Để triển khai hiệu quả, vai trò của giáo viên - những người trực tiếp thực thi công tác đánh giá học sinh là rất lớn.

Sự thay đổi quan trọng nhất của thông tư này chính là mục đích đánh giá. Trước đây, việc đánh giá chất lượng giáo dục đối với học sinh được thể hiện sau mỗi học kỳ, mỗi năm học nhằm thúc đẩy học sinh rèn luyện, học tập thì thông tư này đề ra mục đích: “Đánh giá nhằm xác định mức độ hoàn thành nhiệm vụ rèn luyện và học tập của học sinh theo yêu cầu cần đạt được quy định trong Chương trình giáo dục phổ thông; cung cấp thông tin chính xác, kịp thời để học sinh điều chỉnh hoạt động rèn luyện và học tập, cán bộ quản lý giáo dục và giáo viên điều chỉnh hoạt động dạy học”.

Đây là thay đổi rất quan trọng, là sự tiến bộ rất lớn bởi nó thể hiện thống nhất mục tiêu thực hiện chương trình giáo dục phổ thông và tiếp cận đánh giá vì sự tiến bộ, giúp người dạy, người học tự điều chỉnh quá trình giáo dục, giúp kết quả giáo dục bền vững mà quốc tế đã và đang thực thi.

Để đạt được mục đích này, chủ thể của quá trình đánh giá bao gồm các giáo viên, học sinh, nhà trường, các cấp quản lý giáo dục cần thay đổi cả nhận thức, phương thức, nội dung công cụ đánh giá. Đánh giá học sinh được thực hiện liên tục, thường xuyên, toàn diện bao gồm thái độ, phẩm chất, kĩ năng và cả sự trưởng thành về kiến thức.

Nhiều điểm đột phá

Nét mới và cũng là ưu điểm của thông tư 22 là nội dung đánh giá, định hướng giáo dục toàn diện, đánh giá trong suốt quá trình học tập. Điều 8 về đánh giá kết quả rèn luyện của học sinh cho thấy, nội dung đánh giá gắn liền với mô tả phẩm chất và năng lực chung trong chương trình; đòi hỏi đánh giá quá trình thường xuyên, liên tục; có phân biệt kết quả từng kỳ.

Đây là sự cụ thể và có định hướng rõ ràng hơn so với trước đó, việc đánh giá “hạnh kiểm” chủ yếu dựa vào kết quả của học kì II. Các căn cứ để đánh giá kết quả rèn luyện cũng chỉ rõ vai trò, chức năng của giáo viên chủ nhiệm, giáo viên bộ môn, môn học nào cũng có trách nhiệm trong đánh giá kết quả rèn luyện của học sinh.

Bên cạnh đó, Điều 9 về đánh giá kết quả học tập của học sinh kết hợp với Điều 5 cũng thể hiện tính mới, khi mang tính định hướng sử dụng các hình thức đánh giá phù hợp sẽ giúp cho thông tin về kết quả đánh giá phản ánh đúng lực của học sinh.

Đặc biệt, thông tư này đã làm rõ vai trò, chức năng và thời điểm đánh giá thường xuyên, đánh giá định kỳ. Việc này giúp định hướng cách học của học sinh và đòi hỏi tính chuyên môn cao của giáo viên trong đánh giá học sinh.

Một ưu điểm mang tính đột phá của thông tư 22 là các tiêu chí xếp loại. Việc bỏ tiêu chí điểm trung bình chung các môn học sẽ tạo ra tính bình đẳng giữa các môn, tránh hiện tượng học lệch, loại bỏ hiện tượng lấy điểm môn này bù vào điểm môn kia để đạt một mức xếp loại theo kỳ vọng, hoặc đặt trọng số vào một số môn như Toán, Văn -Tiếng Việt, Tiếng Anh, dẫn đến ý niệm về môn chính/ môn phụ.

Bên cạnh đó, các danh hiệu, tiêu chí xếp loại dựa vào kết quả “phần lớn các môn học” cũng đòi hỏi học sinh phải học toàn diện, tạo điều kiện cho học sinh phát huy sở trường, sở thích của học sinh.

Tuy nhiên, xét theo mục đích sử dụng kết quả học tập, chẳng hạn trong phân luồng, định hướng nghề nghiệp, thì các thông tin trong học bạ cần chi tiết hơn để phục vụ cho chuyển cấp.

Ví dụ, đối với THPT, học sinh đã học theo các chuyên đề tự chọn để định hướng nghề nghiệp. Điều đó có thể dẫn đến kết quả học tập của các em ở các nhóm chuyên đề là khác nhau, được xếp loại ở mức độ khác nhau, gây ra tình trạng thiếu thông tin cho nhà tuyển dụng, thiếu công bằng đối với từng nhóm học sinh.

Ba thách thức

Với những ưu điểm như trên, thông tư 22 có cơ hội tạo ra sự thay đổi lớn, tích cực cho giáo dục trung học nói riêng, giáo dục phổ thông nói chung. Để thực hiện được những quy định của thông tư, chúng ta cần đạt được những điều kiện nhất định.

Thứ nhất, đó là năng lực triển khai của hệ thống giáo dục, trong đó đặt trọng tâm vào các giáo viên - những người trực tiếp thực thi công tác đánh giá học sinh. Giáo viên là trung tâm, là đối tượng cần được hướng dẫn, cần thay đổi nhất cho quá trình thực hiện thông tư này.  

Giáo viên cần được trang bị, rèn luyện để thực hành được các công cụ đánh giá trên lớp học một cách phù hợp. Hiện nay, dù rất cố gắng, nhưng không ít giáo viên vẫn chưa được tập huấn về các công cụ đánh giá trên lớp, vận dụng cụ thể vào môn học của họ. Đồng thời, việc triển khai chương trình hiện nay khiến tài liệu dạy học, nội dung dạy học,… chưa được cập nhật cùng với cách đánh giá một cách đồng bộ. Đó là những trở ngại cho giáo viên.

Bên cạnh đó, việc giáo viên bộ môn vừa đánh giá bằng nhận xét, vừa đánh giá bằng điểm cũng có thể gây ra sự lúng túng hoặc quá tải bước đầu nếu họ không được hướng dẫn kỹ. Vì thế, cần phải có sự đầu tư và thực thi hiệu quả hơn nữa cho việc hướng dẫn giáo viên, để họ có được sự nhuần nhuyễn trong giảng dạy kết hợp với đánh giá quá trình học tập của học sinh.

Thứ hai, là các điều kiện kỹ thuật bao gồm điều kiện lớp học, cơ sở vật chất,… Ở mỗi địa phương, các điều kiện này có những nét riêng. Để triển khai được các nội dung trong quy định của thông tư, bắt buộc phải có sự đầu tư về hạ tầng, về các điều kiện lớp học.

Hiện tượng lớp học quá đông học sinh, thiếu các mô hình, kỹ thuật hỗ trợ đánh giá, điều kiện triển khai dạy các môn được đánh giá bằng nhận xét sẽ gặp khó khăn, có thể gây ra tính trạng lạm phát sổ sách, đánh giá hình thức.

Các địa phương trong phạm vi trách nhiệm của mình cần có chiến lược về thi và sử dụng kết quả đánh giá, phân luồng học sinh tránh tình trạng một mặt yêu cầu đổi mới trong quá trình, nhưng không có sự thống nhất trong sử dụng kết quả hoặc không có sự đầu tư cho thực thi tương xứng.

Thứ 3, là những vấn đề thuộc về tâm lý của phụ huynh, học sinh và cộng đồng. Thông tư 22 có nhiều đổi mới, trong khi nề nếp, suy nghĩ muốn ổn định, thói quen cũ vẫn đang phổ biến,… Đây là rào cản lớn không dễ phá vỡ trong thời gian ngắn.

Thông tư sẽ gây ra ảnh hưởng và đòi hỏi sự thay đổi toàn diện từ việc đánh giá trên lớp học đến sử dụng kết quả đánh giá như thế nào khi chuyển cấp, chuyển lớp, chuyển trường,… Rõ ràng, nó đòi hỏi tính thống nhất cao trong thực thi và đề ra các tiêu chí cụ thể về các mức độ đạt được trong phạm vi lớp học, trường học, địa phương, cho đến toàn quốc.

Đây có thể coi là một thách thức rất lớn, đòi hỏi các kỹ thuật để khắc phục được cả sự “hiểu sai, lạm quyền” của giáo viên, đến bệnh thành tích của trường học, của địa phương, tính thiếu tin cậy sẽ gây ra những hệ lụy khi sử dụng kết quả học tập cho các cấp học/tuyển sinh về sau.

Bên cạnh đó, thông tư 22 cũng đòi hỏi quá trình tự đánh giá của người học, phối hợp đánh giá giữa các giáo viên, giữa gia đình và nhà trường,… do đó, công tác quản lý và điều hành cũng gặp nhiều thách thức.

TS. Chu Cẩm Thơ– Trưởng ban Nghiên cứu Đánh giá giáo dục, Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam

(Bài viết thể hiện quan điểm của tác giả)

Học sinh thoát áp lực phải giỏi toàn diện, sẽ giảm 'bệnh thành tích'?

Nhiều giáo viên cho rằng, quy định học sinh cần 6 môn bất kỳ đạt điểm trung bình trên 8 để được xếp học lực Tốt là một góc nhìn cởi mở. Điều này sẽ tạo động lực học tập, giúp học sinh phát huy thế mạnh.

Đầu tiên là chiến thắng nhọc nhằn nhưng trước Leeds ở Ngoại hạng Anh. Tiếp đó là màn lội ngược dòng hạ Borussia Dortmund để đoạt tấm vé vào vòng tứ kết Champions League.

Thay đổi sang sơ đồ 3 trung vệ kết hợp với hai cầu thủ chạy cánh (wing-back) đã mang đến hiệu ứng tích cực, khi hai trận gần nhất Kepa không để thủng lưới.

Hệ thống của The Blues cũng vận hành trơ tru hơn, bởi HLV Graham Potter tìm được sự cân bằng giữa tấn công và phòng ngự.

Trên tuyến đầu, Kai Havertz cũng đáp lại sự tin tưởng của ông thầy bằng màn trình diễn chói sáng trước Dortmund. Chính anh ghi bàn ấn định chiến thắng 2-0 trên chấm penalty.

Trở lại sân chơi Ngoại hạng Anh, Chelsea hiện vẫn đang nuôi hy vọng vào tốp 4, dù kém đội đứng thứ tư là Tottenham đến 11 điểm.

Trái ngược đối thủ, Leicester lại thể hiện phong độ kém cỏi, thua cả bốn trận gần nhất trên mọi đấu trường.

Leicester đang gần hơn với khu vực xuống hạng, chỉ hơn nhóm cầm đèn đỏ đúng 2 điểm. Đoàn quân HLV Rodgers thất bại 15 trận tại Ngoại hạng Anh mùa này, chỉ xếp sau Southampton (16 trận).

Hàng công bầy cáo chơi tệ đến mức không tung ra nổi cú sút trúng đích nào trong hai trận gần nhất ở Premier League. Rõ ràng, lão tướng Vardy sa sút để lại khoảng trống lớn nơi tuyến đầu.

Điểm tựa duy nhất của Leicester cuộc chạm trán sắp tới là sân King Power. Dẫu vậy, tiếp đón Chelsea hừng hực khí thế, cơ hội kiếm điểm của đội chủ nhà khá thấp.

Tỷ lệ châu Á: Chelsea chấp hòa (1/2: 0) - TX: 2 1/2

Dự đoán: Chelsea thắng 1-0

Thông tin lực lượng

Leicester: James Justin, Youri Tielemans, Kristiansen, Ryan Bertrand, Jonny Evans và Harvey Barnes vắng mặt vì chấn thương.

Chelsea: Thiago Silva, Armando Broja, Edouard Mendy và N'Golo Kante tiếp tục ngồi ngoài. Khả năng ra sân của Mason Mount, Sterling và Azpilicueta còn bỏ ngỏ. Reece James bị ốm.

Đội hình dự kiến

Leicester:Ward; Pereira, Souttar, Faes, Castagne; Tete, Ndidi, Dewsbury-Hall, Maddison; Daka, Iheanacho.

Chelsea: Kepa; Badiashile, Koulibaly, Fofana; Loftus-Cheek, Kovacic, Fernandez, Chilwell; Ziyech, Havertz, Felix.

Lịch thi đấu
11/03/2023 19:30:00	Bournemouth - Liverpool
11/03/2023 22:00:00	Leeds - Brighton
11/03/2023 22:00:00	Leicester - Chelsea
11/03/2023 22:00:00	Everton - Brentford
11/03/2023 22:00:00	Tottenham - Nottingham Forest
12/03/2023 00:30:00	Crystal Palace - Manchester City
12/03/2023 21:00:00	West Ham - Aston Villa
12/03/2023 21:00:00	Fulham - Arsenal
12/03/2023 21:00:00	Manchester United - Southampton
12/03/2023 23:30:00	Newcastle - Wolves

Khu vườn xinh xắn mà hôm nay chúng tôi giới thiệu đến các bạn được thiết kế trên ban công đầy nắng và gió của một ngôi nhà ngay tại thủ đô Hà Nội. Chủ nhân của khu vườn là chị Tống Lê Tâm, sinh năm 1985, hiện là giáo viên Anh Ngữ của một trường tiểu học quốc tế và là mẹ của cô con gái nhỏ đáng yêu. Mặc dù sở hữu diện tích ban công khá khiêm tốn, chỉ khoảng 5m² nhưng bà mẹ trẻ vẫn cố gắng bố trí nơi trồng các rau, loại hoa, cây cảnh sao cho thật hợp lý, khoa học và đẹp mắt.

Bà mẹ trẻ vừa giỏi vừa xinh Tống Lê Tâm - chủ sở hữu ban công đầy cây xanh mát mắt. Khu vườn nhỏ được tận dụng thiết kế ở ban công được trang trí rất xinh xắn.

Chị Tâm chia sẻ, để mang không gian sống đến gần với thiên nhiên cũng như tạo môi trường tốt cho sự phát triển của con gái, chị đã tận dụng ban công để trồng các loại rau sạch, hoa cũng như các loại cây cảnh. Hoa tươi để ngôi nhà thêm bừng sáng, rau sạch để phục vụ cho bữa ăn của gia đình theo tiêu chí ngon - bổ - rẻ và nhất là an toàn vệ sinh. Ngoài ra, chị còn tìm hiểu và trồng thêm các loại cây cảnh có khả năng thanh lọc không khí trong nhà.

Vì diện tích khiêm tốn nên chủ nhân không lãng phí một khoảng không nào.

Tuy không thể rộng rãi như một khu vườn ở ngoại ô nhưng ban công nhỏ này vẫn đủ để thỏa niềm đam mê của một người làm vườn tại gia như chị. Hai bên bức tường được bà mẹ trẻ tận dụng trồng các loại cây như thường xuân, dây nhện, lưỡi hổ,... và dùng chậu treo tường trồng dạ yến thảo, rau mùi,... để tiết kiệm diện tích. Những loại cây này khá dễ trồng, cần ít ánh sáng chiếu trực tiếp nên rất thích hợp đặt ở vị trí này.

Bức tường đầy màu sắc và sinh động do cây cối mang lại.

Phía trong ban công, chị Tâm tự tay thiết kế một chiếc giá 2 tầng để trồng các loại cây như cọ cảnh, lan ý,... Phần lan can, nơi có nhiều ánh sáng nhất, được chị tận dụng để bố trí các loại chậu dài cả ở mặt trong và ngoài để trồng hoa và rau quả. Ngắm nhìn những bông hoa hồng đỏ rực kiêu sa dưới nắng mai, những đóa hoa trà e ấp màu hồng phấn, hoa giấy, phong lữ, ngọc thảo đơn, ngọc thảo kép dịu dàng, thanh tú, dạ yến thảo, cúc Indo, dừa cạn, tràn đầy sức sống,... thật khiến người ta cảm thấy vô cùng dễ chịu sau những giờ làm việc căng thẳng.

Những bông hoa đủ loại khoe sắc rực rỡ dưới ánh nắng ban mai. Mỗi loài hoa mang trong mình một vẻ đẹp và hương sắc quyến rũ riêng.

Cô giáo mầm non tâm sự: “Tôi bắt đầu xây dựng khu vườn bé nhỏ của mình từ mùa hè năm 2014, đến nay đã được khoảng 2 năm. Cũng như rất nhiều người, thời gian đầu khi mới tập tành trồng, tôi gặp phải rất nhiều khó khăn. Bởi vì lúc đó là mùa hè, thời tiết rất nóng, bản thân lại không có kinh nghiệm chăm sóc nên cây chết nhiều. Sau đó, thông qua internet và các bạn bè trong hội nhóm cùng yêu thích trồng cây, tôi đã tìm hiểu đặc tính của từng loại cũng như cây nào trồng theo mùa nấy, cây nào ưa sáng, cây nào cần ít ánh sáng... Nhờ vậy mà hiệu quả và năng suất trồng được cải thiện rõ rệt”.

Để đảm bảo đa dạng cho bữa ăn, chị Tâm trồng rất nhiều loại rau củ quả. Những quả cà chua chín mọng cho thu hoạch tuyệt vời hơn cả mong đợi.

Với sự tỉ mỉ và khéo léo, sáng tạo của mình, chị Tâm còn tự tay làm dây thép, dây cước một bên ban công để trồng các loại rau quả leo theo mùa như su su vào mùa đông và mồng tơi vào mùa hè,... Khi phát triển, chúng như một tấm rèm xanh tự nhiên vô cùng dịu mắt. Bà mẹ trẻ cũng không quên trồng rau cải, cà chua, củ cải đỏ, các loại cây gia vị cũng là vị thuốc cũng rất dễ trồng ở ban công và rất tiện lợi như ớt, ngò, kinh giới, rau húng, bạc hà, tía tô, hành lá, hẹ,... một vài loại dùng để nấu cháo giải cảm, trị ho rất hiệu quả.

Mồng tơi và su su phát triển như một tấm rèm xanh mát nơi ban công. Chị cũng không quên trồng nhiều các loại rau gia vị thơm ngon.

Nữ chủ nhân cho biết, từ khi có khu vườn nhỏ này, con gái chị là bé Na không chỉ có rau sạch, rau ngon để thay đổi khẩu vị thường xuyên trong bữa ăn mà còn tỏ ra rất tò mò và thích thú. Chị dạy bé rất nhiều về tên các loại cây, hoa, nhận biết màu sắc,... Khi nhà có nhiều vỏ chai nước, chị đã nảy ra ý định làm thành những chậu cây xinh xinh hình con vật để trồng cây. Không ngờ bé Na rất thích và còn chăm chỉ tưới nước, chăm sóc cây phụ mẹ. Chị mong muốn con mình sớm được tiếp xúc với thiên nhiên và ý thức tái chế những món đồ hữu ích để bảo vệ môi trường từ khi còn nhỏ.

Chị Tâm tận dụng vỏ chai nhựa để làm thành những chậu cây ngộ nghĩnh cho bé.

Hiện tại, chị Tâm cũng đang tập cách giâm cành, nhân giống một số loại cây rất đơn giản như bạc hà, rau húng,... Chỉ cần ngâm cành vào nước đợi đến khi ra rễ là mang trồng ra đất được. Bên cạnh đó, nha đam, lưỡi hổ, cây mẫu tử và nhện cũng rất dễ phát triển và sức sống bền bỉ. Bà mẹ trẻ đã trồng được rất nhiều loại cây thanh lọc không khí này, không chỉ ở ban công mà còn cả những chậu nhỏ xinh xinh để trang trí bàn làm việc. Ngoài ra chị còn tặng những chậu cây đó cho ông xã cũng như bạn bè thân quen. Đây cũng là một trong những cách thư giãn hiệu quả mà cô giáo mầm non tìm được mỗi khi trở về ngôi nhà nhỏ thân yêu ngập tràn sắc xanh cây cối của mình.

Bà mẹ trẻ cũng rất yêu thích những loại cây có tác dụng thanh lọc không khí. Không chỉ trồng ở ban công mà còn ở các chậu nhỏ trang trí cho căn phòng.

Theo Trí Thức Trẻ