“Minh tinh" là từ thường dùng để chỉ những nghệ sĩ danh tiếng, như trong “minh tinh màn bạc". Tuy nhiên nếu chịu khó tra cứu, ta sẽ thấy có những tư liệu định nghĩa “minh tinh" là “dải lụa ghi tên tuổi, chức tước của người mất trong đám tang". Tại sao lại có sự kì khôi như vậy? 

“Bồi hồi” có phải là cảm giác bồn chồn, lo lắng?

“Bí ẩn” sau từ “ba hoa”…

Nếu như lỡ “sa chân” vào trang Tiếng Việt giàu đẹp, độc giả có thể được dẫn đi hết từ bất ngờ này đến thú vị khác. Bởi những từ, ngữ tưởng như vốn dĩ đã rất quen thuộc hóa ra chưa chắc đã như ta hiểu.

Khá ngạc nhiên rằng một trang web phong phú về Tiếng Việt lại không phải do một nhà ngôn ngữ học hay một “người già” nào lập ra, mà do một người còn rất trẻ, theo ngành công nghệ thông tin, đang sống và làm việc tại Nhật Bản, làm chủ nhiệm.

Lê Trọng Nghĩa - Chủ nhiệm tổ chức Tiếng Việt giàu đẹp

Cách đây gần 10 năm, Lê Trọng Nghĩa - học sinh lớp 11 Trường Phổ thông Năng khiếu, ĐH Quốc gia TP.HCM lập ra trang Tiếng Việt giàu đẹpchỉ vì niềm yêu thích với ngôn ngữ mẹ đẻ.

“Từ nhỏ, tôi đã rất thích đọc tạp chí Kiến thức Ngày nay, trong đó có chuyên mục Chuyện Đông, chuyện Tây của học giả An Chi với nhiều kiến thức thú vị về Tiếng Việt.

Khi đó chưa có một trang nào trên Internet chia sẻ, giải thích về Tiếng Việt nhưng lại có rất nhiều trang về Tiếng Anh, Tiếng Pháp, Tiếng Nhật… với những phân tích rất lý thú. Nên từ đó, tôi mong muốn được làm theo học giả An Chi, chia sẻ những kiến thức về Tiếng Việt”.

Trang Tiếng Việt giàu đẹpđược Nghĩa dựng nên với mong muốn đó. Tuy nhiên, bước đầu đây mới chỉ là những chia sẻ cá nhân.

Sau đó, Nghĩa lần lượt bước vào những thay đổi lớn trong cuộc sống. Học khối A, nhưng cũng rất khá môn Văn, khi còn mông lung trong định hướng nghề nghiệp, Nghĩa quyết định thi khối A vào Trường ĐH Bách khoa và khối D vào Trường ĐH Khoa học Xã hội và Nhân văn, ĐH Quốc gia TP.HCM.

Cuối cùng, Nghĩa lựa chọn học công nghệ thông tin. Sau 2 năm học ở Trường ĐH Bách khoa TP.HCM, Nghĩa giành được học bổng và sang Nhật du học tại ĐH Osaka.

“Vì ưu tiên cho việc học nên tôi đã bỏ mặc dự án 'Tiếng Việt giàu đẹp' một thời gian. Tuy vậy, thỉnh thoảng tôi cũng viết một số bài đăng lên.

Mặc dù chỉ với một số lượng bài ít ỏi nhưng… chẳng hiểu sao, lượng truy cập và tham gia Tiếng Việt giàu đẹpcứ thế tăng lên. Điều đó cho thấy sự “khát” kiến thức và mong muốn tìm hiểu của cộng đồng là rất lớn” – Nghĩa chia sẻ về nguồn động viên khiến anh “trở lại”.

Đó là năm 2019, khi Nghĩa cảm thấy mình thực sự trưởng thành sau khi đã hoàn thành chương trình đại học và quyết định ở lại làm việc tại Nhật Bản.

“Tôi cảm thấy phải có trách nhiệm hơn với dự án Tiếng Việt giàu đẹp, với mong muốn có thật nhiều người tham gia hưởng ứng".

Ban đầu, Nghĩa chỉ tìm và chia sẻ những bài viết của học giả An Chi. Nhưng sau đó, anh đã tra cứu tận gốc các tài liệu để đưa lên trang và cũng tự viết được những bài chuyên nghiệp hơn.

Năm 2021, Nghĩa và các cộng sự lần đầu tiên tổ chức dự án Ngày Tôn vinh tiếng Việt 21/2 và nhận được sự ủng hộ nhiệt tình từ phía cộng đồng… 

Sau dự án, nhờ sự động viên của độc giả trong nhiều lĩnh vực, Tiếng Việt giàu đẹpquyết định “bước từ mạng xã hội ra đời thật”, chuyển mình từ một trang Facebook sang một tổ chức phi lợi nhuận với khoảng 40 thành viên, chuyên thực hiện các dự án bảo tồn và phát huy vẻ đẹp của Tiếng Việt.

Cho tới nay, Tiếng Việt giàu đẹpđã có được khoảng hơn 77.000 lượt yêu thích trên Facebook và mở rộng trên nhiều nền tảng như website, Youtube…

Lý giải cho sự quyết tâm đầu tư vào một dự án phi lợi nhuận, mỗi ngày “ngốn” vài giờ đồng hồ này, Nghĩa cho biết hiện nay nhiều kênh học tiếng nước ngoài trở nên cực kì phổ biến và được hàng triệu người hưởng ứng, theo dõi.

“Thế nhưng, song song với đó lại là sự mai một của Tiếng Việt khi những kênh bảo tồn Tiếng Việt lại không được dành nhiều sự quan tâm và chưa được đầu tư đúng mức, dẫn đến tình trạng sai chính tả ngày càng nhiều và xu hướng cho rằng dùng Tiếng Anh hay tiếng khác nghe chuyên nghiệp, hiện đại hơn…" - Nghĩa chia sẻ.

“Mọi người và trên báo chí hay các phương tiện truyền thông thường lên án cách dùng Tiếng Việt của nhiều bạn trẻ bây giờ. Chúng tôi không phê phán cái xấu mà chọn cách đề cao cái hay, cái tốt. Chúng tôi luôn nỗ lực không ngừng nhằm lan tỏa rộng rãi tới mọi người những tinh hoa của tổ tiên gửi gắm trong tiếng mẹ đẻ, để cộng đồng thấy được rằng ngôn ngữ dân tộc cũng hay, cũng đẹp, cũng đáng trân trọng không kém bất kỳ thứ tiếng nào trên thế giới”.

Khi được hỏi những từ nào của Tiếng Việt khiến cậu thích thú nhất, Nghĩa cho biết có một từ nghe thì hơi buồn nhưng luôn khiến cậu cảm thấy thú vị.

“Là từ “tang thương”. Từ này hiện nay vẫn đang được dùng với ý nghĩa đau buồn, giống như các từ tang tóc đau thương.

Nhưng thực ra, đây là từ gốc Hán, mà gốc Hán vốn là “tang thương”, mà “tang” là “cây dâu”, “thương” là “màu xanh”.

“Tang thương” vốn xuất phát từ câu “thương hải biến vu tang điền” tức biển xanh biến thành ruộng dâu, dùng để chỉ sự biến đổi của cuộc sống, cũng dùng để chỉ sự đổi thay của đời người. Đây cũng là nguồn gốc của từ “bể dâu”.

Chúng tôi mong mọi người cùng được biết những kiến thức thú vị như vậy của Tiếng Việt, để vẻ đẹp của Tiếng Việt được lan tỏa, bảo tồn và phát huy".

Phương Chi

Trang web của cậu học sinh lớp 6 và sự phát triển không ngờ

Có một trang web miễn phí cùng với sản phẩm là công cụ tìm kiếm bài tập ra đời vào năm 2013 bởi một cậu bé đang học lớp 6.

Bùi Ái Loan. Ảnh: NVCC

Không phân biệt môn chính - môn phụ

Điều khiến Loan thích thú khi theo học cấp 3 tại Úc là học sinh chỉ cần phải học 6 môn. Các em cũng được tự do chọn môn học trong hhơn 90 môn do tiểu bang đưa ra. Nếu một số môn không được giảng dạy tại trường, học sinh có thể đi tới các trường khác để học.

“Có nhiều môn học rất đặc biệt, ví dụ như môn Chăm sóc sức khỏecó tên gọi Health and Human Development.Học sinh đăng ký môn học này sẽ được học những kiến thức nền tảng từ năm lớp 11.

Đến học kỳ II năm lớp 12, mỗi bạn sẽ được phát một con búp bê với kích cỡ như một em bé 3 tháng tuổi và đã lập trình sẵn các hoạt động như người thật để học sinh thực hành.

Bài tập của các bạn là phải thực hiện các thao tác chăm sóc như thay tã, đút ăn,… để búp bê nhận diện được học sinh đang thực hiện các bài học. Môn học này sẽ có ích với các bạn có định hướng theo đuổi ngành bác sĩ nhi khoa, điều dưỡng, y tá chăm sóc sức khỏe…

Hay ở môn chuyên về thực phẩm như Food Technology, học sinh được học về an toàn vệ sinh thực phẩm, cách chế biến món ăn. Mỗi tuần, học sinh sẽ được nhà trường chuẩn bị dụng cụ và nguyên liệu để nấu nướng. Môn học này sẽ phù hợp với những bạn mong muốn làm đầu bếp, chuyên viên kiểm định thực phẩm,…”.

Loan khi mới sang Úc du học 

Cứ 6 tháng một lần, trường sẽ có buổi tư vấn nghề nghiệp cho học sinh. Từng học sinh sẽ ngồi trực tiếp với người tư vấn, làm bài trắc nghiệm để đánh giá xem bản thân mạnh về lĩnh vực nào và có đang hạnh phúc với sự lựa chọn về môn học của mình không.

“Sự linh hoạt trong lựa chọn môn học khiến em cảm nhận được, những ngôi trường ở Úc khá trân trọng khả năng khác nhau của mỗi người. Ví dụ, một bạn có thiên hướng nghệ thuật cũng sẽ được đánh giá ngang với một bạn có thiên hướng về kỹ thuật. Và dù học sinh có lựa chọn môn gì, thì các môn học ấy cũng đều có giá trị tương đương nhau, không có môn nào được coi là môn chính, cũng không có môn nào là môn phụ”.

Điều này, theo Loan, học sinh sẽ không cảm thấy áp lực. Thậm chí, một số môn còn được đưa ra với các mức độ chuyên sâu khác nhau nhằm đảm bảo phù hợp năng lực của từng người.

Cũng nhờ việc định hướng nghề nghiệp từ sớm nên hạn chế tối đa việc chọn nhầm ngành ở bậc đại học.

Loan muốn theo đuổi Luật công nghệ thông tin, sở hữu trí tuệ và tội phạm công nghệ

Năm lớp 11, Ái Loan chọn học môn Nghiên cứu pháp lý. Mặc dù được giảng dạy ở trường phổ thông, nhưng môn học này cũng đã cung cấp cho nữ sinh những hiểu biết cơ bản về hệ thống luật của Úc, quá trình xử lý tội phạm, thụ lý hồ sơ hay được tiếp cận các vụ án nổi tiếng.

Đến năm lớp 12, học sinh sẽ được thầy cô đưa đi thực tế tại tòa án, tham gia vào một phiên tòa để nắm bắt được các quy trình diễn ra.

Sau đó, khi trở về lớp, học sinh sẽ đóng vai thẩm phán, luật sư, bị cáo, thư ký, người làm chứng,… để thực hiện một phiên tòa giả định, phân tích các điều luật nên áp dụng để xử lý người vi phạm.

“Toàn bộ những kiến thức của 2 năm cuối cấp đã giúp việc học đại học của em trở nên dễ dàng hơn rất nhiều. Cũng chính vì được tiếp cận với các từ ngữ chuyên ngành luật từ năm cấp 3 nên vào bậc đại học, em cũng không còn cảm thấy bị ‘ngợp’ nữa”, Loan nói.

Theo đuổi con đường trở thành luật sư tại Úc

Đỗ vào ĐH Melbourne, Loan lựa chọn theo đuổi lĩnh vực Tội phạm học, là ngành sẽ hỗ trợ việc học luật chuyên sâu sau này.

Để trở thành luật sư ở Úc, có hai con đường người học có thể theo đuổi. Một là sinh viên sẽ học 2 chuyên ngành cùng lúc về luật và một chuyên ngành khác kéo dài khoảng 5,5 năm, sau đó có thêm 1 năm thực tập trước khi thi lấy chứng chỉ hành nghề. Tuy nhiên, việc học 2 chuyên ngành một lúc sẽ rất áp lực.

Con đường còn lại là sinh viên sẽ học 3 năm ở bậc cử nhân không thuộc ngành luật và 3 năm bậc cao học (khóa Juris Doctor hoặc L.L.B – cử nhân luật dành cho người đã có một bằng cử nhân quốc tế). Sau đó, người học cũng sẽ có thêm 1 năm thực tập trước khi thi lấy chứng chỉ thực hành luật.

Dù theo con đường nào, để có thể ‘hành nghề’, người học vẫn mất khoảng 7 – 8 năm.

Được mệnh danh là “ngành học cực nhất nhì ở Úc”, Loan kể, trung bình một tuần, sinh viên phải đọc khoảng 1.000 trang sách với rất nhiều từ ngữ chuyên ngành. Vì vậy, bước vào thư viện dành cho sinh viên ngành luật lúc nào cũng thấy căng thẳng.

“Mọi người bước vào thư viện là chỉ cắm đầu vào đọc. Tất cả tập trung và im lặng đến độ, khi một người bước đi trên sàn nhà vẫn có thể nghe rõ tiếng “cộp, cộp, cộp” theo từng bước giày. Thời điểm thi học kỳ, thư viện luôn trong trạng thái sáng đèn, nếu ai không nhanh chân thì sẽ hết chỗ”.

Học ngành Tội phạm học, theo Loan, nghe rất “ngầu”, những tưởng sẽ học về các vụ án, tâm lý học tội phạm trong các phim trinh thám, nhưng thực tế, ngành học này trang bị những kiến thức nền tảng và đầy đủ về công lý.

Chẳng hạn, môn Hình phạt kiểm soát xã hội giúp sinh viên trả lời câu hỏi: “Liệu việc sử dụng các hình phạt càng nặng có càng khiến xã hội ổn định hơn không?”; “Gốc gác khiến một người phạm tội là gì?”; “Hình phạt tử hình liệu có hợp lý hay không?”; “Những tội nào nên làm phục vụ cộng đồng hơn là đi tù?”,...

“Có lần, lớp em cùng ngồi tranh luận xem có nên để người trẻ tiếp xúc với tù tội quá sớm không. Hầu hết đều đồng tình rằng, điều đó là không nên vì vô hình chung sẽ khiến các em bị tổn thương tâm lý, mặc cảm, tự ti,… từ đó dẫn tới vòng phạm tội tuần hoàn, ra tù lại mất phương hướng. Trong khi đó, một trong những mục tiêu quan trọng nhất của hệ thống luật hình sự khi phạt phạm nhân là cải tạo thì chưa đạt được”.

Ngoài việc học, Ái Loan làm Account Manager từ xa cho một công ty Marketing tại Melbourne và làm CEO điều hành tại Hiệp Hội Tin Học Việt-Úc.

Theo Loan, các công việc này giúp hiểu sâu hơn về bức tranh ngành IT và truyền thông tại Úc, giúp cô tự tin theo đuổi luật công nghệ thông tin, sở hữu trí tuệ và tội phạm công nghệ sau này.

Thúy Nga 

Những thứ 'hớp hồn' cô giáo Việt dạy tiểu học ở New Zealand

Giáo dục 'cá nhân hóa', cũng như giúp trẻ xây dựng nhân cách từ lứa tuổi tiểu học là những điều khiến cô giáo trẻ người Việt ở xứ Kiwi cảm thấy hứng thú.

Nhìn bề ngoài, Yenidze trông giống như một nhà thờ Hồi giáo. Song thực tế, Yenidze lại là nơi sản xuất thuốc lá. Thiết kế khác lạ của công trình là để tỏ lòng kính trọng đối với nguồn gốc phương Đông của loại thuốc lá được sản xuất tại đây. Nó còn là cách để vượt qua các quy tắc xây dựng hạn chế về kiến trúc ở trung tâm thành phố Dresden của Đức.

Doanh nhân Hugo Zietz là người sáng lập nhà máy thuốc lá Yenidze vào năm 1886. Do những quy định nghiêm ngặt về kiến trúc, ông Zietz đã gặp vô vàn khó khăn khi muốn xây dựng nhà máy thuốc lá ở Dresden. Sau hai thập kỷ thất bại trong việc thuyết phục chính quyền địa phương, ông Zietz quyết định “lách luật”. 

Năm 1907, ông ủy quyền cho kiến trúc sư Martin Hammitzsch (29 tuổi) thiết kế một nhà máy “trá hình”. Theo TRT World, công trình lấy cảm hứng từ những lăng mộ Mamluk ở nghĩa địa Cairo (Ai Cập) sử dụng các khối đá granit màu đỏ và xám để tái tạo đường sọc của gạch ablaq, khảm màu sắc và hoa văn hình học theo kiến trúc Moorish. Ống khói của nhà máy cũng được thiết kế trông như ngọn tháp.

Nhiều kiến trúc sư nhận định cấu trúc của nhà máy hoàn toàn trái ngược với lối kiến trúc Baroque nổi tiếng ở Dresden. Sự phản đối dữ dội đến mức ông Hammitzsch còn bị loại khỏi phòng kiến ​​trúc sư, sau khi ông đệ trình bản thảo. Hội đồng thành phố đe dọa từ chối cấp giấy phép xây dựng. Đến khi ông Zietz dọa chuyển địa điểm kinh doanh đi nơi khác, chính quyền địa phương mới nhượng bộ. 

Năm 1909, nhà máy thuốc lá Yenidze hoàn thành xây dựng. Công trình còn có dòng chữ được chiếu sáng 'Salem Aleikum' (Bình an cho bạn) bằng tiếng Ảrập được trang trí bên hông tòa nhà. 

Không lâu sau đó, “Salem Aleikum” và “Salem Gold” đã trở thành hai trong số những nhãn hiệu thuốc lá nổi tiếng nhất ở Đức. Nhà máy thuốc lá Yenidze còn được gọi với cái tên “Thánh đường thuốc lá” do lối kiến trúc độc đáo.  

Nhà máy Yenidze hiện trở thành địa điểm thu hút du khách tới tham quan thành phố Dresden. Công trình này tồn tại một cách thần kỳ sau vụ ném bom rải thảm vào năm 1945 trong Thế chiến thứ Hai.

Sau 15 năm được khánh thành, nhà máy thuốc lá Yenidze đã được bán lại cho Tập đoàn Thuốc lá Reemtsma. Reemtsma sau đó vận hành nhà máy cho đến năm 1953. Trong vài thập kỷ, tòa nhà bị bỏ hoang, và được khôi phục hoàn toàn vào năm 1996.

Tòa nhà hiện thuộc quyền sở hữu của Tập đoàn EB có trụ sở tại Berlin, sau khi triệu phú người Israel Adi Keizman mua lại vào năm 2014. Hiện công trình hoạt động như một tòa nhà văn phòng với nhà hàng nằm dưới mái vòm lớn bằng kính, giúp thực khách có thể ngắm nhìn thành phố cả 360 độ. 

Video: Chiêm ngưỡng nhà máy thuốc lá ‘trá hình’

Chiêm ngưỡng ngôi nhà Titanic có một không hai của lão nông Ấn Độ