì phải biết lái xe. Năm 1921, cụ sang Pháp thi bằng lái xe ô tô. “Toàn Đông Dương chỉ có 6 người đỗ, trong đó có bố tôi”, ông Bình nói.

Từ đó, cụ Môn dần được biết đến ở đất Nam Định. Đến năm 1922, nhà máy cơ khí kiêm xưởng sửa chữa xe ô tô được xây dựng trên mảnh đất mà trước kia vốn là một cái hồ lớn. 

“Bố tôi đã mua cái hồ đó, sau đó ông mua xỉ than của nhà máy dệt để lấp hồ. Hàng ngày, người Pháp cho chở xỉ than đến đây bằng một con đường goòng (đường sắt đơn giản, cỡ nhỏ hẹp). Cũng vì thế mà con phố ấy từng được người Nam Định đặt tên là phố Đường Goòng, nay là phố Quang Trung".

Nhà máy 5.000m2 - vừa là xưởng vừa là nhà

Theo lời kể của ông Bình, nhà máy cơ khí có diện tích 5.000m2 vuông vắn - mặt tiền 100m, chiều sâu 50m, nằm tại số nhà 235-237 đường Henri Riviere (lấy tên một đại tá người Pháp), nay là phố Hàn Thuyên (TP Nam Định).

Vừa kể, ông Bình vừa hào hứng giới thiệu bộ mô hình nhà máy do chính tay ông dựng lại bằng những vật liệu dễ kiếm. “Tôi đặt tên nó là Ký họa trong mơ, bởi vì tôi dựng lại hoàn toàn bằng trí nhớ, không có ảnh thật. Sau khi vẽ xong, tôi đưa cho các anh chị em trong gia đình xem và góp ý thì mọi người đều nói tôi nhớ tốt và vẽ chính xác tới 85%”.

Trên khoảng đất 5.000m2 ấy có nhiều dãy nhà. Không chỉ có nhà xưởng, mà cả gia đình cụ Môn cũng sinh sống trong khuôn viên. Ông Bình chỉ tay: “Chỗ này là nơi ở của ông bà chủ, chỗ này là của con cái, kia là khu sản xuất…”. 

Thời điểm ấy, nhà máy cơ khí của cụ Môn nổi tiếng và làm ăn phát đạt. Nhà máy sản xuất độc quyền các phụ tùng cho các nhà máy dệt, máy tơ, máy chai, máy sợi... mà người Pháp không phải mang phụ tùng sang.

Riêng mảng sửa chữa xe ô tô, xưởng chuyên phục vụ người Pháp, làm không hết việc. 

Thời kỳ thịnh vượng nhất (1930-1940), nhà máy có hàng trăm công nhân. Người ở làng Kênh - ngoại thành TP Nam Định - làm ở nhà máy này rất đông. Năm 1947, do biến động lịch sử, nhà máy bị phá bỏ hoàn toàn. 

Xí nghiệp sản xuất kem, nước đá công suất 5 tấn/ngày

“Năm 1949, gia đình tôi từ vùng tự do (vùng chính quyền cách mạng kiểm soát) hồi cư về căn nhà cũ ở số 44-46 phố Paul Bert (nay là đường Trần Hưng Đạo, TP Nam Định). Tại đây, bố tôi nhập khẩu 2 cỗ máy làm lạnh SaBro của Đan Mạch để sản xuất kem, nước đá.

Xí nghiệp kem, nước đá Quảng Hưng Long không phát triển bằng nhà máy cơ khí nhưng cũng là một địa chỉ cung cấp kem, nước đá có tiếng không chỉ ở TP Nam Định, mà còn lan sang các tỉnh lân cận. “Ninh Bình, Thái Bình, Hà Nam, thậm chí cả Thanh Hóa,… cũng sang Nam Định lấy kem mang về bán” – ông Bình nhớ lại.

Ngoài nhà máy cơ khí và xí nghiệp kem, nước đá, cụ Môn còn có một chiếc tàu thủy mang tên Long Vân, chuyên chở khách chạy tuyến Nam Định – Hải Phòng, đậu ở bến Đò Quan. 

Năm 1956, Nhà nước thực hiện chính sách “cải tạo tư bản tư doanh”. Xí nghiệp kem, nước đá Quảng Hưng Long vào công tư hợp doanh. Xí nghiệp thực phẩm kem, nước đá Mồng 1 tháng 6 Nam Định ra đời, trong đó cụ Môn góp toàn bộ máy móc vào xí nghiệp. Về sau, xí nghiệp Mồng 1 tháng 6 trở thành xí nghiệp bia lon Na Da.

Năm 1958, Nhà nước vận động các nhà tư sản, tiểu tư sản góp vốn tham gia hội liên hiệp công thương đặt tại nhà cụ Môn 44-46 Paul Bert, chuyên sản xuất khuy trai để xuất khẩu sang Singapore. Vì cụ Môn có nghề làm khuy trai nên được bầu là Phó giám đốc phụ trách kỹ thuật.

Năm 1960, tài sản của gia đình cụ Môn không còn nữa. Lúc này, cụ Nguyễn Thế Môn cũng đã già. Cụ sống cuộc đời giản dị, trồng rau nuôi gà trên chính mảnh đất xưa kia là nhà máy cơ khí. 

Cụ mất năm 1970. 

Ông Hoàng Dương Chương, nguyên Giám đốc Thư viện tỉnh Nam Định, hội viên Hội Khoa học Lịch sử tỉnh Nam Định cho biết, trong cuốn sách Thành Nam - Địa danh và Giai thoại mà ông là tác giả, cụ Nguyễn Thế Môn được nhắc tên là một trong những nhà tư sản có tiếng ở Nam Định thời kỳ đó với khối tài sản là nhà máy cơ khí và xí nghiệp làm kem, nước đá. Tuy nhiên, so với nhà máy cơ khí thì xí nghiệp làm kem được thành lập sau này chỉ là tài sản nhỏ, không quá nổi bật bởi khi ấy, Nam Định cũng có nhiều cơ sở làm kem khác. 

Nhà có hơn chục người giúp việc, đi du lịch nước ngoài nửa năm

Bố của ông Bình – cụ Nguyễn Thế Môn là ông chủ nhà máy cơ khí, xưởng sửa chữa ô tô và xí nghiệp kem, nước đá nổi tiếng thành Nam vào những năm 1930-1940.

Nói về sự giàu có của gia đình, ông Bình khiêm tốn chia sẻ: “Chúng tôi là con nên cũng được hưởng ké sự sung túc, thành đạt của bố mẹ”.

Sống trong cùng khuôn viên nhà máy cơ khí rộng 5.000m2, ông Bình và các anh chị em được chăm lo đầy đủ không kém gì trẻ con sinh ra trong các gia đình khá giả thời hiện đại.

“Ngày ấy, trong nhà lúc nào cũng có 7-8 bà vú vì mẹ tôi đẻ liên tục, 3 năm 2 đứa. Mỗi anh chị em được vú chăm sóc đến năm 6-7 tuổi mới rời đi. Có người làm tốt, được mẹ tôi ưng ý, có thể ở với gia đình đến cả chục năm.

Ngoài các vú nuôi, chúng tôi còn có cả đầu bếp riêng, thuê cả người chỉ chuyên chăm sóc mấy con chó béc-giê. Tổng thể, lúc nào cũng có khoảng hơn chục người giúp việc trong nhà”.

Việc học hành của con cái được bố mẹ ông chú trọng, quan tâm. Ngoài việc học ở trường, các con đều có gia sư tới nhà dạy thêm văn hóa và các môn năng khiếu như đàn, võ,… 

“Đàn piano ngày ấy hiếm lắm nhưng nhà tôi cũng có” – ông Bình kể.

Là chủ một xưởng sửa chữa ô tô, đương nhiên cụ Nguyễn Thế Môn cũng sở hữu ô tô. Cụ có 2 chiếc ô tô dùng để đi lại, có cả lái xe riêng.

"Ngoài ra, gia đình còn có 2 chiếc xa tay (xe người kéo), chuyên để chở các chị em gái tôi đi học".

Sự giàu có và tư tưởng hiện đại của bố mẹ ông Bình còn thể hiện ở chuyến du lịch các nước Đông Dương kéo dài tới 6 tháng. 

Dù bận quản lý việc sản xuất, kinh doanh của gia đình nhưng cụ Môn áp dụng cách điều hành giao việc rất trôi chảy.

“Bố tôi sử dụng nhân sự toàn là người trong nhà - kế toán trưởng là em rể, trưởng phòng hành chính là em vợ, phụ trách giao hàng là mẹ tôi và các em gái… Vì thế, khi cụ vắng nhà, mọi việc vẫn được giải quyết nhanh chóng, đâu ra đấy, đến tháng công nhân vẫn nhận lương thưởng đều đặn”.

Ông Bình nhớ, hồi đó bố mẹ ông đi du lịch 6 tháng khắp Đông Dương bằng 2 chiếc ô tô, mang theo cả đầu bếp và người giúp việc. Con cái ở nhà được giao cho các bà dì, ông cậu chăm lo. 

Biết ơn người làm thuê cho mình

Ông Bình còn nhớ, năm 1960, Mỹ dùng không quân oanh tạc bắn phá nhiều thành phố miền Bắc. Gia đình ông sơ tán ra vùng ngoại thành Nam Định ở nhờ nhà dân khu vực xã Mỹ Phúc, gần đền Trần Hưng Đạo.

"Trong một đêm rằm, mấy bố con ngồi uống nước. Chúng tôi hỏi bố: 'Sao cậu lại chọn đúc gang và làm nước đá?'. Bố tôi trả lời: 'Nước đá bán không sợ ế. Nước chảy rồi, cho vào sản xuất lại ra nước đá. Đúc gang cũng thế. Đúc hỏng mấy lần vẫn có thể nấu lại được, chứ không vứt đi'”.

Ông Bình nói, bố ông có tư duy rạch ròi và tỉnh táo trong làm ăn nhưng triết lý kinh doanh của cụ vẫn đặt tình người lên một vị trí quan trọng. “Bố tôi luôn dặn các con phải thương những người làm công cho mình. Mình có thương họ thì họ mới sống chết với mình được”.

Ngày ấy, có một người thợ ở làng Cao Đà làm cho cụ Môn ở nhà máy cơ khí. Một hôm, người thợ không may bị chó dại cắn, một tháng sau thì mất. Người nhà ở làng Cao Đà đạp xe xuống TP Nam Định báo tin cho cụ Môn.

“Nghe tin, bố tôi ngay lập tức bảo lái xe chở cụ đi Cao Đà, phần để chia buồn cùng gia đình, phần là mang theo một số tiền giúp gia đình làm tang lễ. Đến ngày giỗ đầu người thợ đó, cụ lại lên thăm và mang theo một số tiền lớn gửi gia đình làm giỗ, khiến gia đình rất cảm động”.

Hành động này lan truyền mãi trong câu chuyện giữa những người làm thuê cho cụ. Ai cũng khen ông chủ sống tình nghĩa sâu nặng, vì thế luôn yên tâm cống hiến hết sức mình.

Với họ hàng thân thích, vợ chồng cụ Môn cũng giúp đỡ rất nhiều người. Mãi sau này, vợ chồng ông Bình rất bất ngờ khi nhiều con cháu trong gia đình, dòng họ vẫn đặt ảnh cụ bà Môn lên bàn thờ. Hỏi ra mới biết ngày xưa cụ bà có công nuôi nhiều người cháu ăn học, thành đạt.

Cuối đời, khi tài sản không còn gì đáng kể, cụ Môn lại quay về sống cuộc đời đạm bạc. Miếng đất 5.000m2 nơi nhà máy cơ khí từng hoạt động được cụ mượn một góc để trồng rau cải thiện bữa cơm gia đình.

Hiện tại, các con cụ chỉ 4 người còn sống - người ở Hà Nội, người ở Nam Định. Ông Bình và vợ hiện sống trong một căn nhà nhỏ nằm sâu trong con ngõ hẹp ở TP Nam Định. Với khoản lương hưu kỹ sư khiêm tốn của ông và khoản lương công nhân của bà, ông bà hài lòng với cuộc sống giản dị lúc về già. 

Ông kể lại những câu chuyện ngày xưa với thái độ hoan hỉ, nhẹ bẫng.

Số phận bi ai của 3 tuyệt sắc giai nhân trong cuộc đời Nguyễn Văn Vĩnh

Dịp này, trường sẽ trao bằng tốt nghiệp danh dự cho gia đình sinh viên Võ Trần Bảo Kha, Khoa luật quốc tế. Bảo Khaquê ở An Giang, đã hoàn thành tốt nghiệp loại khá, qua đời vì căn bệnh ung thư trước ngày nhận bằng tốt nghiệp không lâu. 

(Ảnh: LH)

Sinh viên Trần Hồng Hải, lớp trưởng lớp Luật quốc tế cho biết, Bảo Kha luôn có tinh thần tự giác, chủ động đối với việc học. Ngoài thời gian học, Kha rất tích cực tham gia tổ chức, hỗ trợ nhiều cuộc thi học thuật của lớp. Kha là một người vui vẻ, lạc quan, hoạt bát và luôn sẵn sàng giúp đỡ mọi người.

Qua tâm sự của gia đình, Kha muốn có cơ hội được tham dự lễ tốt nghiệp, được tận tay cầm tấm bằng danh giá, được chia sẻ niềm vui sướng vào ngày trọng đại này cùng gia đình mình.

Trường ĐH Luật TP.HCM đã chấp nhận ước nguyện này. Ông Nguyễn Thành An, Phòng truyền thông, Trường ĐH Luật TP.HCM, cho hay trước đó nhà trường đã gửi thư mời gia đình Kha lên nhận bằng danh dự cho con trong buổi lễ được tổ chức sáng 12/7. Tuy nhiên mẹ Kha lo rằng mình quá xúc động và không kìm được nước mắt, ảnh hưởng tới không khí vui tươi trong ngày tốt nghiệp. Vì vậy bà xin từ chối có mặt. Sau buổi lễ, nhà trường sẽ mang bằng tới tận nhà Kha ở Tiền Giang để trao cho gia đình em.

Trong đợt này, Trường ĐH Luật TP.HCM trao bằng tốt nghiệp cho 1.223 tân cử nhân thuộc hệ chính quy các ngành Luật, ngành Quản trị - Luật, ngành Quản trị Kinh doanh và Ngôn ngữ Anh…Trong tổng số sinh viên tốt nghiệp lần này, có 108 tân cử nhân đạt loại giỏi (chiếm 8,86%), 1048 tân cử nhân đạt loại khá (chiếm 85,97%).

Nhà trường cũng trao quyết định cử 16 nam sinh viên tốt nghiệp đi đào tạo sĩ quan dự bị năm 2019. Số sinh viên này sẽ tham gia chương trình đào tạo 4 tháng sĩ quan dự bị của Bộ Quốc phòng tại Trường Quân sự Quân khu 7 theo quy định về việc tuyển chọn nam sinh viên tốt nghiệp đạo học đi đào tạo sĩ quan dự bị của Bộ GD-ĐT.

Lê Huyền

Trường ĐH Hoa Sen trao bằng tốt nghiệp cho người đã khuất

Ban Giám hiệu Trường ĐH Hoa Sen đã đến trao bằng tốt nghiệp Cử nhân Quản trị kinh doanh cho gia đình cố sinh viên Võ Đại Hải Nguyên tại nhà riêng (thị xã Thuận An, tỉnh Bình Dương).

- Trước giờ nhu cầu của vợ tôi luôn cao hơn tôi, chỉ có tôi phải tránh cô ấy nhưng giờ ngược lại. Theo tôi nhớ thì hơn 4 tháng nay vợ chồng tôi không gần gũi. Cô ấy vẫn chăm lo gia đình như mọi ngày chỉ là không còn ham muốn gần tôi nữa.

TIN BÀI KHÁC:

Cùng với đó, công tác bảo đảm trật tự, an toàn giao thông luôn được chú trọng, nhiều giải pháp đã được triển khai để kiềm chế tai nạn giao thông.

Ông Nguyễn Thanh Bằng - Chánh Văn phòng Ban An toàn giao thông tỉnh Cà Mau nhấn mạnh: “Hội thi này là dịp để nâng cao ý thức chấp hành Luật Giao thông đường bộ và kỹ năng tham gia giao thông an toàn cho học sinh, góp phần hạn chế tai nạn, đẩy lùi thiệt hại về người và tài sản cho học sinh cũng như cộng đồng. 

Bên cạnh đó, mỗi học sinh sẽ được trang bị thêm kiến thức về tham gia giao thông an toàn và hình thành, nâng cao hơn nữa ý thức chấp hành pháp luật về giao thông đường bộ, văn hoá ứng xử khi tham gia giao thông; đồng thời trở thành những tuyên truyền viên tích cực cho bạn bè, gia đình và cho mọi người trong xã hội”.

Được biết, thời gian qua Ban An toàn giao thông tỉnh phối hợp với Sở Giáo dục và Đào tạo triển khai đến các cơ sở giáo dục phổ thông nhiều hình thức tuyền truyền phong phú, đa dạng như: đưa giáo dục an toàn giao thông vào giảng dạy chính khoá của các cấp học; phổ biến, giáo dục pháp luật giao thông thông qua các hoạt động ngoại khoá, trong giờ chào cờ và sinh hoạt lớp; tuyên truyền trực quan thông qua hệ thống pa nô, áp phích và qua hệ thống phát thanh, website của các nhà trường; tổ chức nhiều hoạt động, cuộc thi thu hút đông đảo học sinh, tham gia. Các hoạt động này đã góp phần tạo chuyển biến tích cực về nhận thức trong học sinh, từng bước kiềm chế tai nạn khi tham gia giao thông trong học sinh, sinh viên trên địa bàn tỉnh.

Đình Sơn