Kinh tế số, xã hội số cần có văn hóa số

Vì bệnh nhân còn trẻ, không có tiền căn bệnh lý nhưng bất ngờ lừ đừ, tiếp xúc chậm, bác sĩ nghi ngờ anh C. mắc bệnh lý liên quan đến chuyển hóa. Kết quả xét nghiệm đường huyết cho thấy NH3 (amoniac) tăng cao, lên đến 142,55 micromol/l, trong khi bình thường chỉ 14,7-55,3 micromol/l.

Các bác sĩ tiến hành thụt tháo hậu môn để bệnh nhân thải NH3 qua đường đi tiêu. Anh C. tỉnh lại nhưng hôn mê ngay sau một ngày. NH3 tăng đột biến lên 700 micromol/l, nguy cơ phù não và tổn thương não nặng. 

Bệnh nhân được chuyển xuống ICU để lọc máu liên tục. Sau 2 ngày, chỉ số NH3 giảm xuống còn 48. Bác sĩ nghĩ nhiều về tình trạng rối loạn chu trình chuyển hóa ure, một bệnh lý liên quan đến di truyền gen lặn trên nhiễm sắc thể giới tính X.

Đây là bệnh thường gặp ở trẻ sơ sinh. Bệnh viện Nguyễn Trãi đã hội chẩn với Bệnh viện Nhi đồng 1, Bệnh viện Chợ Rẫy và làm xét nghiệm gen cho anh C. Xác định chính xác chẩn đoán, bệnh nhân được điều trị bằng Natribenzoat, có tác dụng tăng thải NH3 qua đường niệu.

Đáng chú ý, loại thuốc này Việt Nam không sản xuất mà chỉ có ở dạng phụ gia thực phẩm.  Các bác sĩ phải liên hệ những hội nhóm có con bị bệnh lý rối loạn chu trình chuyển hóa ure để tìm thuốc.

Sau khoảng 1 tuần điều trị đặc hiệu, anh C. đã tỉnh táo, chờ kiểm tra nồng độ NH3 trong máu và thay đổi chế độ ăn phù hợp.

Bác sĩ Lâm Kim Bảo cho biết, trong cơ thể luôn có quá trình dị hóa đạm để trao đổi chất. Ở người bình thường, NH3 là chất độc, cơ thể sẽ dùng men OTC tự sản sinh để chuyển hóa NH3 thành ure không gây độc. 

Trong khi đó, người mắc bệnh này sẽ bị thiếu hụt men OTC, khiến cho NH3 không chuyển hóa được, tăng cao và gây độc cho cơ thể. Đây là bệnh hiếm gặp, tỉ lệ 1/57.000 trẻ sơ sinh. Nếu không can thiệp kịp thời, bệnh nhân có thể co giật, phù não, thậm chí tử vong sớm ngay trong giai đoạn sơ sinh. 

“Trường hợp khởi phát bệnh ở tuổi người lớn là rất hiếm gặp. Đây là ca đầu tiên của Bệnh viện Nguyễn Trãi tiếp nhận”, bác sĩ Bảo nói.

Theo bác sĩ Bảo, bệnh vẫn có nguy cơ tái phát. Bệnh nhân cần tránh nhịn đói, làm mệt, chú ý theo dõi thường xuyên. Vì bệnh có yếu tố di truyền, nên người thân, nhất là anh chị em ruột cần chủ động tầm soát gen để kịp thời phát hiện và can thiệp. 

Sau Lexus hay Mercedes, thợ độ Việt còn 'nhá hàng' cả xe siêu sang Rolls-Royce Ghost lên đời

Không chỉ đơn thuần nâng cấp từ phiên bản tiền facelift Series I lên Series II, chiếc sedan siêu sang Rolls-Royce Ghost còn được thợ Việt cho "nhảy cóc" thế hệ.

Ông Russell cho biết, không bao giờ mua nhà nếu không có tiền, ngân hàng đã lấy đi kế hoạch tương lai khiến ông như một kẻ chạy trốn

Được biết, số tiền được gửi vào tài khoản ngân hàng của ông thành nhiều đợt. Khoản tiền đầu tiên nhận được là hồi tháng 12/2020 với mức 30.000 bảng (914 triệu đồng). Thời điểm đó, ông thắc mắc với ngân hàng qua chat trên website nhưng không có ai phản hồi. Sau đó 2 tuần, tiền lại đổ vào tài khoản nên ông Russell quyết định gọi điện thoại tới ngân hàng để làm sáng tỏ điều lạ lùng.

Nhân viên ngân hàng khẳng định ông có thể dùng số tiền này. Ông Russell cho rằng, số tiền đó là hợp pháp nên dùng để mua một căn nhà trị giá hơn 237.000 bảng (7,2 tỷ đồng).

Trước đó, ông và vợ chưa cưới bán căn nhà có 7 phòng ngủ lấy tiền và dồn thêm số tiền "bí ẩn" nhận được để mua căn nhà mới để sửa chữa. Tuy nhiên, niềm vui sở hữu nhà chưa kéo dài được bao lâu thì ông đã phải đối diện sự việc không ngờ. Bởi, ngân hàng đột nhiên nhận ra sai sót về số tiền chuyển vào tài khoản cho ông Russell.

Hiện ông sống trong căn nhà lạnh lẽo, không có hệ thống sưởi vào mùa đông

Phía ngân hàng yêu cầu ông trả lại tất cả số tiền. Nguyên nhân được lý giải là do ngân hàng đã nhầm lẫn khi chuyển tiền. Lẽ ra họ phải chuyển cho một người khác nhưng lại chuyển cho ông Russell dẫn đến tài khoản của người đàn ông này có tiền kiểu "trên trời rơi xuống".

Nói về việc ngân hàng khẳng định số tiền đó ông Russell có thể tiêu được, ngân hàng cho rằng, thông báo đó là không chính xác. Đây có lẽ là tình huống mà ông Russell cũng không thể ngờ.

Hiện, ông Russell không có tiền sửa chữa, nên căn nhà mới mua dở dang, không có hệ thống sưởi khi mùa đông đến.

"Tôi không bao giờ mua nhà nếu không có tiền. Ngân hàng đã lấy đi kế hoạch tương lai khiến tôi như một kẻ chạy trốn", ông chua chát nói.

Ông còn cho biết, sau 9 tháng ngân hàng mới phát hiện ra nhầm lẫn. Nếu ông chi tiêu hết thì không ai làm gì được nhưng vì ông dùng mua nhà nên bị lấy lại. "Tôi đã kiểm tra với ngân hàng 2 lần và một nhân viên nói hãy chi tiêu", ông nhớ lại. 

Sau sự việc đáng tiếc, ngân hàng đề nghị bồi thường 500 bảng cho ông như lời xin lỗi. Song ông Russell cảm thấy điều đó như một sự xúc phạm. 

Quỳnh Hương  (Theo Liverpoolecho, Times Newsnow)

Nhà xây sắp xong, gia chủ ngã ngửa bị đòi 5 tỷ vì phạm ranh giới đất

Sau khi căn nhà gần như hoàn thành, gia chủ mới bị hàng xóm phản ánh là lấn sang khu đất bên cạnh.

Ca sĩ Mono - gương mặt đại diện mang đến luồng gió mới

Là một Gen Z tiêu biểu với nguồn năng lượng nhiệt huyết, tự tin sáng tạo, thể hiện cái tôi cá tính không thể trộn lẫn từ phong cách cá nhân đến “gu” âm nhạc, MONO là gương mặt đại diện hoàn hảo cho sự mới mẻ trong thiết kế của Exciter 155 VVA-ABS.

Chia sẻ về lần đầu chiêm ngưỡng Exciter 155 VVA-ABS 2023, MONO ấn tượng bởi diện mạo siêu thể thao của chiếc xe côn tay mới với kiểu dáng R-Series đậm dấu ấn đặc trưng R-DNA kế thừa từ mẫu xe nổi tiếng YZF-R1.

Thiết kế mặt trước với đường nét sắc cạnh, năng động có dáng dấp hình “mặt nạ cú” tương đồng với phiên bản Exciter 150 nhưng được nâng cấp gấp đôi sự mạnh mẽ và cá tính. Đèn pha trên Exciter 155 VVA-ABS được thiết kế chia đôi giúp đảm bảo về mặt hiệu năng chiếu sáng và đem lại diện mạo khác biệt.

Lấy cảm hứng tương tự chiếc YZF-R1, chắn bùn trên Exciter 155 VVA-ABS được kéo dài hơn so với phiên bản trước, cùng đèn hậu mới được thiết kế vuốt gọn. Các đường ngang ở góc bên phải chạy dọc thân xe cùng thiết kế phía sau xe được tinh chỉnh ngắn hơn cho một góc nhìn nghiêng về phía trước, tạo ra diện mạo đậm chất R-Series.

Cầu thủ Nguyễn Tiến Linh truyền tải tinh thần thể thao bền bỉ 

Tiến Linh - gương mặt chủ chốt trên hàng công của đội tuyển quốc gia và cũng là gương mặt trẻ nổi bật của nền bóng đá Việt Nam. Phấn khích, đam mê và đầy khát khao là những tính từ Tiến Linh dành cho chiếc Yamaha Exciter 155 VVA-ABS khi lần đầu trải nghiệm xe. 

Exciter 155 VVA-ABS hoàn toàn mới được nâng cấp và kế thừa những tính năng công nghệ hiện đại đậm chất DNA tốc độ R-series từ người đàn anh YZF-R1. Bộ ly hợp A&S (Assist & Slipper) tăng khả năng bám côn, chống trượt côn và chống bó cứng bánh sau khi dồn số ở tốc độ cao. Exciter 155 VVA-ABS 2023 được thiết kế với 4 bản đồ đánh lửa tùy theo các dải cấp số thay vì một sơ đồ như các thế hệ cũ, tối ưu hiệu năng động cơ vượt trội. Thời điểm đánh lửa và lượng phun nhiên liệu được thiết lập theo tốc độ động cơ và độ mở bướm ga.

Bên cạnh đó, Exciter 155 VVA-ABS 2023 còn có những cải tiến vượt trội như áp dụng công nghệ phủ carbon kim cương, tăng góc phun và số lỗ phun xăng, kết hợp với hệ thống khung sườn siêu nhẹ, lướt linh hoạt, lái ổn định tạo cảm giác lái không thua kém gì một chiếc Sportbike. 

Sự chuyên nghiệp, vượt trội đúng tinh thần tay đua Fabio Quartararo

Được mệnh danh “cơn lốc” trên đường đua chuyên nghiệp, nhà vô địch MotoGP-Fabio Quartararo vẫn luôn theo đuổi con đường tìm kiếm “ngôi vương” của chính mình. Tay đua sở hữu sức trẻ và khả năng cầm lái tuyệt vời Fabio lựa chọn đồng hành cùng Yamaha Exciter 155 VVA-ABS trên đường đua mới, hành trình mới, tiếp tục khai phá những sức mạnh tiềm ẩn của bản thân.

Exciter 155 VVA-ABS được trang bị khối động cơ xilanh đơn, cam đơn SOHC dung tích 155cc, làm mát bằng dung dịch cho hiệu năng ổn định ở cả tốc độ trong đô thị và tốc độ cao trên đường trường. Công suất tối đa của xe cũng đạt 17,9 mã lực tại 9.500 vòng/phút và mô-men xoắn cực đại 14,4Nm tại 8000 vòng/phút. 

Hệ thống van biến thiên vô cấp VVA gồm cơ cấu hai cam điều khiển các van nạp: một cho vòng tua máy thấp - trung bình và một cho vòng tua máy cao, tự động chuyển đổi tùy thuộc vào điều kiện đi xe, giúp cho công suất và mô-men xoắn luôn ở trạng thái tốt nhất trên tất cả các dải vòng tua.

Bên cạnh đó, phiên bản Yamaha Exciter 2023 được nâng cấp với hệ thống nạp khí hoàn toàn mới cho động cơ phản hồi nhạy, tối ưu hiệu suất cùng hộp số 6 cấp giảm cảm giác bào máy khi hoạt động cường độ cao, giảm tiếng ồn và tiết kiệm nhiên liệu tốt hơn khi chạy hành trình dài.

Đặc biệt, hệ thống chống bó cứng phanh có trên phiên bản ABS mới được trang bị kẹp má phanh kép 2 piston cung cấp lực phanh mạnh hơn 17%. Kết hợp cùng đường kính đĩa phanh lớn hơn (tăng lên 267mm so với 245mm ở phiên bản trước) Yamaha Exciter 155 VVA-ABS đảm bảo an toàn, hạn chế hiện tượng trượt bánh nguy hiểm khi phanh gấp hoặc đường trơn ướt.

Một số tính năng mới nổi bật khác của Exciter 155 VVA-ABS: mặt đồng hồ full LCD, Smartkey, ổ cắm sạc 12V, bình xăng, công tắc ngắt động cơ, công tắc đèn pha xin vượt, nâng cấp hệ thống giảm xóc…

Từ thiết kế cho đến động cơ hiệu suất, tất cả đem đến một phiên bản Exciter 155 VVA-ABS 2023 vượt trội đúng chuẩn một chiếc Sportbike, mang lại đủ độ chuyên nghiệp, đủ mạnh mẽ để người lái thật sự cảm thấy phấn khích khi làm chủ hoàn toàn kể cả ở tốc độ thường hay khi tăng tốc đỉnh cao. 

Hiện nay, Yamaha Exciter 155 VVA - ABS 2023 có 4 phiên bản với 12 màu sắc khác biệt phù hợp với ngân sách và phong cách cá nhân của các anh em.Tham khảo thông tin về Yamaha Exciter 155 VVA–ABS 2023 tại: https://yamaha-motor.com.vn/xe/loai-xe/exciter/ 

Bích Đào

Bệnh viện Phổi trung ương là một trong những cơ sở y tế sớm nhất tại Việt Nam ứng dụng những kết quả nghiên cứu của công nghệ AI. Tại đây, trí tuệ nhân tạo được sử dụng trong quá trình chẩn đoán nhằm phát hiện lao phổi để điều trị sớm, cắt đứt nguồn lây và điều trị cả cho những người có nguy cơ tiến triển thành bệnh lao. 

Theo PGS. TS. BS Nguyễn Viết Nhung - Giám đốc Bệnh viện Phổi trung ương, Chủ tịch Hội Phổi Việt Nam, đồng thời là Chủ nhiệm chương trình chống lao quốc gia, ứng dụng trí tuệ nhân tạo đang đóng vai trò quan trọng trong việc phòng chống lao phổi tại Việt Nam. 

Bệnh lao và phổi nói chung xuất phát từ việc môi trường sống ô nhiễm. Đây cũng là hai trong nhiều căn bệnh phổ biển hàng đầu hiện nay. 

Số lượng người mắc bệnh ngày càng tăng, trong khi năng lực khám chữa của các bệnh viện không tương xứng. Do vậy, việc áp dụng công nghệ sẽ giúp giải quyết cùng lúc hai bài toán, giảm khối lượng công việc của bác sĩ và tăng năng lực khám chữa bệnh.

PGS. TS. BS Nguyễn Viết Nhung chia sẻ về việc sử dụng công nghệ AI để phòng, chống lao phổi tại tọa đàm "Nghiên cứu, phát triển và ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong y tế." Ảnh: Trọng Đạt

Chia sẻ thêm về điều này, PGS.TS Nguyễn Viết Nhung cho biết, 70% số người nhiễm lao có triệu chứng không ổn định. Với những trường hợp có triệu chứng ẩn hoặc không có triệu chứng, bác sĩ chỉ có thể phát hiện bệnh thông qua phim chụp X-Quang. 

"Công nghệ sẽ hình ảnh hoá những bất thường dù nhỏ nhất, từ đó giúp bác sĩ chẩn đoán và đưa ra quyết định có đưa bệnh nhân này vào diện nguy cơ cần khám kỹ hơn hay không.", bác sĩ Nguyễn Viết Nhung nói.

Ở thời điểm hiện tại, việc sử dụng AI để phát hiện những bất thường trong kết quả chụp X-Quang có tỷ lệ chính xác lên tới 92%. Trong khi đó, nếu chỉ dựa vào các biện pháp lâm sàng như ho gà, tỷ lệ phát hiện chỉ chiếm dưới 40%. 

Nhờ ưu điểm về độ chính xác cao, công nghệ AI đang được ứng dụng rộng rãi trong việc phòng chống lao phổi. Ngoài ứng dụng AI để đọc X-Quang trong các bệnh viện, việc kết hợp sử dụng AI với các xe chụp X-quang di động mang tới một giải pháp rất tốt nhằm phát hiện sớm nguy cơ lao phổi trong cộng đồng. 

TS. Trần Thị Mai Oanh - Viện trưởng Viện Chiến lược (Bộ Y tế) cho rằng công nghệ AI có tiềm năng ứng dụng cao trong lĩnh vực y tế tại Việt Nam. Ảnh: Trọng Đạt

Theo TS. Trần Thị Mai Oanh - Viện trưởng Viện Chiến lược (Bộ Y tế), Việt Nam có thể ứng dụng AI trong việc theo dõi sức khoẻ cá nhân nhằm giảm thiểu nguy cơ bệnh, phát hiện sớm ung thư, tim mạch, theo dõi diễn biến bệnh hay giúp bệnh nhân tuân thủ việc uống thuốc,... 

Tuy vậy, theo bà Oanh, để ứng dụng AI một cách hợp lý, Việt Nam nên có khung pháp lý cho vấn đề này. Trong đó, AI cần được coi như một loại hình dịch vụ y tế và có quy trình hướng dẫn về chuyên môn kỹ thuật nhằm phân định rõ trách nhiệm giữa bác sĩ, bệnh nhân và đội ngũ phát triển công nghệ AI.

Trọng Đạt