Bất chấp những khó khăn trong thời chiến, ông theo học và chứng tỏ năng lực xuất sắc tại Đại học Y Bắc Kinh (nay là Trung tâm Khoa học Y tế thuộc Đại học Bắc Kinh). Ngoài niềm đam mê y học, nam sinh còn rất thích môn thể dục và lập kỷ lục quốc gia môn vượt rào tại Đại hội thể thao toàn quốc lần thứ nhất. Đội tuyển quốc gia Trung Quốc đã mời Nam Sơn tham gia huấn luyện nhưng ông vẫn quyết định ở lại trường.

Năm 1960, chàng trai trẻ Nam Sơn tốt nghiệp, bắt đầu một hành trình mà không ngờ sẽ định hình lại nền y tế cộng đồng ở Trung Quốc. Khoảng thời gian đầu, ông dạy y và biên tập tờ báo của trường cho đến khi được chuyển về Bệnh viện trực thuộc Trường Cao đẳng Y tế Quảng Châu vào năm 1971.

Để hoàn thiện bản thân và học hỏi công nghệ y tế tiên tiến của nước ngoài, bác sĩ Chung Nam Sơn đã nỗ lực giành được cơ hội học tập tại Vương quốc Anh. Sau khi trở về Trung Quốc, ông nhanh chóng tham gia tuyến đầu, nghiên cứu y học lâm sàng và được bầu làm viện sĩ của Học viện Kỹ thuật Trung Quốc vào tháng 5/1996.

Gần 90 tuổi dấn thân tiên phong giữa ‘bão lửa’

Năm 2003, khi thế giới vật lộn với sự bùng phát của Hội chứng hô hấp cấp tính nặng (SARS), ở tuổi gần 70, Tiến sĩ Nam Sơn tiên phong lên tuyến đầu trong các nỗ lực ứng phó của Trung Quốc. Với chuyên môn sâu về các bệnh đường hô hấp và dịch tễ học truyền nhiễm, ông đóng vai trò then chốt trong việc xác định loại virus Corona mới gây ra đợt bùng phát và thực hiện các biện pháp ngăn chặn hiệu quả. 

Câu nói quen thuộc của ông: “Hãy gửi những bệnh nhân nguy kịch nhất đến cho tôi” hay “SARS không khủng khiếp, có thể phòng ngừa và chữa khỏi” đã trấn an hàng triệu người đang hoảng loạn lúc bấy giờ, theo Nhân dân Nhật báo. 

Những hành động quyết đoán và khả năng lãnh đạo kiên định của Chung Nam Sơn được nhận định là công cụ giúp ngăn chặn sự lây lan của virus và giảm thiểu tác động của dịch bệnh. Những nỗ lực của vị tiến sĩ cuối cùng đã đẩy lùi được dịch bệnh, cứu được hàng trăm triệu người và khiến ông được ca ngợi như một vị anh hùng của Trung Quốc.

Đầu năm 2020, khi làn sóng virus corona mới bao trùm Trung Quốc, Chung Nam Sơn, khi này đã 84 tuổi, tiếp tục khoác lên mình chiếc áo blouse trắng. Ông giữ chức vụ lãnh đạo nhóm chuyên gia cấp cao của Ủy ban Y tế Quốc gia và gia nhập tiền tuyến của chiến trường chống dịch tại Vũ Hán.

Tiến hành nghiên cứu truy xuất nguồn gốc virus và phân lập thành công các chủng virus sống từ các mẫu lâm sàng, phân và nước tiểu. Thực hiện nghiên cứu toàn quốc đầu tiên về các đặc điểm lâm sàng của Covid-19 đã tạo cơ sở cho sự hiểu biết chính xác cũng như chẩn đoán và điều trị căn bệnh này.

Ngày 20/1/2020, trong cuộc phỏng vấn với giới truyền thông ở Bắc Kinh, Chung Nam Sơn đã tuyên bố về sự lây truyền "từ người sang người" của Covid-19, từ đó gióng lên hồi chuông cảnh báo về công tác phòng ngừa và kiểm soát dịch bệnh trên khắp Trung Quốc, khu vực và thế giới.

Những đóng góp của bác sĩ Chung còn vượt xa lĩnh vực bệnh truyền nhiễm. Trong suốt hơn 50 năm sự nghiệp của mình, ông là tác giả của nhiều tài liệu nghiên cứu và ấn phẩm, đề cập đến nhiều chủ đề y tế và nâng cao kiến thức khoa học. Nghiên cứu tiên phong của ông về phổi và dịch tễ học không chỉ cải thiện kết quả của bệnh nhân mà còn cung cấp thông tin về các chính sách và thực tiễn y tế công cộng, định hình quỹ đạo chăm sóc sức khỏe ở Trung Quốc và thế giới. Ngoài ra, Tiến sĩ Chung còn ủng hộ nhiệt thành với các sáng kiến như các biện pháp kiểm soát thuốc lá và các chiến dịch nâng cao nhận thức về môi trường.

Ngoài công việc nghiên cứu khoa học và y học, Chung Nam Sơn vẫn duy trì thói quen tập thể dục hằng ngày. Trong thời gian dịch bệnh Covid-19, những bức ảnh ông chạy, chơi bóng rổ, nâng tạ tràn ngập trên mạng xã hội Trung Quốc. Ở tuổi 85, ông vẫn cao lớn, khỏe mạnh và tràn đầy nhiệt huyết.

Để ghi nhận những đóng góp của Chung Nam Sơn cho sự nghiệp y học hiện đại Trung Quốc, ông đã được trao tặng nhiều danh hiệu như "Công nhân tiên tiến quốc gia", “Nhà tiên phong cải cách”... Năm 2009, Tiến sĩ Chung được bình chọn là một trong "100 người đã lay chuyển Trung Quốc kể từ khi thành lập nước Trung Quốc mới". 

Năm 2020, ông được Chủ tịch nước Trung Quốc tặng thưởng “Huân chương Cộng hòa” - huân chương danh dự cao nhất dành cho những cá nhân có đóng góp to lớn, lập công lao xuất sắc. Tính đến nay, chỉ có 9 cá nhân được trao tặng huân chương này và Chung Nam Sơn là đại diện duy nhất của ngành y tế nước này.

Tuệ Huy

Lương bác sĩ lên tới 1,36 tỷ đồng/năm vẫn tranh cãi cải thiện thu nhập

Theo hướng dẫn về bệnh này trong sách vừa ra mắt, biểu hiện của bệnh ung thư tế bào hắc tố thay đổi tùy thuộc vào thể lâm sàng. Như thể u thường gặp ở tuổi 50-60, tổn thương là khối u, nổi cao, hình vòm, màu nâu đen không đồng nhất, dễ chảy máu, xuất hiện ở thân mình, tiến triển nhanh và tiên lượng xấu. Thể đầu chi thường gặp ở bàn tay, bàn chân, đặc biệt là gót chân. Khởi phát là mảng da tăng sắc tố, màu không đều, ranh giới không rõ, nổi cao hơn mặt da, dễ chảy máu, không đen không ngứa.

Ung thư tế bào hắc tố dưới móng thường được chẩn đoán muộn vì dễ nhầm lẫn. Hồi tháng 1, Khoa Phẫu thuật Tạo hình thẩm mỹ và Phục hồi chức năng, Bệnh viện Da liễu Trung ương, tiếp nhận bệnh nhân nữ quê Thanh Hoá vào viện vì ngón chân cái có mảng màu đen, loét, rỉ dịch và chảy máu, đau nhẹ. Tình trạng đã diễn ra trong 2 năm. Bệnh nhân đã đi khám và điều trị tại một số cơ sở y tế nhưng không đỡ.

Giữa tháng 1, bệnh nhân đến Bệnh viện Da liễu Trung ương khám và được chỉ định xét nghiệm máu, siêu âm, chụp dermoscopy, một xét nghiệm đặc thù có thể phát hiện sớm những dấu hiệu ung thư da. Kết quả, bệnh nhân nhận chẩn đoán ung thư tế bào hắc tố.

Dấu hiệu nhận biết ung thư tế bào hắc tố là các tổn thương màu đen với kích thước trên 6mm, tiến triển về kích thước, không đồng nhất về màu sắc, xuất hiện ở bất kỳ vị trí nào trên da và niêm mạc. Đối với người Việt Nam, tổn thương thường xuất hiện tại các vị trí như bàn chân, ngón chân. Với những dấu hiệu trên, bệnh nhân nên đi thăm khám chuyên khoa.

Ung thư tế bào hắc tố ác tính nhất vì tiến triển nhanh, di căn xa, tuy nhiên nếu được phát hiện sớm và điều trị theo đúng phác đồ có thể điều trị khỏi, tỷ lệ sống tới 5 năm rất cao. 

PGS Doanh cho biết hơn 80 bệnh lý về da liễu bao gồm các bệnh da nhiễm khuẩn; bệnh da do nấm - ký sinh trùng, do virus; bệnh da tự miễn; bệnh da dị ứng - miễn dịch; bệnh lây truyền qua đường tình dục; ung thư da... được cập nhật trong sách Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị các bệnh da liễu 2023.

Ông cũng thông tin thêm Ban biên soạn cuốn sách đã bám sát vào những hướng dẫn của quốc tế để đưa kiến thức chuẩn y khoa về hướng dẫn chẩn đoán, điều trị bệnh da liễu. Đặc biệt, một số thuốc, phác đồ điều trị, xét nghiệm mới tuy chưa có mặt tại nước ta nhưng trong tương lai gần sẽ là cơ hội để người dân được tiếp cận những phương pháp điều trị tiên tiến, hiệu quả cao.