
Trên một diễn đàn quốc tế, hacker đã chia sẻ dữ liệu được cho là của một ngân hàng tại Việt Nam. Ảnh: Trọng ĐạtTính đến thời điểm hiện tại, vẫn chưa có kết luận chính thức từ phía các cơ quan chuyên môn. Do đó, không ít sự hoang mang vẫn còn hiện hữu trong suy nghĩ của người dùng Internet. Vậy trong những trường hợp tương tự, người dùng sẽ phải làm gì khi thông tin tài khoản ngân hàng của mình bị công khai trên mạng?
1, Kiểm chứng nguồn tin:
Kiểm chứng thông tin là điều đầu tiên mà người dùng cần làm. Người dùng không nên tin tưởng ngay vào các thông tin trên mạng. Thay vào đó, cần kiểm tra lại các thông tin này bằng những nguồn tin chính thống. Phổ biến nhất là thông tin trên báo chí và khuyến cáo của các cơ quan chuyên môn.
Thực tế cho thấy, rất nhiều vụ việc được đồn đoán trên mạng nhưng khi được kiểm tra lại hoàn toàn không có thật. Đây là những thông tin giả mạo (fake news) được phát tán bởi những kẻ có ý đồ xấu.
 |
Rất nhiều thông tin được lan truyền trên Internet là tin giả mạo. Chúng được tạo ra với mục đích gây hoang mang cho đám đông. |
Điều này càng nguy hiểm hơn đối với các vụ việc có liên quan tới hệ thống ngân hàng. Đây là một ngành rất nhạy cảm và dễ bị tác động lan truyền bởi tâm lý đám đông. Trong trường hợp người gửi tiền có tâm lý hoang mang. Tác động của một ngân hàng có thể sẽ lan truyền đến các ngân hàng khác trong hệ thống.
Chính vì lẽ đó, một thông tin giả liên quan đến lĩnh vực ngân hàng có thể ảnh hưởng trực tiếp đến an ninh tài chính, tiền tệ quốc gia. Do vậy, người dùng cần sáng suốt trong việc kiểm chứng thông tin, tránh tâm lý hoang mang trước những tin tức không chính thống được chia sẻ trên mạng.
Người dùng cũng không nên vội vã quy chụp, tẩy chay các dịch vụ khi mới chỉ có thông tin chưa được kiểm chứng và xác nhận.
2, Đổi mật khẩu ngay lập tức:
 |
Dù có lộ mật khẩu hay không, người dùng vẫn nên thường xuyên thay đổi password các loại tài khoản để đảm bảo an toàn. |
Khi phát hiện thông tin cá nhân của mình nằm trong dữ liệu được hacker chia sẻ, người dùng nên tiến hành đổi mật khẩu email và tài khoản ngân hàng ngay lập tức.
Theo khuyến cáo của nhiều chuyên gia trong lĩnh vực an toàn thông tin, việc thay đổi mật khẩu tài khoản cần phải được người dùng thực hiện thường xuyên. Đó là cách tốt nhất để giảm thiểu rủi ro của việc lộ lọt dữ liệu cá nhân, bởi không một hệ thống nào là an toàn tuyệt đối cả.
3, Không tải về các dữ liệu được chia sẻ bởi hacker
Trong những vụ việc kiểu trên, các dữ liệu thường được hacker chia sẻ bằng một tài khoản nặc danh trên mạng. Các dữ liệu này có thể được tải về và mở ra một cách dễ dàng.
Tuy vậy, người dùng không nên tự mình tải về và kiểm chứng dữ liệu của giới hacker. Lý do là bởi không thể chắc chắn được đây là các file dữ liệu an toàn, không chứa mã độc.
Thực tế cho thấy, trong một vụ việc tương tự xảy ra hồi tháng 11/2018 với FPT Shop, dữ liệu của khách hàng được tin tặc tải lên có cài cắm trong đó cả mã độc.
 |
Hình ảnh cho thấy hacker đã cài mã độc vào tập tin được cho là dữ liệu thông tin của khách hàng FPTShop trong vụ rò rỉ dữ liệu tháng 11/2018. |
Khi mở các tập tin này, máy tính của người dùng sẽ bị lây nhiễm mã độc đã được đính kèm trong các tệp tin thực thi. Hậu quả là thông tin trên máy tính của người dùng có thể bị chiếm đoạt, mã hóa, bị xóa toàn bộ dữ liệu hoặc tệ hại hơn là bị lợi dụng máy tính để tấn công sang máy tính, hệ thống khác,...
Do đó, thay vì tự mình kiểm chứng thông tin, người dùng nên để việc đó cho các đơn vị chức năng có chuyên môn về an toàn an ninh mạng.
4, Cách tự bảo vệ dữ liệu cá nhân:
Xu hướng tấn công mạng để khai thác thông tin cá nhân của người dùng, ngày càng trở nên phổ biến hơn. Để tránh trở thành nạn nhân của mã độc, người dùng cần cảnh giác, xem kỹ nguồn gốc các email nhận được trước khi tương tác.
Tuyệt đối không click vào các đường link hay tải về những tập tin không rõ nguồn gốc. Điều này cũng được áp dụng đối với cả các đường link được chia sẻ trên những trang mạng xã hội.
 |
Người dùng cần tuyệt đối không cung cấp thông tin trên các website không có biểu tượng kết nối an toàn. |
Cách tốt nhất để bảo vệ dữ liệu cá nhân là người dùng cần thận trọng trong việc cung cấp thông tin cá nhân, thông tin thanh toán của mình cho các dịch vụ trên mạng.
Để đảm bảo an toàn thông tin, người dùng cần chủ động lựa chọn các dịch vụ thanh toán trực tuyến đã được xác thực và tin dùng bởi cộng đồng, được xác nhận đảm bảo của Bộ Công Thương và Bộ Thông tin & Truyền thông.
Bên cạnh đó, tuyệt đối không cung cấp thông tin trên các website không có biểu tượng kết nối an toàn (hình ổ khóa đặt phía góc trái, cạnh địa chỉ trang web).
Ngoài việc thường xuyên thay đổi mật khẩu, người dùng cũng cần đặt nhiều mật khẩu khác nhau cho các loại tài khoản khác nhau. Điều này là để tránh trường hợp để "tất cả trứng trong cùng một giỏ". Cách này sẽ giúp giảm thiểu thiệt hại trong trường hợp chẳng may dữ liệu cá nhân bị đánh cắp.
Trọng Đạt
" alt=""/>Cần làm gì khi thông tin tài khoản ngân hàng bị lộ trên mạng?
- Ung thư đại trực tràng là một trong số ít ung thư có tính di truyền. Nếu bố mẹ, anh chị em mắc bệnh thì tỉ lệ mắc bệnh của các thành viên khác sẽ tăng lên.Hotgirl 26 tuổi qua đời vì ung thư cảnh báo đừng thức khuya, nhịn ăn sáng
Bác sĩ kể những ngày cuối của hotgirl Hải Phòng 26 tuổi qua đời vì ung thư dạ dày
Gia đình 8 người cùng mắc ung thư
TS Phạm Văn Bình, Trưởng khoa Ngoại bụng 1, BV K cho biết, gia đình ông Phạm Duy Vinh (51 tuổi, Ninh Giang, Hải Dương) là trường hợp mắc hội chứng ung thư gia đình khá hiếm gặp.
Anh cả của ông Vinh mắc ung thư đại trực tràng và đã mất từ lâu. Năm ngoái, mẹ ông là Vũ Thị Toan qua đời ở tuổi 74 cũng vì căn bệnh này.
 |
Ông Vinh điều trị tại BV K |
Gia đình còn 8 anh em thì hiện có tới 6 người mắc ung thư đại trực tràng, đang điều trị tại BV K. Riêng ông Vinh, mới phát hiện bệnh vào cuối năm 2017. Ban đầu, ông chỉ thấy rối loạn tiêu hoá, hay đau bụng, đi ngoài ra máu nhiều lần.
Khi đến BV K khám, bác sĩ chẩn đoán ông mắc ung thư đại tràng góc lách, cần phẫu thuật. Tuy nhiên vì lý do kinh tế, ông Vinh chần chừ 3 tháng sau mới quay trở lại bệnh viện, khi đó khối u đã lớn 1x2 cm. Sau mổ, bệnh nhân được chỉ định truyền hoá chất và xạ trị.
Trường hợp đặc biệt khác là gia đình bà Nguyễn Thị Thanh (59 tuổi, Yên Sơn, Tuyên Quang) khi có tới 8 người trong 2 thế hệ cùng mắc ung thư đại trực tràng.
Mẹ ruột của bà Thanh qua đời ở tuổi 68 vì ung thư đại tràng nhiều năm trước. Em gái bà phát hiện ung thư đại tràng năm 2016, đã mổ 2 lần và hoá trị, hiện sức khoẻ ổn định.
Em trai bà Thanh cũng có biểu hiện gầy yếu, da xanh nhưng không đi khám, 3-4 năm sau khi quá yếu, gia đình mới đưa đi chụp chiếu, bác sĩ tiếp tục kết luận mắc ung thư giống em gái, đang điều trị tích cực.
Bản thân bà Thanh phát hiện bệnh vào tháng 5 vừa qua khi đến bệnh viện khám do sờ thấy khối u ở sườn phải, sủi bụng nhiều ngày kèm theo đi ngoài phân lỏng.
Qua nội soi đường tiêu hóa, bác sĩ chẩn đoán bệnh nhân bị ung thư đại tràng và có chỉ định phẫu thuật và điều trị hoá chất sau đó.
Ngoài ra, bác ruột của bà Thanh cũng qua đời vì ung thư đại trực tràng. Trong số 6 con trai của ông, có 3 người mắc căn bệnh này.
TS Bình cho biết, mỗi năm tại BV K tiếp nhận khoảng 2-3 trường hợp gia đình có anh chị em cùng mắc ung thư đại trực tràng nhưng nhiều nhất chỉ 3-4 người, trường hợp gia đình có tới 8 người cùng mắc là vô cùng hy hữu.
5% di truyền
Theo số liệu WHO 2018, ung thư đại trực tràng là ung thư phổ biến hàng thứ 5 tại Việt Nam sau ung thư gan, phổi, dạ dày, vú. Mỗi năm ghi nhận gần 15.000 ca mắc mới, tỉ lệ 13,4/100.000 dân, trong đó khoảng 50% sẽ tử vong.
Đến nay, các nhà khoa học chưa xác định được nguyên nhân chính gây bệnh, tuy nhiên đã tìm ra một số nhóm yếu tố nguy cơ làm gia tăng bệnh, trong đó có hội chứng di truyền, trong khi hầu hết các ung thư khác không có đặc tính này.
 |
TS Phạm Văn Bình |
TS Bình cho biết, ước tính có 5% bệnh nhân ung thư đại trực tràng có các đột biến gene di truyền (ung thư gia đình) với 2 hội chứng chính.
Thứ nhất là hội chứng Lynch, tức ung thư đại trực tràng di truyền không đa polyp. Hội chứng này là nguyên nhân của 2-4% ca ung thư đại trực tràng, thường do di truyền sự khiếm khuyết ở một gene MNH1 hoặc MSH2... Sự đột biến ở những gene khác cũng có thể gây hội chứng này.
Nhóm thứ hai là hội chứng đa polyp có tính chất gia đình. Nguyên nhân do đột biến gene APC, di truyền từ bố mẹ sang con. Gene APC ức chế sự hình thành của khối u sinh ra ở đại tràng và có sự đột biến, chiếm khoảng 1% ca ung thư đại trực tràng.
Đặc biểm tổn thương đặc trưng ở nhóm thứ hai là toàn bộ khung đại trực tràng có hàng nghìn polyp. Có trường hợp toàn bộ đại trực tràng polyp to nhỏ nằm dày đặc như một thảm nhung, chiếm toàn bộ niêm mạc trong lòng ống đại trực tràng.
Các bệnh nhân này thường bị bệnh khi tuổi còn trẻ. Như trường hợp gia đình ông Vinh là bị đa polyp gia đình.
Theo TS Bình, nếu một người mắc hội chứng đa polyp thì hầu hết thành viên trong gia đình đều có nguy cơ mắc bệnh. Do đó khi một người trong gia đình được xác định ung thư đại trực tràng thì cả nhà nên đến viện để tầm soát bệnh ở độ tuổi sớm hơn khuyến cáo.
 |
Các giai đoạn phát triển từ hội chứng đa polyp đến ung thư đại trực tràng |
Tất cả loại đa polyp đại trực tràng nếu không được can thiệp sẽ có khoảng 50% chuyển thành ung thư (từ khi sinh ra đến khi 40 tuổi). Nếu sống đến 70 tuổi, hầu hết trở thành ung thư.
Sau khi cắt polyp, tuỳ thuộc vào số polyp nhiều hay ít, tùy theo yếu tố nguy cơ cao hay thấp, người bệnh cần soi lại đại tràng định kỳ mỗi 1-3 năm.
Để phòng ngừa ung thư đại trực tràng, người dân nên:
- Hạn chế ăn mỡ, thịt động vật; giảm chất béo từ 40% xuống 20-25%.
- Tăng cường vận động thể chất.
- Tăng cường ăn các chất xơ và hoa quả tươi hằng ngày.
- Hạn chế muối, lên men, cá khô, nước tương, thịt xông khói.
- Tránh để những chất gây đột biến gene nhiễm trong thức ăn như thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ, thuốc tăng trọng.
- Hạn chế lạm dụng rượu, bia và các chất lên men khác.
Thúy Hạnh

5 dấu hiệu sớm của bệnh ung thư trực tràng
Hầu hết dấu hiệu sớm của bệnh ung thư đại trực tràng đều không được chú ý nên rất nhiều trường hợp chẩn đoán bệnh ở giai đoạn muộn, không thể cứu chữa.
" alt=""/>8 người trong gia đình mắc ung thư, cảnh báo căn bệnh di truyền không thể bỏ qua