Chị Phương kết hôn với một bác sĩ quốc tịch Đức 56 tuổi gần chục năm, từng mang thai 3 lần. Lần đầu sảy khi thai mới 8 tuần, 2 lần sau chửa ngoài dạ con nên buộc phải cắt 2 vòi tử cung.

Ở tuổi ngoài 40, chị vẫn không ngừng khát khao được làm mẹ. Để có con, vợ chồng chị đã 3 lần làm thụ tinh trong ống nghiệm tại Đức, 2 lần quay về Việt Nam nhưng tất cả đều thất bại.

Không từ bỏ, cuối tháng 9/2015, chị quyết định trở về Việt Nam làm thụ tinh lần thứ 6.

Thấy chồng chán nản, chị thuyết phục chồng đến Trung tâm Hỗ trợ sinh sản và Công nghệ mô ghép, Đại học Y Hà Nội để lại tinh trùng trữ đông rồi bay về Đức làm việc tiếp, còn chị ở lại Việt Nam làm thụ tinh bằng tinh trùng đông lạnh.

Các bác sĩ đang tiến hành đưa phôi vào trong niêm mạc của bệnh nhân

Theo BBC, Mao Dần bị bắt cóc vào năm 1988 khi mới 2 tuổi 8 tháng. Khi vụ bắt cóc xảy ra, bà Lý đang đi công tác, bé Mao Dần ở nhà với cha.

Bà Lý kể: "Vào thời đó, truyền thông chưa phát triển. Tôi chỉ nhận được một bức điện với đúng 6 chữ 'việc khẩn cấp, về nhà ngay'. Tôi không hiểu chuyện gì đã xảy ra". Bà vội vã trở về nhà ở Tây An và sau đó biết tin con trai mất tích.

Chồng của bà Lý kể, ông đón con tại trường mẫu giáo, trên đường về có dừng tại khách sạn do gia đình làm chủ để lấy nước cho con. Không để mắt tới bé Mao Dần chỉ một hoặc hai phút để làm nguội nước, khi người cha quay lại, cậu bé đã biến mất.

Bà Lý cho rằng sẽ sớm tìm thấy con trai. "Tôi nghĩ rằng bé đi lạc và không tìm được đường về nhà, rồi những người tốt bụng sẽ giúp tìm thấy cháu và đưa con về cho tôi".

Tuy nhiên, một tuần trôi qua và không có ai đưa bé tới đồn cảnh sát, Lý Tĩnh Chi biết tình hình đã trở nên nghiêm trọng. Bà hỏi những người ở quanh khách sạn, rồi in 10.000 tờ rơi có ảnh của Mao Dần trên đó và phát ở các nhà ga, bến xe buýt khắp Tây An, đăng tin tìm người mất tích trên báo địa phương. Tuy nhiên, tất cả đều không có kết quả.

Vào thời điểm đó, Lý Tĩnh Chi không biết bắt cóc và buôn bán trẻ em đang là vấn nạn ở Trung Quốc.

Mao Dần. Ảnh: BBC

Bản năng ban đầu của Lý Tĩnh Chi khi biết Mao Dần bị bắt cóc là đổ lỗi cho chồng. Sau đó, bà nhận thấy cả hai vợ chồng nên cùng nhau tìm kiếm con trai. Tuy nhiên, sau 4 năm tìm kiếm vô vọng, họ ly hôn.

Tuy nhiên, bà Lý không từ bỏ việc tìm kiếm con trai. Chiều thứ Sáu hàng tuần, sau khi kết thúc giờ làm, Lý Tĩnh Chi đi tàu tới các tỉnh gần đó để tìm con rồi trở về nhà vào chiều Chủ nhật. Bất cứ khi nào có manh mối về một cậu bé có hình dáng giống Mao Dần, bà Lý đều đi và tìm hiểu. 

Con trai là điều đầu tiên Lý Tĩnh Chi nghĩ tới mỗi khi thức giấc vào buổi sáng. Vào ban đêm, bà luôn mơ thấy con trai khóc gọi mẹ. Vì ám ảnh này, Lý Tĩnh Chi đã phải nhập viện.

Từ thời điểm này trở đi, bà cố gắng tránh đau buồn và tập trung mọi năng lượng vào việc tìm kiếm. Cũng trong khoảng thời gian này, bà Lý biết được cũng nhiều cha mẹ bị mất con, không chỉ ở Tây An và bà bắt đầu phối hợp với họ. Cùng nhau, họ thiết lập một mạng lưới trải khắp các tỉnh thành. Họ gửi tờ rơi cho nhau và dán khắp các khu vực mà mỗi người chịu trách nhiệm.

Sau 19 năm tìm con, bà Lý bắt đầu làm việc tình nguyện với trang web Baby Come Home, chuyên giúp các gia đình đoàn tụ với con mất tích.

Năm 2009, Chính phủ Trung Quốc thành lập một cơ sở dữ liệu ADN, nơi các cặp cha mẹ mất con và những người con nghi là bị bắt cóc có thể đăng ký ADN. Đây là một bước tiến lớn, giúp giải quyết hàng nghìn trường hợp mất tích.

Gia đình đoàn tụ. Ảnh: BBC

Thông qua việc làm của bà Lý với Baby Come Home và các tổ chức khác trong hơn hai thập niên, có 29 trẻ đã được đoàn tụ với cha mẹ.

Tới ngày 10/5 năm nay, đúng vào "Ngày của Mẹ", bà Lý nhận được cuộc điện thoại của công an Tây An cho biết "đã tìm thấy Mao Dần". "Tôi không dám tin đó là thật", bà Lý nói.

Trước đó, hồi tháng 4, một người đã trao cho bà Lý manh mối về một người đàn ông bị bắt cóc ở Tây An cách đây nhiều năm. Người này đã đưa cho bà Lý bức ảnh của cậu bé khi đã trưởng thành. Bà chuyển ảnh cho công an và họ dùng công nghệ nhận diện khuôn mặt để xác định.

Đó là một nam giới sống ở thành phố Thành Đô, thuộc tỉnh Tứ Xuyên.

Công an đã thuyết phục người này thử ADN và tới ngày 10/5, kết quả được công bố. Tiếp sau đó, công an lại lấy máu và làm xét nghiệm ADN một lần nữa, kết quả cho thấy, bà Lý và người đàn ông đó chính là mẹ con.

Sau 32 năm với hơn 300 manh mối không chính xác, cuối cùng cuộc tìm kiếm đã kết thúc.

Ngày 18/5/2020 được chọn làm ngày đoàn tụ. Bà Lý cho biết, bà cảm thấy lo lắng và không chắc con trai sẽ cảm nhận thế nào về mình. Mao Dần hiện đã là người đàn ông trưởng thành, đã kết hôn và mở công ty riêng về trang trí nội thất.

Sau này, bà Lý biết được rằng một năm sau khi bị bắt cóc, Mao Dần bị bán cho một cặp đôi không có con cái ở tỉnh Tứ Xuyên với giá 6.000NDT, gần 20 triệu đồng. Sau khi đoàn tụ, Mao Đần ở lại Tây An một tháng cùng cha mẹ ruột.

Lê Nguyễn

Bé trai 2 tuổi mất tích ở Bắc Ninh, truy tìm phụ nữ áo trắng nghi bắt cóc

Công an TP Bắc Ninh (Bắc Ninh) đang truy tìm người phụ nữ mặc áo trắng bị tình nghi đã dụ dỗ, gọi bé trai đi theo mình.

Báo VietNamNet đã có cuộc trao đổi với ông Lê Quân, nguyên Thứ trưởng Bộ LĐ-TB và XH, đại biểu Quốc hội tỉnh Cà Mau một số vấn đề xung quanh sự việc này.

Ông Lê Quân - Đại biểu Quốc hội tỉnh Cà Mau.

Phóng viên:Thưa ông, vừa qua hiệp hội các trường nghề đã có văn bản kiến nghị lên Thủ tướng về việc giảng dạy văn hóa THPT cho học sinh tốt nghiệp THCS học trong các cơ sở giáo dục nghề nghiệp đang gặp bế tắc do Bộ Giáo dục và Đào tạo chậm ban hành thông tư quy định liên quan. Ông nhìn nhận gì trước sự việc trên?

Ông Lê Quân: Việc dạy văn hóa cho học sinh tại các cơ sở giáo dục nghề nghiệp không vướng về luật, mà do thiếu đồng bộ trong tổ chức triển khai. Luật Giáo dục nghề nghiệp 2015 và Luật Giáo dục sửa đổi 2019 đã quy định cơ sở giáo dục nghề nghiệp được tổ chức dạy khối lượng kiến thức văn hóa THPT cho học sinh để đảm bảo học sinh tốt nghiệp các chương trình trung cấp, cao đẳng đủ điều kiện để liên thông lên các trình độ cao hơn.

Theo luật hiện hành, học sinh hết THCS, theo học tại các trường trung cấp, cao đẳng, được học một số môn văn hóa bổ sung, được cấp bằng trung cấp và giấy chứng nhận đủ yêu cầu khối lượng kiến thức văn hóa THPT, và đủ điều kiện để học liên thông lên đại học. Như vậy, người học không cần có bằng tốt nghiệp THPT, nhưng được pháp luật công nhận tương đương để tham gia thị trường lao động hoặc học lên trình độ cao. Hiện nay Bộ GD&ĐT đang dự thảo thông tư hướng dẫn nội dung này.

Tuy nhiên, luật cũng không cấm học sinh theo học song song hai chương trình THPT (thường là giáo dục thường xuyên)và trung cấp, và được cấp hai bằng: bằng trung cấp và bằng THPT (thay vì được cấp giấy chứng nhận đủ yêu cầu khối lượng kiến thức THPT). Điểm nóng hiện nay là nhiều trường cao đẳng, trung cấp đang được dạy chương trình giáo dục thường xuyên cấp THPT song song với chương trình trung cấp được yêu cầu dừng tổ chức dạy và thi tốt nghiệp THPT.

Thay vào đó, trường phải liên kết với các trung tâm giáo dục thường xuyên để tổ chức dạy, thi và cấp bằng THPT cho học sinh. Các trường cho rằng học có điều kiện đảm bảo chất lượng tốt hơn, lâu nay vẫn tổ chức đào tạo, nay Bộ yêu cầu dừng, và phải hợp tác với đơn vị có điều kiện đảm bảo chất lượng không bằng, cùng với bất cập về địa điểm dạy học và quản lý học sinh, nên đề xuất được tiếp tục dạy văn hóa như trước đây.

Như vậy, để việc dạy văn hóa cho học sinh theo học giáo dục nghề nghiệp, tôi cho rằng cần đồng thời xử lý nhanh hai việc:

-Thứ nhất,chuẩn hóa việc dạy và cấp giấy giấy chứng nhận đủ yêu cầu khối lượng kiến thức THPT cho học sinh tại các trường cao đẳng, trung cấp theo đúng tinh thần của Luật Giáo dục sửa đổi 2019. Qua đó, học sinh chỉ học một chương trình trung cấp tích hợp đầy đủ khối lượng kiến thức văn hóa THPT, có bằng trung cấp, được công nhận tương tương trình độ THPT, đủ điều kiện tham gia thị trường lao động hoặc được liên thông học tiếp lên trình độ cao hơn (đại học).

-Thứ hai,có lộ trình và giải pháp hạn chế dần việc học song song hai chương trình trung cấp và THPT để có hai bằng. Việc này gây lãng phí cho người học và xã hội bởi giữa hai chương trình có rất nhiều nội dung trùng lặp (ví dụ tin học, ngoại ngữ, giáo dục thể chất, giáo dục an ninh quốc phòng, chính trị, pháp luật…).

Tôi cho là cần có lộ trình, và chưa nên cấm ngay bởi thực tế hiện nay việc hướng nghiệp cho học sinh THCS còn chưa đáp ứng yêu cầu, tâm lý của rất nhiều gia đình và cách nhìn của xã hội vẫn cho rằng có hai bằng (trung cấp và THPT) tốt hơn. Bản thân các cơ sở giáo dục cũng cần có thời gian để chuyển đổi. Kiến nghị của phụ huynh học sinh hệ trung cấp của các trường năng khiếu đang diễn ra là ví dụ điển hình về vấn đề này.

Có phải triết lý về phân luồng hướng nghiệp học sinh chưa rõ ràng nên đã dẫn đến những vướng mắc như hiện nay?

Tôi cho rằng triết lý và Luật hiện nay đã rõ. Chủ yếu điểm vướng là trong tổ chức triển khai.

Trước đây, hệ trung cấp chia thành hai nhánh. Nhánh trung cấp chuyên nghiệp. Học sinh được học các môn văn hóa và được cấp bằng trung cấp chuyên nghiệp, được liên thông lên cao đẳng, đại học (tương đương THPT về trình độ văn hóa).

Các trường trung cấp chuyên nghiệp, cao đẳng chuyên nghiệp thuộc nhánh này (nhiều trường này đã được ngành GD&ĐT cho phép dạy, tổ chức thi và cấp bằng THPT). Nhánh trung cấp nghề học sinh cũng học các môn văn hóa tương tự như trung cấp chuyên nghiệp, tốt nghiệp được cấp bằng trung cấp nghề, được học tiếp cao đẳng nghề, được liên thông lên đại học, nhưng rất khó khăn, không phải trường đại học nào cũng chấp nhận.

Luật Giáo dục nghề nghiệp 2015 đã hợp nhất hai nhánh này và hình thành các cơ sở giáo dục nghề nghiệp. Học sinh học trung cấp, được học bổ sung các môn văn hóa, được học liên thông lên cao đẳng và đại học.

Như vậy, học sinh học hết THCS được lựa chọn hoặc học tiếp THPT, hoặc học giáo dục nghề nghiệp để sớm tham gia thị trường lao động và vẫn được đảm bảo quyền học tập liên thông lên cao hơn, gắn với học tập suốt đời. Điều này cũng phù hợp với nhu cầu nhân lực kinh tế tri thức và giáo dục toàn diện. Trình độ giáo dục nào cũng đòi hỏi người học phải đáp ứng đủ yêu cầu chuẩn đầu ra về kiến thức, kỹ năng và phẩm chất. Không nên và không thể tách rời giáo dục văn hóa.

Tôi cho là xu hướng này là tất yếu. Tại nhiều quốc gia phát triển học sinh không nhất thiết phải có bằng trung học phổ thông mới được vào đại học. Ngay tại nước ta trong nhiều giai đoạn vẫn có hệ trung học kỹ thuật (trung học nghề), gắn kết chặt chẽ giữa dạy nghề và dạy văn hóa.

Thời gian qua, Bộ LĐTB&XH đề xuất phát triển các chương trình đào tạo 9+ đáp ứng xu hướng trên; và nhận được sự ủng hộ lớn của xã hội. Rất nhiều gia đình lựa chọn các chương trình này cho con em theo học thay vì học THPT. Nhiều chương trình được thiết kế liên thông tổng thể, tích hợp gồm học nghề, học văn hóa để có bằng cao đẳng cho học sinh tốt nghiệp THCS được đánh giá cao, phù hợp với lứa tuổi của các em.

Một điểm cũng cần nói rõ hơn là các chương trình giáo dục nghề nghiệp được thiết kế theo tín chỉ. Chương trình trung cấp dành cho học sinh tốt nghiệp THCS tối thiểu là 50 tín chỉ (so với 35 tín chỉ với học sinh tốt nghiệp THPT). Cùng là bằng cao đẳng, nhưng có nghề chỉ tối thiểu 60 tín chỉ, có nghề đòi hỏi 90 tín chỉ. Như vậy, để liên thông lên đại học (trên 120 tín chỉ), thời gian học sẽ rất khác nhau tùy số tín chỉ còn thiếu (bình quân 30 tín chỉ/năm). Do vậy, thời gian để có bằng đại học giữa hai lựa chọn THPT hoặc giáo dục nghề nghiệp với học sinh tốt nghiệp THCS về cơ bản tương đương nhau. Phân luồng theo học giáo dục nghề nghiệp giúp người học sớm gia nhập thị trường lao động hơn, đáp ứng phân khúc số lớn nhu cầu nhân lực kỹ năng của thị trường lao động.

Từng làm quản lý ở trường ĐH, ông thấy các trường ĐH sẵn sàng đón nhận học sinh học trường nghề tham dự xét tuyển? Với quyền tự chủ, các trường ĐH có tuyển thí sinh chỉ có giấy chứng nhận đủ yêu cầu khối lượng kiến thức văn hoá THPT?

Ông Lê Quân: Hiện nay các trường đại học được tự chủ tuyển sinh. Hình thức xét tuyển hồ sơ cũng đã trở nên phổ biến. Luật giáo dục đại học cũng cho phép các trường được tuyển sinh từ nguồn người học có bằng trung cấp, cao đẳng. Nhiều trường đại học đã ký kết với các trường cao đẳng để tiếp nhận học sinh, sinh viên học liên thông. Pháp luật hiện nay cũng không phân biệt bằng cấp chính quy, tại chức hay liên thông. Do đó, về cơ bản quyền của người học được pháp luật đảm bảo.

Tuy vậy, nhiều trường đại học chưa vận hành chuẩn đào tạo theo tín chỉ, vẫn nặng về đào tạo theo niên chế. Do vậy, thực tế chúng ta còn lúng túng trong việc tiếp nhận sinh viên tốt nghiệp cao đẳng vào học cùng sinh viên đại học chính quy. Tôi chắc là thời gian tới nhiều trường đại học sẽ quan tâm đến nguồn tuyển sinh này. Sinh viên tốt nghiệp cao đẳng sẽ được đánh giá các tín chỉ còn thiếu và cần hoàn thành khi ứng tuyển vào đại học.

Đây cũng là điểm mới của Luật sửa đổi một số điều của Luật giáo dục đại học mà Quốc hội 14 thông qua. Thời gian tới, ngành giáo dục cần hướng dẫn chi tiết để nâng cao chất lượng đào tạo đại học đối với đối tượng tốt nghiệp cao đẳng.

Ở Cà Mau, công tác phân luồng hướng nghiệp trong hệ thống giáo dục đang triển khai ra sao? Những bất cập, trùng lặp và chồng chéo trong đào tạo dạy nghề được xử lý như thế nào?

Ông Lê Quân:Tại Cà Mau cũng như tại nhiều địa phương khác, việc tổ chức dạy văn hóa cho học sinh trung cấp không gặp bất cập lớn. Thực tế, toàn bộ cơ sở giáo dục nghề nghiệp trên địa bàn đều trực thuộc tỉnh. Hiện trạng các trung tâm giáo dục thường xuyên và giáo dục nghề nghiệp cấp huyện rất yếu. Do đó giải pháp kỹ thuật là cho phép trường cao đẳng có chức năng giáo dục thường xuyên để chủ động hơn về dạy văn hóa.

Cà Mau đang đẩy mạnh thực hiện phân luồng học sinh. Theo đó, hướng ưu tiên là học sinh tốt nghiệp THCS, nếu không có nguyện vọng học ngay lên đại học, được định hướng và hỗ trợ học ngay trung cấp, trình độ cao đẳng, sau đó sớm gia nhập thị trường lao động (gồm cả đưa đi làm việc tại nước ngoài). Việc dạy văn hóa về lâu dài chỉ cấp chứng nhận hoàn thành văn hóa THPT; nhưng trước mắt vẫn cho phép lồng ghép tổ chức học và thi lấy bằng THPT để đáp ứng nhu cầu của gia đình.

Phân luồng sớm giúp giảm số học sinh bỏ học sau THCS do không theo học được THPT, giảm tải cho các trường THPT, và hơn hết là giảm tình trạng học hết THPT nhưng đi lao động phổ thông tại các khu công nghiệp.

Với nền tảng hết THCS, các em vốn đã không nổi trội về học văn hoá, lại phải học thêm tay nghề, sẽ khó mà “tải” hết chương trình để có thể tham gia thi tốt nghiệp THPT. Trong khi đó, chúng ta đang cần thúc đẩy phân luồng hướng nghiệp thực chất để tạo đột phá về chất lượng nguồn nhân lực. Hướng giải quyết là phải dạy tích hợp các môn học văn hoá với các môn kỹ năng nghề để “giảm tải” cho học sinh trường nghề. Hiện nay giáo viên dạy văn hoá (ở các cơ sở của Bộ GD hay trong các trường nghề của Bộ LĐ) đã đáp ứng được đến đâu trong quá trình đổi mới này?

Phụ huynh, học sinh và nhà trường không ai muốn mất thêm thời gian, tiền bạc để dạy và học song song hai chương trình. Chương trình giáo dục phổ thông gồm 9 năm giáo dục cơ bản (THCS) và 3 năm giáo dục hướng nghiệp. Do đó chương trình giáo dục nghề nghiệp và THPT có rất nhiều nội dung trùng lặp. Chương trình giáo dục nghề nghiệp tích hợp các môn văn hóa là hướng tất yếu.

Khi còn là Thứ trưởng Bộ LĐTB&XH, tôi đã chỉ đạo nghiên cứu và dự thảo sẵn thông tư hướng dẫn ban hành chương trình trung cấp, cao đẳng tích hợp học nghề với học văn hóa. Ngay sau khi Bộ GD&ĐT ban hành thông tư quy định về dạy văn hóa tại các cơ sở giáo dục nghề nghiệp, Bộ LĐTB&XH sẽ ban hành hướng dẫn này và tổ chức tập huấn triển khai.

Quang Sơn(Thực hiện)

Kiến nghị Thủ tướng cho phép các trường nghề được dạy văn hóa cấp THPT

Hiệp hội các trường nghề vừa gửi thư tới Thủ tướng Chính phủ việc Bộ GD-ĐT chậm ban hành thông tư quy định việc dạy văn hóa THPT cho học sinh hệ 9+, khiến quyền lợi học sinh bị ảnh hưởng.