Cao Bằng thúc đẩy phát triển thương mại điện tử

Thấy cô con gái nhỏ Nini dành quá nhiều thời gian trước màn hình điện thoại, anh quyết định tự làm đồ chơi để hấp dẫn con. Trong video đăng hôm 11/9, người bố 35 tuổi đã chia sẻ về động lực và quá trình sáng tạo của mình.

"Nếu không cho con gái sử dụng điện thoại hoặc máy tính bảng, tôi cần phải có cái gì khác để thu hút bé", anh cho biết. Anh đã chế ra gần 300 món đồ chơi cho con gái, như tàu chạy dọc theo trần nhà, con rồng màu hồng khổng lồ,...

Thậm chí, người bố hết mực thương con này còn biến cánh cửa nhà thành trò chơi xếp hình Tetris vui nhộn. "Tôi đã tạo ra cánh cửa này chỉ vài ngày trước và cắt một lỗ lớn ở giữa. Trò này, tôi cùng chơi với con", anh nói.

Anh biến hộp điện trên tường thành một hang chuột Mickey. Bên trong có ghế sofa bé xíu màu xanh, chiếc bàn màu hồng, đèn và ti vi. Tất cả món đồ được làm cẩn thận, tỉ mỉ đến từng chi tiết.

Anh chia sẻ những sản phẩm của mình lên mạng xã hội và nhận được nhiều sự khen ngợi. Tài khoản Douyin của anh có hơn 3 triệu người theo dõi.

Sinh 8 con gái, ông bố nghèo Nghệ An dạy con 2 câu, tuổi già hưởng trái ngọt

Xử lý triệt để, dứt điểm các phản ánh, kiến nghị của người dân, doanh nghiệp 

Công điện nêu rõ, thời gian gần đây, việc cải cách thủ tục hành chính tại một số bộ, ngành, địa phương còn hình thức, hiệu quả chưa cao. Phản ứng chính sách trước yêu cầu thực tiễn xã hội còn chậm, thủ tục hành chính trên một số lĩnh vực vẫn là rào cản đối với hoạt động sản xuất kinh doanh, nhất là với doanh nghiệp xuất nhập khẩu.

Vì vậy, Thủ tướng yêu cầu thực hiện nghiêm việc đánh giá tác động, cho ý kiến, thẩm định, thẩm tra quy định thủ tục hành chính trong đề nghị xây dựng dự án luật, pháp lệnh; chỉ ban hành và duy trì thủ tục hành chính thật sự cần thiết, với chi phí tuân thủ thấp.

Các bộ ngành, địa phương công bố, công khai kịp thời, đầy đủ, chính xác các thủ tục hành chính trên Cơ sở dữ liệu quốc gia về thủ tục hành chính để đội ngũ cán bộ, công chức và người dân, doanh nghiệp biết, thực hiện và giám sát việc thực hiện.

Định kỳ hàng tháng thống kê đầy đủ những thủ tục hành chính được ban hành mới, sửa đổi, bổ sung hoặc bãi bỏ để kiểm soát chặt chẽ việc ban hành và thực hiện thủ tục hành chính...

Đáng chú ý, Thủ tướng yêu cầu rà soát, loại bỏ ngay theo thẩm quyền những thủ tục hành chính đang là rào cản cho hoạt động sản xuất kinh doanh và đời sống người dân.

Đồng thời, khẩn trương ban hành văn bản theo thẩm quyền hoặc trình Chính phủ, Thủ tướng ban hành văn bản thực thi 797 thủ tục hành chính, giấy tờ công dân, 627 quy định liên quan đến hoạt động kinh doanh và 445 thủ tục hành chính phải phân cấp theo quyết định của Chính phủ, Thủ tướng; hoàn thành trong tháng 9 tới đây.

Người đứng đầu Chính phủ cũng yêu cầu xử lý triệt để, dứt điểm các phản ánh, kiến nghị của người dân, doanh nghiệp về cơ chế, chính sách, thủ tục hành chính, để phản ứng chính sách kịp thời trước yêu cầu đòi hỏi của thực tiễn cuộc sống. Trước mắt, các bộ, cơ quan ngang bộ tập trung xử lý dứt điểm 396 phản ánh, kiến nghị đã có.

Các bộ ngành, địa phương thực hiện có hiệu quả Kế hoạch rà soát, đơn giản hóa thủ tục hành chính nội bộ trong hệ thống hành chính nhà nước giai đoạn 2022-2025, bảo đảm mục tiêu cắt giảm, đơn giản hóa tối thiểu 20% thủ tục hành chính nội bộ và cắt giảm tối thiểu 20% chi phí tuân thủ.

Thành lập các đoàn kiểm tra cải cách hành chính

Thủ tướng yêu cầu Bộ trưởng các Bộ: Công Thương, Giao thông vận tải, Kế hoạch và Đầu tư, Nội vụ, Tài chính, Tài nguyên và Môi trường đẩy nhanh tiến độ rà soát, trình Thủ tướng phương án cắt giảm, đơn giản hóa đối với 59 nhóm thủ tục hành chính nội bộ trọng tâm ưu tiên theo Quyết định số 1085/2022 của Thủ tướng; hoàn thành trong tháng 8 này.

Ngoài ra, Thủ tướng giao Bộ trưởng Bộ Tư pháp tổ chức thực hiện đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính cấp phiếu lý lịch tư pháp tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp; thẩm định chặt chẽ quy định thủ tục hành chính trong dự án, dự thảo văn bản quy phạm pháp luật; kiểm tra, xử lý các văn bản quy phạm pháp luật có quy định thủ tục hành chính trái thẩm quyền.

Bộ trưởng Bộ Tài chính khẩn trương hoàn thiện, báo cáo Thủ tướng xem xét, quyết định việc ban hành Nghị định quy định về cơ chế quản lý, phương thức, trình tự, thủ tục kiểm tra chất lượng và kiểm tra an toàn thực phẩm đối với hàng hóa nhập khẩu...

Bộ trưởng Bộ Nội vụ tăng cường thực hiện công tác thanh tra, kiểm tra công vụ theo chức năng, nhiệm vụ được giao, trong đó chú trọng thanh tra việc thực hiện các văn bản chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng về cải cách hành chính tại một số bộ, ngành, địa phương.

Bộ Nội vụ chủ trì, phối hợp với Văn phòng Chính phủ, các bộ, cơ quan có liên quan thành lập các đoàn kiểm tra cải cách hành chính tại bộ, ngành, địa phương để kịp thời xem xét, chấn chỉnh, xử lý theo thẩm quyền; trường hợp vượt thẩm quyền báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, xử lý theo quy định của pháp luật.

Tổng Thanh tra Chính phủ chủ trì, phối hợp với Bộ Nội vụ và các bộ, cơ quan liên quan xây dựng Chỉ thị của Thủ tướng về chấn chỉnh, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát hoạt động công vụ, bảo đảm hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước và đẩy mạnh cải cách hành chính, nhất là cải cách thủ tục hành chính tại các cấp chính quyền. Nội dung này trình Thủ tướng trước ngày 25/7.

Thủ tướng: 'Rất trăn trở về thủ tục hành chính đất đai'

I- Xem xét kết quả kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với Ban cán sự đảng Uỷ ban nhân dân (UBND) tỉnh Hải Dương trong lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện công tác phòng, chống dịch Covid-19:

UBKT Trung ương ghi nhận, đánh giá cao những nỗ lực, quyết tâm, quyết liệt của Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân tỉnh Hải Dương trong công tác phòng, chống dịch, góp phần kiểm soát, đẩy lùi dịch bệnh, phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội. Tuy nhiên, trong lãnh đạo, chỉ đạo, Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Ban cán sự đảng UBND tỉnh Hải Dương đã vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ, Quy chế làm việc; thiếu kiểm tra, giám sát, để UBND tỉnh và một số tổ chức, cá nhân vi phạm quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước trong phòng, chống dịch, nhất là việc chỉ đạo ký hợp đồng, tạo điều kiện để Công ty Cổ phần Công nghệ Việt Á độc quyền bán bộ kít xét nghiệm và tham gia thực hiện xét nghiệm trái quy định; mua sắm trang thiết bị y tế, sinh phẩm, hóa chất xét nghiệm, cung ứng thuốc; chi hỗ trợ cho công tác phòng, chống dịch; cải tạo, sửa chữa các cơ sở y tế; một số cán bộ tham nhũng, tiêu cực, nhận hối lộ, bị khởi tố, bắt tạm giam.

Trách nhiệm đối với những vi phạm nêu trên thuộc về Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Ban cán sự đảng UBND tỉnh Hải Dương và ông Phạm Xuân Thăng, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch Hội đồng nhân dân tỉnh; ông Nguyễn Dương Thái, nguyên Phó Bí thư Tỉnh ủy, nguyên Bí thư Ban cán sự đảng, nguyên Chủ tịch UBND tỉnh, nguyên Trưởng Ban Chỉ đạo phòng, chống dịch của tỉnh; ông Lương Văn Cầu, nguyên Tỉnh ủy viên, nguyên Ủy viên Ban cán sự đảng, nguyên Phó Chủ tịch UBND tỉnh, nguyên Phó Trưởng Ban Chỉ đạo phòng, chống dịch của tỉnh; ông Phạm Mạnh Cường, Tỉnh ủy viên, Bí thư Đảng ủy, Giám đốc Sở Y tế; ông Nguyễn Trọng Hưng, nguyên Tỉnh ủy viên, nguyên Bí thư Đảng ủy, nguyên Giám đốc Sở Tài chính.

Vi phạm của các tổ chức, cá nhân trên đã gây hậu quả rất nghiêm trọng, thiệt hại lớn ngân sách nhà nước, nguồn lực của xã hội, gây bức xúc trong Nhân dân, ảnh hưởng xấu đến uy tín của cấp ủy, chính quyền địa phương, đến mức phải xem xét, xử lý kỷ luật.

UBKT Trung ương yêu cầu Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Ban cán sự đảng UBND tỉnh Hải Dương tập trung lãnh đạo, chỉ đạo khắc phục kịp thời các vi phạm, khuyết điểm đã được chỉ ra; chỉ đạo kiểm tra, xem xét trách nhiệm và xử lý kỷ luật các tổ chức, cá nhân có liên quan theo quy định.

II- Xem xét kết quả kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với Ban Thường vụ Đảng ủy Ngân hàng Công thương Việt Nam nhiệm kỳ 2010 - 2015, UBKT Trung ương nhận thấy: Ban Thường vụ Đảng ủy Ngân hàng Công thương Việt Nam đã vi phạm Quy chế làm việc; thiếu trách nhiệm trong lãnh đạo, chỉ đạo, thiếu kiểm tra, giám sát để Hội đồng quản trị và một số tổ chức, cá nhân vi phạm quy định trong việc cấp giới hạn tín dụng, cho vay, bảo lãnh thanh toán, quản lý việc sử dụng vốn vay đối với Công ty Trách nhiệm hữu hạn Thương mại và Du lịch Trung Dũng.

Do đã khắc phục triệt để hậu quả, thu hồi đầy đủ toàn bộ nợ gốc, tiền lãi vay và tất toán khoản vay theo quy định, UBKT Trung ương yêu cầu Ban Thường vụ Đảng ủy Ngân hàng Công thương Việt Nam và các tổ chức, cá nhân liên quan kiểm điểm nghiêm túc, rút kinh nghiệm sâu sắc.

III- Thực hiện kết luận của UBKT Trung ương tại Kỳ họp thứ 17 về kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với Ban cán sự đảng UBND tỉnh Gia Lai nhiệm kỳ 2016 - 2021 và ông Võ Ngọc Thành, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Bí thư Ban cán sự đảng, Chủ tịch UBND tỉnh; căn cứ quy định của Đảng, UBKT Trung ương quyết định thi hành kỷ luật:

- Cảnh cáo: Ông Đỗ Tiến Đông, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Bí thư Ban cán sự đảng, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh; Kpă Thuyên, Tỉnh ủy viên, Ủy viên Ban cán sự đảng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh; ông Hồ Phước Thành, Tỉnh ủy viên, Ủy viên Ban cán sự đảng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh; ông Nguyễn Đức Hoàng, nguyên Tỉnh ủy viên, nguyên Ủy viên Ban cán sự đảng, nguyên Phó Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai.

- Khiển trách: Ông Nguyễn Anh Dũng, Tỉnh ủy viên, Bí thư Đảng ủy, Giám đốc Sở Tài chính; ông Lưu Trung Nghĩa, Tỉnh ủy viên, Bí thư Đảng ủy, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn; ông Phạm Duy Du, Bí thư Đảng ủy, Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường.

UBKT Trung ương đề nghị Ban Bí thư xem xét, thi hành kỷ luật Ban cán sự đảng UBND tỉnh Gia Lai các nhiệm kỳ 2016 - 2021, 2021 - 2026 và ông Võ Ngọc Thành, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Bí thư Ban cán sự đảng, Chủ tịch UBND tỉnh.

IV- Thực hiện kết luận của UBKT Trung ương tại Kỳ họp thứ 17 về kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với Đảng ủy Cục Quản lý giá, Bộ Tài chính; căn cứ quy định của Đảng, UBKT Trung ương quyết định thi hành kỷ luật:

- Cách chức tất cả các chức vụ trong Đảng nhiệm kỳ 2015 - 2020 và nhiệm kỳ 2020 - 2025 đối với ông Nguyễn Anh Tuấn, Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ Bộ Tài chính, Bí thư Đảng ủy, Cục trưởng Cục Quản lý giá.

- Cảnh cáo Đảng ủy Cục Quản lý giá nhiệm kỳ 2015 - 2020 và ông Đặng Công Khôi, Phó Bí thư Đảng ủy, Phó Cục trưởng; ông Nguyễn Văn Truyền, Phó Cục trưởng, nguyên Phó Bí thư Đảng ủy Cục Quản lý giá.

- Khiển trách Đảng ủy Cục Quản lý giá nhiệm kỳ 2020 - 2025.

V- Xem xét kết quả giám sát, UBKT Trung ương nhận thấy: Bên cạnh những ưu điểm, Ban Thường vụ Tỉnh ủy và các đồng chí Thường trực Tỉnh ủy Kiên Giang đã có một số vi phạm, khuyết điểm trong ban hành và tổ chức thực hiện Quy chế làm việc; buông lỏng lãnh đạo, chỉ đạo, thiếu kiểm tra, giám sát, để xảy ra một số vi phạm, khuyết điểm trong công tác cán bộ và quản lý, sử dụng đất đai.  

UBKT Trung ương yêu cầu Ban Thường vụ Tỉnh ủy và các đồng chí Thường trực Tỉnh ủy Kiên Giang kiểm điểm nghiêm túc, rút kinh nghiệm sâu sắc; tập trung lãnh đạo, chỉ đạo khắc phục các vi phạm, khuyết điểm đã được chỉ ra.

UBKT Trung ương yêu cầu UBKT Tỉnh ủy Kiên Giang kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với một số tổ chức đảng trong việc lãnh đạo, chỉ đạo công tác tham mưu cho UBND tỉnh thực hiện một số dự án đầu tư trên địa bàn tỉnh.

VI- Cũng tại kỳ họp này, UBKT Trung ương đã xem xét, quyết định một số nội dung quan trọng khác.

Tuy vậy, cuộc vui nào cũng có lúc tàn. Từ sau năm 2019, ngoại trừ Kia Cerato còn giữ được phong độ, hầu hết các cái tên trong phân khúc đều có doanh số giảm sâu, mất dần khách hàng và các dòng xe này không còn là sản phẩm chiến lược của các hãng xe như trước nữa.

Sự bỏ cuộc của nhiều mẫu xe Mỹ ở phân khúc sedan hạng C đã minh chứng sự đi xuống đó. Năm 2018, Ford Focus chính thức dừng sản xuất và phân phối tại Việt Nam. Sau đó không lâu, Chevrolet Cruze cũng lặng lẽ rời Việt Nam "không kèn không trống". Điểm chung của cả hai mẫu xe từng khá quen mặt này là đều gặp tình cảnh ế ẩm trước khi “khai tử”.

Sự thoái trào kéo dài đến năm 2021 khi doanh số phân khúc sedan hạng C giảm đến hơn 40% so với đỉnh điểm năm 2018. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến sự sụt giảm về doanh số của phân khúc này bao gồm cả chủ quan và khách quan, trong đó đại dịch Covid-19 ảnh hưởng nặng nề và đã kéo cả thị trường ô tô đi xuống.

Giới chuyên gia nhận định, sedan hạng C những năm vừa qua gặp khó khăn còn bởi xu hướng của người tiêu dùng trong nước đã thay đổi. Khách hàng không còn ưu tiên những chiếc sedan hạng "lỡ cỡ" nữa mà có thể có nhiều sự lựa chọn chất lượng khác trong tầm giá.

Nếu eo hẹp về tài chính, khách hàng sẽ có xu hướng chọn mua những chiếc sedan hạng B vốn có quá nhiều cái tên để lựa chọn. Hoặc nhiều tiền hơn có thể lên đời sang sedan hạng D đẳng cấp hơn hẳn.

Đặc biệt, tầm giá từ 600-800 triệu của sedan hạng C bị cạnh tranh khốc liệt bởi hàng loạt mẫu xe gầm cao đầy nam tính của phân khúc SUV/Crossover hạng B-C và cả những mẫu MPV 7 chỗ vô cùng thực dụng.

Trong vòng 5 năm trở lại đây, thị trường Việt Nam xuất hiện không dưới 10 mẫu xe gầm cao mới và "nặng ký" như Hyundai Kona, Toyota Corolla Cross, Kia Seltos, Suzuki XL7, Honda HR-V, Mazda CX-3, Mazda CX-30, Mitsubishi Xpander, mẫu xe điện VinFast VFe34,... hay mới đây nhất là Hyundai Creta.

Chính sự xuất hiện của những mẫu xe trẻ trung này đã chiếm một miếng bánh thị phần không nhỏ của các mẫu sedan hạng C trong một vài năm qua.

Đua nhau làm mới mình

Thay đổi có lẽ là con đường duy nhất để các hãng xe gìn giữ và phát triển các mẫu xe sedan hạng C của mình. Ngay từ năm 2020, nhận thấy sự cạnh tranh khốc liệt từ các đối thủ gầm cao, hàng loạt sedan hạng C đã ra mắt thế hệ mới, đồng thời "nhồi" lên đó hàng tá công nghệ cùng mức giá bán dễ chịu.

Hyundai Elantra Facelift không chỉ thay đổi về hình dáng mà còn có thêm phiên bản Sport mạnh nhất phân khúc.

Sau khi TC Motor châm ngòi cho cuộc đua mẫu mã bằng Hyundai Elantra bản nâng cấp Facelift (4 phiên bản, 3 tuỳ chọn động cơ: 1.6; 2.0 và 1.6 Turbo, giá từ 580-769 triệu), Thaco cũng không để khách hàng chờ lâu khi giới thiệu Mazda3 thế hệ thứ 7 đời 2020 của mình với ngập tràn trang bị không thua kém gì những mẫu sedan hạng D. Mẫu Mazda 3 có 5 phiên bản, 2 tuỳ chọn động cơ 1.5 và 2.0L, giá bán từ 669-849 triệu đồng.

Năm 2021, KIA Cerato vốn là mẫu xe không bị sụt giảm quá nhiều về doanh số cũng làm thị trường một lần nữa phải nhắc tên với phiên bản hoàn toàn mới mang tên K3. Đây vẫn tiếp tục là mẫu xe chiến lược của Thaco-Kia tại Việt Nam cùng với Kia Seltos. Kia K3 có 4 phiên bản, sử dụng động cơ 1.6L và 2.0L với giá bán rẻ hơn Hyundai Elantra, dao động từ 559-689 triệu đồng

Không chịu "kém miếng" các đối thủ, ngay sau Tết Nguyên đán 2022, Honda Civic thế hệ thứ 11 cũng được ra mắt, gây cho khách hàng sự ngỡ ngàng không chỉ về kiểu dáng, trang bị mà còn về giá bán. Mẫu này có 3 phiên bản, đều sử dụng động cơ 1.5Turbo với giá bán từ 730-870 triệu đồng. Nhiều người cho rằng, Honda Civic đã thực tế và không còn "ngáo giá" như trước nữa. 

Gần đây nhất, ngay trong tháng 3, mẫu xe được cho là bảo thủ bậc nhất phân khúc Toyota Corolla Altis cũng giới thiệu thế hệ hoàn toàn mới của mình. Xe có 3 phiên bản gồm 2 phiên bản sử dụng động cơ xăng 1.8L và 1 phiên bản sử dụng động cơ Hybrid thời thượng, vốn là xu thế hiện nay bởi tính tiết kiệm trong vận hành.

So với Honda Civic thế hệ 11, động cơ Toyota Corolla Altis cho công suất khoẻ hơn nhưng giá bán lại hấp dẫn hơn, từ 719-860 triệu đồng.

Mẫu xe được cho là bảo thủ nhất phân khúc Toyota Corolla Altis cũng vừa cho ra mắt thế hệ mới, trong đó có cả phiên bản sử dụng động cơ Hybrid.

Ngoài ra, không thể không nhắc đến "tân binh" vừa nhập mâm sedan hạng C đầu năm 2022 vừa qua là mẫu MG5. Mẫu xe thương hiệu Anh Quốc này mang đến cho phân khúc 1 làn gió mới bởi thiết kế đẹp, trang bị ngập tràn nhưng giá rẻ xấp xỉ với một số mẫu xe hạng B.

Để tránh bị định kiến bởi thuộc sở hữu của Tập đoàn Trung Quốc, MG5 được nhập khẩu từ Thái Lan về Việt Nam chỉ với 1 phiên bản duy nhất, động cơ 1.5L với giá 585 triệu đồng.

Trước đó, vào tháng 1/2022, đồng hương của hãng MG là Beijing U5 Plus ra mắt thị trường Việt, sử dụng động cơ 1.5L, cho ra 3 phiên bản với giá bán từ 398-498 triệu. Đây là mức giá rẻ nhất phân khúc.

Như vậy, chỉ trong vòng 2 năm, nhóm sedan hạng C đã được các hãng xe thay đổi một cách toàn diện cả về chất và lượng, đáp ứng được nhu cầu của nhiều tệp khách hàng khác nhau.

Các chuyên gia cho rằng, trong năm 2022, nhờ sự chuyển mình tích cực của các mẫu xe mới, cùng với thị trường ô tô trong nước dần hồi phục sau dịch Covid-19 phân khúc này hứa hẹn sẽ sôi động trở lại và đạt doanh số cao hơn so với năm 2021.

Tuy vậy, để tìm lại được ánh hào quang trước đây, nhóm xe sedan hạng C cần nhiều sự thay đổi hơn nữa, nhất là về giá bán để có thể cạnh tranh sòng phẳng với những mẫu xe gầm cao mới nổi, vốn đang được khách hàng rất ưa chuộng.

Hoàng Hiệp

Bạn có trải nghiệm đặc biệt nào với chiếc xe của mình? Hãy chia sẻ bài viết trải nghiệm về Ban Ô tô xe máy theo email: [email protected]. Các nội dung phù hợp sẽ được đăng tải. Xin cảm ơn!

Số phận Ford EcoSport: Từ kẻ khai phá phân khúc đến mẫu xe ế ẩm

Thông tin mẫu xe từng khai mở phân khúc SUV đô thị tại Việt Nam Ford EcoSport dừng sản xuất khiến không ít người cảm thấy hụt hẫng. Tuy vậy, đây là điều đã được các chuyên gia dự báo từ trước.

Dù các cơ quan chính phủ và người dân ở xứ sở bạch dương không còn xa lạ với những đòn tấn công của tội phạm mạng, nhưng sự gia tăng mạnh mẽ của các vụ tin tặc kể từ khi chiến sự nổ ra là chưa từng có. Theo trang National Interest, từ những kẻ xâm nhập có liên kết với Kiev, đến những tin tặc bất hợp pháp như nhóm Anonymous và cả những "con sói đơn độc", các thực thể của Nga đã và đang bị trả đũa vì cuộc chiến ở nước láng giềng.

Tình báo Ukraine đã công bố một loạt dữ liệu mà họ khẳng định có chứa tên tuổi, ngày sinh, số hộ chiếu và chức danh nghề nghiệp của binh lính Nga từng đóng quân ở thị trấn Bucha, Ukraine, nơi đã gây chấn động thế giới về các hố chôn tập thể và nhiều thi thể người thiệt mạng nằm trên đường phố. Một tệp dữ liệu khác do Kiev công khai được cho có tên và thông tin liên lạc của hơn 600 nhân viên tình báo thuộc Tổng cục An ninh liên bang Nga (FSB). 

Mặc dù các chuyên gia chỉ ra rằng những kho dữ liệu trên không mới, nhưng chúng được tập hợp, sắp xếp từ những rò rỉ trước đây và việc phổ biến dữ liệu cá nhân này, đặc biệt về các đặc vụ Nga có thể gây ra nhiều vấn đề tiềm ẩn hơn. Các nguy cơ với họ có thể bao gồm việc bị quấy rối công khai hoặc trực tuyến đối với quân nhân, đặc vụ Nga hay những người thân cận họ hoặc khiến họ trở thành mục tiêu của các lệnh trừng phạt từ các chính phủ nước ngoài và quốc tế. 

Ngoài ra, sẽ khó khăn hơn đối với bất kỳ ai có tên trong những danh sách như vậy để trở lại cuộc sống bình thường sau khi cuộc chiến kết thúc, với vô số nhóm tin tặc độc lập vẫn tiếp tục săn lùng họ. 

Ngoài việc nhắm vào các thành viên trong quân đội và tình báo Nga, các tin tặc còn tấn công vào các đài truyền hình quốc gia, các công ty tiện ích nhà nước và thậm chí cả các cá nhân ở nước này. Mặc dù ở rất xa các khu vực tiền tuyến Ukraine nhưng các công dân Nga vẫn đang bị cuốn vào các cuộc giao tranh giữa hai bên, trong không gian mạng. 

Theo thống kê, gần 1/5 số nạn nhân của các vụ tấn mạng trên toàn cầu kể từ cuối tháng 2 năm nay là người Nga. Tính trung bình, cứ mỗi giây có 2 người dùng internet ở Nga bị xâm nhập mạng và bị rò rỉ dữ liệu cá nhân. Điều này có thể gây ra những ảnh hưởng lâu dài sâu sắc đến người dân Nga, vốn đang đối mặt nhiều khó khăn về kinh tế vì các biện pháp trừng phạt của phương Tây. Cụ thể, khi tin tặc trích lấy hàng chục terabyte dữ liệu từ các tài khoản trực tuyến của Nga, số dữ liệu riêng tư này có thể bị khai thác để gây hại cho họ cả trong hiện tại và tương lai.

Sự bùng nổ tấn công mạng này có thể một phần do nỗi sợ hãi về sự trả đũa của Nga đã giảm đi và tâm lý chống Moscow đột ngột tăng lên cùng với chiến dịch tấn công quân sự của họ nhằm vào Ukraine. Trong lúc giao tranh chưa có dấu hiệu giảm bớt, Mỹ đã xúc tiến một chiến dịch pháp lý và chính sách nhằm phá vỡ và ngăn chặn các tin tặc nguy hiểm, bị Washington cáo buộc có quan hệ với nhà chức trách Nga. 

Nhiều chuyên gia từng coi các cuộc tấn công mạng phức tạp và thành công của Nga giai đoạn đầu cuộc chiến ám chỉ nước này có những kế hoạch lớn hơn. Song, hiện tại, báo cáo từ các công ty an ninh mạng và tiết lộ từ các chính phủ khiến nhiều người tin Moscow đang thất thế trong cuộc chiến trực tuyến. Nhận thấy sự yếu kém và thôi thúc bởi các lời kêu gọi trợ giúp vũ trang của Ukraine, các tin tặc từ khắp nơi trên thế giới đã tham gia cuộc chiến tranh mạng chống Nga.

Các kho lưu trữ trực tuyến như DDS đã và đang quản lý danh mục ngày càng mở rộng về những dữ liệu bị tấn công và đánh cắp từ các công ty năng lượng, ngân hàng, cơ quan kiểm duyệt truyền thông, nhà thầu chính phủ, công ty khai thác, công ty đầu tư và những lĩnh vực thiết yếu hơn của Nga. Khi các dữ liệu nhạy cảm của Nga ở mọi lĩnh vực bị rò rỉ, một số nhà phân tích dự đoán những tác động vô cùng nghiêm trọng, có thể tàn phá khả năng vận hành bình thường của Nga hay gây điêu đứng hơn nữa cho nền kinh tế đất nước. Các cơ quan tình báo trên khắp thế giới có thể thâu tóm những dữ liệu này để gây bất lợi, khiến Nga mất nhiều thập kỷ mới có thể phục hồi.

Một số nhà quan sát khác cho rằng, những vụ rò rỉ như trên chỉ do các tin tặc ác tâm gây ra và nhà chức trách nước khác có thể ít quan tâm đến những vụ việc như vậy, khiến các thư điện tử hoặc tài liệu nội bộ bị đánh cắp không có nhiều ý nghĩa. Cho đến nay, tất cả dữ liệu rò rỉ từ Nga đều chưa được phân tích và có khả năng sẽ mất nhiều tháng để các chuyên gia phân tích biết tiếng Nga rà soát chúng. 

Thực tế, các chính phủ và các hãng thông tấn trên toàn thế giới đang tận dụng các kho lưu trữ như DDS. Các nhà báo và các điều tra viên tội phạm chiến tranh có thể dùng những dữ liệu đó để xác định ai đã biết những gì, khi nào và những nhóm nào có liên quan. Dù theo cách này hay cách khác, sự bùng nổ rò rỉ thông tin nhạy cảm dường như sẽ làm sáng tỏ những điều thế giới từng mù mờ về chính phủ và các doanh nghiệp Nga.

Các tin tặc Nga đã cố gắng "ăn miếng, trả miếng" nhưng chỉ giành được các thành công khiêm tốn. Những nhóm tội phạm công nghệ cao như Gamaredon (còn gọi là Armageddon hoặc Shuckworm) đã phát tán các biến thể phần mềm độc hại mới ở Ukraine. Tuy nhiên, những biến thể này chỉ là sản phẩm làm mới từ phần mềm gián điệp từ năm 2016 và khác xa dự đoán của nhiều người về những công cụ tấn công gây hậu quả thảm khốc như mã độc BlackEnergy.

Kể từ đầu cuộc chiến, các chuyên gia an ninh mạng của nhóm Ngũ nhãn (gồm Mỹ, Anh, Canada, Australia và New Zealand), Ukraine và các ông lớn trong ngành công nghiệp cũng tuyên bố đã chặn nhiều nỗ lực của Nga nhằm cản trở hệ thống phòng thủ của Ukraine. Những vụ xâm nhập địa chỉ thư điện tử ở Ukraine đã giảm khoảng 58% trong 2 tháng qua, mặc dù sự sụt giảm này có thể một phần vì nhiều người đi sơ tán, các dịch vụ mạng bị tạm ngưng hoạt động, việc nhập ngũ hay tử vong. 

Tuấn Anh