Bóng đá

Bài học cho con của vị Bộ trưởng Tư pháp đầu tiên

字号+ 作者:NEWS 来源:Thời sự 2025-02-27 04:26:13 我要评论(0)

Luật sư Vũ Trọng Khánh (1912–1996) là Bộ trưởng Tư pháp đầu tiên của nước Việt Nam dân chủ cộng hòa.mu lịch thi đấumu lịch thi đấu、、

Luật sư Vũ Trọng Khánh (1912–1996) là Bộ trưởng Tư pháp đầu tiên của nước Việt Nam dân chủ cộng hòa. Kể chuyện với VietNamNet, người con trai út của ông nhớ lại: "Chưa bao giờ tôi thấy ông phàn nàn về công việc, lương bổng, nhà cửa, đãi ngộ. Tôi vẫn tự hỏi: “Sao ông giữ mình cẩn thận quá vậy?”.

Cuộc trò chuyện với PGS.TS Vũ Trọng Khải, con trai út của Luật sư Vũ Trọng Khánh, cho thấy rõ hơn về con người chi có 181 ngày tại vị trên cương vị Bộ trưởng, và cả cuộc đời hoạt động gắn bó với thành phố cảng Hải Phòng. Mặc dù hiện nay không có một đường phố nào mang tên ông nhưng trong tâm trí của đồng nghiệp, của họ hàng, của người dân Hải Phòng sống cùng thời thì ông vẫn còn mãi.

{ keywords}
Chính phủ lâm thời nước Việt Nam dân chủ cộng hòa năm 1945

Ba tôi chỉ làm Bộ trưởng Bộ Tư pháp của chính phủ lâm thời Việt Nam Dân chủ cộng hòa 181 ngày. Trong thời gian này, ông đã soạn thảo rất nhiều các sắc lệnh về tư pháp, trình chủ tịch Hồ Chí Minh ký và ông tiếp ký.

Trong giai đoạn chính phủ lâm thời, chưa có Nghị viện và Hiến pháp, thì sắc lệnh là hình thức luật lệ cần thiết để quản lý xã hội. Do vậy, người ta vẫn thường nói chỉ trong 181 ngày ngồi trên ghế Bộ trưởng Bộ Tư pháp, ông đã đặt nền móng cho hệ thống tư pháp nói riêng và luật pháp nói chung của thể chế Dân chủ Cộng hòa của nước Việt Nam.

Ông thường nói là trong các sắc lệnh ấy, 4 sắc lệnh quan trọng nhất là: Sắc lệnh về tổ chức đoàn thể luật sư (số 46 ngày 10/10/1945); Sắc lệnh về quốc tịch Việt Nam (số 53 ngày 20/10/1945); Sắc lệnh về tổ chức tòa án và ngạch thẩm phán (số 12, ký ngày 24/01/1946); Sắc lệnh tổ chức toàn án quân sự (số 21, ngày 14/02/1946)

Nhưng tôi nghĩ, sắc lệnh quan trọng nhất, được đánh giá cao trong thời khắc lịch sử còn đang “trứng nước” của chế độ Việt Nam Dân chủ cộng hòa là sắc lệnh số 47 ngày 10/10/1945 về việc “Tạm thời áp dụng luật lệ hiện hành ở Bắc, Trung, Nam, nếu không trái với những điều thay đổi được ấn định, cho đến khi ban hành những bộ luật pháp duy nhất cho toàn nước Việt Nam”. Một đất nước, một xã hội của bất kỳ dân tộc nào theo thể chế nhà nước pháp quyền, không thể không có luật pháp, dù chỉ 1 ngày.

Tôi nghĩ 181 ngày này là thời gian “hoành tráng” nhất trong cuộc đời hoạt động của ông với tư cách là 1 luật gia sắc sảo được đào tạo chính quy, tuy lúc đó ông mới chỉ 33 - 34 tuổi đời.

{ keywords}

Bài học đầu tiên: Tự lập

Ông là một người điềm đạm và rất bình tĩnh, ít khi nóng giận, chưa bao giờ mắng con, đánh con lại càng không. Ông dạy con bằng cách sống, cách cư xử của ông trong gia đình và ngoài xã hội. Sau này, chúng tôi cũng dạy con như vậy.

Ông rất quý mến bạn bè của con, rất thích nói chuyện với những người trẻ. Vì vậy mà khi bạn chúng tôi đến nhà, ông thường nói chuyện với bạn chúng tôi rất cởi mở, như với những người bạn vong niên.

Về việc học hành của con, ông hoàn toàn tin tưởng vào nhà trường.

Mặt khác, ông đã giáo dục các con tính tự lập, không dựa vào vị thế của ông trong xã hội để giải quyết vấn đề của mình, như chọn ngành học hay đuoc làm nghiên cứu sinh ở nước ngoài (tôi bảo vệ luận án PTS kinh tế nông nghiệp năm 1982 tại Trường ĐH Nông nghiệp Hà Nội). Sự thành công trong sự nghiệp khoa học của tôi hầu như do nỗ lực và sự nhạy bén với thực tiễn của bản thân.

Cuộc đời tôi chỉ có duy nhất một lần buộc phải dựa vào uy tín của ông để giải quyết vấn đề của mình.

Đó là vào năm 1973, tôi nhờ ba viết thư cho bác Bùi Quang Tạo, Bộ trưởng Bộ Kiến Trúc để xin mua vật liệu làm nhà ở làng Mọc Chính Kinh (nay thuộc phường Nhân Chính, quận Thanh Xuân, Hà Nội) trước khi tôi lấy vợ.

Đối với cấp dưới, ông cư xử bình đẳng trên tinh thần tôn trọng nhau. Cán bộ tiếp quản thành phố Hải Phòng vào tháng 5/1955 phần lớn là nông dân ít học, nay làm việc trong Ủy ban hành chính thành phố, nên họ không biết ngay cả soạn thảo một văn bản hành chính, ông đã ân cần hướng dẫn họ.

{ keywords}
Ông Vũ Trọng Khánh tuyên thệ luật sư tại Tòa thượng thẩm Hà Nội ngày 26/11/1941

Bài học từ cuộc sống kham khổ

Ba tôi sống rất kham khổ. Tôi không thể tưởng tượng được tại sao có điều kiện mà ông lại sống khổ như vậy.

Trong kháng chiến chống Pháp, cuộc sống rất thiếu thốn, nhưng lúc đó tôi còn nhỏ, không cảm nhận được. Cho nên giờ đây, đọc lại những suy nghĩ dằn vặt, trằn trọc của ba tôi được ghi chép trong cuốn nhật ký 4 tháng chỉnh huấn ở Việt Bắc năm 1953, tôi muốn khóc vì thương ông quá chừng.

Mẹ thì ốm yếu mà vẫn phải kiếm sống bằng đủ nghề, từ may quần áo cho bà con trong thôn xã, đến làm tương, nuôi dê, gà, trồng rau…, ông thì đi công tác vắng nhà thường xuyên, chỉ hưởng phụ cấp, không có lương.

Có lần ông kể với tôi rằng, ông đến thăm anh Huỳnh (con trai cả của ông), đang học phổ thông ở Tuyên Quang, thấy anh Huỳnh vừa bị hen nặng vừa đói ăn, người lả đi không còn sức sống. Ông chở anh đến tiệm phở, sau khi ăn xong anh mới tỉnh lại.

Tôi còn nhớ, có lần ông đi bào chữa ở toà án về, đưa cho mẹ tôi một phong bì tiền thù lao do tòa án thành phố Hải Phòng trả. Mẹ mở phong bì ra chỉ thấy có 20 đồng, liều kêu lên “Ông nghiên cứu hồ sơ cả tháng trời mà chỉ được trả công 20 đồng à?”.

Luật sư bào chữa thời đấy không được phép nhận thù lao từ thân chủ, mà tự tòa án theo đơn giá do Nhà nước quy định như là tiền bồi dưỡng làm thêm giờ của công chức. Mà hồi ấy, ba tôi toàn bào chữa cho những người bị oan sai và nghèo túng, nên nhiều khi ba mẹ còn phải giúp đỡ họ ít nhiều.

Bây giờ nghĩ lại, tôi cũng không hiểu rằng ông lại có thể sống trong căn phòng 48m2 (ở tầng 2 của một ngôi nhà có tới 5 – 7 hộ cùng chung sống),   không có phòng ngủ riêng và không có cả nhà vệ sinh riêng, còn nhà bếp và phòng tắm riêng thì được cải tạo tự cái sân trước của phòng ở.

Trong khi đó, trên cương vị Phó chủ tịch Ủy ban hành chính thành phố phụ trách nhà đất, trong những năm cuối thập kỷ 50, đầu thập kỷ 60 của thế kỷ 20, ông hoàn toàn có thể nhận được 1 căn nhà tiện nghi, như những người lãnh đạo khác cùng thời với ông.

Mãi nhiều năm sau, ông mới cải tạo gầm cầu thang vốn là kho để xe đạp, thành nhà vệ sinh dùng riêng, ở ngôi nhà 40 Lạch Tray (Số cũ là 42). Mà lúc ấy, xi măng cũng chỉ phân phối theo kế hoạch. Đích thân ông lại phải lên Ủy ban kế hoạch thành phố xin mua mấy bao xi măng để xây nhà vệ sinh.

Sau khi nước nhà thống nhất, ông vào Sài Gòn chơi, và đã nảy sinh ra sáng kiến làm nghề xay bột cho trẻ em.

Ông mua được mô – tơ điện đem về gắn với máy xay bột do mấy “đệ tử” là công nhân cơ khí chế tạo giúp.

Tôi còn nhớ, điện lúc có  lúc không, nên việc xay bột cũng bấp bênh. May nhờ có ông Đoàn Duy Thành (chủ tịch, rồi Bí thư thành ủy của Hải Phòng) lệnh cho Sở Điện lực “câu” 1 đường điện ưu tiên cho nhà tôi. Ba tôi chỉ dùng cho máy xay bột, còn cả nhà vẫn tối om với ánh sáng đèn dầu. Ba và mẹ thay nhau xay bột, nhiều hôm phải làm đến tận khuya 12 giờ đêm.

Bây giờ nghĩ lại, tôi thấy thật khôi hài và kỳ lạ, khi một vị luật sư Tây học đã thành danh, không biết nấu cơm, không biết tiêu tiền, nhưng lại biết và phải biết xay bột cho trẻ em để kiếm sống.

Khi chuyển sang kinh tế thị trường, cuộc sống dễ thở hơn, chế độ đãi ngộ của nhà nước tốt hơn cho ông, thì ông lại ra đi ( 22/1/1996).

Chưa bao giờ tôi thấy ông phàn nàn về công việc, lương bổng, nhà cửa, đãi ngộ. Tôi vẫn tự hỏi: “Sao ông giữ mình cẩn thận quá vậy?”.

{ keywords}

PGS.TS Vũ Trọng Khải

Thấy việc có ích thì làm

Nếu hỏi bài học gì tôi rút ra được từ sự nghiệp của ông, thì đó là: Tự trọng, Tôn trọng sự thật, tôn trọng mọi người, thấy việc gì có ích thì làm, không lạm dụng trách nhiệm, quyền hạn của mình, không bao giờ làm hại người khác, bất kể họ là ai, cư xử với mình tốt hay xấu.

Ông không giữ chức vụ Phó Chủ tịch UBHC Thành phố Hải phòng khi mới 49 tuổi (tháng 4/1961), thì ông nghĩ ra và làm những việc khác có ích cho xã hội.

Bảy năm trước khi nghỉ hưu, từ 1971 - 1977, ông sáng lập và làm trưởng tiểu ban vận trù học thuộc Ban Khoa học và kỹ thuật Thành phố Hải Phòng (tương đương cấp trưởng phòng ở Sở) để giúp các xí nghiệp và HTX nâng cao hiệu quả quản lý.

"Nếu hỏi bài học gì tôi rút ra được từ sự nghiệp của ông, thì đó là: Tự trọng, Tôn trọng sự thật, tôn trọng mọi người, thấy việc gì có ích thì làm, không lạm dụng trách nhiệm, quyền hạn của mình, không bao giờ làm hại người khác, bất kể họ là ai, cư xử với mình tốt hay xấu".

Trên cương vị Chủ tịch Hội Luật gia thành phố, ông tích cực tuyên truyền giáo dục pháp luật, tinh thần thượng tôn pháp luật cho công chức và người dân. Trên cương vị luật sư, ông tham gia cãi nhiều vụ án, cứu được nhiều dân oan.

Tôi còn nhớ HTX An Thắng, huyện An Lão là điển hình tiêu biểu của ngành nông nghiệp Hải Phòng. Anh Ngô Thanh Phương là chủ nhiệm của hợp tác xã này, rất năng động, nhiệt tình xây dựng nên hợp tác xã, kể cả việc ứng dụng vận trù học trong quản lý sản xuất.

Khoảng những năm 70 của thể kỷ 20, xã viên hợp tác xã thiếu đói do mất mùa lúa và do chính sách lương thực lúc đó. Anh Phương vận động bà con gom được 3.000 đồng và thuê được máy bay trực thăng của quân đội, lên Sơn La mua sắn về cho xã viên.

Thế là anh bị bắt giam và kết tội vi phạm chính sách lương thực của Nhà nước. Ba tôi đã cãi cho anh được tha bổng.

Tôi còn nghe nhiều vụ án oan nữa, nhờ ba tôi mà họ được giải oan, như vụ ông giám đốc nhà máy cơ khí kiến thiết HP, thầy giáo Doãn Đông Giao, quyền hiệu trưởng trường cấp 3 Thái Phiên bị nghi tham ô, vụ anh bộ đội phục viên, làm công nhân bốc vác ở Cảng Hải Phòng bị nghi là ăn cấp hàng hóa khi bốc xếp…

Đổi lại, và trên hết tất cả, ông được sự quí mến, kính trọng của người dân Hải Phòng, kể cả những người không quen.

Tôi còn nhớ, có lần ông đi bộ trên phố Cầu Đất, bị tụt huyết áp, ngất xỉu, một người đạp xích lô đã chở ông về nhà, không nhận thù lao. Mà trong túi lúc đó chắc ông cũng chẳng có tiền trả công cho người đạp xe xích lô.

Rồi đám “đệ tử” hay đến nhà đàm đạo với ông đủ mọi chuyện trên đời. Họ đã tự nguyện chữa máy xay bột, máy bơm nước, xe gắn máy… cho ông, bà mà không nhận thù lao.

Tuy quê ở làng Cự Đà, Hà Đông, nhưng hầu như toàn bộ cuộc đời của ông gắn với thành phố Hải Phòng, từ năm 1938 cho đến tháng 1/1996, trừ những năm 1945, 1946 ông làm việc ở Hà Nội và 8 năm kháng chiến chống Pháp, khi ông ở Việt Bắc.

Tôi nghĩ phần thưởng quý giá nhất đối với ông là sự kính trọng của đồng nghiệp, của họ hàng, của người dân Hải Phòng sống cùng thời với ông.

  • Ngân Anh Ghi

1.本站遵循行业规范,任何转载的稿件都会明确标注作者和来源;2.本站的原创文章,请转载时务必注明文章作者和来源,不尊重原创的行为我们将追究责任;3.作者投稿可能会经我们编辑修改或补充。

相关文章
网友点评
精彩导读

Trung Quốc đang âm thầm dẫn đầu thế giới về chống biến đổi khí hậu? - 1

Công nhân sản xuất tấm pin quang điện mặt trời tại một nhà máy ở tỉnh Quý Châu (Trung Quốc) (Ảnh: Xinhua).

Tham vọng về năng lượng và biến đổi khí hậu của Trung Quốc đã trở thành tâm điểm chú ý tại Cop29, hội nghị khí hậu của Liên Hợp Quốc vừa kết thúc tại Baku, Azerbaijan.

Nguồn tin từ Reuterscho biết, trong suốt hội nghị kéo dài 12 ngày, Trung Quốc đã chiếm ưu thế trong Cop29, trái ngược với sự thể hiện khá bình thản của Mỹ. 

Theo phân tích từ giới chuyên môn, sự thoái lui của Washington trong hầu hết các vấn đề liên quan đến khí hậu một phần bắt nguồn từ việc Donald Trump tái đắc cử tổng thống Mỹ và thái độ phản đối rõ ràng của ông đối với việc giảm thiểu biến đổi khí hậu.

Trong quá khứ, tại nhiệm kỳ đầu tiên của mình, ông Donald Trump từng quyết định rút Mỹ khỏi Thỏa thuận Paris, và ông có thể sẽ một lần nữa làm điều này, dù Tổng thống Joe Biden đã tái gia nhập năm 2021.

Nhận định này là hoàn toàn có cơ sở vì ông Trump vẫn duy trì quan điểm nhất quán rằng biến đổi khí hậu là một "trò lừa bịp". Ông còn ví vấn đề này là "tưởng tượng", "không tồn tại" hay "một loại thuế rất tốn kém".

Điều này đã gián tiếp giúp Trung Quốc chiếm ưu thế trong Cop29, khi lấp đầy khoảng trống do Mỹ để lại.

Zhao Yingmin, một trong những đại biểu COP29 của Trung Quốc và là Thứ trưởng Bộ Sinh thái và Môi trường của nước này, thậm chí đã tiến xa hơn một bước. 

Ông được cho là đã tổ chức các cuộc họp riêng với các đại biểu từ các quốc gia đang phát triển trong những giờ cuối cùng của hội nghị, và rốt cuộc, một thỏa thuận được đưa ra, với nội dung kêu gọi các quốc gia giàu có tài trợ 300 tỷ USD mỗi năm cho đến 2035.

Điều này cho thấy Trung Quốc đang dần trở thành một phần không thể thiếu, và đang không ngừng củng cố vị thế của mình trong chuỗi phản ứng toàn cầu về biến đổi khí hậu.

Khi áp lực khí thải trở thành động lực 

Trung Quốc đang âm thầm dẫn đầu thế giới về chống biến đổi khí hậu? - 2

Công nhân đang kiểm tra một cánh tay robot tại cơ sở sản xuất thiết bị dầu khí ngoài khơi tỉnh Thiên Tân (Trung Quốc) (Ảnh: Xinhua).

Một báo cáo công bố ngày 27/11 của Reuters  đã trích dẫn các nhà nghiên cứu cho biết, lượng khí thải carbon dioxide của Trung Quốc đang trên đà tăng nhẹ vào năm 2024. 

Tuy nhiên, một báo cáo của Carbon Brief có trụ sở tại Anh cho thấy lượng khí thải trong quý 3 của Trung Quốc vẫn ở mức ngang bằng, hoặc thấp hơn một chút so với cùng kỳ năm ngoái. Theo báo cáo, lượng khí thải cũng giảm trong quý 2.

Giới chuyên môn đánh giá, lượng khí thải ở Trung Quốc đã đạt đỉnh hoặc sẽ đạt đỉnh vào năm tới. Đây là tin vui cho Trung Quốc, quốc gia đã phải đối mặt với áp lực quốc tế trong nhiều năm qua về lượng khí thải của khu vực.

Mặt khác, Trung Quốc cũng đang có những bước tiến đột phá trong lĩnh vực năng lượng sạch. 

Đáng chú ý nhất là mảng năng lượng mặt trời và gió, khi Trung Quốc đang lập kỷ lục thế giới, chiếm 64% tổng số nhà máy năng lượng mặt trời và gió trên toàn cầu, gấp hơn 8 lần công suất của Mỹ, nước ở vị trí thứ hai.

Theo SCMP, nước này đang tăng công suất lưu trữ thủy điện bơm, dự kiến sẽ đạt 62 gigawatt (GW) vào năm tới. Đây là mô hình gồm 2 hồ chứa nước nhưng đặt ở các độ cao khác nhau, có thể tạo ra điện khi nước di chuyển từ hồ này sang hồ kia thông qua một tuabin.

Trung Quốc đang âm thầm dẫn đầu thế giới về chống biến đổi khí hậu? - 3

Tấm pin mặt trời lắp trên mái nhà giúp mang lại nguồn năng lượng giá cả phải chăng cho dân Trung Quốc (Ảnh: SCMP).

Công suất lưu trữ pin của Trung Quốc dự kiến sẽ sớm đạt 40GW. Điều này sẽ cung cấp nguồn điện đệm để giúp bù đắp cho sự gián đoạn của năng lượng tái tạo.

Tuy nhiên, vẫn nhiều điểm Trung Quốc cần cải thiện. Tính đến năm 2022, ngành điện của Trung Quốc chiếm khoảng 57% tổng lượng khí thải. Giới chuyên môn cho rằng, Trung Quốc có thể bắt đầu giảm việc sử dụng khí đốt tự nhiên trong ngành sản xuất điện của mình.

Mặc dù khí đốt là nhiên liệu đốt sạch hơn so với than khi sử dụng để sản xuất điện, nhưng nó vẫn tạo ra khoảng 50% lượng khí thải so với than, nhiên liệu hóa thạch đốt "bẩn" nhất thế giới, tạo ra. 

Hơn nữa, khí đốt cũng góp phần gây ra tình trạng rò rỉ khí mê-tan, nguy cơ hàng đầu gây ra hiện tượng nhà kính, khiến Trái Đất ấm lên.

SCMP nhận xét, Trung Quốc có thể đưa quỹ đạo biến đổi khí hậu toàn cầu của mình trở lại điểm xuất phát thông qua sự hợp tác toàn cầu, cũng như đẩy mạnh mục tiêu phi carbon hóa.

Đây có thể là tiền lệ cho các quốc gia khác trong khu vực vẫn phụ thuộc nhiều vào than, như Ấn Độ, Indonesia, Philippines và Việt Nam, từ đó củng cố thêm vai trò lãnh đạo của Trung Quốc trong lĩnh vực khí hậu.

" alt="Trung Quốc đang âm thầm dẫn đầu thế giới về chống biến đổi khí hậu?" width="90" height="59"/>

Trung Quốc đang âm thầm dẫn đầu thế giới về chống biến đổi khí hậu?

1. Tác phẩm hội họa Bộ tranh lụa củahọa sĩ Đặng Quý Khoa. Tranh lụa của họa sĩ khai thác vẻ đẹp đặc thù của chất liệu lụa: óng ả, nhung mịn, giàu chất thơ, chất hiện thực... khoe được “thớ dọc”, “ganh ngang” của chất liệu lụa. Đề tài họa sĩ gốc Hà Nội chọn trong mỗi tác phẩm mang chủ đề bình dị, thường nhật... nhưng luôn hàm chứa một triết lý nhân sinh được gửi gắm mềm mại vào đường nét hay câu chuyện.

 2. Tác phẩm nhiếp ảnh “Hành trình cùng Lực lượng Gìn giữ hòa bình tại Nam Xu-đăng”; tác giả: nghệ sĩ nhiếp ảnh Nguyễn Á. Với hơn 150 hình ảnh được chọn lọc kỹ lưỡng từ hàng chục ngàn bức ảnh, tác giả Nguyễn Á đã thể hiện được hình ảnh rất đẹp của lực lượng "Mũ nồi xanh" Việt Nam thực hiện nhiệm vụ gìn giữ hòa bình tại Nam Sudan. Các hoạt động của lực lượng trong công tác như phối hợp theo dõi, giám sát tiến trình hòa bình trong những vùng hậu xung đột, giúp người dân khám bệnh, giao lưu văn hóa, trồng trọt... được ghi lại một cách sinh động.

"Những ngọn khói về trời" là tiếng lòng của người trong cuộc, khi chứng kiến bao nỗi đau thương của đồng loại trong cơn đại dịch.

3. Tác phẩm văn học Những ngọn khói về trời; tác giả: nhà thơ Bùi Phan Thảo. Đây là tập trường ca được viết về những ngày TP. HCM phải oằn mình ứng phó và gánh chịu những bi kịch ập đến từ đại dịch Covid- 19. Ở đó, con người phải đối diện với biết bao khó khăn, thử thách, từ miếng ăn đến hơi thở và nhất là phải đối diện giữa lằn ranh của sự sống - cái chết. 

Vòng đề cử giải Mai Vànglần thứ 28 năm 2022 diễn ra từ ngày 15/9 đến 30/11 với 15 hạng mục. Sau khi khán giả tham gia đề cử, Hội đồng Nghệ thuật đã họp góp ý về những ứng viên tranh giải cho các hạng mục ở vòng bầu chọn. Theo đó, có 62 nghệ sĩ, tác phẩm, chương trình vào vòng bầu chọn là những cái tên có hoạt động nổi bật trong năm qua. 

Kết quả Giải Mai Vànglần thứ 28-2022 của 15 hạng mục sẽ được công bố vào tối 10/1 tại Nhà hát Thành phố, TP. HCM.

" alt="Giải Mai Vàng tôn vinh tác phẩm văn hóa" width="90" height="59"/>

Giải Mai Vàng tôn vinh tác phẩm văn hóa