Để chuẩn bị tư liệu cho việc xuất bản cuốn sách này, TS. Nguyễn Minh Vỹ dành thời gian làm việc với bộ phận lưu trữ ảnh của Thông tấn xã Việt Nam, tìm lại những bức ảnh ông đã chụp năm xưa. Sau đó, ông còn phải cất công đến nhiều tỉnh thành, địa phương trên cả nước, tìm gặp các đồng đội cũ của Hội Chiến sĩ Thành cổ Quảng Trị năm 1972 để xác định bản quyền ảnh hợp pháp của mình.

Nguyễn Minh Vỹ sinh năm 1945 tại Hải Dương. Gần 10 năm tại Quảng Trị - một trong những chiến trường gian khổ và ác liệt nhất trong chiến tranh Việt Nam, Nguyễn Minh Vỹ đã làm nhiệm vụ của một người lính trận. Ông cũng là người ghi lại hàng ngàn bức ảnh đen trắng, phản ánh hoạt động của ngành Giao bưu và Thông tin, cùng cuộc chiến đấu của quân và dân Quảng Trị.

Từ năm 1971, Nguyễn Minh Vỹ cũng trở thành một trong những phóng viên đầu tiên thường trú tại đây. Ông bám sát bộ đội trong các trận đánh. Đó là những khoảnh khắc vô giá của lịch sử và vô tình Nguyễn Minh Vỹ đã đóng vai trò như một phóng viên chiến trường, một người “ghi nhật ký” bằng ảnh và một nhân chứng lịch sử.

Năm 2015, Nguyễn Minh Vỹ đã gặp Đại tá, cựu chiến binh Đặng Vương Hưng - một nhà văn chuyên sưu tầm và giới thiệu tư liệu chiến tranh. Nhà văn Đặng Vương Hưng đã trợ giúp ông biên soạn tư liệu, viết chú thích ảnh và tổ chức bản thảo cuốn sách ảnh Phút giây đáng nhớ độc đáo về chiến trường Quảng Trị. Bản thảo không chỉ được Nhà xuất bản Công an nhân dân cấp phép ấn hành năm 2015 mà còn cho tái bản năm 2022.

Sách chứa những tư liệu, hình ảnh giá trị và thiêng liêng với dân tộc Việt Nam. 

So với bản in lần đầu chỉ có 168 trang, bản in mới của Phút giây đáng nhớđã được sửa chữa một số chi tiết và bổ sung thêm tư liệu ảnh, thành 204 trang.  Đặc biệt, bản in năm 2022 có thêm 3 chùm ảnh tư liệu về chiến trường Quảng Trị vô giá của Anh hùng LLVTND, Viện sĩ, Thượng tướng Nguyễn Huy Hiệu (nguyên Thứ trưởng Bộ Quốc phòng); Anh hùng LLVTND Thiếu tướng Trương Hữu Quốc (nguyên Tổng cục trưởng Tổng cục Cảnh sát nhân dân- Bộ Công an) và cựu chiến binh - hoạ sĩ Lê Trí Dũng…

Nhiều cán bộ, cựu chiến binh không khỏi xúc động khi xem từng trang sách. Những hình ảnh ghi lại khoảnh khắc cuộc sống, những gian truân và tinh thần bi tráng trong cuộc chiến được ghi lại một cách chân thực, nhiều cảm xúc. 

"Có những tấm ảnh chụp nhân vật ngay thời điểm đó để rồi chỉ trong vài ngày ngắn ngủi họ đã không còn. Tất cả trở thành những ký ức vô giá và cũng đầy nỗi buồn cho chính những người còn ở lại", một cựu cán bộ lão thành nhớ về đồng nghiệp của mình khi xem.  

Cũng tại buổi giới thiệu về cuốn sách, BTC đã ra mắt Ban vận động thành lập CLB Trái tim người lính miền Tây và tặng sách Tiếp lửa truyền thống. 

Chia sẻ với PV, anh Nguyễn Văn Sang – giáo viên bơi lội có thâm niên 10 năm, Chủ nhiệm CLB Bơi Thăng Long (Hà Nội) cho biết, mùa hè là thời điểm trẻ em dành nhiều thời gian ở nhà và tham gia tích cực các hoạt động bơi lội.

Chính vì thế, phụ huynh cần đề cao tinh thần cảnh giác và trang bị đầy đủ kiến thức để phòng tránh tai nạn đuối nước khi cho trẻ bơi lội.

Anh Sang cho rằng, ở thành thị, trẻ em thường được cha mẹ cho đi bơi ở bể - một môi trường khá an toàn so với sông, hồ hay tắm biển. Tuy nhiên, phụ huynh vẫn nên chọn bể có nhân viên cứu hộ để kịp thời xử lý các tình huống xấu. 

“Hai điều cần nhớ trước khi để trẻ xuống bể, là yêu cầu trẻ tắm tráng và khởi động. Tắm tráng ngoài đảm bảo vệ sinh cho bể bơi, còn có vai trò vô cùng quan trọng là để cơ thể trẻ làm quen với nước, tránh bị sốc nhiệt. Việc khởi động trước khi bơi cũng giúp trẻ tránh bị chuột rút”.

Anh Sang cho biết, các tai nạn đuối nước xảy ra khi bơi lội chủ yếu là do 2 nguyên nhân – một là trẻ thiếu kỹ năng, hai là nhân viên cứu hộ và phụ huynh không theo dõi sát sao khi trẻ ở dưới nước.

“Thông thường, trẻ đi học bơi chỉ biết bơi mà chưa học các kỹ năng xử lý tình huống sự cố ngoài ý muốn. Ví dụ trong trường hợp bị chuột rút, nếu trẻ đang bơi ở bể có chia làn thì cố gắng bám vào làn phao và thực hiện kỹ năng nổi ngửa, sau đó hô hoán người đến trợ giúp.

Nếu trẻ bơi ở bể không chia làn thì có thể dùng kỹ năng bơi bằng tay để vào bờ. Khi không có các kỹ năng an toàn, trẻ thường dễ mất bình tĩnh, quẫy đạp và bị chìm”.

Con biết bơi, cha mẹ cũng không nên chủ quan

Với kinh nghiệm 10 năm ở bộ môn bơi lội, anh Sang cho biết đã từng gặp những tình huống nguy hiểm do phụ huynh và nhân viên cứu hộ thiếu giám sát. “Cách đây đã lâu, bản thân tôi chứng kiến một trường hợp, khi bể bơi quá đông, trẻ đạp vào nhau khiến một bé bất tỉnh, nằm dưới đáy bể một lúc lâu mà không ai phát hiện ra.

Rất may, lúc đó có một người lặn xuống nên nhìn thấy và lôi bé lên kịp thời. Sau khi sơ cứu, bé thoát khỏi nguy kịch nhưng vẫn bị ảnh hưởng tới sức khỏe”.

“Điều tôi muốn nói ở đây là phụ huynh không nên chủ quan con đã biết bơi. Khi đưa trẻ đi bơi, phụ huynh phải giám sát trẻ liên tục”.

Ngoài ra, người giám sát cũng không nên chủ quan nghĩ rằng trẻ đã có phao và các dụng cụ hỗ trợ là an toàn. 

“Cách đây 4 năm, tôi gặp tình huống phụ huynh cho con đi học bơi và cho con đeo phao cổ. Phụ huynh chủ quan, nghĩ có phao rồi thì sẽ không xảy ra tai nạn được. Nhân viên cứu hộ lại không quan sát kỹ.

Khi con vùng vẫy thì phao bị lật ngược, đầu bé chìm xuống dưới nước một thời gian khá lâu mà không ai biết. Khi bé được đưa lên bờ, tôi đã nhanh chóng hô hấp nhân tạo và may mắn bé thoát chết”. 

Anh Sang cho biết, các loại phao vẫn có thể có nhược điểm và vẫn có nguy cơ gây tai nạn nếu bé dùng không đúng cách. Ví dụ, phao tròn có thể bị lật, hoặc nếu bé nhỏ quá dùng phao tay phao chân có thể mất thăng bằng, không kiểm soát được vì môi trường dưới nước khác trên bờ.

“Với loại phao bơi open water (dùng để buộc ngang bụng), loại 28 lít bơm căng sẽ hỗ trợ tốt cho người 60-70kg. Nhưng khi trẻ con sử dụng, nếu bơm căng, có thể bị lật đi lật lại vì không vừa vòng tay của trẻ. Phụ huynh không biết, lại nghĩ bơm căng là tốt. Trong trường hợp này, chỉ cần bơm hơi vừa đủ để trẻ dùng không bị lật”. 

Anh Sang cũng lưu ý, điều quan trọng cần nhớ là khi thấy tai nạn xảy ra, nếu bản thân không có khả năng cứu thì phụ huynh không nên tự nhảy xuống nước giúp trẻ mà nên hô hoán, tìm dụng cụ xử lý gián tiếp. 

Cùng 600 người bơi vượt sông Sài Gòn, chàng trai 19 tuổi tiết lộ một điều

Khoảng 3 năm trước, anh Đạt rời quê Phú Yên vào Đồng Nai, mưu sinh bằng nghề bán vé số. Anh không ngờ cuộc ly hương này lại mang đến hạnh phúc.

Gặp bất thường về hormone tuyến yên, ở tuổi 47, anh Đạt vẫn chỉ cao 1m. Khiếm khuyết của bản thân khiến anh không dám nghĩ đến chuyện cưới vợ sinh con. Anh đã tính đến việc sống độc thân khi về già.

Thế nhưng, năm ngoái, anh Đạt tham gia vào Câu lạc bộ Ước mơ, nơi giao lưu và kết bạn của người khuyết tật trên địa bàn huyện Long Thành. 

Tại đây, anh có cảm tình với cô gái trẻ Trần Hồng Phấn (21 tuổi, huyện Long Thành). Phấn bị sốt bại liệt nửa người nhưng khuôn mặt xinh xắn.

Trúng "tiếng sét ái tình", anh Đạt mạnh dạn làm quen và xin số điện thoại của Phấn. Ban đầu, Phấn ngại ngùng gọi chú xưng cháu với anh Đạt.

Tuy nhiên, sau khoảng 5 ngày nhắn tin trò chuyện, anh Đạt bày tỏ: “Đừng gọi anh là chú nữa. Em làm người yêu anh nha” với Phấn.

Lời tỏ tình quá bất ngờ khiến Phấn bối rối. Thế nhưng, cô nghĩ bản thân không may mắn, có được người đàn ông yêu thương phải biết trân trọng.

Từ đó, hai người bắt đầu hẹn hò. Dù khoảng cách tuổi tác khá lớn nhưng anh Đạt rất yêu thương, chiều chuộng bạn gái. Anh thường lấy xe ba bánh chở Phấn đi dạo, ăn chè…

“Tính anh Đạt hài hước, hiền lành, không nhậu nhẹt và lo làm ăn. Thế nên, anh rất được lòng gia đình tôi”, Phấn chia sẻ.

Hơn 5 tháng hẹn hò, anh Đạt ngỏ lời với người yêu: “Anh và em cùng chung cảnh tật nguyền. Bây giờ, mình cưới nhau đi, rồi cùng tính chuyện làm ăn”. 

Lời cầu hôn chân thành của ông chú tí hon làm Phấn xúc động, gật đầu lia lịa. Được sự hỗ trợ của hai bên gia đình, anh Đạt và Phấn chuẩn bị 10 mâm cỗ, mời bà con đến dự lễ cưới.

Phấn tâm sự: “Tôi thấy quyết định lấy anh làm chồng rất đúng đắn. Dù tôi không được như những cô gái khác nhưng anh trân trọng, tổ chức cưới hỏi, chụp ảnh cưới… đàng hoàng”.

Hạnh phúc nhân đôi

Ngày cưới, khách mời đều trầm trồ, khen anh Đạt may mắn cưới được cô vợ trẻ đẹp kém 26 tuổi. Anh cũng tự nhận, bản thân có phước, tuổi trung niên lại có được tổ ấm cho riêng mình.

“Tôi biết ơn nhà vợ đã tin tưởng, cho người đàn ông tí hon như tôi một cơ hội hạnh phúc. Hiện tại, tôi còn được gia đình Phấn cưu mang, sống chung dưới một mái nhà”, anh Đạt xúc động.

Vợ chồng anh gặp nhiều bất tiện trong sinh hoạt hàng ngày. Thế nên, mẹ vợ thường giúp hai người nấu cơm, dọn dẹp nhà cửa… 

Anh Đạt làm lụng được bao nhiêu tiền đều đưa hết cho vợ. Phấn sẽ gửi tiền ấy cho mẹ để chi tiêu hàng ngày.

Phấn cho biết: “Anh Đạt thật thà, bán vé số được bao nhiêu là đưa cho vợ hết. Lâu lâu, anh mới xin 5 – 10 nghìn đồng mua thuốc lá”.

Ngày biết tin Phấn mang thai, anh Đạt vừa sung sướng vừa lo lắng. Anh lo con gái sinh ra không lành lặn như ba mẹ, rồi sẽ lại khổ cả đời.

Mỗi lần chở vợ khám thai định kỳ, anh đều chăm chú nghe bác sĩ đọc kết quả siêu âm, dặn dò chuyện ăn uống, nghỉ ngơi của thai phụ. Lúc bác sĩ chẩn đoán thai nhi ổn định, chiều cao phát triển bình thường, vợ chồng anh vỡ òa hạnh phúc. 

Tuy nhiên, anh vẫn mong ngày con chào đời để chắc chắn niềm vui ấy được trọn vẹn.

Thời điểm mang thai, Phấn di chuyển khó khăn, không thể ra ngoài nhiều. Thế nên, anh Đạt đi bán vé số, tranh thủ mua đồ ăn ngon cho vợ bồi bổ.

Phấn kể: “Lâu lâu, anh bán xong sớm thì gọi điện hỏi tôi thích ăn gì để anh mua. Thật ra, không cần hỏi, anh cũng biết tôi thích nhất nước cam và gà quay. Lần nào có tiền anh cũng mua hai thứ đó cho tôi”.

Vợ mệt và than nhức mỏi, anh Đạt vội vàng xoa lưng, bóp tay chân. Những lúc bất đồng quan điểm, anh chủ động nhường nhịn vợ. Anh nghĩ, mình lớn tuổi hơn, có nhiều kinh nghiệm sống thì phải bỏ qua hết.

Nhắc lại kỷ niệm ngày đi sinh, Phấn vui vẻ kể: “Ngày tôi chuyển dạ, anh còn đi bán vé số chưa về. Tôi nhờ mẹ chở vào bệnh viện và gọi điện báo cho anh hay tin.

Biết vợ sắp sinh, anh bỏ hết vé số chưa bán, chạy thật nhanh vào bệnh viện. Thấy con lành lặn, anh mừng lắm”.

Thế nhưng, con gái của anh Đạt tròn 1 tháng tuổi thì bác sĩ phát hiện bé bị hẹp đường ruột, phải nhập viện phẫu thuật. 

Chi phí phẫu thuật quá lớn so với thu nhập của vợ chồng anh Đạt. Để có tiền chạy chữa cho con, anh phải vay mượn và nhờ một số nhà hảo tâm giúp đỡ.

Hiện tại, con gái anh Đạt đã được phẫu thuật, tiếp tục nằm viện theo dõi. Anh hy vọng thử thách này chóng qua để tổ ấm của anh rộn rã tiếng cười con trẻ.

Ảnh: Nhân vật cung cấp

Vợ chồng 'tí hon' ở Nghệ An tổ chức lễ cưới 30 mâm, khách đến gấp đôi