Các tác phẩm của bà, đa phần là tiểu thuyết ngắn, phá vỡ chủ nghĩa hiện thực của những nhà văn Trung Quốc hiện đại trước đó. Bà cũng viết tiểu thuyết dài, truyện ngắn và phê bình văn học về Dante, Jorge Luis Borges, Franz Kafka. 

Tàn Tuyết đã dành gần 20 năm làm công nhân, thợ may và bác sĩ, nhưng bà không bao giờ từ bỏ niềm đam mê văn chương của mình và năm 1985 xuất bản cuốn tiểu thuyết đầu tiên Hoàng Nê Phố (Phố Bùn Vàng).

Giống như các tác phẩm khác,Hoàng Nê Phốcó tính biểu tượng cao, được biết đến như cuốn tự truyện về thế giới nội tâm của bà, không dễ dàng được độc giả Trung Quốc chấp nhận và hiểu rõ trong thời kỳ đó, báo Trung Quốc China Daily đưa tin. Nhưng Tàn Tuyết chưa bao giờ ngừng theo đuổi phong cách riêng của mình.

“Vật lộn bên bờ vực cái chết”

Tàn Tuyết tên thật là Đặng Tiểu Hoa, sinh năm 1953, tại tỉnh Hồ Nam trong một gia đình có 6 người con. Bố bà từng là Tổng biên tập Nhật báo Hồ Nam mới.

Biến cố gia đình xảy ra, mẹ và hai anh trai phải về nông thôn, bà được ở lại thành phố vì sức khỏe yếu. Sau khi bị buộc rời khỏi túp lều nhỏ, ở tuổi 13, bà phải sống một mình trong căn phòng nhỏ, tối tăm dưới gầm cầu thang. Hoàn thành chương trình tiểu học xong, việc học chính thức của bà bị gián đoạn,

Tàn Tuyết mô tả chi tiết những ngày khốn khổ thời thơ ấu trong cuốn hồi ký có tựa đề A Summer Day in the Beautiful South(tạm dịch: Một ngày hè ở miền Nam tươi đẹp) được dùng làm lời tựa cho tuyển tập truyện ngắn Dialogues in Paradise(tạm dịch: Đối thoại ở thiên đường). 

Trong suốt thời gian này, cả gia đình bà “vật lộn bên bờ vực cái chết”, thiếu đói trầm trọng, phải ăn cả quần áo len để sinh tồn. Tàn Tuyết mắc bệnh lao nặng. Sau đó, bà làm thợ kim loại. Mười năm sau, năm 1980, sau khi sinh con trai đầu lòng, bà nghỉ việc ở nhà máy. Bà và chồng tự học may vá rồi mở hiệu tại nhà.

Tàn Tuyết bắt đầu viết văn vào năm 1983 và xuất bản truyện ngắn đầu tiên Bong bóng xà phòngtrong nước bẩnvào tháng 1/1985. Cùng năm đó, bà viết thêm hai truyện ngắn là Bò đựcvà Túp lều trên đồi. 

Lúc này bà chọn bút danh Tàn Tuyết. Cái tên có thể được hiểu là lớp tuyết cứng đầu, bẩn thỉu còn sót lại vào cuối mùa đông hoặc phần tuyết còn sót lại trên đỉnh núi sau khi tuyết đã tan gần hết. 

Xuất bản dưới bút danh cho phép, Tàn Tuyết viết mà không tiết lộ giới tính của mình. Theo ông Lu Tonglin, Giáo sư Văn học so sánh tại Đại học Montreal (Canada), khi các nhà phê bình phát hiện Tàn Tuyết là phụ nữ, họ cảm thấy khó chịu. Một số người thậm chí còn cho rằng đầu óc bà có vấn đề.

Năm 2002, bà kể: “Rất nhiều nhà phê bình ghét tôi, hoặc ít nhất họ chỉ im lặng, hy vọng tôi sẽ biến mất. Không ai thảo luận về tác phẩm của tôi, vì họ không đồng ý hoặc không hiểu”. Tuy nhiên, sau đó, nhiều nhà phê bình bắt đầu ca ngợi tác phẩm của Tàn Tuyết.

Phong cách trừu tượng, hình thức kể chuyện độc đáo

Phong cách trừu tượng và hình thức kể chuyện độc đáo của Tàn Tuyết thu hút rất nhiều sự chú ý của các nhà phê bình trong những năm 1990. Có không ít cách giải thích khác nhau về tác phẩm của bà đã được xuất bản.

Nhiều người liên tưởng các hình ảnh, câu truyện trong một số truyện ngắn đầu tiên của bà với vấn đề chính trị. Nhưng Tàn Tuyết phủ nhận trong một cuộc phỏng vấn rằng: “Không có mục đích chính trị nào trong tác phẩm của tôi”.

Nữ nhà văn coi mỗi câu chuyện như một loại thử nghiệm cuộc sống mà bà là chủ đề: “Trong những tầng rất sâu, tất cả các tác phẩm của tôi đều là tự truyện”.

Tàn Tuyết cũng viết một phần lời nhạc kịch cho ít nhất một vở opera. Năm 2010, bà cùng Lin Wang đồng sáng tác lời nhạc kịch cho vở opera thính phòng đương đại Die Quelle. Vở kịch dựa trên truyện ngắn Cuộc sống hai mặtđã xuất bản của Tàn Tuyết.

Thành tựu

Các tác phẩm của Tàn Tuyết thường được so sánh với những buổi biểu diễn, khiêu vũ hoặc nghệ thuật thị giác. 

Tiểu thuyết gia và biên tập viên người Mỹ Bradford Morrow mô tả bà là một trong những tác giả “sáng tạo nhất và quan trọng nhất” trong văn học thế giới đương đại, báo MỹThe New Yorkerđưa tin.

Tàn Tuyết đã xuất bản một số lượng lớn tiểu thuyết, truyện ngắn và tiểu luận phê bình, nhiều cuốn trong số đó đã được dịch sang tiếng Anh.

Tiểu thuyết, truyện dài của bà gồm có: Phố Ngũ Hương, Người tình cuối cùng, Biên giới, Những chuyện tình thế kỷ mới, Bác sĩ chân trần, Đám mây trôi cũ, Hoàng Nê Phố (Phố Bùn Vàng), Cây táo ở hành lang, Chuyến tàu bí ẩn…

Với tiểu thuyết Người tình cuối cùng, Tàn Tuyết giành Giải thưởng Sách dịch hay nhất năm 2015. Đây là một giải thưởng văn học của Mỹ.

Tiểu thuyết Những chuyện tình thế kỷ mớiđược trao Giải Sách Quốc tế (International Booker Prize) năm 2019. Đây là giải thưởng văn học quốc tế do nước Anh chủ trì.

Tác phẩm Tôi sống trong khu ổ chuột của bà đoạt Giải Sách Quốc tế năm 2021.

Một số tác phẩm của Tàn Tuyết được dịch sang tiếng Việt và xuất bản tại Việt Nam như tập truyện ngắn Đào nguyên ngoài cõi thế, hai truyện dài Hoàng Nê phốvà Bảng lảng trời xanh, tiểu thuyết Những chuyện tình thế kỷ mới… Tác phẩm Phố Ngũ Hươngcũng sắp được xuất bản bằng tiếng Việt.

Linh Nhi

Trong danh sách đề cử, Nhà bà Nữđược xem là đối thủ đáng gờm. Phim không chỉ oanh tạc phòng vé xuyên suốt dịp Tết 2023 mà còn soán ngôi Bố giàđể trở thành tác phẩm điện ảnh Việt có doanh thu “khủng” nhất. Tại LHP Quốc tế châu Á Đà Nẵng vừa qua, đứa con tinh thần do Trấn Thành cầm trịch được xướng tên ở 2 hạng mục Phim Việt hay nhấtvà Đạo diễn xuất sắc.

Chị chị em em 2cũng mang về cho nhà sản xuất hơn 120 tỷ đồng doanh thu phòng vé. Bên cạnh thị trường trong nước, phim còn được trình chiếu ở Mỹ, Australia, Nhật, Hàn Quốc và nhận 3 đề cử quan trọng gồm ABC TV Award, Yakushi Pearl Award và Audience Award từ ban giám khảo LHP Châu Á Osaka - OAFF.

Một số phim có doanh thu cao cũng tham gia tranh giải như: Siêu lừa gặp siêu lầy(121 tỷ đồng), Em và Trịnh(hơn 100 tỷ đồng), Con Nhót mót chồng(gần 80 tỷ đồng). 

Các phim có chất lượng trung bình như: Cô gái từ quá khứ,Mười: Lời nguyền trở lại, Biệt đội rất ổn, Vong nhi, Hạnh phúc máucũng tạo sự đa dạng, tăng yếu tố cạnh tranh cho giải thưởng. 

Bên cạnh dòng phim thị trường, các tác phẩm độc lập và nghệ thuật góp phần tăng thêm màu sắc cho Cánh diều vàng 2023 như: Tro tàn rực rỡ, Memento mori: Đất, Tiểu đội hoa hồng, Phơi sáng, Hoa nhài…

Ngoài 15 bộ phim kể trên, Cánh diều vàng 2023 còn có sự góp mặt đặc biệt của tác phẩm 9 - dự án tâm huyết được đạo diễn Phạm Quốc Trung cùng tập thể sinh viên trường Sân khấu Điện ảnh Hà Nội dày công thực hiện.

Ngoài ra, hạng mục Nữ diễn viên xuất sắc là sự tranh tài của các diễn viên nữ nhiều thế hệ của màn ảnh. 

Trong danh sách, Ninh Dương Lan Ngọc và Kaity Nguyễn là 2 ứng viên “nặng ký” với vai diễn trong Cô gái từ quá khứ. 

Minh Hằng cũng là gương mặt đáng chú ý trong danh sách đề cử nhờ vai diễn trong Chị chị em em 2. Người đẹp nhận nhiều lời khen khi đảm nhận vai có chiều sâu tâm lý, đồng thời có sự đột phá về tạo hình.

Thành công của Nhà bà Nữgiúp Lê Giang và Uyển Ân có cơ hội tranh tài tại Cánh diều vàng 2023. Hóa thân thành hai mẹ con trong một gia đình 3 đời "mẹ đặt đâu, con ngồi đó," tương tác ăn ý giữa họ góp phần không nhỏ giúp phim trở thành tác phẩm điện ảnh Việt Nam ăn khách nhất lịch sử (tổng doanh thu 475 tỷ đồng).

Em và Trịnhgiúp bộ ba diễn viên trẻ Hoàng Hà, Bùi Lan Hương và Akari Nakatani có được đề cử. Ba diễn viên lột tả được thần thái của những bóng hồng từng bước qua cuộc đời nhạc sĩ Trịnh Công Sơn: Nàng Dao Ánh trong trẻo, tinh khôi, danh ca Khánh Ly sâu sắc, từng trải hay cô gái Nhật Michiko hoạt bát, giàu năng lượng.

Hai nữ diễn viên trẻ Chi Pu và Rima Thanh Vy cùng giành được suất tham gia đường đua khốc liệt năm nay với màn thể hiện trong Mười: Lời nguyền trở lại. 

Một số đề cử khác của hạng mục như: Lê Khánh (Biệt đội rất ổn), Thu Trang (Con Nhót mót chồng), NSND Kim Xuân (Hạnh phúc máu), Lê Phương (Vong nhi), Phương Anh Đào (Tro tàn rực rỡ), Tăng Huỳnh Như (Phơi sáng)...

Lễ công bố và trao giải Cánh diều vàng 2023 diễn ra vào ngày 9/9 tại Nhà hát Đó, Nha Trang. 

Trailer phim 'Nhà bà Nữ' 

Trước đó, cũng tại Bến Tre, HDBank đã tài trợ 2 cầu giao thông ở huyện Giồng Trôm, huyện Giồng Rơm và trao tặng 20 căn nhà đại đoàn kết cho các hoàn cảnh khó khăn.

Theo đại diện ngân hàng, trong suốt quá trình phát triển, HDBank luôn đồng hành cùng doanh nghiệp, người dân tỉnh Bến Tre nói riêng và 13 tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long nói chung. Với mạng lưới gần 50 điểm giao dịch có mặt tại đây cùng hàng nghìn điểm giao dịch của đơn vị trực thuộc là HD Saison, HDBank đang tập trung hỗ trợ các nhóm khách hàng cá nhân và doanh nghiệp trong phát triển kinh doanh và tiêu dùng; thúc đẩy các lĩnh vực có tiềm năng, thế mạnh của địa bàn và góp phần thúc đẩy phát triển nhanh nền kinh tế địa phương, mang đến những sản phẩm dịch vụ tài chính văn minh và tiện lợi cho bà con… 

Bên cạnh đó, đồng hành cùng các hoạt động an sinh xã hội tại miền Tây Nam bộ, nhiều năm qua, HDBank đã dành tặng hàng chục ngàn thẻ bảo hiểm y tế cho người cận nghèo; hỗ trợ kinh phí cho hàng ngàn ca phẫu thuật mắt cho người nghèo; trao tặng hàng chục máy lọc nước cho các tỉnh bị hạn xâm nhập mặn; trao hàng trăm suất học bổng và các quà tặng thiết thực khác.

Ngoài các tỉnh Tây Nam bộ, trong năm 2023 và đầu năm 2024, HDBank đã trao kinh phí xây dựng nhiều cây cầu cùng hơn 600 căn nhà tình thương, tình nghĩa, đại đoàn kết trên khắp cả nước. 

“Mỗi căn nhà được trao tặng là món quà thiết thực từ tình cảm, sự sẻ chia của cấp ủy, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc, sự chung tay ủng hộ của HDBank với mong muốn các hộ nghèo được an cư lạc nghiệp, là nguồn động viên, khích lệ để gia đình nỗ lực vượt qua khó khăn, tập trung lao động sản xuất, vươn lên thoát nghèo”, đại diện HDBank chia sẻ.

Trong hành trình hơn 3 thập kỷ phát triển, HDBank luôn đồng hành cùng cộng đồng xã hội qua các chương trình thiện nguyện ý nghĩa đến những hoàn cảnh, những vùng miền khó khăn để “chắp cánh yêu thương”... Đây cũng là hoạt động vì mục tiêu phát triển bền vững mà HDBank đã kiên định trong nhiều năm qua.

Vĩnh Phú